장음표시 사용
301쪽
Verum hule quoque rationi respondeas,negando eandem esse rationem quia ratio illa non pro..cedit in donatione causa mortis, ut infra dedi cam : ergo nec eius dispositio. Secunda est opinio superiori contraria, quod immo dispositio d. l. non sortiatur locum in donatione causa mor.& hanc tenuit Imol. sibi contrarius .in l. cum ex causa.ifide re iud. Sor. & Ruy. in I. ij. de legat. primo. Ad quod dicendum plura adducuntur, & dii decim fundamenta refert hic Rimin. Ego tamen
tria uel quatuor tantum perpendam, quae magis uidentur urgere. Et primo mouentur pertex. ind. l. siquis.I.fina. in illis uerbis. Ex lege nostra necessitatem ei imponi etiam tradere) α in i liis, necessitatem habeat donator tradere sed ista
uerba donarioni causa mortis non conueniunt; quia tradere non cogitur donator cum sola poenitentia reuocetur , ut in textu nostro : ergo
nec dispositio dict. leg. conuenire debet iuxta leg. ita conueniunt. s. aptanda. E. de petitio. haereditat. Huic rationi rsideas, scita Rim. nu. cciii. negando minore:quia immo cogitur tradere, donec nopoeniteat donatorem, sed in diei .l. in illis uerbis non poenitebat eum , sed dicebat donationem non ualere;quia pacto nudo erat inita, cum ant quam poeniteat opus sit,ut tradat,& transferat dominium,etiam in dona.caus mori. l. si mortis causa. res in sin. ff. de donatio.caust mortis: ergo prae dicta ponderatio non urget.
Secundo adducitur & ponderatur idem tex. ind. f. fin. ibi, per liberalitatem plenam nam illa proprie dicitur liberalitas quae simpliciter iit. l. i. 1Leo. sed donatio causinor non fit simpliciter. ut patet: ergo non potest dici simpliciter liberalitas, de per consequens illa uerba ei no c ueniunt. Et si dixeris immo etiam donatio cau .mor.dicitur liberalitas; quia hoc non nesat d. l.i. sed A prie & simpliciter no dr donatio, sed cu qualitate. Respondeo, udd licet dicatur liberalitas, i
men plena non dicitur: uia ante mortis euentum persecta non est .l non uidetur ff. de do. cau. mor.
Verum,& huic textui responderi potest, secundum eundem Rimi .nu .cc xcj.u, textabi non dixit de liberalitate plena, propter donationem inter uiuos tantum, re illam sola denotaret, sed ut ostenderet, ca, donatio quae alias erat inutilis, sola liberalitate censeatur plena,& perfecta, unde non disponit de plena liberalitate, sed de liberalitate, quam plenam & persectam esse uult, licet traditio non sit secuta, quae intelligentia non excludit do- .
nationem causa mortis. Tertio mouentur ponderando eundem tex. in
d . Ena. in fine. ibi, successores reddere compelli, non tantum his in quos donatio facta est, sed etiam eorum liae redibus sed i sta non conueniunt donationi causa mortis: immo repugnant, quia praedecedente donatario extinguitur di reuoca tur, ut in tex. nostro: erSo dcc. Caeterum ,& iste tex. id non probat, secundum Riminat . quia ponderando uerba etiam in dona. eau cmortis procedit. Non solum eos dum supersunt,id est, cium donantes uiuunt compelli ius in quos donatio facta est, hoc est donatariis, scd etiae orum successores, id est,donatorum primortuorum, donatariis reddcre compelli, uel eorum hae redibus, de hoc modo conii mendo, sed cum conueniunt etiam dona. causa mortis . Vel melius dic,quod illa uerba no tantum his, sed etiam eorum haeredibus, hoc est, quod succc fores donatoris compellantur dare etiam haeredibu donatarii destineti post donatorem. Quarto de ultimo motic tur Rimi. ex intentione Fortu. per text. nostrum, iuneto Di.nam cum hic in princ. separatim pertractet de dona. cau mori. in .j. exponit de dona. inter uiuos , & quid circa eam sit constitutum, per t. si quis argentum .ibi,&ad exemplum uenditionis nostra constitutio, si igitur illam Iesem posuit Imperator circa dona. inter uiuos, ut hic patet: ergo non debet locum uendicare in dona. causa mortis. Huic quoque tex. respondct idem Rimi. nume. ccxcviij.quod tantum abest, ut probet hanc opin. sed potius contrariam confirmet. Nam natura dictionis,etiam, est ut in cludat casum minus dubitabilem, secundum Docto. in l. qui se patris C.unde lib. sed tex. in d. f. i. infra. loquitur per dictionen , etiam, Nostra constitutio etiam eas in se habere necessitatem graditionis uoluit di loquitur dedo. inter uiuos, quae magis habet dubium:ergo debet includere )o. causa mor. quae minus habet dubii, quia donans cauc mor. ycenitendo, potest tr ditionem declinare, ea secuta reuocare donationem potest: sed secus est inter Diuos: quia non litacet passim reuocare, unde apparet miniis dubium esse in hac prs positione tua, quia minus gra
