장음표시 사용
271쪽
sEU TCHAN GHI i a Q. sa. sed revera non est tam Calceus, quam merum Segmentum pellis ovinae cum lana sua pedibu, obvolutum & obligatum, & loro seu tenui sest. mento per factos ocellos constricto in pedi, dorso iste Calceus ex corio crudo Persicli voca
tur Lisa. Et Taru in constructione Tarichi,) qst propriE Baculas manualis seu Scipio in cujus summitate est Capulus seu Globulus: heic autem quemvis Bacillum seu quodvis ligni culum significat. Irohinde in hoc Ludo brevitatis & metri causa vulgo pronuntiatur Itchne. Tribatui est Furca: & Malal est vox expletiva per se insignificans : heic autem emphasis & consonantiae causa superaddita, prioris vocis qua
cum consonat, significationem augens & inten- dens & quasi reptiens , ut mos est Linguae Tu ciae. Ex. gr. ad vita perandum aliquem, familia, re est eum vocare Porcum, ut nomen exosum :
sed auxesis gratia dicunt China ir naar, i. e. Porcus porc intus seu spurcisiimus:& quamvis Mina ir nihil per se significet hec sit in ulla lingua vocabulum significans, heic tamen in hac Formula significationem auget & explet. His positis, superioris Formulae Interpretatio sic erit, scit .vix aliquem commodum sensum fa ciens, sed est sicut aliae puerorum Formules ubi flanior & sonui potius quant se, sus affe
272쪽
Calceamentum, Calceamentum, Calceolus lIntra quem posui Bacissum. Furca jurcata, quot sunt Lignicula p
Modus Lusum inchoandi, est ut Puer qui alios ad ludendum solicitat, dicat, cI chenghi oinurmisen. i. e. An Iudes T chenghi r Adscito itaque puerorum coetu, in duos aequales partes abitur, ita tamen ut utraque pars constet numero impari, ViZ. 3, aut F, aut Z, &c. Dein
de sui in aliis Ludis fieri solet,) jacitur Sors c iusnam partis sit inchoare Lusum, quod fieri solet Lapillo saliva illito & in aurem jacto, rogando dis ira Ia Koru, i. e. Humi hum rel tecum habebitis p Hac electione facta, aggrediuntur Lusum, in quo omnes ex ea parte cui sors selicior obtigerat, insilientes coqscendunt & inequitant Dorsa aliorum omniam ex adversa parte, qui itaque ea vice vocantur VI atlar, i. e. Dqui. His circulo stantibus, primus & deinde alii) insessor seu Inequitator una manu velat tegitque oculos Equi sui, & altera facit Si num conjectura assequendum ab Equo suo seu inse feriori puero inequitato : quod si recth Eo octaverit, tum mutatis vicibus omnes pueri inferiores evadunt superiores, alteros inequitando, & faciendo ut prius factum fuerat: nam unuSaliquis recth conjiciendo, omnes Socios liberat. Hocque ordine fit per totam puerorum coronam, donec aliquis interrogatus recte responde-
273쪽
rit. Olim dicta Lignicula tenendo, interrogabant, utibi Liguicula ρ Sed hodie loco Ligni culorum substituunt Digitos. Interrogationes sere tales sunt ; scit recitatur superior sormula, & . quando in ejus sine pervenitur ad haec verba, uot sunt Lignicula, tum Infessor saltero jam velato ) loco Ligniculorum extendit aliquot dextrae manus Digitos, qui quot sint ab inferiori puero respondendum est. Vel alias Insessorili rum est quodvis aliud Signum facere: EX. gr. si deorsum extensum Indicem exhibet, tum eo significatur&indigitatur . 1 Burghu, i. e. Ter bra, vulgo pron.JBuga v. Si coelum versus cundem Digitum erigit , tum significatur Allaba bahar , i. e. Ad Deum a picit:
vel si eun em juxta oculum ponit quasi collina a-turus, tum significatur Tvlιὶ ira, vulti Tipheigh,) i. e. Sclopeius , imprimis ligneus. Insessor itaque altero velato, Signum faciens rogat, Quot sunt ligna aut se Nedur bst, suid es hoc ' dum scit . deorsum inclinato Indice ' Terebram imitatur , vel eodem erecto coelum indigitaverit , vel quasi collimaturus eundem Digitum oculis applicaverit ; his inquam signis factis, si inferior Equus non responderit Γῆrghu, aut Allaba ba an , aut Tipheuh, tum dictus Equus
cogitur manere ut Equus prout erat, donec eaedem4 vel aliae aliquot Quaestiones a reliquis sociis eodem modo interrogatae fuerint
. sequitur Hippas alius inequitandi Ludus, qui
274쪽
stro' DE LUDO TCH. SEUTCH. . tamen alio modo exercetur. De AEgyptiorum& aliorum Ludis publicis, Praesertim Pila, consule Calcastiendium.
