장음표시 사용
321쪽
secundum plii Ioso. & est teri .in . si quis ex aliena. supra de rer. diuis sed obligatio ex qua oritur actio. l.licet. . ea obligatio .s .de procur. ex couentione proficiscitur: uia ista est causa materia- Iis eius, cum nulla sit obligatio, quae non habeat in se conuentionem, uel consensum. l. i. f. adeo. s . de pacti ergo causa materialis illius actionis erit pactum, non ipsa lex. Secundo, quia quoties lex aliqua pactum adiuuat, aetionem ex se parere dicitur. l. legitima. isdepach. sed l. si quis argentum. adiuuat pactum donationis, ergo actionem dicitur parere pactum, non ipsa lex. Nec obstat si cum Riminat. dixeris, a quod i est cotra l .i. Ede condiet. ex lege. quia r spondeo, γ lex illa no uult, quod oriatur ex lege , sed ex Ohligatione, quam lex introduxit de nouo , ex sua aptrobatione, sed actio illa nome aliud nohabet, nisi quod uocatur actio ex illa lege, di hoc est quod uult Paulus ind. l.j.ponendo causam materialem ipsius actionis, scilicet obligationem, scponedo actionem,consequenter est, ut ex obliga
tione actio nascatur, de lex sit causa efficiens; &ideo dicitur ex lege: quia lex immediate approbando tale pactuin fabricauit obligationem, ex
eaque actionem eduxit. & ita teneo.
In eadem Glo. ibi quam stricti iuris est, vult
Acc. donationem esse stricti iuris,non boni fidei. sequitur hic Faber,& alii non reiici ut, & expres1 cfirmat Rim. nu .cxxxiij. Idem uoluit Accurs. de ibi Bart. Calici in i .in aedibus.=.j. Sc in I. eum qui donationis .ubi omnes sequlitur. Teo. Quod probatur in d .l. cum qui . cum in bonae fidei cotractibus
donationis si, ecies non computetur.
Sed hoc altero de duobus modis intelligendum esse dicit hic Rimi .vel quod intelligatur, vi donatio sit stricti iuris,secundum legem, quam allesar, doctrina est Barto. in l. non solum. I. si tib rationis. Ede lib. legat. Vel secvodo intelligatur dictum Glos de codi iactione ex lege, quod sit stricti iuris, ponderati
nem faciens de relativo quae immediate posito, habito respectu ad donationem,pro qua datur, quod uidetur est e tex .ind. laeum qui . dum inquit, ad usuras non teneri, eo sic actionem stricti iuris esse, prout ipsa donatio .
Tamen non uideo ad quid hoc dicat Riminat. nam siue inici ligat de actione, quae datur pro donatione, siue de contractu donationis, non uideo
quae differentia resultet quia si actio est stricti iuris, supponit S contractu stristi iuris: siue loqua-
. tur dc contra .in consequetia, di ipsa actiostricti iuris erit: ut patet in f .actionii. infra de actio. Concludas igitur donationem esse stricti iuris. Sed ut Acilius intelligas, oportet scire, quid operetur, & quid sit dicere aliquid esse stricti ius iis, uel bonae fidei. t Nam bonae fidei actiones, uel
iudicia sunt, in quibus ex forma praetoris conceditur iudicibus procedere, ut eis uidetur
no , S aequo. f. in bonae fidei infra de actio. Stricti uero iuris sunt, in quibus certa sema
erat praescripta, aqua non licet iudici recedere, iuxta l. quidquid astringas de uerbo. Obligation.
Nam praetor de ceteri magistratus non semper c xnoscebant, sed dabant iudices, ut patet. C.de pet dan. iudi c. dabantque certam sortium iuxta uerba contractus, Jc secundum naturam rei de qua ηgcbatur, coangustabant potestatem & sacultatem iudicandi,& tunc dicebatur stricti iuris in aliis uero , si non restringebant facultatem iudicandi, sed dabant latam potestatem,solebantque addere, ut cx bona fide bl ederet boni fidei dicebatur,ut declarat Bou. ex luctione Tullii i topicis .li .vi. tex. xlvij. Sed dico tu, ius effectus est , si sit bonae fidei, uel stricti iuris donatio, uel alius contractus Re- si ondeo,quod essectus est maximus:quia in bong
fidei iudiciis, seu contractibus ueniunt usurae a tu POre morae, ut in i mora. f.in bonae fidei. F. ε usur.
sed secus est in contractibus stricti iuris, quia
nec tempore morae, nec etiam lite contestata debentur usurae, nili interuenerit stipulatio. l. j. de ibi not.C.de condici. indebit. ut tradit Accurs. ta se- uuntur alii ind. l. mora.& Castr. in I. uinu in .nu. iij.ε. si ceri .pet. l.eum qui. Ecod.
Secundus effectus est,quia in bonae fidei contractibus nihil certum uenit, sed arbitrio iudicis committitur ex bono,& aequo. l. sed Celsus.f. penas de Cont r. mpl. cum limitibus . in stricti iuris id tantum quod expressum est inter partes.d.Lquidquid astringendae. ut supra diximus . Tertius est effectus,quod in bonae fidei contractibus ueniunt fructus a die morae, in contractibus stricti iuris Ductus non debentur, nisi lis fuerit cotestata: ut est lex .in l.cum iandus. F. si cert. Peta.&l.uid in .s.si actionem. F. de usur. & tadit Acc. in l. in aedibus. β.j.ε. . tit. nostro. Ed haec ordinarie explicantur. in .actionum. infra deact.ubi diu ca Deo date,omitto. quia non est pntis indaginis.
GLO. in uer. Insinuatione duas habet partes. In prima ponit, quid sit insinuatio. In secunda,quod in ea testes non requiruntur cum rati
Pro expeditione materiae insinuationis secundu Aret. luc, Noue sunt principaliter inspici eda.
Et primo,quid si insinuatio λ Secudo,coram quo iudice fieri possit Tertio, nunquid decretum iu dicissit necessarium λ Quarto, nunquid possit ex interuallo fieri post factam donationem ineo . an ista facultas insinuandi tempore tollatur Sexto , an donatio facta ultra quingentos aureos no insinuata uitietur in totum, uel in id quod excedit 3 Septimo, nunquid possit renuntiari instanuationi t Octauo, an iusiurandum suppleu defectum insinuatienis 3 Nono, nunquid testes requirantur in insinuatione pCirca primum, insinuatio nihil aliud est, quam reductio donationis ad acta iudicis ut ex Bar. Ro. Castr. 5: Cuma .colligitur in l. Modestinus. Ecod. Idem in l. donationis. Cino.& sequuntur alij quos refert,& sequitur hic Riminal .nu. clij. de hoc vult rex. in Idonatio. in fi.ibi, sectis etiam annectedis
322쪽
ti l. in donationibus . in prin. quae actis insta uantur. C. . text. nostro . . quod innuit etiam textus
noster ibi inlinuari eas actis interuenientibus dc per alia adducta hic per Rimin. Fuit autem huiusmodi inlinuatio inuenta,ut in tempore medio, quod est inter donationem & insinuationcm possit donans deliberare, an donationem per insinuationem consia mare expediat: arg. pri n. in auth. de appel. de intra. qtcp. ea iteratio actus, id est, donationis, dolii sinuationis cilledit metis pseueraria. ut C. de plus peti. l. m. tollitq; suspicione deceptionis, ut C.ad ben. CNellei. l. si mulier psecte. de hoc ce oraturqtiod occurrit falsis Pbationibus, a possunt p siripturas cla factas excogitari, ut in i .data. C. e. ti. ut ges arat Alb. in i .illud. col. ij. C. de sacros. eccl. de tradit Bar.in d. l. Modestim s. nu. iij. Aliam rationem addit Barto. quia in magnis quatitatibus maior obseruantia exigitur. l. si . cum auth. ibi posita. C. si cert. pet. de rescit hic Bimin. nu .clviij. Sed alia ronem reddit Castr. in d. I. illud. in prin. uod ex eo donatio ultra cc. aureos insinuaretur publice eoru magi stratu, ut uoles cuatio cotrahcr,ispices posset ut in heat bona,de expediat cu illo cotraher, cu tabellio ista sup hoc cosecta olicdere dcat,de teneat. l. donationes, siue C.e.
