장음표시 사용
291쪽
Huie obiectioni respondet Accur. negando minorem, quod immo in hoc interdicto est affectus surandi, licet non contra certam personam; nam cum sciat non esse suam, nec habeat animum lucrandi , interuenit affectus, ex quo sequitur surtum : sed secus est in text. nostro, quia ille credebat rem suam esse,& ideo nullus potuit inesse esse bis surandi. Potes et ii respondere,quod licet in interdicto interueniat affectus lucrandi, non tamen est assectus furinius ; quia furtum rei immobilis no fit, ut infra. proximo: sed tamen in poenain datur illic contra eum actio fimi , ad hoc ut grauius puniatur, non tamen quod furtum habeat suos terminos habiles. Sed poterat opponi detexi. in L qui saccum. ff. de furiis .& l. penulti. ff. de condictio. causa data. ubi furtum sine aliquo affectu furandi committitur.
Huic quoque obiectioni respondet Aecuri. in praedictis locis , quod licet ibi affectusprincipaliter, de directo non interueniat, tamen secundario intemenit , ideo furtum fieri dicitur
Gloc in uerbo aliis ) adducit duos alios casus in quibus potest quis sine uitio furti rem alienam ad alium transferre, ita ut usucapiatur, Primus est quando ego suerim institutus haeres ab aliquo,'di eo defuncto, aecepta haereditate, res aliquas distraxerim, emptor poterit usucapere,licet inueritate non sim haeres, puta; quia testator me instiente reuocauerit testamentum, ut in
l. potest pluribus. E. eod. & iste dicitur iustissimus error, ut per Bal. in d. l. si per longi. numero quarto. C. de long.tempori praeseripi. qui prodest ad usucapionem. Secundus casus est, quando mihi fuit legatum aliquid, & ego alienavi ignorans testamentum
reuocatum esse, emptor eoo. modo u sucapiet cum
st iustissimus error, ut in I. si quis agens. infra de actio.& l.quarta.ff.pro legato. smMMA C AP IT A. I Locus tripliciter consideratur. α Tempus ad obligationem qualiter sumatur ex lege uel arbitrio iudicii. 43 Intellectus. i.=.f. f.de iure deliber. 4 Sua consideratio in tempore ad obligationem in
Iaso. declaratio de obligatione reueitur. 6 Negligentia q tibet an miratur possessio, Furtum non committitur in re haereditaria, qua H Inreluctus. c. unde ui.
tii litur partes. In prima pertractat de re soli sine ui occupata . I ii secunda rein et unam obi ctionem. In tertia & ultima reddit rationem decisionis . Secian
occupans rem immobilem uacantem, in qua furtum non committitur, si alteri uendat bonas de accipienti, ad illum transfert usucapiendi ri cultatem. hoc dicit.
Nota in primis possessionem uacantem fieri tribus modis, per abientiam, de qua in Clos. dice mus, per negligentiani, & si aliquis absque suc-eessore decesierit. Idem etiam si decesserit cuni successore, sed tamen ab eo non apprehensa suerit possessio iuxta l. cum haeredes, in principio. F. de acquirend. possessio. & declarat hic Accuri Nota secundo, quod occupans mala siderem uacantem, S si sciat ad se non pertinere, rem ui tiosam non reddit uendendo eam, de ideo usucapi potest ab emptore. Notandum est tertio, quod de re mobili tan . tum , non de immobili dicitur furtum fieri , seratio est . quia furtum est contrectatio rei alie-. 3. primo infra de obligatio. quae ex delicto ,std contrectatio ista non cadit in re seli: quia an moueri non potest de loco ad locum, merito tyea fimum committi non potest. Gloss. in uerbo loci uacantis, prout trii ponit dicta, ita intres diuiditur partes , quae prese clarae sunt. Secunda ibi interdum. Tertia ibi interdum. Ex qua notandum est, locum tripli I citer considerari. 1 Primo dicitur plenus, ut qui possidetur ab aliquo & ciuiliter, Se naturaliter, ita enim intelligi debet. Secundo modo semiplenus, ut quando quis est mimis ex primo decreto iudicis in possessionei ncausa conseruandae:putat domus uitiosae, ne dam. num afferat domui possidentis: uel quando te alarius missus est in possessione rei legatae hqrederenuente satisdare: quia isti non dicuntur possidere absolute. Sed tantum custodire de detinere, ut in l.tertia. M. genera. ff. de acquirend.possensio. l secunda. s. primo.ffide actio. empti. & ideo dicitur locus non plenus, sed semiplenus: quia ille dicitur possidere, ex primo tantum decreto. Tertio modo dicitur locus uacuus seu uacans, quoties a nemine Possidetur plene, neque semiplene , ut uult tex. in dicta l.secunda. Vacuusque
fit tribus modis de quibus in text. per absentiam, sine successore, & per negligentiam, di in I. si id qnod ubi Glos. . de acquirenda possessio. Scista Glos reputatur singularis ad hoe ab Angel. iiii. si me in uacuam; in fine principii de acquirenda possessione, & Iason.in I. traditionibus, in
Glos L in uerbo , proiter absenti intres diuiditur partes. In prima opponit ad reserum . In secunda soluit . In tertia Glutionem
Fului j Constanti. Z ii declarat,
uis sine affectu surandi, dicitur seri, ut ibi, ergo furtum sine affectu surandi committitur.
292쪽
declarat. Secunfla ibi. Sed responde. Tertia, Quod tempus.
Ex ea notanda est declaratio ad text. nostrum quod propter absentiam ammittitur possessio, &locus redditur tracans. declarat Are. quod hoc non procedit pr: acipaliter propter absentiam, sed ob eius ectet irin. Probatur, quia is qui longo tempore absens est, praesumitur od litus rei suae, & in hoc conueni ut
omnes Acc. hic de Doet. iii l. si id quod. & in I.
si de eo .f.primo. st. de acquiren posscssio. pertex.ini. si finita. f. non autem. ff. de damno infecto,&in dietat. si id quod . in princi p. Sed difficula tes est inter Docto. t istud t pus requisitum ad obliuionem qualiter sumi debeat. nunquid reponatur iudicandum arbitrio iudicis , uel sumatur pro spacio. x. annorum λ& duae sunt Docto. opiniones principalos , quarum prima est, quod iudex arbitrari debeat quantum tempus requiratur, de in hac opin. uidetur residere Accur. hic, quem sequitur Arctin. idem tenet Acc. Angel. dc Imo. in l. furtum .f. surti .F. co. .an l. prima. C. ubi caul. ita lux .ua l. in l. secunda. nunie. xliij. C.
de seruit. Ec aqua dc Innoccia. In c. qucrcta. num c.
secundo, extra de electione, & hanc sequitur laccommunem asserens, in i prima, in sin.C. de seruis fugit i Mouentur hac ratione potissi ina: nam absurdum est quod tantum tempus requiram radami sionem possessionis, quantum requirit ut ad amissionem domini j, scilicet annorum decem, ut suis pra in principio..tit. nostri. Sed facilius perditur possessio quam dominium. l. si quis ui . . dic serentia, de acquire n. possessio. ergo hoc dici nodebet, sed quod iudex id declarare habeat iuxta l. primam, insta.ε. de iure deliber. Verum huic rationi respondct Alexand. quὀd absiludum illud cestat. Nam licci possessio eodem tempore perdatur. scilicet decennio, sicut dominium; tamen non sequitur quin facilius non perdatur possessio quam dominium . cum solo decennio,& obliuione perdatur possessio, dominium uero requirit cum decenni' titulum, bonam fidem, continuationem possessionis, & rem non uitiosam: alias no amititur, ut supra in principio diximus. Secundo. mouentur. Nam certum est , quoties a lege tempus non est determinatum , tunc relinquitur terminandum arbitrio iudicis. I prima. f. sin .sside iure deliber. Sed in Proposiso te-pus istud obliuionem inducens no est a lege pristitutum , ergo debet terminari arbitrio iu dicis. Caeterum huic rationi quae potissima est.
