장음표시 사용
51쪽
Tessera quos habeat Numeros distante vocato, Mittere quo deceat, quo Dare mi lsa modo: idem Ovidius lib. et de Arte amandi, monet m qui cum Proesi seu Amica ludit, ut ex inistria perdat, &sponte quantum potest) pe ittat ut Proca ipsum vincat:
audet isse. ProcaJ Numero que . manu jactabit eburnos, Tu malejactato, tu mala jacta dato.
t heic quidem male jacta dare, a quibusdam ex-onitur simpliciter concedere ut res procedat se indum Jactum malum, nec Calculos movendirte corrigere; qui quidem sensus est satis com-iodus. Sed dare calculum, est potius collocare ilia Im, ut ex dictis constat. Poeta itaque moneti male jaciat, & quoque mald collocet ex induria, eum in finem ut a Proesi vincatur 'Malus nimJactus, Arte movendi Calculos quodammo-o corrigi & emendari aut potius compensari po- erit, ut innuit Terentius,
quasi cum Iudas Tesieris, Si illud quod maxime opus, ctu non cadit, Illud quod chcidit forte, id Arte ut corrigas. reserarum enim in hoc Ludo Jactus, selices autnfelices dici non possunt absoluth loquendo, sed antum respectivo, quatenus nempe cupi orbicu orum situ plus aut minus commode coincidunt.
52쪽
Nam Calculus sub dubia fortuna a Jactu dependet an prospere vel male cedat. Sic Epigr. vetus, Discolor ancipiti sub jactu Calculus adput; Decertantque mul candidus atque rubens.
Erravit autem sui irecth observarunt So uterius&allio Τurnebus, qui Tesserarum Iactus seu Bolos dari aut revocari posse existimavit 3 cuni id fiat de Calculis tantum. Jactus enim revocari non potuerunt sed Calculi bene, Hoc Graecis erat reponere Calculum, ct dati Calculi paenitere. Sic Hesychius, 'Aνeresistiti, ---
cere fseu revocareJ non datur. Et Suidas,
s, . Ψηφους δεοβήν-ν. Adeo ut Datum Calculum cor- nihil aliud, quam jam promotum reducere ac revocare. Sic se habet id quod supr1 ex Ausonio adduximus, uua data, per longas qua revocata moras. Hoc autem evidentissime probatur ex Claeronis suprae citato loco, Itaque tibi concedo quod tu Duodecim Scriptis olim, ut Calculum reducas, fi te alicujus dati mei litet' Ita ut secundum hujus Lu di Leges, apud veteres licebat Calculum reducere, si quis eum incogitanter math delibrat ; i. c. si eum nimis temere promovisset, ei permitteba
53쪽
a tur recollecto animo eundem revoc re, i. e. locum mutare & aliter movere & Collocare, si mo-
ς, alium postea Iactum non addiderat. Quoad particulares Lusus, singulae serE Gentes aliquos habent sibi peculiares, quos omnes accurate describere nec libet nec licet, sed paucos tan- . tum percurram, idque strictim, Namque non opus est docendi alios, cum krd quivis me multi melius talia intelligat. Is autem Lusus qui maxime generalis est, vocatur Trictrat, facto nomine a sono; unde Angli fecerunt suum Tittac. Sed iste no est unus idemque Lusus apud omnes Gentes: nam singulae suum Trictrae sibi peculiarem & a reliquis longe diversum habent. Et frequente apud Lusores disquisitione comperi, horum Lusuum Leges & exercendi
methodos non aded cerras & receptas esse, quinqui sub eodem nomine circumfertur Lusus, in diversis locis diversimode exerceatur, pro Vario
hominum ingenio. Quod enim alicubi in Anglia vocamus Tictac, alibi vocamus Irim uti ex peritis Collusoribus Lusum suum conferentiubus intellexi vidique : nam utrumque apud nos Nomen eundem Lusum notat secundum diversas Angi i ae Provincias rerum denominationes aliquantulum variantes. Ideo cutem vocamus scissi,