Circa scdin, coram quo iudice fieri possit)de in hoc cocludendu est,quod pol fieri cora quociique
iudice. ita tenet Bar.& Rcm.Io. Fab. hic, de Arcti. de alii: quos refert,& sequitur hie Rimi. num .clix. licet nonnulli contrarium uoluerint, quorum opinionein consutat hic Rim in Quae probatur ex pluribus. sed duo susticiat. l. data. in sin. ibi, gesta autem confici ubicumque,sufficit .super rebus etiam alibi collati Q de l. in hac. ibi, In aliis ciuitatibus habeat donator libertatem donatione reru suam ubicumque positarum, siue apud moderatore cuiuslibet prouincie, siue apud magistrum,sive apud
de sensorem cuiuscumque Ciuitatis, prout maluerit publicare. C. cod. titia. nostro. Declaratur in hoc procedere, nisi esset constitutus iudex particularis sup insinuatione fiendarsiano post et si libet super hoc adiri. Ita tradit Bal. in d. l. in hac. nu. iij. de alibi Ang.i l .si uacati a. col. xj. C. te bo. c. li. x. l. in c. pastoralis.col iiij. limit .ij.extra de offord . prout statutum est in ciuiatate nostra. lib. ij. tu .Hij.ut probatur in d. l. in hac. in prificipio.& in Uecundum. C. eo. dum uolunt, quod solum apud magistriam celas in Urbe Constantinopolitanasiat insinuatio. Tertium cst, nunquid requiratur decretum iudicis p de concludas nullum requiri decretum, sed solam iudicis praesentiam susticere,ut tenet Bart. dc Roma in d .l. Modestinus Bal. in i .illud. nu. iiii. de ibi Alb. C. de sacroseccles Ange. Castr.de Ias.
nu. iiii. in I. omnium. Io. Fab. hic, Aretaoc Rim .nu. clxxxvii. quae communis est secundum praefatos. Quod probatiir lege, de ratione. lege probatur Ptext. iv l. donatio. in iure. α I. in hac. C.eo. Ponde rando dictionem,apud iudicem, quae non requirit
nisi prssentiam iudicis .i. si .ubi nota C. tui admitt. sed text. illi dicunt apud iudicem Insmari t ergo
sola praesentia requisita est. Ratione probatur dupliciter. Primo, quia decretum iudicis noli potest interponi die feriato in honorem Dei;cum requirat cause cognitione. secundum Bal. de alios in l. actus.C. de feriis. dc est tex. in l. ij.9. dies. isquis ord. in bo.poss.ser. d insinuatio donationis potest fieri cora iudice die se .riato in honorem Dei, secundum Io. And. iii addi. ad Specul. de instr. edit. . porro.circa fi .de Imol. in
l. cum contingat. nu. xciij. cxtra de iureiur. ergo in ea non requiritur decretum iudicis: qua ratione
mouetur hic Rimi. que fuit Alber. in d. l. illud. Secundo ratione probaturae cundum Bal. quia decretum requiritur in iis quae indigent confirmatione,quae per se non ualent: sed donatio facta in iudicio, uel in scriptis redacta , per se ualet: ergo decreto non indiget. Et hine postea insertur, cum decreto non egeat, poterit explicari domi, uel in quolibet alio loco priuato, ut isde interiaci. l.noluit.I.j. de is de manum. uindicta. l. non est omnino.ut tradit Alb. in d. l. illud. colum .ij. Quartum est, nunquid possit ex interuallo post sactam donationem interponi insinuatio λ de concludendum est hie post Areti. γ hoc fieri possit, secundum Bar. de Rom. in d. l. Modestinus. & Bald. in s. s. nu.j.C. de donat.ante nupt. de in l. vn. . ubi autem. in f i. C. te cad.toll.ec tenen; alij consule do, quos resert,ec ssequitur hic Rimi. nu .etii. Probatur lege, de ratione. Lege, robatur in l. in hac.
ibi, siue apud magistratus, liue apud de sensorem Civitatis, prout i lucrit publicare deibi apud
'uencunque ex memo ratis uoluerit i ntimare qi: et demonstrant iam tantum factam donationem . Ratione, Phatur primo, ιa intinuatio est quε-dam confirmatio actus, fecundum Bal. iu d. l. s n. in s. probatur in I. Sanc imus .f. alias. ibi, actis interuenient ibus corroboratae. C. eo. sed confirmario solet seri post actum, ut patet suora de tui. s.fi. ergo insinuatio poterit ex interuallo fieri.
Secundo quoties lex aliquid in determinate p. cipit,absq; loco, & tempore, illud sui scit explica
minate praecipit insinuationem absque loco, de te pore:ergo poterit quocunque tempore explicari, di interponi.
Sed nunquid huic facultati insinuandi poterit
obesse praescriptio temporis, ut tollatur. de Rimi. hic. nu. ccx. cum sequenti b. tenet, P nunquam A. praestribatur, confutata opinione Ang. contrariutenentis, exemplo aditionis haereditatis, cuius fa cultati praescribitur xxx. annis: ut tradunt Docto. in l. iij. E. de acq. haered. Cum duplex sit facultas, quaedam ex qua per explicatione actus quaeritatur nouum ius explicanti .de tunc facultati tali praescribitur xxx. annis,ut est aditio haereditatisv. licet.C.detur. delib.cum ibi not. . Alia est, ex qua nullum ius quaeritur explicanti, sed
323쪽
tus, sed solum in i git explicatio, quod in libero
explicantis arbitrio consistebat, sicut ire per uiam publicam, Ad huic nunquam praescribitur. l. uiam Publica n, ubi not. f. deuia pubi. de illa est doctrina Ang.quam refert Balb. in tracta. praescripti. in quarta parte quintae partis Principalis. q. f. nu. iiij. Sed inlinuatio est quaedam facultas, quae in libcra donantis potestate consistit, ita ut compelli non
possit. l. snal. in principi. ibi, superscdcbant. C. de
donatio. ante nupt. ergo huic facultati nunquam
potest praescribi: de ista mihi placet: licci magna
sit autoritas Ange. Declaratui tamen hic per eum dupliciter, ad quem recurras. Circa sextii nil quid acta donatio ultra oo aureos sine insinuatione uitietur in totuλde Arct .hic concludit ui non uitiatur in totum, sed volu in eo, qa excedit, ita ualuerut Bal.Ang. bc Saly. de alio, in
Quod probatur per da. Sancimus.in princ. uer. si quni autem se per legitimam dissinitionem fuerit donatum, hoc quod superfluinn cit tantummo non ualere. C. . de in I. si quis arge tu. I. sin autem.
in s. ibi, no totum, sed solii superfluucuanescat. Sc , qa utile per inutile no debet uitiari. l.j.I.
yen. ubi Bar. de alii .sside uer .oblig. sed donatio in fra quingcntos aureos saeta tenet sine inlinuatione,ut hic t tex. iiro aergopp excessu no dct uit: ari.
Sed dices tu solidi, de quibus loquitur hic Impato , quomsi intelligutur dic. r solidi dicti sunt quasi iusti de hegri,sclin Aldo. in M. sed hoc iure. supra de Attil. tui. post Budeum. uci sorte a soliditate: quia de solo auro fiunt, secundum Glos . in l.
j.C. deiici. num istat. lib. xi hique dicuntur aurei lcgales, quorum septuagintaduo constituunt libra
auri. l. quoties. C. de susceptorib. lib.x.
Vel secundum Alex ab Alexand. lib. genialium. iiij.c. x xvi lxxv pro qualibet libra. Et hinc postea in fertur, ca, hodie donatio pote rit fieri usq; ad septingentos aureos, de ultra; cum auri quibus hodie utimur sint diminuti , adeo ut xcvi. costituat libra, ita uoluit Castr. i l .f. in prin. nu. iiij. C. cona. de leg. ec sequuti sunt alii cosule
do,quos reseri,de sequit Rim. nu. ccxxxvij. dc hoc sentit Bal. in i .illud. in lin.C. de sacros. cceses. Septimo tradendum est,nii quid inli nuat ioni r nuntiari possit dc Ant hic tenet,quod non . ita uoluit Bar. in d. l. Modestinus.Αib. de Saly. in i illud. Cale sacroseccl.de sequuntur Doct. communiter, in i .nemo potest. de legat.j. qu s rescre,de sequitur hic Rit a. nu. ccxxxviij. quae communis est. Probatur. Primo. lilia pactum quod impugnatius ciuile, non ualet. l. contra iuris. E. de pact. sed renuntiatio ista impugnat ius ciuile, quod requirit insinuationem,ergo non tenet.