3 Cogita an ita responderi possit, quod i non
mirum si in arbitrio iudicis tempus reponitur, ibi, quia cum a iudice petendum esset, cons quens fuit ut in eius foret arbitrio , quod tamen non est absolute uerum, ex quo non debet minus c um dierum concedere l. secunda. d. titu. αl.s n. s. sed quia quidam. C. de eod. de tantum m diu empus est in arbitrio iudicis. Quod tamen secus cst ita casu nostro , cum a nemine petatur longi in tempus, id co cum termini sint diuerit, illatio fieri non potest,& nota hoc: quia quotidie allegatur ad hoc propositum dictat prima ut possis eam cultare. Altera est contraria opinio, quam tenuit Petri
a Bellaperti. in l. prima. C. ubi causa status, quod si quidem tempus non sit in arbitrio iudicis, sed opus sit decem annis, quem uidetur sequi Nicol. de Neapol. & hoc uoluit Glo in l. licet in s. ubi
Iacob. But. C. de acquiren. possessio. Dyn. in c.sine posscssione. infin. de regulis iuris in sexto. Bartol. Alexand. nume. quarto Claud. de S siet. nume secundo in l. si de eo .f. primo. V. de acquircia. possessio. de Bald. in l. sit. C. de his, quia apon domino, & sequitur Alin. qui alios rctere in c. uisitanti . colliri titia. in quarto casu sub . numero decimo, extra de praescrip t. ct ista est communis, ct recepta opinio, quam secutui est Alexand. saepius consulendo , ut refert, et sequitur Ial .int. Celsus . in secuda pari. numero secundo. ii cod. de secuti sunt alii consulendo latissime , quos ad nauseain usque refert more suo, Tiraque lius in tractatu praescriptionum . in Glo. iiij. . ij. in s. ., Mouentur isti ex pluribus εἰ primo per i t. ini. si cum fidei commissa. M. Arili Q. E. iiii, re a
quibus, ibi, si non diu, in libertate fuisset, id est,
Verum huic text. facile spondetur, quod ibi loquitur de dictione , diu , nos uero de longotcmpore. quae quid cin cuni inter se dineta sint, de uno ad aliud ii latio fieri non potest l. natur later. s. nihil commune. ff. de acquir. posscs. Secundo mouentur autoritate Glos .in l. cum de In rcin uerso . it. dc usuris. dum Glos exponit longum tempus, id est, decem annis . . l. iVerum ad hoc icspondeas quod Gloc loquitur de praestatione uiserarum ex longo i mpore. Nos uero sumus in amissione. post Dionis. Praeterea autoritas Glos. non est necessaria, sed tantum probabilis, iuxta ea quae traduntur in L prima. E. si certum peta. Tertio allegatur ratio . Nam si usus qui minoris praeiudicii est quam possessio cum peream
acquirantur fructus ac etiam dominium l.tertia g. cx contrario. E de acquirend. posscssion . quos effectus non habet usus, ut supra de usu, de habet . per totum: dc tamen amittitur, tolliturque non minori tempore quam decennio, iuxta tex. in l. sina. in fin. cum ibi not. C. de longi. tempore praescrip t. quod minus uidetur, ergo dicen dum est, quod multo mapis decennium requiratur ad tollendam, de amittendam poss)ssionem per obliuionem. Verum huic quoque rationi poteris respodere,
quod argumentum istud a minori ita demum procedit si idem termini possessionis retenti fuerint, de ita
293쪽
de ita procedit, ut in locis unde sumitur potest uideri. Exemplum. si prohibita est alienatio rerum ipsius moliasterii , multo magis prohibita esse censetur alienatio monasterij , & sic retinentur idem termini, sed secus est in casu nostro, quia argumentum sumitur, ab ritu in quo potest alia esse ratio, quam in possessione, ideo opus est et seinper in possessione loqui quod non
est, ergo, dcc. N procedit argumentu quando minus continetur liub maiori. ut declarat Euerad. in loco a minori, sed in proposito usus non continetur sub possessione, ut patet, ergo non procedit in proposito huiusmodi argumentum. Et sic uides utraque opinio disputando desen sari posset . Ego cogitabam non esse recedendum in puncto iuris ab hac posteriori, quod logum tempus debeat interpraetari pro decennio cum communi , & recepta opinione, hac rati ne , quia in materia ista praescript . & possessionis longum tempus semper de ubique interpraetatur pro decennio. ut supra in princi p. titu. nostri,&m rub. & nigro. C. de longi tempo. praescript . sed nos sumus in materia possessionis, ergo longum tempus debet interpraetari pro decennio, de ab liae opi mone iudicando de cosulendo non e sit disceὸendum. ut omnes ilolunt. .
Cogita i tame an ita opi mones conciliando dici
posset coniungendo utranque opinionem ,& in pro decennio summatur,est v, sit in arbitrio iuditis , ita tamen ut tempus denennii sit pro constanti , 3c iudex si uiderit aequum possit ultra decennium arbitrari:arsumen .eius quod dixi circa. l. Drima. Edetur. deliber. de hoc uidetur uelle
Glos nostra hic recte perspecta.
Cogita super hoc quia sorsan de facili pocit
probari. Declara tame communem opinionem, ut per decennium inducatur obliuio, quando tractaretur de damno euitando: secus uero, ii de lucro captando , quia tunc obliuionem non operatur, ita declarat Iaso in I. prima. in sin. C. de sem. fugitiis perdoctrina. Bart. ln l. qua sundii. . seruus. t f. procmptore. quam si imme notandam asserit Aretin.
in M. fm. 'uis agent nume.xii. infra de actio S in . facto obtinuisse dicit Sori. in l. quod te. nu. xxxix. ' ff. si certum petaturi Sed aduertas quod ista d claratio non cadit in casu nostro, quia illa loquitatur quando quis uult allegare obliuionem prox riam , hic quando ex obliuione alterius quis po sit consequi possessionem. Glos in uerbo negligentum nullam patitur deuisionem ob siti breuitatem, sed ex ea dicenduest v, ita demum per negligentiam perditur eossessio, si tata sit negligentia. ut uideatur respuere ipsam possessionem, quae sicile amititur, cum quis non habet animum possidendi. l. si qui sui. dit se retia. T de acquir. possi Sed dices tu quomodo potest iudicari ista negligetia ter exemplum. Et Docto. uaria afferunt exempla, praesertim Imo. de Areti in I. si de eo .f. pruno es de acquir. posses
qua tamen reprobat. ibi Claud. de Myses. & asis ieri exemplum t v, ilic dicetur negliῆens arbitrio iudicis, qui tanto tempore negligit iundum situ, ut quodammodo mulct qualitatem, seu speciem in non posset procedere, nisi in praedioriistico, Φexigit culturam, ut in eo tex. probatur, dum loquitur de colono,puta ui per duos uel tres annos ager cultiuus non coleretur efficeretur sterilis, de terra deserta , idem si uinea tanto tempore no colerctur, cum annua culturam desideret,iunc enim sterilis est iceretur omnino periret timularet faciem respectu formae extri tisi cae ; sed si esset praedium urbanum, aut esset saltus uel nemus, tunc secundum eum decem anni requirerentur, ad hoc ut dominus diceretur negligens, & amiteret pota sessionem,cum ista non indigeant tali cultura, &cura, pro ut rustica, & ita uidet ut tenere Fab. hic, attentis conditione personae de loci cosuetudine.