I, Arva Pila manuaria qua luditur, Arab. est
irra, quo etiam nomine Terrae Coe-
lsve aut quivis alius Globus subinde notatur. Dicta Pila aliquando impellitur Rudicula, ut insta docebitur. . Est & Pila major quae fit ex complacato Panniculo, cujus Ludus dicitur Arabicli Gggma: sic Camissi Autor, di
in quo pueri accipientes Panniculum, euhdem cir cum agitant quas esset Pila. Et bicce Panniculus seu Pila impellitur adunco Ligno dicto Titiet:
2 et est Dignum quo luditur AlΚuggtia. Tale Liganum Anglis dicitur a Uantsy, & ipse Ludusadan dy Uall. Est & Pila lignea qua exercetur Pilitu iram equestre lau. Gaviludium, Anglice otesv au.
Hic Ludus a Persis equitibus exerceri solet in Hippodromo magno, ubi Pilam ligneam ultro citroque impellentes, sese& Equos suos ad seditatem excitant. Exercetur Clava Arabibus
dicta Miluisti, Persis aliquando Ave id,
275쪽
DE PILAE LUDIS. Ave id, & s. Ch .licha, plerumque autem Tobaughan. Sunt qui pronuntiant & sic bunt Totaulaghan, unde Arabes nescientes onos e & cis, fecerunt sibi mon strosum vocabulum Saulag an, quod aliquando adhuc pejus vitiosa metathesi scribitur Gaugauit, dictam aduncam Claram
Sunt qui volunt hunc Ludum Arabice vocari d, Tabiab, & Persicb Utta Palpana seu
iriturana : sed hisce nominibus potius significa tur Radicula seu Pala, qua parva Pila in aerem impellitur , Anglicd a milledore. Talis Pala alias dicitur . Pabna, omite excavato ad in- star Cochlearis, cui Carb Tilam imponentes. eam in aerem jaciunt , & casuram rursus exci- piunt eadem cavitate ; nec sinunt in terram ca- dere, donec Lusoribus placuerit. In superiore Gaviludio, id Per traicitur Ut Hai, quando in Meldan collocant duas Colum nas seu Metas, ut Gavilusores Pilam suam inter eas transmittant. Hippodromus ubi publica exercitia haberi solent, Pers Arabicd dicitur Mei dan voce hybrida,
partim Latina : duae enim in utraque extremita-
te Meta, forma singulari Arabibus Latinum nomen usurpantibus Amida seu Uri . Mi-
276쪽
tu, i. e. Meta,) additit Arabum termination
uali, dicuntur A Meidan , seu OLLA O laitan, i. e. Duae Meta. Apud Mesopotamienses est Ludus eis dictus G Uo Tapi, i. e. Ini, Pila seu Globulti quivis, ' qui exercetur magna Pila coriacet, lana inferctL Et Ludus est, ut aliquis humo allidat hanc Pilam, adeo ut repulsu ac resultu in aerem surgat, & astantes contendant quis fur gentem Pilam dum adhuc est in aere capiat. Si ille qui alliserat, eam capit, dum alius simul in eandem rem contendebat, tum Allisor inequitabit humeros alterius, & ab eo circumvehe tur. Sed si alius capit Pilam, tum Allisor erit Equus, ut portet alterum illum qui dictam Pilam capiebat. . MApud Mesopot ψὰ Incolas, alius Pilae Ludus est Lubbi seu Tibbi, in quo est magna quaedam Pila ex vetustis pannis vel alia maioria compact, Ad ludendum convenire solent
plures, forth I ao, aut 3 O personae, ex quibus unus fit Capitaneus, qui in medio prostans, dc vulgi circumstante corona , incipit numerare quicquid libet fingere, ut Deus 1, Sol et, Terra 3.1um convertit se ad socios quos pergit numerare , dcc. eosque toties numerat donec attingat numerum quadragesimum: dctum ille ex
sociis Circulo stantibus t quicunque sit qui ca-
dit sub numero ψo dic. cui accidit ut sit quadragesimus,4 debet surgere de se collocare a tergo
277쪽
DE PILAE LUDIS. arago Capitanei, qui interrogabit eum i Quid comediisti hodie' cui alter pro libiturespondet, Panem, Carnem, Pisces, aut quidvis Tum tota Cohors incipit una voce cla-
me nem hodie, aut quicquid sit. His ita factis, Capitaneus, dictam Pilam in me