Secundo, solennitas substantialis, qua omissa uitiatur actus, non est in potestate celebramitim ipsum actum ei renuntiare. l. quidam decedens. Edeiaminiss.tutu . nemo potest .de leg.M. ij. f. sed quia ueremuti C. de iuricatu sol inlinuatio est huiuia modi. d. l. Mucinans. c. . in priri ibi, sed seno scripto, uel intelle to cile credatur. dc i. ut milii
donarcs. F. eo .crgo ei renuntiari Don poteli.
Tertio solennitas insinuationis introducta est fauore publ:co .no sauci primato ipsoru donat iu , sed ne fraudes sat . l. data. C. eo. d iuri publico rei sitiari nos sit. l. iiis publicii. f. cs pact. ergo itinuatio p rensit ratione tolli no pot,de i a coctu das. Octauo , cst ut d ndum . nunquid iusiurandum suppleat des ctum inlinuationis Are. hic nihil firmat,cum in hoc contrariae sint sententi g,tamc masis conuini ter tenetur Opinio Ioa. Andail imo t. piuppleat talem defectu: n,qua tenuit Fed .de Senis, Bal l .de Ang. 5 Alb. de lo. Fab. hic,quos resat, csequitur Alex .in l. nemo potest. nu. xij. pro qua saepe consuluit, de sequuti sunt alii latissime, quos r fert hie Riminal nu. cclvj. dc cclxx. Quae ultra adducta hic p Rim. probatur hac r ne. Iuliurandum,quod no est contra dispediu salatis aeternae, omnino tertiari debet. c.cum cotingat extra de iureiur. auth. facta puberu.C.si adueri .uedit. sed iusiurandum istud no est huiusmodi, ergooimodo seruari debet. Quod limitatur hic P Rim.
tribus modis .de quibus uideas apud eum . Circa ultimum dum Glo. hic tenet, st in insinuatione non requirantur testo,licet Aret. intelli Eat, ut Acc. uelit, ut no requiratur subscriptio te-mum sed bene praesentia eorum, de non ulli alii ea sequuntur,pseritin Dec. in c. qm contra. extra, deerobat de quibus hic per Ri iam nil .cccxxxij.cum sequCn. uerum, quia i mrusno patitur, ut oia sub trutina pona, ne diutius immorer super hac materia donationu ia nausea periete. IO cucOi,dc recepta lententia absolute cocii, dcd si puto, qua tcnet Glo Bar. Bal. Saly CornGAlex. Ias .de alij, quos refert, do sequitur hic Riminald .nu. cccxxix.
Quod Abbatur in d. Lin donationibus quae actis
insinuantur non cile necessari uitiliudicamus uicinos,uel alios testes adhiberi ,α facit f. su. infra, detesta .i uerb. adhiberi.& ibi,st sine lcriptis .ec fieti
esset opus eorti nomen a notario scribi, no asolute hoc negasset Impator, subdes ronc, cu publica monumeta sussicia it uost auce priuatu testimontu . Secundus casus est, secu udum Acciars quando magister militum donaret militibiis, tunc etiam ii excederet legitimam quantitatem,tamen, sine insinuatione stare potest. Et hoc siue ex sua substan . tia, quam ex spoliis hostium, siue ex ipsa bellorum
occupatione; ut dixit Imperator in d. l. pen. C. eo. Et ut facilius intelligas ea,quae capiuntur ex hostibus aut mobilia sunt se mouetia, aut immobiliarimmobilia omnia, siue praedia urbana, siue rustica
publicantur, dc fiunt Principis seu Reipublicae, vii magister militum ea militibus donare non potest; ut in I .si captiuusafide captiuis, de poli liin. Din. in I.j.in princi p. fide acquir.pollem. Mobilia uero aut fiunt capta inito pretio, ordi nato conflictu, & ista non sunt capientium, sed praesentantur Duci belli, de hoc vult text. in d. l. penulti. quiali de istis secerit donationem ultra
324쪽
laetam praefix m non est infirmanda, de ratio est, quia haec sit propter benemerita, nam ita est distribuenda praeda inter milites lecundum eorum merita, ut in ean. ius militare. in ii. prima dili inct.
Sed in hoc mihi uidetur, quod non sit casus specialis: quia si est ob bene merita, ii si est proprie donatio;ideo non indiget insinuatione,ut infra in octauo casu dicam. Aut sum capta a militibus in excursionibus de direptionibus faciendis interritorio hostium. ante quam inlatur ordinatum preliudi conflictus, di tunc ista fiunt ipsorum capienti ii, nee Duci belli sunt praesentanda; ut uult text. in l.
sup a de recidi uicita declarat notanter Salyc in l. hostibus. laij. C. de capi & postlim. reuer ut reseri,de sequitur hic Rim n. nu. ccccxli. Ec declarat etiam Francis. Hotto manus in d. o. item Ca, quae . supra de rerum diuision. Tertius casus est, si donetur alicui in resectionem domus collapsae ruina, uel incendio, cum ilicsit necessaria resectio,si excedat praefixam quantitatem quingentorum aureorum, non eli opus insinuatione, ut vult Imperator in d. l. pen. C. O. nec
poterit ad alium usum diuertere prae ictam quantitatem, quani ad id,ad quod est donata.& amota expensa sit, nec ne, in eo casu si dubium erit, desertur ivli uradu donatario, eiq; stabitur, ut ibi dr. Et ratio,quare insinuatio non sit nec ellaria,est, quia ex resectione domus sequitur ornatus di de-.cus urbium .l si quis. C. de aedis c. priuat . ita dixit Bald. in d. l. pen. col.I. in s. de Riminat d. hic,nume. ccccxlij. N est lex .m I. cum in suo solo. in tin. pra, de rerum diuision. Quartus casus est,quando donat Imperator, licet excedat summam praefixam, tamen insinuati ne non eget ut in I.Sancimus. .exceptis. C. eod. in Ruth. de non alte. aut perinut. f. sinimus. vers. S maxime in sanctissimis,&ibi not. Acc in uer. firma. α
in auth.ut non fiant pign. f. s. in princi p. Ampla ant hoc Doci .ut procedat in Regeat in
alio quocumque Principe non recognoscente si periorem immo in rectanustente etiam superiorem quia hoc non est ratione supremae potestatis, sed iurisdictionis. prout resert hic riminald. nu. ccccxlviii. cum sequenti b. Quintus casus est, in alius donat Imperatori, licet priuatus sit, ut patet inauit item a priuatis. C. eo.de in corpore unde sumitur authe. ut non sani pig. in d.f. illud. dc ratio fuit causa aequalitatis se Dandae, ne sit deterioi is conditionis imperator in assumendo. quam in dando , x t in d. f. dicitur. quos antepila eadem quae dicta sunt supra. in praecedeti casu, sunt etiam dicenda in hoc, ut procedat,qucuicunque principi qui iurisdictionem habet,donaret pr iuatus, ut aequalitas seruetur,prout Imperator dicitur. Cogitate.
Seatur casus est,quado donatum si mulieri NMuptias,sine a uiro,siue ab alio uel uiro. ut in donationem propter nuptio conscribat, licet excedat
praelinam summam, sine insinuatione stare potest, ut in auth. ut sponsalilargit. in prin .ic in authct. Dat r. filii . . illud quo hoc auth. ex utroq; tex. re
lata in auth. eo ducursum. C. de do. ante nup. QIolim solum erat ii tutum in donatione facia mi Dori viginti quinque annis a. minoribus. C. de do. ante nupt.oc a Iustiniano pollea ad omnes fuit J- ductum, ut patet tu dictis iuribus. dc ibi Gl . de
Doctaicet aliqui contrarium tenuerint, ut referοῦ hic Riminaldus, num Occcclx.