Glo in uerbo longa tres habet partes. In
prima declarat tex. nostru in. In secunda correctu esse dicit duplici ratione,& unam affert. in tertia assignat ultimam rationem. Secunda ibi. Sed hic. Tertia ibi Item.)Ex ista Glo habemus ii, si quis ingrediatur possessionem uacantem dicet tex noster uelit eu non
committere uiolentiam, tamen hodie dicitur posse sito uiolenta ex duobus. primo per i .fin.C.undeui, ibi cum talis dispositio in furti actione.&c.
Cui respondent sommuniter Doct. hoc rcprobantes, quoad poenam inuaseris, id uerum esse, non tamen ut res efiiciatur uiolenta, di uitiosa. Sed Barto. in d. l.si. nu .viij. distingvcbat, ut hic refert, ct sequitur Aretis . nam sicut in furto, aut res nunquam fuit a domino possessa , ut quia resςrat
haereditaria tunc in ea nonccinuititur furtu . l. haereditatis. Tde surtis aut dominus possedit, deinde
deiijt possidere, ita ut ire contrectarionis res ectvacans, et tuc committitur iurium, ut in I.6. supra de rer.diuis. de l. quas ratione F de ac '. r. dominio, ita diccdum est in casu nostro in immobili, Uautem dominus possedit aliquado, S tye occupationis uacat,& tunc dicitur comi ilium uitiu quasi uioletiae, de hoc modo procedat .d l. ii.& Glo. nostra hic. aut nil qua in fuit a diro possessa, & tuc nosia uitiosa, ut quia haereditas non erat adita, &procedat opinio Glo.& D .ind. l .de hanc distinctione sequitur Alb. de Bal. int .si abducta. C. de furtis,quae prius sitit Odoir. ind. l. s. Verua auertas,u, licet ista dis unetio procedat in re mobili respectu furtii tamen respectu uiolc-tiae in re imobili no uidetur procedere, cum sit diuersa iuris ratio. Nani ex eo surtum no committi-' tur in re hareditariami quam possessa: l quia haereditis non habet ponesi totieni, sed sur dicitur spoliare: ut notat Bald. in dicta l. si a lucta. intin. ergo in ea surtum non sit. sed ista ratio cessat in re immobili uacante., eum t dispositio illius
l. fin. competat quando nemo spoliatur, de res uacans Occupatur , ut in principio dicitur : siue
fuerit prius possessa, siue non : Se indistincte,
294쪽
o t& absolute loquitur: ergo debet indistincte&absolute intelligi. Nec obstat quod dicitur de
turto: quia id aliis legibus expressuin rc petatur. Et si tu dixeris quod loquitur in possesiione ali na, sed possessio haereditaria non est aliena: quia nullius est remo in ca furtum committi non potuit. cum solum loquatur de ea pol iussione, quae
Respondeo quod non solum loquitur de ponsessione aliena, sed etiam de aliena re, ibi, alienas res uel posscssiones. Sed res haereditaria, licet sit uacans quoad possessionem, & nullius iit: t men quo ad dominium non dicitur uacare dispositione iuris, iux. l.cu haeredes. in princ. n. de acq.
possessione: ergo di spositio illius legis habet locum etiam in re haereditaria. Praeterea dia tum declaratur & ampliatur per rationem. l. cla Dd Ier.
dulcissimis. Ede leuat .ij. sed dictum illius licet uideatur loqui solum in re absentis: 1.3en ratio est generatis; ibi cum omnes scire debeant quod suum non est hoc ad alios modis omnii; pertinere: ergo dicendum est, quod ut iam in re haereditaria uacante, dispositio illius tex. proc dat,& hanc sensit Petrus, qui ctiam in re lacna id tenebat, acetia Alb. in d. l. s. circa mediu, de hoc mo cosi derado apparet quod distinctio Bari oppugnari postet, di per consequens opinionc Glo. nostrae communiter reprobata, saluari non potic. Quare secundo inouetur Occ. quod hic tex. noster sit correctus alia ratione. Nam hodie ad hoe ut procedat longi tempo. praescriptio, requiratur bona fides utrinque, tam ex parte uenditoris v emptoris auth.malae fidei.C.de long tomyia. pr
script. de in corpore unde sumitur in aut nenti. ut sponclarg. . rursus. alias tantum trigi mannorum
procedit, sed in proposito is qui occupat scit rem alienam esse, di sic est in mala fide: ergo si alii uendat bona fide accipienti usucapio non procedit ,
ut uult. text. llic noster: & sic apertu est correctus ,& in hoc recte loquitur Acc. declarando tamen ut supra diximus in M. surtiuae, id proc dere in primo emptore tantum, non tanam in si cundo: quia dicta authent .in eo locum non sortitur, ut supra in secunda declaratione dictu suit.
Clos. in uerbo fimum. In tres diuiditur
partes. In prima adducit tex. concordantem. In secunda opponit, & soluit . Et in tertia duplici modo construit litera tex .nostri in ii. Secunda ibi
sed contra Tertia ibi. Et quod . Ex ea tantum id notan . est, qui licet terra, & creta sint res immobiles,quibus solum constat carumque sinu fieri non nossit donec solo cohaerent: tamen ubi exempti sunt a solo, harum furtum committi potest, cum tunc non sint amplius res immobiles , sed mobilium appositione contineantur.
s NXIA RE 'V M CAPITA .r Dictio, quondam,quid operetur. 1 Falsem non rudetur quod ΠώUtur primordio ueritatis.s Vitium quomodo purgetur in re aliena ha thecata. 4 Res an uitio purgetur, si reuertatur ad poli sorem
bonae dei.s Vt res ad dominum reversa purgetur vitio, qua r quirantur.
diuiditur partes. In prima poni tur dictum. In secuda exemplum. In tertia ratio, Secunda ueluti)Tertia . Tunc enim Furtiuati ut pollina postunt usucapi purgato uitio hoc dicit secundum Aretinum. Nota, quod impedimenti causa cessante, cecsat id quoa ob ipsum impedimentum est constitutum . Nam cum uitium furti, uel uiolcntiae, quod impediebat usucapioncm cesset per rcuersionem ad dominum, ergo cessat etiam impcdimentum usucapionis.& pro ista r ula est text. in I. ct si contra .ubi Bal. & Salac. Q de nuptijs.cu concordantibus adductis per Draq. in tracta. de causa cessante, in prima parte num. cxiiij. Gloc prima in uerbo usucapi) pro ut duo adducit contra tex. nostrum, ita in duas diuiditur Potes. In prima adducitur prima ratio cum si liltione. In secunda altera ratio cum eius responsione. Partes per se patent . In casu ibi quoni dam colligas secundum Doctorem, quae sit
uis de effectus huius dictionis quondam, nam uoties orationes non potiunt locum habere in sua propria figura uerborum, ei ctum sortiuntur per subauditum intellectum per dictionem, quondam, ut uult Acc. hie. & in Leius. in ptin. in uerbo, desuncti. E. si certum petatur, ubi I o .ciam concord. adductis ibi per Iaso .dc per Alb. indictiona. suo in uerbo quondam . . Hinc postea infertur ad seruandum instrumentum, uel dictum testas, ut puta, si dictum fuerit Titius filius Sempronii , in sua propria figura uerborum locum non baset, 'uia illa ucrba indicant tempus praesens, ideo subauditur quondam, ut substineatur dictum. ita dixit Bar. Alb. de Angei. quos sequuntur Iaso. Decius de alij indicta l. eius, de Port. hic. de ratio est sccundum
Alber. in l. cotem serro. g. eam rem .sside pu-
, blica, quia i non uidetur esse falsum, quod Iuu tur, primordio ueritatis. l. cum filius.ι. haeres.sside legat. ij. Quam tamen illationem declarat Ias. procia re in materia fauorabili; ut si in absoluendo, uel inexcusando essemus: ut in simili tradit Bartol. in l. si cognatis, in fin. E. de rebus dubiis, quod relictum factum familiae Titi I, qui iam si P mo tuus ualet: de subauditur quondam. Sed si essemiis in materia odiosa, α pcen Ii, tunc secus esset: quia ista dictio subaudiri non dcbet; de ro est, ut intelligas: quia dispositio odi sa est stricte inter praetanda, de restringenda. l. mquidam. E. de lib. dc posthu. c. odia. de reg. iur. in vj. tame etiam quia in odiosis do poenalibus in te
295쪽
pratatio fieri debet: quatinus proprietas uerborupatitur,& non ultra: ut notat Arct. iii l .cum leg c. per illum tex. Ede testi. 5c tradit Deci .in l. facili. . in poenalibus.numero x. ff. de regul. ii r.