diam coronam emittit, quam ille qui medianus a tergo steterat, manibus prehendere conatur, dum reliqui omnes istam Pilam ita exagitant & circumvolvunt manibus ac pedibus eam huc illuc projiciunt, ut alter cogatur forte per ho- ram laborare & discurrere, priusquam eam prehendere possit. Sed quando tandem Pilam arri- iit, ille , cujus manu tunc venerat vel in cujuS manu deprehenditur, hujus vicem subire cogi
naare, o j De Ludo Trium Passuum-diductorum. HIc Mesopotamiensium Ludus dicitur Thalath natat, id est, Tres diducti- parui , Anglice Three stridis. Posita
meta ubi incipiant, ille qui prae caeteris videtur agilis, ponit tres benE diductos Passus, quos tamen si vult) excedere potest: de locum ubi desinebat signans, dicit, I o Huda lim:i ,
278쪽
DE LUDO TRIUM id est, flac eli ad augendum: & hoc modo istAuctor provocat reliquos ut tentent si plus stare poterint. Si aliquis alius hoc attingitum prior adhuc auget. Quicunque autem tentando non potest attingere, cogitur manus senbus applicando transversim stare ad unius serPassus distanti , ut Auctor facto unico Passistatim super cum transiliat, & reliqui omnes quantur transiliendo. Deinde dictus prior, paululterius eum collocat transiliique, & reliqui sequuntur. Et quicunque non potest transsiliristum, cogitur ejus vicem subire, & dicto modo stare ut reliqui super eum transiliant: illVero qui prius succubuerat ut super eum reliqui transilirent, jam sit mictor, & statuit imperatque ad quantam distantiam iste alter lac Cumbat. Sunt autem ut mihi dictum est ex hujus Regionis hominibus qui ea sunt agilitate& dorsi robore, ut so pedes seu 3O aut plures cubitos tribus did uctis Passibus excedant,
lc Ludus apud Mesopotamienses dicitur Laba bilHagne, , quia lim
lunt . . Peregrinatisnem sacram. Hoc autem
modo fit designatur aliquis locus, pitta, Collem, Arborem, Saxum, aut simile quidvis ) ad quem instituenda est Peregrinatio lusoria: & adjactum sagitice ponitur Meta seu terminus a quo
279쪽
incipiendum est. Deinde Lusiores dividuntur in duas Turmas , quarum utraque suum Ducem
ut supra,) ad sortiendum quaenam Turmarum prinab excurrat. His factis, illi quorum est excurrere, versus locum peregrinationis properant. Metae vero Dux collocat suos sigillatim ad certas quasdam distantias : & dato Signo, a Meta incipientes jaciunt suam quam habent Pilum post Peregrinantes : & isti qui ad certas distantias collocati sunt, a se invicem excipiunt jaciuntque ut . ipsos Peregrinantes assequantur & Pila feriant : quod si fecerint &aliquem ex eis tetigerint, tum mutantur vices, ct illa Turina quae an id eXcurrebat, jam Metam possidet. Alias, si lion tetigerint aliquem ex eis , tum primi Possessores Metae eam tenent etiam secunda vice, aut pluries si opus
ta ficu i est magna quaedam fila lignea ex γ aut 3 partibus composita : hae partes non arcte, sed laad componuntur, ita ut movendo, inter se invicem collidantur & crepitent. Lus resverd in duas dividuntur Turmas, quarum t utraque suum Ducem habet: di mittuntur Sor-
280쪽
nu tenebat, jacit ad aliquem ex suis Insessoribus ;& si aliquis Insessorum eam capit,iste Duci reddit ut ad alterum jaciat: & sic deinceps. Equi autem intere, calcitrant & circumagunt se ut hoc modo impediant alteros a capiendo Pilam : adet, ut si
nullus Insessorum Pilam ceperit, tum muta. O in tab1T Curimui, i. e. Montipilaris, seu Mon licapillaris : est enim terrae Cumulus circa quem ducuntur linζae, ut exponit meum Nimetusilabi in quo etiam fusius explicatur, qudit sic. sit ter rae cumulus super quem spargitur aqua, & com plicatur in eo Pilus seu Capillus : & deinde cir ca dictum Cumulum ducitur manus, donec tandem Pilus appareat. Secundum aliorum praxin est Terrae cumulus in quo fiunt foramina : deinde aqua in Cumuli summitatem effusi , ille puer qui ei adstabat Foramini unde effus