Septimus casus cst . quando fuerint remissae usim futuri temporis iure donationis; quia licet excederet summam desinitam, tame non indiget insinuatione,ut in l. Modciturus. iseo. S: ibi Bart. αδε t. hic, Bald. lnd.l. illud. num. H.C. de sacrosau. eccles. 5. ratione esse dicunt, quia usurae sunt odiosae, ideo earum odio, licet non sit insinuata tenet, ita dicunt esse de mente Bar. in d. l. Modestinus. ioci tamen non dixit Bar. ut aduertit hic Rimi. nu. cclxxxij. Sed aliam reddit rationem Bart. quia cum istae usurae debeantur annuatim, tot iudicantur donationes, quot sunt summae. l. Sancimus. f. sit. C.eod. uel ex eo, id est, quia incertum est de quantitate earum,de ideo insinuatione non egent, ut in d. f. sin. ibi, incertus est enim. Vel alia potest esse ratio, qu ia non de meo dono, sed selum de spe futurarum usurarum remitto, de debitum usurarum futurarum cst conditi Onale,si sortem non solueret, nam debitor offerendosoriem, Pollet cultare cursum talium usurarum, ut C. de ui ur.l acceptam .de hanc rationem reddit Alber .indi. Modcstinus. Ex quo postea loquitur, P in remissione usura.
rum de praeterito, noc non poterit procedere ex
praedictis,ut tenuit ibi Aluc. oc late isequitur hic hi .nu. cclxxxiij. in seq. tacito Alb.de hoc probatur ars. l. constitutiones. C. de ad min. tuto. ultra
adducta hic per Rimi. licet Acc. uideatur subdubio in ide tenere in praeteritas. tractat hic Arcti. circa rc missionem sortis, quod late ipsequitur Ri. nunquid insinuatio requiratur,uid sp teipsunt. Octauus est casus, auem ponit Aretin. hic, ultrara Ace.tquando fieret donatio rcinuneratoria ob benemerita de quibusco stet .ide tenet Bar post Acc.
ibi, sequitur Alb.in I. Aquilius. 1 f. eo. de Cast. Bald. in l. si cum mihi. is de dol. Ias do Claud. de ScγLini ex hoc iure. ff.de iust .de iur .de sequuntur Docto.
communiter, quos refert hic Runin. nu. cccclxxj. de supra in princi p. nume. cxxix. Mouentur ex tribus. Primo, per textum in d.I. Aquilius. ubi donatio illa remuneratoria appellatur irrevocabilis,ergo Bart. Imolaque eti/m protextu omissae ins nuasionis intelligunt. Verum huic tex. iespondetur ex intentione M.
cccclxxv. u, ibi nullum uerbum de insinuatione, cum nullum quidem de excessit legitimae summae sit dictu . sed sblum dubium erat,quia nudo pacto erat facta,ut ibi P Acc.q π remuneratione ualci.
Secundo adducitur.l.si pater.M.fin. ubi remun ratoria eodem modo irrevocabilis est: ergo etiam
si omissa sit insinuatio, secundum Docto.
325쪽
' caetenim respondet hie Riminaldus, quod i
reuocabilis est respectu ingratitudinis, uel ex eo, quia praecessit conuentio ad remunerationem secundum Cum a. in illis uerbis pro ea ab in L.)Tertio talis donatio est reciproca, dc sic propter praeambulam donationem. l. sed de si lege. f. consuluit. in sin. & ibi Glo. penul. ff. de petitio. haereditat. sed donatio reciproca non requirit insinuationem Alexand. Ias. Rimin. di alii, in i .licet. C. de pacit. ergo donatio ista cum lit talis non requirit intinuationem. Huic quoque rationi respondetur, secundum Bimina t. hie, quod ex eo non requirit insinuationem: illa, quia non est simplex donatio, sed uicissitudinaria, ut Iasi ibi & alij, sed secus est in
easu nostro, quia merita praecedentia non faciunt expressam donationem, ut ibi ergo argumentum non stringit. Vnde contrarium tenet hic solus Riminat. nu. cccclxxiiii. ex duobus.primo, per text. in l. data.C. eod. ubi ξeneraliter, quod statutum est in don tionibus insinuandis, uult quod uniuersos teneat:
rgo etiam remunerantes,cum generaliter loqua
tur. l. i. . i.de legat. praestand. yeriim respondeas, quod dato,quod omnis donatio debeat insinuari, tamen non sequitur; ergo& remuneratoria, quia ista non est proprie donatio,ut mcto. tradunt. in I.j.ffeod. & tenet Glosso in d. l. Aquilius, quae communis est, & tenent alii, quos refert,& sequitur Rimines d. supra. in princi .
nume. cxxix. unde non mirum, si in ea non cadit insinuatio. Secundo,per t. penult. .eaeteris. C. eodem. ubi regula penoralis est, quod in omni donatione re
e uiritur insinuatio, sed in dubio a regula non est
discedendum. l.i. ubi Doct. de rese iur. nisi reperiatur exceptum, sed ista donatio remunerationis non reperitur excepta ergo sitne insinuatione stare non potest. Huic quoque text. eodem modo respondeas . quod licet non reperiatur excepta donatio ista specialiter, tamen ex eo est, quia non est de regula, cum non sit uera, ct propria donatio . Unde non recedas a communi, quod immo norcipi iratur insinuatio. Ea ratione, quia insinua tio requiritur in donatione uera, & propria , sed donatio ista non est talis, ut tenent Din. commum te r. Cast r. ln l.j.is. eodem. post Barto. in procem. digestorum .colum. sinat. & alios, quos refert M- minat d. sit pra. in d. princi p. nume.xcii. & per text.
in l. i. ff. eod. ubi illa proprie dicitur donatio, quα propter liberalitatem, & munificentiam fit. & l. sed de s lege. g.consuluit. in s n. ff. de petitio. haereditat. Et l. hoc iure. .i. ff. eod. ii tui. nostro. ubi mercetas talium officiorum est extra causam d
nationum, & alia multa adducit ibi in d. loco. Riminat d. ergo &c. Ampliatur hoc per Riminat. hic dupliciter,ut st eu . Addit hic Rimi. septe alios
casu suos no refero, qa eos multu pia idem no potuerunt Ad casu eueniente reuertatis ad illum .
GLos s. posta in uerbo, ex causis quae finalis
est, in tres diuiditur partes. In prima , qui hiis
ex causis r uocetur donatio ponit. In secunda. qualiter donatio facta a patrono liberto . Intertia , inseri modo decisonem arguendo. Secunda
ibi, sed donatio ) Tertia, S: est. In ea ibi quinque, colligendae sunt quin quo
causae, quibus reuocatur donatio inter uiuos, alias irrevocabilis, propter eorum in ratitudinem.
Circa quod uidendum est antequam ad causas I ueniamus, i quid sit ingratitudo: dic, quod quaedam praesumptio de delitum maximum, ubi datis quali reatasta acceptis benesciis gratiam beneficia usurpet, secundunt diuum Bernardum. Vel aliter ingratitudo est quadam animae inimica, disperso uirtutum: beneficiorum perditior
uentus ruens, siccansque sontem pietatis S rorum
diuinae misericordiae. Vel breuius, secundum Rip .in l .sna. C. eod. in prima quaestione. Insratitudo est praua condis intenti O, suum bc ne factorem non agnoscens. Et istud uitium ingratitudinis est detestabilius omni alio, ut passim potest colligi apud probos autores,
ita ut apud Graecos esset data actio contra ingratos,ut refert A lux. ab Alexand. lib. v.c.i. gen Ialium dierum. ac etiam apud factam paginam: ita ut
apud Theologos dubitetur, nunquia Lucifer pro Pter superbia in nragis, uel ob ingratitudinem ceciderit expulsus e coelo. Unde Seneca, de ben sciis . I ngratus est, qui se nesat accepisse benesi cium : Ingratior, qui non re est: Ingratissimus omnimia qui oblitus est. Priura igitur causa Ingratitudinis est, s vrores
iniurias in eum ci fundat, ut in t .sin. C. de reuoca. donat.& in c.fi .extra eod. de donat. Et atrox iniuria aestimatur tripliciter, ex persona, ex loco, de ex facto. ut in I. atrox. insta de iniuriis. Sed in hoe casu debemus intelligere de uerbali tantum iniuria atroci,quia de realibus . infra .pertractat. it puta si conuicium ei dixit. j. infra eodem titui. de
Et ponderat Eie Faber, dum dicit lex ille, si iniuriam effundet, quod non susicit. si semel uerba iniuriosa ei dicat, sed pluries requiritur, cum uerbum istud effundo, importet frequentia actus. l. si.