Et hinc postea est, quod, si extarct statutum, Psilij rebellium non pollent permanere in ciuitate,s pater alicuius est et destinctii huiusmodi filii noerunt comprehens sab eo statuto , nec subauditur dictio, quondam, ita dixit not. Lal. In in I. cum acutissimi. sub nume. viii. C. de fideicommissis. Hinc etiam est, quod si idem per statutum sit
cautum de uxor ibus rebellium, quia defuncto uiro,non comprehendii tur sub statuto. Ita dixit Iae. de Arcti O,quem sequitur ibi Bar. in i Titia.f.usuras. de legat. ij. sequitur Bald. in I si . per illum text. C. de iniuriis. Salibi passim,ut per Ias in d. l. eius.
in princi p. numero vj. ι Hanc tamen declarationem Iasnon usquequaque ueram putat Dec. in i .eius. numero iX.quia nos olum in materia fauorabili, sed etiam odiosa, de patrali, locum habent dicta Acc. hie. Nam si e sii set condemnatus ad mori in Sempronius Titi j s-lius,certe hoc casu intelligeretur, quondam, quia illa uerba prolata sent ad demonstrandum,ut in l. insula. in D n. ii. de acqui .rerae . sed dcmonstratio hoc casu habetur de certa persona; ideo de necessitate subauditur, quondam, cum in specie dicatur Sempronius Titii, de constet de persona: dc ideo si patcr sit defunctus, de necessitate intcssagitur, quondam, licet materia sit odiosa ; de ita loquitur Bar. in d .l. eius. in specie de persona, sed si ellet dictum in genere , Sc absolute de filijs, prout
loquitur Bal .in d. l.cum acutissimi. tunc procedit
dictum Ias. quia intelligitur de filijs, quorum P
ter uitiit: cum pater di filius sint correlativi. l.lin. C. de indici. uiu. tolli uia cum stat ut si loquatur de filius, uidetur praesupponere, v supersint parcntes,de est optima declaratio, de notanda.
Sed quid e contrario, si in instrumento dictum fuerit, Titius quondam Cai, di Caius adhuc uiueret, an per hoc tutiaretur instrumentum Z de Bar. in iacto obtinuille testatur U non. α saluauit notarinm a false,in l.i.3.j. fide nou. ope. nunc. quia ista dictio, quondam, olim, de similes, non solum important prsteritum, d et lain praesens tempus,
de laturum, secundum Glo. mag. m l. nec emptio. in princi p. is de contrahen .empl. Sc sequitur Angel. Roma. de Iasin est .eius .cuimali, per cum in latis. licet contrariu in Ioannes Andreae uoluerit, de male.
In eadem Glo. usucapi potest. Nota expos-tionem Acc. dum dicitur, usucapi potest, id est, usucapibilis est, si a nocto alienetur sine uitio surti, de uera est expositio eiu ac ratione: quia quoties lex in uno dubitat, in caeteris praesupponit terminos habiles l.qui testamento.isside testa. sed lex dubitat, nunqd res purgata uitio P reue sonem ad dominum usucapi possit, de decidit uisic: ergo praesupponit in reliquis habiliatem terminorum . dc sic, quod a non domino sine uitio
surtiuendatur: de ista Glo. est magistralis sicundum Porcium hic. Gloc in iterbo in tres. diuididitur in tres
partes. In prima ampliat text. nostrum, cum exe-plo. in secunda declarat text. In tertia ponit,qua-do non sit opus purgatione. Secunda ibi, Sa alie
Pro expeditione corum, quae hic pertractantur per Acc.ex intentione Pori .llic, duae sunt faciendae inspectiones. Priina est, quando debitor obli- auit rem propriam ipsi creditori. Secunda,qua-o rein alienam. Circa prima distinguas, aut ipse debitor rem iurio subtraxit, de tunc licet ipse twncatur ad ione furti, tamen res non asscitur uitio furti, dc non est opus purgatione. de ideo si al teri uendatur, poterit bonae sidci emptor usu caperet. Ita tenet Pori .hic,per t. sicquitur. . si rem .st.de usu cap. dc l. cum res in sit. 1 f. de surt. l. si rem . st. Pemptore.& l .cuin sit probatum. C. eodem titil. Quod tamen intelligas tu uerum, quantum ad dominum usu capientem , de ira loquuntur praedicta rura, sed si citemus quoad praescriptionem iuris hypotecs, idnc secus citcte quia hoc non proce- dc rct: quia Gquiritur ad hoc,ut esset usucapi bilis , quod in potestatem creditoris rediret. Ita intendit Aret. hic, de Bart. in d. l. ii rem,& Alb. in l. cum sit probatum. C.pro empto. per tori. in i .iina. E. Psolui .ubi Castr. Aut ipsi creditori non fuit subrecta a domino, sed ab alio extraneo; de tuc cum resistitit at secta uitio serti, ad hoc ut possit usucapi,
opus est,ut ad manus domini reuertatur,de ita uit tua purgctur, ut in tex. nostro .de in d. l. sequitur. f. quod autem. Teodem. ita icnet hic Faber, Por. de Aret. Bar.& alii in d. f si rem . Hoc quoque secundum membrum potest declarari,ut procedat ratione domini j. Sed secus ratione iuris hypote cae: quia tunc opus est,ut ad manus creditoris reuertatur. per da.sin. ff. pro luci
Secunda sit modo inspectio, qua do debitor norem propriam, sed alienam hypothecauit ipsi creditori: de tunc aut ipse debitor est, qui rem furto abstulit, de dubium non est, φ res est affecta uitio fimi, de tunc hoc casa susscit, ut purgetur uitio, ut redeat ad manus ipsius creditoris, cui subtracta est. Ita firmat hic Ioann.Fab. de Porti. per d. l. sina. E. pro solui. Quod daces tu uerum esse, respectu iuris hypothecae, de quo loquitur d. l. fina. sed respectu domini j non crederem hoc susscere, nisi ad dominum reuerteretur, ut hic, dc in dicto f. quod a
Aut res non fuit subrecta ab ipso debitore, sed
ab extraneo:& tunc hoc casu concludit Port.licet Gloss.uariauerit, quod sufficit rem redire in p. ' testate creditoris, ad hoc ut uitio sit purgata, de comunem hac esse testatur,sed ad hoc nihil adducit. Contrariu tame tenet Faber, quod immo opus stut in domini potestatem redeat. pertext. in dicta l. sequitur. f. quod autem. F. eod. de per rex. n
strum, qui absolute uolunt quod in domini pc
296쪽
testatem rem , opus sit redire, ut uitio purgetur. Ego tamen putarem ita distinguendum esse, ut aut agitur de uni capione ratione domini j, de tuc oportet, ui res redeat ad manus domini, & ita procedat opimo Io. Fab. aut agitur ratione hypothecae, &tunc siue sit furtiua, siue sit uiolenta sufficit ad ipsum creditorem furtum uel uiolentiam palsum r dire,ut in d. l. s. t f. pro solui. de l. certe. Iulianus. ff. de precar. ubi notatur, S tenet Alb. in I. si pa tem. C. de usucap.pro empto. 5 hoc modo considerando, apparci nulla clie rone diuersitatis, supqua laborat hic Por. re,pbado ronem domini sui.