Verum responsio ista non est tuta: quia dictio
ista, etiam,non potest referri ad dona. caii mor de qua nil in tex. sed bene implicat illud, uod dona. Inter uiuos non solum sit persecta, ut statim quis scriptis uel sine scriptis uoluntatem suam manifestaverit: sed etiam habeat in se necessitatem traditionis,& sic dictio ista implicat diuersas qualitates in eodem subiccto doua. inter uiu OS. unde poteris respondere, quod licet uerba id non patiantur,& non dicant, tamen cum eadem possit reddi ratio in utraque adem cens cri debet iuris dispositio. & ite poliet unaqueque opinio disputando sustincti. Ego tamen nullo modo puto recedendum esse ab hac posteriori opinione negativa. quod si quidem dispositio d. l. non habeat locum in donatione causa mortis: ad quod dicendum moueorbis mediis. Et primo, cui non conueniunt uerba i is, nec dispositio cius conuenire debet : argum. item ueniunt. . aptanda. ff. de petitio. haeredita. cum similibus. Sed uerba d. l. si quis argentum. β.
fina. non conueniunt dona. causa monis, ut pro
302쪽
babo, ergo nec eius dispositio conuenire potest .
Minor probatur.primo, quia l. si quis argetum .loquitur de ea donatione, quae requirit necessariam traditionem, ut ibi, necessitatem ei imponi etiam
tradere, sed dona. causa mor. non requirit neces lariam traditionem, nisi secuta morte, cum poenitentia reuocetur, ut hic: ergo dc si dixeris cum Rimi. iiii. cclxxxiij. φ in illis uerbis non reuocabat poenitentia, sed aicebat non ualere, ex quo nudo pacto erat inita. N antequam poeniteat opus est , .ut tradat & transferat dona. per tex. in i si mortis causa res in s. de donatione causa mortis Respondeo, in hoc est omnino diuinare, cum nullum de hoc uerbuni in tex. nec est uerum, et an
tequam me niteat sit opus traditione; i quia noet ex in dii si mortis. non probat: iuia ibi Ait sacta
donatio actuali traditione, ut uult text. in secundo casu, non autem dicit quod cogatur tradere. quando donat causa mortis, & non tradit.
6 Secundo 1 probatur dicta minor in illis uerbis, sed
liberalitatem plena , & secundum legem nostra persecti sis imam constitutam necessarius traditi nis effectus: sed do .causimor. non potest dici pe
secta ante, quam mors insequatur. l. non uidetur.
isde dona .caus mor.ergo de ea non pol intelligi. Et si dixeris . cum Rimin. ut supra dicebam, eploquitur de donatione facta nudo pacto, qua Persicia esse uult, quod no excludit de do.caus mori Respondeo,ciuod donatio causa mortis facta pstipulationem est ualida, de tamen non potest dici perfecta, non tantum persectissima d. l. non uidetur: erso eodem modo si sit facta pacto, licet potaset dici ualida dato & non concesto in non potaset dici persecta, nisi secuta morte; unde illa uerba, solum sonant in donatione inter uiuos, sed statim dicitur persecta, nullo expectato casu. Tertio probatur dicta minor per d. l. si qui s. in s. d. f. s. ibi, non solum eos dum supersunt,sed ceeorum successores reddere compelli, non tantum
his,in quos donatio facta est,sed etiam eorum haeredibus. sed ista uerba non conueniunt do. causamor. immo repugnant: quia praedecedente don ' tario extinguitur donatio, ni hic; de quia non est necessaria traditio ut supra dixi, nisi licula mo te , quod secns uult tex. quod reddere compellantur, dum supersunt. Non obstat constructio Um.
quia quocunque modo construatur, id euitari nopotest unde apparet ex d. l.non esse locus donatio.
causa mortis in eius dispositione. Nec obstat quod supra dicebam , quia id diuinare est, cumhihil in tex. nee id ullum habeat dubium.