in s. ibi, ne dum effuso sermone sese iactat . C.
de dot .promisi. Secunda causa est, si impias manus iniiciat, uel inserat, quod idem erit iudicandum, si pede percutia ut tenent Doct. in d. c. s. Se Alber. in d l. s. N Rii'. num. xlix. q. xij. Quod procedit etiam si ab alio heri secetii ; quia ita ingratus eli, qui imum riatur per alium,ac si per se ipsum. l. i. . deiecisse. U. leui,& ui arma. ΑΔ.dc Rip. in d. l. s. quis h. xiii. Idem si extulit manus ut percuteret, sed non pe cuiat , priuandus erit, sed non ex manuum iniectione,sed ob illatam iniuriam. .item apud Labeone. M.t .is de iniuri .ubi Bar.& Rip. in d. s. q. xiiij. qui alios ponit casias circa hoc, ad quem recurras
326쪽
Tertia est ca, si graue danu, uel iacturae mole ex insidii, sim ingerat in bonis donatis. Quod aut die tur graue damnum, inultae sunt opiniones, sed illa ui uerior& magis tetienda. γ hoc sit relinquendu arb. trio iudicis, ut uoluit Io. An. Card.&Imol. S alii. quos reseri,de icquit Rip. in da. 6. .xxiiij. Nam quoties lcx aliquid in determinate di mnu quo ad qualitatem,oc tempus. id in arbitrio iudicis residet. l. i. j.i. isde iur. duli bcr. c. de causis. insin. extra de Oisc. deleg. sed lex in determinate disponit, si graue damnum inierat priuari, nec quale quantumue dicatur graue damnum declarat, ergo arbitrio iudicis id relinquit. Quarta est ca, si ali id uitae picii tu intulit. Exe-Plum Put/, y prsparauit uenenu, nixuq; et exhibere, ut i l j. f. h. n. ad leg Pispe .l parricid. de ibi Bar. Abb.m d. c. li. Ide erit dicedu ti no exhibere nixus sit, sed habuit nec adica, ut in l. eiusde .I.i.ε. adleg. Corn. l. de scar. Se tradit Rip. in D. sinat. q. xxvij. Quinta causa est, si no paruerit conuentioni de pactio appositis in donatione: sed illa no ut ca ingratitudinis, sed potius no implemcti secuti scam Abb. in d. c. fi .ex quo in d .c. s. id expressum no c. Contrarium uoluit Alb in d. l. si . de Bald. consul do, luc rcfert, de sequitur Rip. in d. l. s. q. xxviii.
Quia maxima causa ingratitudinis est pastino seruarc Per tex. In d. l. v. dc c.3.9.j. quae sit prima causa benuti c. amitti in usibus leudorum. Sed id non probat. sed melius probat tex. in l.j. in princi p. ff. dc pael. l.i.ff. de constitu. pec. quia qui lideno sic u t,tiam ipsa impugnat,qε maximae inpratitudo. bed iuxta hoc quaerunt Doet. l nu quid donatio Possit reuocari ex alia ca simili non expressa. ita d. s.fi. Et cois est sententia quod sic. fuit Q. Fab. de Salyce . in d. l. fina. de ibi Rip. q. xlj.de sequuntur alij, quos refert,ec sequitur hic Riminat. num. dxxxvj. Probatur primo quia ubi est ea dc ro debet esse iuris dispositi ou .a Titio. de uer. ob l. cci simi. sed illa eade ratio qua mouetur Imperator in d. l. s. Nest cuiqua licetia de alienas res capere, de frugalit ictu donatoris irridere dcc. habet locu ct in alia caingratitudinis:ergo det here locu eade dispositio. S undo negas alimeta impius c, de graue iniuria alteri donatori, cu ad antiliora tenc ε. l. tali lege. s.cosuluit .in s.de peti. hste. merito inqua iniuria faciens donatori debet ex hac causa priuari.
6 1 Tertio filius psit exheredati et ex alia ca simili
ultra 'uatuordecim expisas in auth. ut cu d appel. s. s.licet no expila ibi scam coeni se iam Docto. ut y Ale. iiii. si id quod.co. iis is de iurisd.om. iud. di Rip. in da .s. q. xij. ergo pari ronedc donatarius simile cana comittes priuari debet. de ista criuior plINO,ltari cotrariu multi tenuerint, de quibus P Rip. ln d l. loco. de Riminald .luc,quorum rationes ipsi tollunt, non disputo, quia aequitas repugnax, ut aliter dicamus. Limitatur tamen lite per Riniinaldum quibusdam mediis, ut per cum . Et tria requirutur. Priatio, u, in iudicio hoc deducatur. secundo, P plene id probetur.tertio quod hoc fiat ca cognita. ut m d. l. fi n. dicitur. si sucrinxin iudicium dilucidis argumentis cognitionaliter approbatae. Se ibi Bald.ec Salue Aretatic .de Sylvester Aldobr. Et insuper ad haeredes non trast talis facultas reuocandi, ut ibi tex. ante sine dicit. nulla licentia concedenda donatoris successoribus.
i 7 Sed quaerit hic Fa sit nunquid donator poterit renuntiare beneficio.da. s. Specul .in tit. de donat. uer.quid si actum. tenet, ut no ualet renuntiatio, si gnaliter dixit,quod nullo mo posset reuocare, sed si spati liter imittat non reuocare per ingratitudine, dc ita tent sere oes , uos resere Rip. i ua. s. qaiiij. de ita seruari testat Alban da. E. ppe fine. a 3 Illud tamen quod dictum est,t v, donatio ponsi reuocari ex alijs causis, in liberto procedit ex canon praestiti obsequi j, quia statim potest reuoc
ri, secundu in Acc. hic. per Lj.C.de reuocan .donat.
Sed secus est in libertate; quia illa non reuocatur ab non praestito obsequio, ut l. solo. C. de lib.causnon necessario tame secundum Ace cibi, secus si necessariu sit; ut puta alimenta, uel si captiuus sit.
Rinun. autem hic, nu .dlix. increpat in hoc Acc. quia etiam obsequio non neccssario non praestito, ut in assurgendo, dc reuerentiam patrono praesta indo, reuocatur in scruitutem, per tex. in .illud in s. auth. ut libcri. de caetero, du uult θ liberti debitu honorem manum istoribus reddat, ut no denuo dclibertate,de bene natione cadat, taquam indevoti,
namq; itappetu e liberi, de ingenui si manuinisso ribus,corumque si iis inconfusam, de liberam sua
uenerationeni, re reuerentiam, deuotioneque seruauerim: quibus uidelicet conseruatis nunquam
ad priore relabctur fortunΞ:& sic patet cy p omisesione obsequij libertate priuatur.contra Glo. hic.
Sed aduertas, hoc state sequitur θ sit correpta. d. l. lo. C. de Lb. catas quod Imperator non dias cit,cumi correptio tac: te heri nodicatur. l. prsciplimis C. de appel. V nde tu alio mo intelligas,nam in prin. uult, i si stremi ilium uina cum libertateius patronatus, nihilominus manumissi sciui ut eis qui ad tale eos perduxerunt honore,omnem reuerentiam, et hoc qi uocatur Obsequium de reuerentiam recte legibus introductam, si ibdit deinde, unetiam abstineant aut manibus, aut insidiis,aut aliis ex quibus liberti tale aliquid agentes, rursus de seruitutem sustinent secudum de his scriptas leges. de restituuntur priori conditioni: Et sic uult ideseruandum, qn est renussum i us patronatus, quod olim scem lines seruabatur, 'n no erat remisium: sed olim ex solo obsequio noualde necellario ito reuocatur in seruitute. da. selo. sed si fuisset inomiaciosus iniuriam inserendo etiam leuein. l. ij. Qdeliberi.& eor. lib. ergo nec ex d. text. potest dici,
bodie sit aliquid in nouatum circa hoc , id postea quod dicitur in fine, debet intelligi secundum diis stinctionem supra factam, cum praecedentia declixent subsequetiau. si seruus plurium. s. s.de leg. ij. Vel potest dici quod uult ivxt. prout donatio,
ita etiam libertas reuocetur, hoc uerit m est,quam
do rem illum est ius patronatur, de quo non intel
Iigit hic Acc.qui loquitur de liberto, non de ali
327쪽
Institutionum de Interdictis. Ex Rub. de Interdictis.
a Mellectus. f. praetorum edicta . supra de natu. gent. cini. 3 Edicta dedicantur.