Sed postquam sumus in pursatione uitioriim, excitant hic Por.de Aret. post Ba r. in d. l. sequitur. .sit rem. E. eodem. Pone, ui quidam bona fi)e rem alienam possidebat, fuit rcs illi subtracta lurio, deest affecta uitiosa, N per consequens in usu capi bilis, ad hoc ut uitio fitrii purgetur, susscit ne ad manus iplius bolle si dei pol sessoris redijile re ipsam
uel erat opus, ut ad dominum reuertatur λ de Bart. in d. . si rem . in s n. tcnet absolute, γ debet reue ii in potestatc domini, sequitur Port. de A rcti. hic. Qui hac ratione mouentur,certum est,cp is qui
titulum habet Sc bonam fide: de ita rem possidet, illam alteri obligare potest. l. ii ab co .s . de pigno-rib. sed si res sutis et subtracta serto ipsi creditori,
uitio non pursatur, nisi reuertatur ad dominum, ut probat tex. in i .cum sit probatum, secundu intellectum Bar. C. pro enmtor. ergo dicendu est, Uno sustici at,si ad bonae silet posscssore reuertatur . Contrariu tenuit Praeceptor Port. ut hic refert ipse ex nonnullis rationibus, quas reprobat Port. Vnde cogita an ita distingui possit,u, aut boni fidei posses lori cst subtracta res surto,de tunc, nisi ad dominum rc uertatur, uitio purgata non dicitur, de ita procedat opinio Barioli.
Aut is bonae fidei possessor suit ui expulsus de
re immobili, de tunc si ad cius manus res reuert tur,suffcit,ut sit uitio pursata violentiae, de ita stcedat opinio contra Bariolum .per t. ccrtae. . Iulianus. s. de precar. de hoc videtur sentire hic Portius , dii re dit ronc inter sertum, de uiolentiam. Glo. in uerbo, reuersa) declarat textum n strum, de ampliat. Ex c aque colligendum est, lita demum res uitio purgatur, non solum si sit reuersa in potestarc donuni, ut si habuit rem in naturali facultate sua, de post: ssione . sed etiam si sit quasi reuersa, puta, tr dominus, antequam ad cum reuertatur pollessio, illam ipsi seri uendat,dicitur dominus habere illam quasi reuersam. I. si fur. in princi p. ficod. l. quan uis. la ij. Ede iuri. Scio colligedu est, u, tuc )icitur res reuersa ad Mum, uel quali reuersa, qti no pol ab eo amplius auferri de iure .d. l. sequii ur.3. tuc in potate. is eo. Addas tu aliud requisitum, 1 ιν opus est, ut d minus sciat rem ad se reuersam,alias si ignoraret, .ut puta,quia illam ignoranter emit, no dicitur muerca, ita ut celset uitiu d. . tuc. tria itaq; requirut.
Et ex his ad laude Altissimi de totius Curis Coelestis sit absolutus praesens tractatus Vsucapionu.
a Donatiu quid sit. 3 Donatio conditi alis quid sit, O donatio ob causam. 4 Donatio causa mortis qMid sit. I Donatio remuneratoria non estpro id donatio.
nationum tractum, cuius materia
utilis , frequens, en de quotidi na, opere pretium esse duxi nonnulla ad faciliorem intelligentiam
praemittere .dc praeordinare, de cum
primo debeat prsmitti 'usitio quid nomini qua
quid rei. Videbimus primo, unde dicta sit donatio. Secundo, quid sit. Tertio, quot uplex. Quarto , quo iure sit i latroducta.
Ci rea primum. donatio dicta est a dono quasidoni da io,ut in l. Senatus. .i. T de donario. causa mori. stricte hoe intelligodo: sed largo dicitur donatio . etiam si aliquid non detur actualiter, ut in l. in aedibus. in prin. F.de donat. ibi habitare gratis donatio uidet tr. Fit etiam donatio temporis, ut in d. prin. Patre. scet 'dicatur minus soluere qui tardius soluit. g. plus aut cm. infra de action. Hinc postea est,' in si res aliena donata sit, non dicitur yptae donatio: quia donatio dicitur quasidoni datio. Et dare est dominium transscrre. .licitaque. infra de actio. ergo non potest et se don tio proprie. Ita dicit tex .dd ibi declarat Acc. in d. I. in aedibus. .fin. F.eod. quo casu non dicitur dominium transferri adbi ipse , sed bene habitu per usucapionem. vi declarat ibi Castr. Hinc postea est . quod cum res sacra, religiosa, de sancta . non possint usucapione acquiri. si . i. supra de usu cap. tit. i. si erint donatae huiusmodi res,donatio est nulla, cum nec actu, nec habitu dominium eransferri possit: quia nullius sunt in bonis. M. nullius. supra de re r.diuisio.
Circa secundu , t quid sit donatio λ Nihil aliud
est,quam rei licitae nullo iure cognitae facta collatio, secundum Host. in summa. extra eod. Et hanc sequitur Alb. in i .i.sseo de in rubr.C. . Et idem. sentit Aro in sum. C. O. licet aliqualiter uarici lacrba: dicendo, ui est quaeda n mera liberalitas,quae nullo iure cogente eo editur . quam dicunt p rombari pertex. in I.donari .sside donat. l. donari. n. derig. ivr.de sequitur Aret. in ira, in principio. Sed ad hoc ut boua sit disi initio,debet constare ex genere,&doininis. l. i. .dolum .is dolo. Vnde uideamus an illa sit talis. Nam dum dicunt, do natio est collatio, seu liberalitas: hoc sit loco generis, quia multae pollunt cile collationes, quae
297쪽
tamen non sum donationes: ut patet in collatio ne bonorum uel dotis. st A C.de collat. eodς modo liberalitates aliae sunt, quae non sunt donationes, ut in l. ij. t f. de precario. & alibi. Verum, quia alia potest este liberalitas illicita, quae uidetur donatio. ideo subdit rei licitae, iualias excluderet collationes & liberalitates rei illicitae, ut puta, ueneni mali,cuius sicut no trunci ucditio. l. qil sipe. I. ucia cni. is 3 c5. mp. ita Ndonatio. Verum, quia pollet conferre in On sponte sed coactus, quae non ellet donatio, ideo subdit nullo iure cogente quia in necessitatibus nemo liber lis existit i. in legatam. Ede ad Im. legat. Verum hanc ita declaratam definitionem ii
pugnat hic Hipp. Rimi. iurub. subnu. x. cum seq. Ex duobus: primo,sia ad hoc ut bona sit definitio nulli alii det copetere, qua rei definitae. d. l.i. f. i. ff.de dolo. sed ista definitio alij rei copetit, ea co-
petit mutuo,comodatC, d cpotito,& pcario,q sunt liberalitates rei licitae, nullo iure cogente, ut muia tuum dantes nihil inde sperantes. c.consuluit. extra de usur. Item commodatum debet este gratuitum. I. it in I S. infra qui b. mo. re contr. Obli. Idem
de depolito,udd. . cum iri .d de precario in l. ij. E. J preca.ergo apparet, P definitio ista no subsistit. Et si tu diserio ut quidam ex uobis dicebat q,
immo illud uerbum collatio, excludit mutuum,comodatum, & prccarium, quia ita non conferuntur, Sc non transferuntur, prout si in donatione,& ideo dixit collatio , quia importat domini trassationem,ut patet in toto titu .st. de collat. bono. ubi transi cretur dominium . quia respondeo , ui licet dominum communicetur, di in parte ibi transferatur, quaa est quae dant communicatio rerum, tamen non eo modo sumitur hic in desiuiti ne, quia sumitur generaliter , cum collatio sit nomen generis, & in collatione bonorum sit species quod patet, quia in donatione non commi ni cantur bona, prout in collatione, sed in totum transferuntur xa quae dantur; undu collatio locum habet etiam in mutuo, commodato, de deposito, precarioque itaque non obstat consideratio, licet si ibtilis sit. cum etiam in mutuo transferatur dominium: itaq; cum conueniat mutuo bona no est.