quia scit . est Tittat seu TVetrat Hibernorum. Nostrum Titiac parum aut nihil differt ab co Lusu quem alias vocamus aBacli clamon, ut quidam statuunt: alii aliter, ut infra dicetur. Sed inter Lusus ad Tabulam, omnium difficili mus est Gallorum Trictrac, quem modo sibi pe-
54쪽
culiari exercent. Germanorum Tricreat est idem quod Gallorum Verquier. Galli inter alios Lu- 1us, habent unum aliquem dictum Tables rabba-
rues, aut Dames rabbatues, aut Dames avallees, es
que idem cum eo quem dicimus ludoubuis. Galli habent Lusiim dictum Ourche, in quo sub certa aliqua Lege duplex damnum patitur' victus, & duplum lucrum reportat Victor. Is etiam usitatissimus apud Belgas; & apud Italos, quibus dicitur Marcio, unde & in Oriente lin-
gua Franca Mars. Danis vocatur San. & hodiernis Gallis Bredosiille & quidvis hoc modo lucratum, est partie brectitille, partum per Bredouille. Praeterquam verb quod sit peculiaris Tesserarum Lusus sic dictus, est & quod vocant imarch in ferE quibusvis aliis Ludis, ubissi ita paciscuntur Collusores,) duplex Damnum
4blvendum est. Hoc autem plerumque est, quando aliquis ita praecluditur, ut non possit proce 'dere in Lusu suo; ideoque antequam Lusus finiatqr, victus habetur. Tale quid memoratur
apud Platonem tib 6 de Re p. ubi pro
est id quod idem Plato αλι ς' ου habet, μερ υ τη
ρωs. Ubi per προσους, intelligit Calculos in Tabulae Ludo, minus distinctE loquendo. Hinc secundum re piam formulam quae incommuni loquendi usu apud Anglos, id ad sermEE . quodvis
55쪽
a quodvis aliud Damnum quod quis extra Ludum e. patitur sustinetve, transferri solet; ut scit. di- catur de aliquo, is destin the surrit, i. e. in . damno relinquitur. Et alias etiam aliquando quia per lurch aliquid ab altero Lusorum auferi, iux, to lurch any thinn est clancullim & inopici nato auferre aliquid, scit. praeter opinionem &ι α voluntatem possessoris, seris ut fit in Ludo. , . Est & alius Gallorum Lussis dictus Renet te, quem Coigravius exponit, a sanie libe to Uou-bleis, or Queens ganis. Forte alias legatur Rei-
nette. Hujus meminit Salmasius in Notis ad Vox piscum, Prater Trictracum quem vocamus, alium n etiam Ludum cum Te sseris se Calculis in Tabula lu- i. stare consuevimus: Reginulam vulgo vel Regine-b tam vocamus, quasi Parvam Reginam : nam ita, quidam Calculis nuncupatur. Ingeniosus hic Lu-a dus, O multum habet artis, o super Duodecim tan- , tum Tabula Punctis luditur. Vincit autem qui omnes adversarii sui Calculos capit. -- Idem fit ho- i. die in eo Trictraci genere quem Magnum vulgo νο-j cant. Sic ille. Et Buten gerus dicit, Apud nos. Gallos) hodie Ia Livea, a Calculi, vocamus Ma- , jorem Trictracum. Quoad Lusum apud Anglos usitatissimum, di-.ctum a Sac gamon, is luditur toto numero Punctorum seu Linearum & Calculorum. Hinc squiai. sc. Perna porcina Italich dicitur Garabone, unde, Angi. Oambon seu Cammon,) plerique nostratium perperam existimant Camon in hoc Lusiui eundem sensum habere; ideoque in isto Lusu, evitasse jacturam, dicunt to labe portu Damon
56쪽
vel polix Vacon, Gambone i seu Pernam intelligentes, cum potius Gambet tam seu Lusum intelligere deberent. Quod autem primo forte jocose di- ctum est, jam apud omnes fidem meretur. Hinc proverbialiter ad alias etiam res transfertur. Nam inde profectum est dictum Proverbium, Potius qifim ab Incolis oppidi aeuiamdiu in Essexu, quia rarissim E ab eis postulatur Perna, ut se habet
Formula in eorum Registro. i Nominis rationem quod attinet, vocatura Arc gamon, quasi dicas, actaeli, game on, scit.