Interdicta de dictasint. 3 Interdictum quid sit. G Interdictum ab edicto in quo disserat.
YPOSITUR Vs titulum de V rari interdictis, cuius materia est de pulchra, & difficilis, pendetque a iurisdictione praetoris) necessarium esse duxi nonnulla ad eius intelligentiam faciliorem p mittere. Primo, de praetore, & eius iurisdicti ne . Secundo, de eius edictis, de interdictis. Tertio , quomodo edictum ab interdicto differat. Nam eiectis Regibus creati suere duo Consi-Ies, qui reddebant ius in Ciuitate, sed cum a iure dicundo, ingruente bellorum tumultu persaepe
eos auocari oportebat. Pretiore ac proprio magistratu, opus esse uisum fuit, qui ius in Vrbe diceret. l. ll. f. tunc ut aliquos. isde Orig.tur. Primus a patribus se. Iunius fuit creatus, eique ut aliquitius honoris inligni is conspicuus foret, curulem sellam, ut contai dictatorique esse uoluere, nec diu apud patricios honos isse mansiit, namque
aut diu post Q . publicus Philo primus de plebe
aduersante Senatu praetor factus est:sed cum excrescente multitudine solus obire tantum munus non posset, duo praetores creati, &ex his alter Vrbanam , alter peregrinam iurisdictionem sortiti fuere. Sed ancto imperio, & multiplici ingruei te bello, praetores sicut conssi prouincias sortiri, hisque de exercitibus cum mi perio praeesse coepere, ibique non solum ius dicendo, sed armis imperitando exercuere,ipsis enim licet ad ius dicendum creatis,noli tamen a belli cura uacatio dabatur.Post temporum uero curricula, nullo praesinito numero,tot in V rbe fuere, quot expedire Reipublice uisi sunt, P lege praetoria cauebasur: iuris disceptator qui priuata iudicet,iudicariue iubeat, Prator esto,iuris ciuilis custos esto; huic potestati tarento, quotcuque Senatus creuerit, populusq; iuiserit, tot sunto. Praetorem Urbanum plus decem continuis di
bus Roma abeste non licere Matutum erat,ipsique non xii. sicut Cons.sed ut in Hor ma stratus notaretur sex tantumodo lictores cum lascibus Ro-mst, in prouincia uero sibi decreta pro maiestate imperii etiam cum seueribus praeire licebat.1 Quam lata autem suerit f in iure dicendo p torum iurisdictio multis documentis ostenditurbon.poss.dare,haeredem ad defuncti bona admittere,ius quandoque constituere, dc uetus abroga re,se Os manumittere, tutores dare, dolo, motu auel indeiectis subuenire,de fide, iureiurando, tutelae,mandati, pro socio,empto, locato, & de cxteris ius dicere, suae cognitionis erat, in integrum restituere,edicta proponere, de criminibus cogno scere, absentibus coss. Senatus habendi, consultandi circa Rempub. Urbi praeessendi , Sidem Ucoss. ac inferiorum magistratuum causas cognoscendi, scilicet quaesiorum & aedilium, quos in uincula ducere,& poenis afficere poterat,qui nec uo cari,nec praehendi apud alios poterant, di alia multa,quae facile inueniri possunt, de quibus habetur tum in L ii. g. tunc ut aliquos.ff. de orig. iur. tum etiam apud probos authores, ut est Alexa.ab Alex. lib. genial.dierum xii .c.xv. Circa secundum, cum inter ius dicendum, aduerteret pior ius ciuile in multis deficere, in multis rigorosum & asperum esse, decreuit mitigare hoc,& corrigeres. ius autem ciuile. ,. ius praetorium.Ede iusti de iur. de licet hoc praetor praeci csacere non possiet; luia legis condendae potostatem non habebat;quia tantum iuri dicundo prspositus Crat a poeulo, ranaen instituit praeponere edicta, quibus admonebat Cives, de qua re ius dicturus
Crat, ut pollent se praemunire.f.eodem autem temPOrc.d.l. J.deorip. iuris. Quod si a principio in Pulus refellere uolitisset, illa edicta potui siet,es sectilet ut ex iure ciuili scripto ius dixisset, tamen quia praetores ea eraeponebant ex aequitate, α se . Cundum ea ius recidebant,uidens populus illa spectarc ad publica utilitatem,ea admittebat. d. . ius praetorium; itaque paulatim propter talem obseruationem creuit authoritas Praetori ut ab eorum dictis non discederetur, quinimmo obseruaren tur, non in uim legis, sed effectualis obseruantiae, a l&hoc est quod uoluit tex .in I p torum edicta. supra de iure nat .dum dicit,u, masistratus huic iuri aut horitatem dederunt, nam se bene gerendo Praetores,dc aequa edicta proponendo, dederunt authoritatem iuri suo, non autem ex eorum potestate; quia nihil aliud poterant q ius dicere. 3 Edicta i itaq; sunt dicta, quia iuris statuendi cara proponebat praetor id est,redi rebat,ilibebat, &pronunciabat,cum id sit dicere, prout Imperatorct princeps edicta sua proponebant iuris statum di gratia. . sed quod . princi pi .silpra de iure nat.
Haec autem edicta erant annalia. quia ossicium praetoris erat annale, de praetor succedens non tenebatur ea seruare , sea ex nouis edictis p teratius dicere.
Verum quia eorum edicta resipietebant publicam utilitatem, & Cives coeperunt ambire talem
Fu luit Constanti. CC iij digni-
328쪽
dignitatem, & ea abutI,& nefaria edicta propon
re de iniqua; Ideo Cornelius legem tulit,quam omnem malefaciendi causam praetoribus ambiti si praeripiens, constituit, multis tamen inuitis, secundum Ascanium Pedianum in oratione pro Cornelio, ut perpetua essent edicta praetorum: deinceps, ex quibus posteri etiam praetores ius dicerent; & ea omnia quae perpetuati one digna uisa suerunt.Saluius Iulianus. I. C. in ordinem collegit: ut haec a multis traduntur a Budeo. l. ii. is. de stat. ho m. Alciat. in libr. ij. c. xvij praeterm illarum. Coras. Misceli. iiii. c. . c late Bellon. suppu.
interdicta 1 uero dicta sunt ab interdicendo,
interdicere enim natiua uerbi significatione inspecta, idem est quod is hibere, de uetare, ne aliquid fiat secundum Grammaticos: & ideo dixit Imperator infra in g. I.in si .ea tm quae uetant,& iphiberdici interdicta, siccundum aliquos licet fuerit obtetum Oia interdicta appellari ,etiam si nolint , ibitoria. ut in d. g. i. Et ab interdicendo dici, quia licet non licant expressam prohibitionera, in lient tacitam ut restitutoria,& exhibitoria, nam si deiectum de possessione, praetor restitui iubet, tacito Uetat, ne diutius u occupauit ut detineat. l. si quis iussus. .cum praetor.isne uia fiat. Item quando aliquid exhibere iubet, ut in libero homine, tacit Eprohibet,ne amplius detineatura. i.ff. de lib. bom. exhibe n. ut declarat Coras. in l. quoties. Ia seconda . nume. ii. ff. de serui tui. s t Et erant olim interdicta formae atque conceptiones uerborum, quibus praetor aut iubebat aliquid fieri,aut δhibebat, in posscstion euel quasi,
ut infra. in principio. Vel interdictum est enunciatum praeto. Is inter duos aliquos qui de possessione uel quasi conter dunt emissum, facti qiridem speciem,causimq; noincidens. sed quomci de ea iudica dia sit, iudice in mare, secundum Theoph .hic, infra. in princi p. 6 Diti erit autem interdictum ab edicto multipliciter secundum Scribentes. Prima disteretia est,u, edictum se habet ad inrct dictu, ut caula ad filii causatum, quia ex edictis competunt interdicta, ita di
quem sequitur Alber. ibi. dc Castr. & Ias. ln l.j.nu. vij.eod. titu. qui euitat reprobationem Barto. ad illam differentiam,quia Accurs non uult,quod semper producat interdictum, sed semper se habet ut
Secundam differetiam ponit Bart. in d. l.i. quod edictum disteri ab interdicto, ut genus a spe et quia edictum est nome generis. I. constat. supra, de iurinat in diuiditur in edictum i specie, de interdictu ad exemplum adoptionis,de ista fuit Glois. ind. l.