Secundo, dinnitio de t ponere substantiam rei definitae. Glo. in l. omnis dcfinitio. de reg. iur. Bart. in l.j ff. de test. Arist.lib. .Topico.c. ij. cum definitio sit oratio quid sit res explicans. Arist. eod. loco. libr.j. c. iiij. Sed ista non est talis; quia non est polita per uerbum substantiae, est, secundum quod solent dc finitiones fieri, ut passim patet i sed est nexa per uerbum, uidetur,quod den tu improprietatem. l. i. deiecisse. E. de vi, & uiar. not. in I. in suis. F. de Ii . di post h. ut patet ind.Ldonari. ergo non bona. Verum aduertas, ut licet in da. I.C. loquatur puerbum,uideri, tamen Docto. non assumpserunt uerbum illud, sed loquuti sunt definiendo P ue bum , est, ut patet. Praeterea potest negari,st ibi importet improprietatem: iuia id non est semper uerum. maxime quando subiecta materia id non patitur, di quando ponitur in lege .iuxta id, quod potcst cile veru,
secundum tu ritatem, non uti portat fictionem, α improprietatem, sed ueritatem:ut tradit Bart. in l. si ib qui pro emptore. nu. xxxvj. Hde usucapio. sed
in d. l.donari. subiecta materia id suadet, de uerba requirunt; quia dicit quod conceditur: ergo P prae N uere debet intelligi. Vnde aliam assisnat desinitionem Riminat d. hic, sub nu.xxj. u, donatio,cst datio,vel praestatio
alicuius rei, ea mente facta, ut statim accipientis fiat, nullo casu reuersura, liberalitatis causa tantu. ita cnim poteris eam exactu retormare . quam dicit probari in l.j. in princi p. Teo. S l. munus. I. lona. E. de uerbor. fg. ut cx illis patet. Sed uideamus iiii lutit si iis numeris cost l. Donatio est datio uel praestatio: hoc ponitur loco ge- neris; lui, nullae sunt datione uel praestationes, qno sunt donationes,ut clarissimu est, ut coli dato, di precario. Ad hoc igitur ut tales dationes excluderet, subdit ea mente iacta, dc statim accipientis res fiat. & per hac exclusit donationem ob causam. verum, quia adhuc non satis est: quia mutuo conuenit, subdit nullo catu reuersura,quia ita mutuo redditur eadem res in genere, S: in donatione causa mortis redditur iccuta sanitate. infra. i pran. . Verum, quia est de alia datio, ut itatim, restiat accipientis , non reuersura, ut datio ad antido ra,ut benefacienti benefaciainus, ad istas excludendis, subdit liberalitatis causa tantum.
Sed aduertas, ir ista definitio solum spectat ad
donationem inter uiuos, cum in hac definitione omnes aliae sint cxclusae, ut uidistis, de quibus titulus hic tantum pertractat. i Hac tamen si ante desinitione.ex ea poteris colligere desinitioncm aliarum donationum, dcptis differentijs, quae cas excludunt siccudum naturam
a cuiuslibet: i ut donatio sub conditione sit datio,
ut praestatio alicuius mi ,ea mcnte facta, ut impleta conditione fiat accipientis, nullo casu reuersura, lii beralitatis causa tantum. Donatio ob causam est datio, uel praestatio alicuius rei, ea mente facta, ut impleta causa, statim fiat accipi eutis, nullo casu reuersura , liberalit
Item t donatio causa mortis, est datio, uel prae .
statio alicuius rei, ea mente facta, ut quandoque fiat accipientis, aliquando reuersura liberalitatis causa tantum . dixi quandoque statim:quia qnque dominium statim traiis sertur.l. ij. f. co. tit. de do natio. u Lmori. dixi quandoque reuersura: quia tripliciter reuocatur .ut infra. in principio. Et ex his colligitur etiam quid lit donatio propter nuptias .s Hinc postea est i quod donatio remuneratoria
non dicitur proprie donatio: ex quo donator in uetur ex beneficio accepto. l. diuus .sside bon .dan. ubi bona uenientia ad fiscum, non pollunt alien ri, tamen si sunt remuneratoria postent. l. mulcta 'rum
298쪽
rum. C.de modo mulctan. Bal. in l. penultima. ante linon .C. Comi nat . uel Epist. Hinc et lain est, u donatio inter patrem & filium propter benemerita facta,ualet. l. si donatione.ubi notatu r. C. de collation. quia non est mera& simplex liberalitas. Hinc eodein modo est, ci, donatio inter virum& uxorem ualet, quando praecedimi benemerita.
cer. ff.de donat .inter uirum re uxorem.
Et hinc postea est,ca, huiusinodi donationes ob benemur ita factae, O supuenicte i gratitudine noreuocantur. l. si pat r. .j.ifeodem titu. gencrati. Nec tales donationes indipent insinuatione. Glo. mi. Aquilius. ifcod. Bales in auth .co, decursum.C.de donatio. ant. nupt.
Ex his postea inscrtur, st donationes ista non reuocantur per superuenientiam filiorum, secundum Bald. in l. si unquam.C. de reuocand. donat. Et ratio est; quia talis donatio est potius quaedam permutatio, seu copensai io be ficii accepti. I.sed & si lege.f.cosuluit .in si . ff. de pcti. haeredit. Circa tertium. Donatio in genere sempta in duo diuiditur genera, in mortis causa donatione, α non mortis causa, scdm Iustinian. infra. in prin. Rursus quodlibet g cnus subalternum in suas diuiditur species. Nam donatio causa mortis est triplex,quadam cst,quando quis donat metu mortis futuiae, non instantis, ut infra. in princi . Sccunda,quando quis donat metu mortis instatis, non sperans de conualescentia, in qua dominium transfertur. l. ubi. dc l. senatus. f. mortis causa.tt.de donatio. causa mortis.
Sed ista potest potitis dici inter uiuos ob causam impuli tuam facta, quam finalem, ut l.& generaliter. Eco. titu. ς nerali. Tertia species est, cum quis magis uult se hab re, quam cum cui donat, & magis donatartu, qua haeredem suum,ut infra. in fin. pri n. de in l. i. q.de donat .caus mori. l. ij. ubi tres istae species enumerantur per Vlpianum. d. titu. Genus subalternum non mortis causa, quae inter uiuos dicitur,duas habet species, aliam ob causini, alia ui simplicent. simplex est, cum nullo casu Delit ad se reuerti quod dedit, siue pure, quae persedia dicitur,sue in diem, uel sub conditione,que imperfecta dr. l.j.& ii C.de donat. quae sub modo. Ob causam,quando sit interposita causa, ut aliquid fiat,uel non fiat.& haec improprie dicitur donatio. l.j.f.j. T de donat. sub qua specie & donatio Propter nuptias,ac etiam sponsalicia donatio continetur, quae tacitam in se habet conditionem, si fuerint secutae nuptiae. d. l.i.f. i. Quo aut iure sit introducta donatio de hoc cosmetiori loco uidebimus infra .in prin.in Glo.j. I Iis praetiussis, rub ista continuatur praecedentilius per Iustinianum . infra intexi. dum dicit, Fit Δ. aliud genus acquisitionis donatio. Nam cusupra a titulo de rerum diuisione usque ad titui. de νsucapi. fuerit explicatus tractatus aequisiti nis de iure gent .veniebat explicandus tractatus de iure civ. ideo posuit titul .de usucap. . fin .sbpra.devsu & habit.verum,quia aliter quam per usucapio. st acquisitio de iure civ.scilica per donationem. ideo de hac subdit.& ita uoluit coniungere dc annectere titulum istum praecedentibus hie Imp.