Vacb again, and then Game on, i. e.. Retro cede se rursus incipe, se deinde perge ludendo, vel retro temcontinua lusum: vig. Retro duc Calculum ad primum Punctum, & repetito ejusdem Calculi lusu, perge eo ludendo : vel si plures sunt, Retro positis Calculis, continua lusum, vel perge eos rursus promovere. Quando enim quis Solitarium aliquem sine socio habet Calculum, qui ut dicunt) non tutus est seu munitus ac altero Calculo stipatus, is periculum facit ut incurrat culpam; eam scit . quae appellatur Litura seu Daninum id quod vocatur a biot: ita nempe ut dictus Calculus fictam urgente & minante Adversario deleatur & ex Tabula exterminetur. Quo qui- .dem pacto Lusor tenetur talem Calculum seu inscii. qui deletus & exterminatus fuerat,4 de no-. . Vo initiare, Sc repetitis ejusdem anteactis moti- Onibus, eundem per totum Alveum gradatim pro ratione casus Tesserarum) circumducere, donec tandem in pristinum statum restituatur, &od optatam sui antea) metam promoveatur.
57쪽
Quo quidem modo fieri potest, ut unus Lusus diu continuari & prolongari queat; dum scit alter alteri inducit Lituram, quo modo uterquei vicissim exactos Calculos adducendo aetard
Sunt qui statuunt Lusium 3rish, in quo Calai culi sparsim distributi primb collocantur, noni: cumulatim,) es e sere eundem cum a Nacti clamon, nisi quod in eo non habeatur beneficium Iactuum parium quos vocamus Doubleis; nam duplo plus valent quam alii Jactus, & dupli, id est, pares
c cadendo cernuntur.' Secundum quosdam, Anglorum Tictat est Lusus ab his longli diversus, tam Calculorum situi primo, quam Legibus ludendi In hoc enim omnes Calculi turmatim & densim in una Alveoli I parte primo stant, alii super alios cumulati. Et 4 Leges sunt,ut quaevis Lituranciat Lusum unum ; . quorum s aut γ totum Ludum absolvunt.s Apud Belgas usitatus Lusus est Uarbeer, a quo Galli secerunt suum Verquier. Iste Lusus ubiu' que Gentium, etiam in Oriente, obtinet. Hoc autem Nomen origine Danicum est sorbetring, ρ id est, mutatio, variatio; unde fit Germanicum ij Uerlichrung. Hujusmodi appellationem meruit a hic Lusus, propter subitas mutationes quae inter se ludendum accidere solent. Quandoque enim ti res ita se habet, ut si quis prope sit ut vincat, ita a ut collusorem jam fermE vicisse videatur ; mdxti ex unico tantum jactu accidere possit to ius Lu- ssis scenam ita subi id mutari, ut ipse idem quis p h vicerat, ab altero statim vincatu ρ ρ Quinam
58쪽
Quinam Lusus sint in praeci ptio usu apud Italos, docet Cardanus: Nostra aetate sinquit Cardanus) celebriores Lusus Atrei, sunt tribus Aleis Sperainum, Sperata, ct Speraionum : unde Alr uni ipsum Sperainum etiam vocant. Vulgari tamen Italia lingua Sbarainum appellant, Si,araiam, &Sbara num. Calcagninus tamen Spera inum asperando deduci putat. Sed Lingua Italica Sbaraiare,