praetor.=.i. quam sequuntur Doct. communiter, secundum Ias in d. l.i. num .vij. eam tamen reprobat Iacibi,oc expresse contra tenet Rip. in rub.i f. m. titu. nostro. nil. xx. Risa Bari praesupponit interdicta est e species iuris praetorij,dc sic esse leges pretorias sicut edicta, dc in costat interdicta no ei Ieleges sed actiones. l. actionis uerbo. s.J act. 3: obLVnde Rap. in d. rub. quatuor assignabat differetias, ui edictum dicitur lex praetoriar petua, id est,
generalis. Lius autem ciuile. f. ius pratorium. l. naci ipsum. E. de iust .de iur. nam ea quae praetor genς raliter statuebat, pc rpetua erant, quia animo iuris conde di statuebat. l. ij.s nouissime .is de orig. tuta sed aduertas, quia hoc non est tutum dicere, per ea, quae supra diximus. Interdicta uero erant actiones, quibus praetor inter duos conten d cntes iudicium instituendum
iubebat a hibendo aliquid non fieri ut infra eo .in
princ. S tales actiones anno terminabantur, sicutos sciu ploris. stipra.de perpe. Jc ter .act. in princ Sed dic,quod eodem modo terminabantur edicta anno ut ossicium eius, ut supra dicebamus. αista est eadem cum prima Accurs.
Ex his secundam colligebat differetiam Pip.
cum edictum fieret uerbis seneralibus, erat cor certum uerbis modificatum suturi temporis, ut actionem, iudicium,uel interdictum dabo;qm a natura legis est dare formam futuris. Ueges.C.de te si bub. sed in interdictis quae contendentibus redduntur ustis ex uerbis probibiti uis de praelo i ut in v. digestor ni pa t. iEt si dixeris immo interdicta quoque sexu rarespiciunt. i. g. ne uis sat ei. α I. ij. st. ne quid in loces ub. e l.j. in princip.s f. de ui S ui arm. ις pondeo, secundum Rip. ci, ea iura loquuture edicto, i quo illor pollicet ii r se iterdictis daturit. Tertiam ex his colligit d: iserentiam V cdicium
est causa quare clatur interdictum, na cu edicto aliquid in gne ab omnibus seri madetur, seriti e g bibeatur, contra edicto non parentem, ei, cuius ii
terest, redditur interdictum, quali ius inter duos dictum. primo, in genere perea ictum. secundo inter duos in specie per interdictum, de hoc uoluit tex. in d. l.j. ii. ne uis sat,de in d. l. ij. ff. ne quid. & l.
ubi praetor proponit edictum generale,& pollicetur se daturum interdictum speciale. Sed recte intuendo, ista differentia est eade cadifferentia Bar. quam Rip. impugnauit supra. Nisi
dixeris, O non intelligit Rip. de glie, prout pdicat de specie, sed qJest generalius edictum, qua
interdictu: quia ex edicto no semper redditur interdictu uel qcte male:quia certa psena no afficit, sicut interdictu, quod specialiter dat inter partes. Quarta etiam ex his insertur per cundem di
serentia, quia edictum est lex, secudum quam cau sa determinatur, interdictum est actio secundum quam causa inter duos proponitur. I.j. ad fin .mde q. quot. dc aesti. Alciat. uero parerg. lib.iij. c. xv. talem assignat
differentiam, quod interdictum dupliciter sumitur. primo, quod prohibitorium c li, quoniam in terdicere,prohibere est. Et hinc etiam si quae can fam proprietatis habent, interdicta dicuntur. Se cundo proprie dicitur interdictum, quo praetor aliquid iubet,uel uetat, no perpetuo, sed ad lepus,
329쪽
donee pleniore iudiclo de iure petititorii quaeratur quasi interim dictum iit ait thoritate Pauli.l.
C.& M.Tullii lib. ij. ad Herennium probat. Vnde cum praetor primo permitiiset simpliciter actori ut opus nouum nunciaret ,& decreui
set nunciationem siue iure siue iniuria factam obseruandam illud dicitur ediditam; quia eli simplex promissio ab eo concesm,quae nullam sorte lite habebit; deinde cum interdixisset ei cui nunciatum erat ne aedificaret, & si is spreta nunciatione aediscassc t,ut demoliretur,illud interdictum appellatum est; non enim tunc lis perpetuo finitur, cum facta de molitione operis, possit reus de iure suo docere,& iterum adificare, & hoc innuit tex. in . l .i. I. s. ff. de a l. quot. de tex.ing.sunt. instaeod.non debet legi inter duos dicta , sed quali ita. terim.di . prout ipse asserit habere aliquos eme- datos codices,in quam sententiam inclinat etiam Coras in. i. quoties. la ij. ff. de seruit. cum nimis improprie & absone Imperator uerba aliorsum
His se praemissis, continuatur ,& coniungi tur r ub.isti pr cedentibu secundum Ace.hic,l: ocmodo:quia interdicta sustinent uel obtinent uice actionum, ut inna in princ.ideo postquam explicatus suit tractatua aettonum, tune transit ad in terdicta,& cum hac cbntinuatione uidentur iratas re Doct. suo eam non reprobant.
Verum facile potest impugnari, quia assia mptu Acc. p interdicta sustineant uice actio m , non videtur uerum: quia id non probat text. infra iis princip. immo ccntrarium, dum uult ui acti Les lustineant uicem interdictorum, dum dicies equitur ut dispiciamuc de interdiciis seu actionibus qtiae pro his exercentur. Vnde ego putabam ita poste continuari, supra uisum est de remediis de actionibus, quae tam in
rem qua .ri in personam daretur,tam de iure ciuili quam praetorio:uerum quia agitur etiam respectu polle sionis uel quali.& hoc ex remedio praetoris per litterdicta, ideo post tractatum de actionibus, transit ad materiam interdictoruin,α ista uidetur mihi congrua continuatio.
2 Duellectus. β.M.f. f. de actior.bus et obligationib. 3 Interdicta omnia regulariter sint possessaria , acti
nes uero proprietatem contineηt.
6 sepulchri dominium, O proprietatem quis no habet. Intellectus. LI. g. quaedam.j.de interdictu. 6 Ineerdictum de aqua oe loco publico non concinet causam possessionis .contra Acc. Intellectusa β.in fine.Case acr. possessione.
s census praestatur in sigm m recognitionir Gnim j v noris, O dignitatis.
istuci in duas diuidit ut partes. In prima proponit tractandum de interdictis . In secunda ponit quae crant olim interdicta. Secunda ibi erant autem Summari fere breuius non potest, quam faciat in definitione seu descriptione. Nota primo quod actiones hodie pro interdictis dantur, ita uidetur hic, ta expresse hoc dicitur in M. - .infra eodem. Nota secundo quae erant olim interdicta,quia selenniter formabantit r. Nota ultimo interdicta super possessione uel quasi, siuebant reddi sere, sed non semper, ut in Gloc uidebimus.