I Auctoritas Poetarum quando sit allagabilis, a Donatio latissis interpretari debet, quomodo Me
intelligatur.3 Donatis olim de iure digeriorum, pacto nudo fieri
non ualebat,4 Ddpositis. l. si quis oergentum. . sina. C. de dona. an
procedat in donatione causa mortis. Donans causa mortis non cogitur tradere.
6 Intellectust si quis a Veruum. C. de donationi. Ism7 Donatio simplex,quo ture sit introducta. si Donatio eri genus generalismum, subalternum,et ex hoc defenditur Accursius. 9 Donatio in dubio inter uiuos iudicatur, nisi fiat me
Io Intellectus I. Sela. M.f. f.de donat. causa mortis. Ii Intellectus. l. cum maritus . . fi .f. de pactis dotes. II Donario ca mortis nec alestatia reuocatur ipso iure.
r 3 uuae sit ratio tatus dicti. I 4 Donatio causa mortis poenitentia coram duobus testia
I Donatio causa mortis reuocatur pomitrita,nd GH te pacto de non reuocando, etiam cum iuramento. I 6 Filius familias donat causa mortis cum consensu pa-- tris: quae sit ratis disserenitae. I7 Donatio causa mortis non requirit aditionem bar ditatis .ia Actio Dpothecaria datur pro donatione cos mori. Ist Intellectus. l. pluribus . in principio. Ude uerbo. oblig. ao M quare stipulano annua una set, legata Nero plura.
a r Donatio causa mortis qua amo ne exequatμria a Filiusfamilias non potest donare causa mortis, etiam cum consensu patris. 23 Intellectus. l. m uri. i. f. de donat. causa mortis. a η mullectus priu.auti M liceat matri, O auiae.
ST &aliud Principium istudiisq; ad s. aliae,diuiditur in quinque partes, ut hic per Portium. Donatio causa mortis est, quae si spicione fit mortis, quae deficit conualescentia, poenitentia,uel morte donatarij,& aequiperatur legatis, dc eius ponuntur effuditus. hoc dicit.
Not. primo, ν est donatio genus gnatissimum, quod habet sub se sua genera subalterna; ut dicitur hic, est aliud genus acquisitionis donatio. α hoc est generalissimum . donationum aut e duo sunt genera de ista sunt subaltema. tuae de suis pridicatur speciebus, ut supra uidimus in diuitione.
299쪽
Not. secundo, quod donatio causa mortis tri-liciter reuocatur, ut in text. quod declaratur. utic per Bimines d. sub nume. xix. Tertio not. qui sit intentio donatoris in donatione causa mortis, quod intendit se magis habere
uelle,quam donatarium,& magis donatarium qua haeredem suum, scilicet donatoris. concordat text. in i .i. isde donati. causa mori. l.senatus. .i. eo. tit. Quarto not. in s.lu, autoritas Poetarum est at . Iegabilis. Ita uult hic tex.& in . item pretium. infra de empi .l. i. F.eo. de contrah. empl. Quod tamen declara procedere,quando ista autoritas non est contra legem expresiam, di repugnantem: quia tunc standum est dispolitioni legis,
non autoritate Poetaruin, ut videmus in l. in tan- tui . . sin is de re r. diuis. ut declarant Docto. in l. j. Ssi cert. pet. maxime Purpurat. nume. lxxvi. Secundo declara,ut prOccdat,quando allegatur ad dccisionem eorum, quae uernantur circa e Orit inscientiam, ut in lai pater. ffide soluta septimo me is de stat. ho m. Ita declarat lo. Fab. in h. item p-tium . infra de einpt. sequutur Doct. in l. .ffisii cert. pct. in l. Gallus. .eu quid si tin. isde lib. de politi. Glos prima, in tres diuiditur partes. In prima declarando tex. nostrum ponit ueram opinionem. In secunda sentit oppositionem. In tertia opinionem mutat distingue nilo. Secunda ibi, Sed ho
Pro resolutione eorum, quae dicuntur in hac glo. triplex est facienda inspectio. prima sit, nunquid olim donatio fieri posset pacto nudo citra istipulationemῖ secunda, nunquid dispositio l. si quis
argentum .habeat locum in donatione causa moriis λTertia nunquid donatio sit inuenta de iure ciuili uel gentium λCirca primum, dus sunt Doctorum opiniones. Quarum prima est,.stipulatio esset necessaria, nec posset steri pacto nudo. de hanc opinionem tenet Acc.hic, in quo uidentur pertransire Omnes hic praeter unum. Idem tenet Accurcin l. cum pater. .uessulo. in gloci. quem sequitur ibi Barto. in
Mouentur isti ad id dicendum ex pluribus. primo, pertex in l. mortis causa. do. sic.&l. senatus. .
sna. isde donatio. causa mortis, in quibus stipulatione conficitur donatio. Verum tantum abest , ut text. ille probet hane opinionem, ut potius contrariam confirmet. Nam ponderando dictionem, etiam, quae est implicativa minus dubii, secundum Glo. in clem. ii. in id
bo, Ecclesiae. de Haeret.de Docto. in l. qui se patris. C. Vnde lib. sequitur, ν non selum stipulatione, sed etiam sine fieret,quod minus dubium est;quia uidebatur stipulatione adiecta, magis stipulatio,
quam donatio. iuxta. l. v. . stipulatio. de uerbor.
odlig. quod excludit mentio donationis. de ita evitabat tex. illum Riminaldaricatu. clxiiii. Sed ista responsio non uidetur tuta ad illum tex. quia dictio etiam, non respicit stipulationem sed respicit modum, sub quo erat facta donatio, quasi uoluerit I. C. no solii donatione fieri poc se alicuius rei simpliciter, sed annuatim: quia uidebuntur plures donationes, sicut plura sunt lcgata; sed tamen uera est ut ind.f. sina.
Vnde respondeas. ν licet dicta iura cum sinilibus quae adduci pollent) dicant per stipulatione
factam donationem, tamen per hoc non sequitur, quin pacto nudo fieri non possit; quia lex hoc tio negat, nec in hoc uim faciunt praedicta iura . nam tunc id probarent quod taxatiue loquerentur, quod non faciunt, ergo dcc. Secundo adducitur tex. in l.s quis argentum . . sna. in princ. ubi de nouo inducitur donationcm nudo pacto ualere. C.eo.
Nam si veru esset,u, olim pacto nudo fieret d nati insequeretur. VIustini amis fuisset superstuus, quod est contra .quibus . primae constit. Codicis. Verum huic quoque tex. responderi potcst, secundum Rimi. hic, nu. clxviii. quod lex illa ni bilnoui induxit, quod pacto nudo heri posset, sed ut
ubi no aderat stipulatio autoritate illius legis per conditionem .c x d. l. fieri posset coactio ad tradendum,quod remedium prius non erat inductum. de ex his apparet, quod ista communis opinio nullo iure probatur. Contrariam igitur superiori opinionem solus hic Riminat d. subd. num. cliii. ueriorem esse diccs tenet. Sed eam prius sensit Alex. in d. l. cum patcr. I. Meuio in apoli illis ad Rart. de leg. ij. quod im-m 3 olim ante i. si quis argetum . donatio ueri Pos sidit line stipulatione per pactum nudum. Morietur ad id dicendum ex pluribus. Sed tria
uel quatuor tantum sunt, quae vidcntur urSere. Primo adducitur tex. in i .etiam. E. eo. ructa l. nec
ambigi. Q eodcm. Caeterum, si contrarium uolumus sustinere; res Oondeas hoc inodo , ui licet donatio sat inter ab centes, per hoc non sequitur, quod sat s ne sit putatione,cum pristipponat habilitatem termino rum, nec dicas per nucium fuisse factam, quia hoetex. non dicit,sicd per in torpositam personam. Secundo ajducit tex. in l. in aedibus. in prin. F. eo. de l. quod de bonis. in princ. ff. ad lcg. Falcid. in
quibus pacto est facta donati O. sed pacti appellatione in dubio de nudo intelligi debet. l. lege. ubi notatur. C. de pact. ergo pacto nudo facta d Witur. Caeterum,de his quoque iuribus responderi potest contrarium, sustinendo, ui tunc appellatione pacti intelligitur de nudo, cum dubium est, sed cum ibi simus in donatione, vae solet fieri per sit putationem, ideo intelligi debet per stipulationem, iuxta terminos suos.