est idem quod spargere: ct 5barainum, quod spargat. Utcunque sit, omnes hi Lusus tribus I feris exercentur: sed diverso modo utimur in Sbarain Tesseris duabus: tertiam supponimus cum Senario semper. At Sbaraiam cum tribus Tesseris : Sbarabonum se ipsum itidem cum tribus Tesseris: sed qui libet congeminat ictus. Esque Principum Lusus, ct sine cura : ingeniosa Sbaraia : Sbarainum medium locum obtinet; estque magis in usu, quod Sbaraia fit longior, Sbarainum autem maxime consistat in fortuna. Celebres alii tres sunt cum duabus Tesseris : ccadiglium, quod duplex est; parvum, quod in fortuna consistit; ct magnum, judicii longioris. Hi ct Canis Martius, qui prastanti ingenio' ind get. utriue alius Lusus, quem Mino retiam vocant i Et est duplex, major ct minor. In Luis usitato Jacina dicto, tres Senarii sunt omnibus Numeris potiores, Ex Lusibus autem pulchris qui novi sunt in usu, es Sperainum seu Sbarainum cum duabus Aleis fossim sine Senario. Hactenus Cardanus.' Bernardo da Parigi dicit, quod Maraglino seu Sbaraglio. sit Lusus Turcice dictus
Tayli seu Tamuli. Orientales peculiarem aliquem
59쪽
habent Lusum *d Tabulam, quem generali no-i naine vocant Tawla seu Taula. Alium ii habent intricatiorem, Arabicb dictum
Speratum, seu res oerata ; quia in eo saepe Sper jt, tur Victoria, quae tamen non obtinetur : est scit. hic idem cum supradicto Var eer, cujus ratio- t nem reddidi. Alius est dictus Toucati
i, seu Taucati, Lusus in quo omnes hostium aditus iii Odito circumcirca obturare comatur aliquis Lu-α sor. Forth sit idem cum Angi. Dctac. Quia is lis Lusus sit Persarum Λ, A Phei Id seu fhrid, i e
. Simplex, igularis, ab ipsis quaerendum est. Et ij idem dicendum de eorum Lusu dicto e Chanagli, id est, Casularum captatio: ubi per Casulas intelligimus Phndia seu Lineas Alveoli, uas Donios seu Casas vocant Persiae
Io Itidia Orientali, , o Dar Pers-Indica est s unus in quovis Ludo, & quoque Pignus, Θρη o, alii Depositum pro quo luditur; scit. ex ponitur Sion ionem inire & augere jactus urgendo spinsiones, & quisque vices suas ludere in hoc & aliis Ludis. Et Calculus animam tenens seu periclitans,is est a cujus motione dependet ultimum omnia peaedendi periculum in illo casu censuve, Jactus ille ul
60쪽
timus vocatur Manua postrema, scit. finis ludendi. Habent enim in India ludendi modum usque ad i 7 Lusus seu diversas
in ludendo Periodus, . quarum tamen omnium Nomina ab Autore meo Pers-Indo non docentur. Sed harum una aliqua vocatur Zobare seu
haear, i. e. Sponsiones mille seu Iactus mille Septima vocatur Persicb Nadab, i. e. Sponsio, Arabich autem AQrar, est sic
Sponsio super septem, quando nempe pro Sponsione aliqua decertatur 7 Lusibus, qui tunc Ludum absolvunt, ut fit in Anglico: Cittat in quo de Lusuum numeis pacisci solent. Undecima seu quando a r ad II proceditur, nominatur Tein i nadab, i. e. Completa sponsio, via alias s τί Vada Hera, & Arabiceu me , si in his recte legimus vitiose scriptum Codicem. Erat autem Mam a quo sumpta est De nominatio.) Amasius quidam, cujus Amasia erat ' Se Acr.i, qui in Oriente co lebsrrimi nominis Amatores here. Quando abat ad 17 proceditur, scit . ad Ludum i Vm seu Ludendo ad' Periodum quor 17 Lusibus & tot Sponsi ibus absolvitur tum vocatur' .. ,