GLos in uerbo bonceptiones in quinque diui
ditur partes. In prima declarat quid importet conceptio uerborum . In secunda opponendo quaerit quae differentia erat inter actiones & interdicta . In tertia respondendo ponit uni di iaserentiam secundum Aro. In quarta ponit Opinionem suam. In quintast interdictum hodie
est actio praetoria in factum. Secunda, sed tacundum Tertia. Nespondent quidam. Quarta. ibi uel dic breuiter ultima. Sed hodie.)1 Et hac Gloci elicitur different i a secundu Am.
inter actiones & interdicta, quod interdicta sunt specialiter', de particulariter formata in personaeorum, qui causam habebat; actiones uero gene raliter, milia cireustripta per na, ta hanc tenet Aeto. i' summa.C. d. quem liquitur Lar inrub. issico. post Glo.ibi. Hanc tamen differetiam reprobat Io. Fabr.hic, post Iaco. de Rauen. de sequitur Nicol. de Ne pol. & Λ retin. Ex duobus primo interdicta non solum formatur in personam duorum, sed etiam unius,ut interdicto utrobi,ne quid fiat in loco publico: sed dic quod licet uni tantum loquatur, tamen inter duos est; quia in loco publico prohibetur ne priuato noceat,t .secunda. .cum quidam. ide in uir bi probat tex. iv .pen. infra eod. Secundo quia licet sementur in persona dia rum,tamen in personis omnium generaliter sibi locum uendicat: arg. ld.C.de diuer crescript quia dispositio facta in 'no, censeri r facta in omnibus. cu rebus non uerbis leges impositae sint,l.ij. f.sn. C. mu .de legat. Responde quod licet ita scripta interdicta uideantur peneralia, tamen quando in factum deducuntur, a praetore impetrabantur, qui ea interponebat. Non obstar. d.l.j.quia super
re communi erat reseriptum,licet uni tantusu.&
quia quae in piationibus dicuntur,censentur repetita. l. Iitia. F. Idem respondet. T de uerbo.obliga.
Tertio, quia interdicta utrobique formantur generaliter
330쪽
teneraliter in personam omnium. l. prima. Eneuis fiat ei. sed caue quia fallitur Aret. quia illud noest interdictum sed edictum, cuius natura est, ut generaliter non circuspecta persona proponatura plore, ut supra dixi & sic AZo. recte sciitit.
Secunda est differcti a quae colligitur ex Glossa ibi uel die quod interdicta a ptoribus introducebat; Actiones a caeteris magistratibus formabatur. Verum hac quoque omnes hic reprobant: quia non est realis, sed tantum uerbalismam siue a pi
re, sue ab alio introducta sint, non faciut aliqua specificam differentiam: quia eadem esse possut.
Quam tamen saluant hic Faber, de Arct. cypretores nullam actionem dederunt, quando introduxerunt interdicta: quia uoluerunt ea obtinere locum actionum, dum s lenniter impetraretur,dccerto ordine. sed I.C. introduxerunt dari actione,& agi etiam sine solennitate, S conceptione uerborum, ut in M. lin. infra eodem. l. i. C. de formul.
sublat. Quod reprobat Nicol. de Neapol. in prin.
supra de actio. quia praetores non solum interdi cta , sed etiam actiones introduxerunt, ut supra de perpet. de temp. act. per totum .de l. in honorarijs.ff. de actio.& oblig. l. ait praetor. de l. nam et ipsum. n. de iust .de iure. Itaq; eo stante, non esset differetia inter actiones a praetore inductas, de interdieta: quod uidetur omnino falsam. Vnde Rip. in rub. ff. eod. nume. xvi. nullam dicebat esse differentiam inter ista mani si consider mus ex parte petentis nulla erat differentia , quia quicunque agere uolebat. siue a ctione praetoria, sicu interdicto, siue actione ciuili, opus erat adire praetorem,cui facta rei narratione, ab eo actio uel interdictum impctrabatur, qui uel dabat, uel negabat, prout res expostillare uidebatur, inspectis causis di personis. l. tin.f. s.ff de actio. de obliga. Verum cave, quia id uerum qua do nulla subest certa causa, ex qua oriatur actio, ideo pedet ab a
bitrio iudicis; alias secus ubi subist causa,& ita loquitur. d. l. s. . s. di maxime differunt in hoc,
quia interdicta impetrabatur a praetore, sed non actiones: quia iam erant datae & concessae a iure ciuili, nec erat in arbitrio praetoris eas dare nec ne, tu si in his quae erant a se inductae forsan. Nec etiam ex parte praetoris di inrentia erat;
quia sicut actio dabatur uerborum lenitate co- posita, put res & causa requirebat, a qua cadcbat,
is qui cadebat a syllaba , l. prima de secunda. C. de formulis subl. Eodem modo & interdicta solenniter reddebatur, a quibus pariter cadebat qui syllaba errabat,
apparet quod nulla est differentia. Verum licet ista uera sint in se, q, eodem modo te solenniter peterentur & daremur. tamen no sequitur quin in aliis non possint differre. vel ne-pa. in interdicto illud uerum csse cadebat a caus quia interdictum C lenniter reddebatur api
re,nO Eponebatur a parte. nec d.Lfiad probat, sed concordant eum tex. In s. sina. infra eod.'a me
a Tu tamen dii serentiam esse dicas,lquia interdicta omnia regulariter & generaliter sunt postessoria, acti oes uero sunt petitorie regulari ter, licet in multis non procedat, quia aliquando interdicta etiam proprietatem continent. F. de mor. infer. l. i. in princ .l. i. C. de acu. is de l. secunda. .quε-dam. t f. de interd.tit. nostro. lodem modo aliquando sola possessio uenit in actione .l. indebiti .f. primo,ff. de condit. lndeb. l. prima. isde tritica r.ec tradit Acc. in i .ii.C. qui legit .pers. stand. in iud. hab. di hanc differentiam tradit Nicol. de Neapol. instinc. supra de actio. N sequitur Alb.eo tacito in& aneade in s. s.ff. de excepi. rei iud.&hoc probat tex. in d.f. s. ibi quoniam interdicto possesso: in hac acti one proprietas uertiturὶ licet con tra uideatur lex. in l. actionis uerbo.ssi de actio ac oblig. de l. nihil aliud. E. eod. tit.
Ultimo colligitur quod hodie interdictum nihil aliud est quam actio in fictum eraetoria.I. sin.
infra eo. N idem tenet Ace. in rub. ff.eod. Verum ista opinio coiter reprobatur per text.
hic in princ.dum dicit dispiciamus de interdictis,
seu actionibus quae pro his exercentur,ide etiam per rub. F. eo. Sed dictio; seu, est augmentativa, ct reperit tua praecedentium l. si ita quis C de auri de arg. log. ergo non potest dici v eadem sint; quia
alias dictio, seu non operaretur effectum suum. .
Secundo aliud est subrogatum, aliud id in cuius locum subrogatio est facta. l. si cum ζ.qui iniuri rum. E. si quis caut . sed actio in factum est subrogata in locum interdictorum .ut hic in princ. ibi,
Quae pro his exercentur,& in rub. Seod. ergo non sunt idem.
Vnde Bart. in rub. Ceod.differentiam ese dicebat inter actionem in factum de interdictum sicut
Inter materiam di materiatum, seu inter mairc αstiam, probatur secundum, quia illa dicitur esse materia ex qua aliquid sit secundum Philo j phil. f. γ si partim, supra de ret. diu. sed ex interdicio pducitur, & fit actio in factum. I. sin. infra eodem. ergo dicitur quid productum ab eo, sed Barto.uoluit potius dicere inter causam de causatum. Verum ista differentia Barto.non uidetur tuta, quia negatur θ actio in factum producatur ab interdicto, hoc enim non probat. d.f. si. nam non dicitu, interdictum producat actionem, sed quod perinde iudicatur sine interdictis, ac si utilis actio ex causa interdicti reddita sit, de sic ex illa eadem causa .ex qua redditur de actio, cum igitur habeant Candem causam non potcst dici o interdictum sit causa ipsius actionis in factum. Praeterea ex alijs et reprobatur differentia ista per Rip. in d. rub. Ceod. quia actio in factu immediate oritur propter factum, secundum Bar. in l. i. l. iij. nume vii. fide condi. ex leg. sed interdictu impctratur post factum, ergo ncn potest dici cr