Praeterea, cum stipulatio instar tacti sat, per interrogationem Se responsionem. l. iuris gent. f. qasere..ifide pact. ideo ea aliquando pactum iura appellauit. de quia stipulatio est pacium uestitum, iuxta, tendita per Glosas& Docto. in princ. infra qui b.mo.re contr. obliga. ideo pactum aliquando i dicitur
300쪽
e citur simpliciter; quia subiecta materia ostendit postea quod nam pactum fuerit.
Terrio mouetur per tex. in I. cum pater. f. Mε-ilio. it. de legat. ii. ubi non fuit facta traditio; quia res erat apud alium,nec interuenit stipulatio. Veruin, S huic quoque textui respondeas negando, non interuenisse stipulationem: quia cum reus ille stipulandi hoc mendas sci, centietur facta secundum sua in forinam, de qua non dubita . tur, sed solum an sit reuocatum mandatum Pro- ter mortem mandantis, ita ut Falcidia locum noa at, unde in reliquis prs supponuntur termini habiles: de dicit donabat,quia iam non donauerat,
sed inandauit donari,iuxta l. etiam. F. eo. Quarto,& ultimo mouetur hac ratione. In donationibus plenissima debet fieri interpretatio. c. cum dilecti. in fi .extra eo. sed hie sumus in d natione interpretanda; ergo debet interpretatio fieri, ut non solum per stipulationem facta teneat, sed etiam si nudo pacto tantum facta suisset. z Huic quoque rationi respondeas,t ιν tunc proce
derct argumentum, flia dubium est et circa morte donatoris, uel res donatas, ut loquitur Lc.cum dilectus. sed cum nos de hac non dubitemus, sed tantum de ualiditate donationis solo pacto nudo celebrate, de quo non dubitatur in d. c. quia praesupponit eam ualiditatem donationis; ergo nullo modo in proposito stringit. Et ex his apparet, ista quoque secunda opinio nulla nititur lege, uel ratione, cui responderi non possit. Ego tamen non putarem recedendum a supe-3 riori prima opinione, Pi donatio pacto nudo olim L iure digestorum uali deseri no pol sci, ad id que diccndum moueor, solum per tex. in t .si quis urgetitum . . f n. in illis uerbis etiam tradere hoc quod donare existimauit, ut non ex hoc inutilis sit doliatic uod res traditae non sint Sc. in quibus naam sene apparet, quod olim nudo pacto facta, nullam habebat neccssitatem traditionismilia pactum nudum nullo auxilio erat uallatum: sed hodie auxilio. d.L sumit tamentum, quae propter dictum pactum accomodat condictionem ex lege: quod ueri si unum puto. Cogita tamen : quia non uideo, quomodo haec
secunda opinio saluari possit. Nisi dixeris,quod
aut csptum est a traditione, S tunc nudo pacto ualeat,& hoc modo procedat haec posterior opinio. aut a promissione,& tunc sit opus stipulatione, secundum primam opinionem.Sed hoc non procedit , quia nos non loquimur de donatione , quae sit traditione: quia de hoc nulla difficultas, nain tunc seruatur natura eius, quae est doni datio, &non est pactum nudo, sed uestitum traditione rei,
sed quando promissi uri est de donando: quia inhoe sat dissicialias.
6 Secunda est modo inspectio, i nunquid di*ο- sitio legis si quis arsentum . habeat locum in donatione causa mortis Et in hac quaestione duae sunt principales Docto. opiniones: quarum prima
est, ν etiam in donatione causa morti, locum sa beat.& in hac opinione dicunt esse Gloss. hic, &Clo. in I. cum pater.I. M suio. de leg. i. di ibi Bart.
Bald. de Cuma. Imol. ini in aedibus. .j.is .co Alex.& Deci . in I. iij. C. de pact. Alex. in l. cum ex causa. 1 fide re iud. Ant. & Iasnu. lxj. in I. in persona .ii sta de act.& quos refert,de sequitur luc Rim. tium. ccxi. & ista est communis, & recepta sententia.
Mouentur isti ad id dicendum ex pluribus,quae seriatim resert hic Rimin. sed ego tria uel quatuor
tantum reseram. Primo igitur mouentur pertex.
in d. l. i quis argentum. I. h. ibi. ut non ex hoc inutilis sit donatio, quia res non traditae sunt.) indu
condo, hoc modo, ubi est eadem ratio, ibi debet adesse eade iuris dispositio. l. illud . ad leg. Aquit.
l. a Titio. de uerb. obli . sed illa eadem ratio,ex qua fuit motus Imperator ad id decidendum, uertitur etiam in donatione causa mortis, ne ex hoc inutilis sit donatio: quia res non traditae sunt ergo debet esse eadem disposito iuris. 'Et si dixeris, quod
illa uerba restringuntur ex sequentibus ad donationem inter uiuos, per illa uerba sed liberalitatem plenam quae donationi tm inter uiuos contieniunt. Respondeas secundum Rim. nu.cclxxxj. Pimmo illa ratio est Mneralior decisione legis, unde ratio non dcbet resitringi, per illa uerba,quae li- .cet uideantur solum conuenire donationi inter uiuos, tamen per inscriora uerba patet,u, utrique corctit,per ea ibi hoc facere quod instituit quae generalia sunt: ergo generaliter intelligi debent. Verum si contrariam sustinere uoltimus, Possumus hoc modo respondere, negado eadem esse ratione 'qui aut infra o sit edam, uerba olo repugnat. Secundo mouetur Aret . quia donatio ca morti Squoad ordinationem aequiperatur contractui, res c donationi inter uiuos, secundum masis recepta
opinionem. in l. ii .d leg. j. unde qd plus iuris es in
donatione inter uiuos, debet tribui do .caus inor.
secundum doctri. Bart. in l.j. delega .i. sed donatio inter uiuos hodie potest fieri nudo pacto; ergo occausa mortis. N per conseqtiens dispositio d. l. l cum habet in donatione causa mortis. Caeterum,ci: huic rationi,quae sertissima est, respondeas negando maiorem; quia licet communis si, tamen quia sumus in propria matcria n F ri potest,quia contrarium uult. l. s. C. de donatio. cauc mortis. in fin. ibi, neque ex quacumque parte eis absimilis intelligatur. Tertio, ubi est eadem ratio,ibi debet esse eadem iuris dispositio. l. illud. ad leg. Acq. cum similibus. sed ratio ex qua motus fuit Imperator, ad id decidendum in donat. inter uiuos,ut nudo pacto ualeret, fuit illa ne incaute quis procederet ad donandum, de postea quibus dim excogitatis artibus sua propositum fraudare . cum nihil sit magis conueniens fidei itumans Q fidem seruare. l. i. it. de paci. sed ista eadem ratio locum habet in do. causimor. ne quis prosiliat incaute ad donandum,&ea fraudare et ergo eodem modo nudo pacto fieri debet, ad li ut eadem dispositio procedat.