Secundo moveor per tex. in d. .i. infra eo. ponderando ut supra in ultimo sundameto sedae opinionis. Et si dixeris, licet uerba legis non conueniant don. caucinor. tamen satis est, quod conueniat ratio eius: quia tunc de dispositio conuenire
debet. nam ratio d. l. ibi, cum enim in arbitrio cuiuscumque sit hoc facere quod instituit: oportet eum uel minime ad hoc prosilire, uel eum ad hoc uenire properauerit, non quibusdam excogitatis artibus suum propositum defraudare, tan. tumque in deuotionem quibusdam quasi uelamentis legitimis protegere :) conuenit do .cauicinor. Respondeo, quod loquitur ratio ista de don tione simplici,suae non potest reuocari, nam licet illa uerba in arbitr: o) conueniant utrique,tameilla quae sequuntur declarant deberi intelligi de simplici, quae quoquo modo sit manifestata uoluntas ualere debet, nec de t eam uelle protergere
quibusdam quasi legitimis uelamentis, dicedo, chractum nudum secundum leges non parit acti xae,& per consequens donatio non ualet,ista enim
non cadunt nisi in siinplici donatione, qui no potest regulariter reuocari, scd secus in donatio .cau. mor.quae potest reuocari tribus modis de maxime
sola poenitentia, unde absonum esi dicere, quod uelit potius refugere ad id quod non ualeat propter pactum nuduin, cum possit sine strepitu de
ligura iudici j simpliciter poenitendo eam reuocare. nam ubi est locus remedio ordinario, non est
rccurrendum ad rem dium extraordinarium. l. in
causae. la secunda. f. de minor. cum suntlibus . Sed remedium ordinarium tollendae donationis causa mortis est poenitentia, ut hic in textu: e go non debet reuocari ad illud extraordinarium. ut non ualeat propter pactum nudum. & ita con
siderando apparet, cν ista secunda opinio in puncto iuris uerior est,quam sit communis. de ita tonerem legendo, de di sputando, in consulendo tamen de iudican)o non esset recedendum a com muni, de recepta opinione.
Tertia dc ultima est inspectio, quo iure sit introducta donatios' sed non de omni donatione,est difficultas, sed de ea tantum, quae inter uiuos dicitur , cum aliae sint a iure ciuili inuentae, ut d
natio causa mortis, cum enim testamenti facti
nem solos ciues Roma. habuisse constet, ut per D. M. infra,de testamen. in principio. de qui potest testari potest donare causa mortis, ut tradunt Dino. in l. is F.de legat. primo. Idem est de donatione propter nuptias, quae a iure ciuili fuit introducta . s. st dc aliud. infra eod. Contra tenet Coras. in t .vii liberos. numero xix. ff. de ritu ni
ptiar. t Sed dubium est de donatione simplici,
quam Inter uiuos appellamus λ Accursitus hic di
stinguit, quod iuuentione est de iure sontium, quod intelligunt Portius , de Aldobrandinus, si a traditione cepium sit, per tex. in I. per traditionem. supra, de rerum diuision .dc approbata de iure ciuili. Zc cum hac opinione pertraniit hic Ni colaus de Neap. Sed si non sit cpptum a traditione, sed a stipi latione uel pact', de tune non dicitur modus acquisitiuus dominii, sed potius praeparativus, cum isti non sint modi acquirendid omini j. l. traditionibus . C. de pact. de iste modus inuentus est de iure ciuili. Verum contrarium sustinendo responderi potest, secundum Rimin. hic, subnum. cccii. quod tex. in d. f. per traditionem. id non probat: quia licet
303쪽
licet uelit, ν per traditionem iurege n. res nobis acquiratur, tamen in sine, uidetur se restringere
ex eausa, ut in stipendiariis, de tributariis praediis tradendis, quae sunt de iure ciuili, ex causi donationis, uel uotis, vel alia qualibet ex causa, de si e causa est illa, quae demon urat nunquid talis acquistio sit de iuregen. uel ciuili. Et ci, hoc sit uerum, probatur hoc modo; si v rum citet, quod omnis traditionis acquisitio esset de iuregentium; sequeretur, quod acquisitio quaesit ex donatione propter nuptias, ex stipulatione, Et simili ex causa da iure ciuili: est et aequisitio de iure gentium, sed hoc est falsum tinta tex .in .sin.
supra de usu de habi .ergo & antecedens, de Perco- sequens, ui omnis traditio sit iurissentium. Praeterea potest alio modo responderi, neSa do, quod otianis actus in quo interuenit traditio iuris n. sit,quia convcntio est de tu gen. l.j.ε. depae .de tamen stipulatio, quae ex conuentione constat, nullaque est sine ea. Iuris civilis dicitur esse
Inuentione. . de constituta.infra.de actio. Ide potest dici de donatione respectu traditionis. Eodem modo sequeretur, quod donatio hodie ualida pacto nudo esset de iureaentium , quia pactum ruri lcn.est .l .i. ff. de pae . de tamen est iuris
ciuilis. d. l. si quis argentum. M.fin.C. de donat. ergo sequela illa non est tuta. Md hoc posset euitari. Nec uidetur esse tutum, secundum eundem Riminalis. ν donatio stipulatione uel pacto inita, sit modus acquisitionis dominii, sed praeparativus ad eius acquisitionem: quia hoc est contra textu nostrum hic. Est de aliud genus acquisitionis donatio, de sic est genus seu modus acquisitionis domminii, non autem praeparativum ad acquisitione,& tamen donatio sola stipulatione, uel pacto perscitur .f. i. infra eod. Nec obstat consideratio de lege traditionibus,u, traditionibus de usucapionibus dominia rerum transferamur, non nudis pactis: quia id non procedit in don. eaus. mor. in qua transfertur dominium absque traditione. sco in Gloss. coiter receptam in l. is .ff.de publicia. Vnde est modus ac'uita
sitionis dominii. sed hoc est citra. .ut supra dixi, uia de hoc non dubitatur. Idem dicendum est ino natione inter uiuos, cum tantu traditione sit
persectissim e pleni rumum habeat robur. infra. ἶ.i.de d. l. si quis arg. . sin.C. eo. unde traditio quae sequitur potius ad executionem tendit, quam ad eius persectionem. Verum circa hoc ultimum aduertas: quia licet
non ueniat ad persectionem contractus, tamen ii nit ad transsationem domini j, ciuia ex solo contra eiu absque traditione no transferatur dominium:
ut in d. l. traditionibus. de ideo dicit infra. in . .i. Imperator ad exemplum uenditionis in se habere
Et ratio iundamentalis est,ut intelligas: quia siselo pacto,de contractu transferreretur donuntu:
sequeretur,u, obligatio dandi no reperitur in rerum inatura, quia iam esset datum facta obliga
tione: sed hoc est salsum: quia dantur obligationes
tales dandi: ut patet infra. de uer. l. Per totum. . sc ita que. infra de actio.ergo dc antecedens. Sc est ratio Bal. in l. eale .nu. iii. C.de cod. ob causam. Vnde contrariam opinionem tenet hic R iimn.
nu .ccc. quod siue a traditione, siue a pacto, dc stipulatione initium sumat donatio, inuentione citde iure ciuili ex duobus. Primo P tex .in I.6. supradusii de habi. ubi is ponit tractandii de ac qui litione iuris ciuilis deinde subdit de usu cap. postea de
dona. iii hoc titu. in qii optractat de illa quae a tr
ditione incipit: ibi, haberet is qui accepit. Secundo pmbatur in tex in s. i. infra eo . in quo no selu pert ractatur de donatione , t incipit a traditione, sed de ea, quae a stipulatione uel pacto, in qua traditio no interuenerat,ut ibi 3e traditionis necessitas icubat donatori. Itaq; app. ret. γ siue atraditione,sive a stipulatione,uel pacto sit inita,iuris ciuilis acquirendi modus est. N ita tene tu putare olo, cu distinctione tit,mqn est csptu a traditione, lonatio sit modus acquirendi dominii de iure ciuili immediate, qadiis est donator, si no P-beat causam usu capiendi. naca acquisitionis desixim de immediata est traditio cu dni uoluntate I. P tradiatonem. Causa autem traditionis essentialiter tanquam remota non influit in translatione domini j: quia licet falsa litu amen dinium tralituere. toto ti. de codiet. indeb. quia S ii nulla ca sit eo. transit uere. idem si sit distensus do. tras it y traditionem. secundum Fulgo. in l. si ego. st si cer. Pe. Si uero csptu est a stipulatione uel pacto absq;
traditione,tunc sit causa acquirendi dnij, non immediate , sed mediate, subsecuta postea traditione , si dominua sit donator, de ratio est , ut supra dicebam, quia contractus per se solus non est sufficiens ad transferendum dominium absq; traditione, secundum praedictam do strinam.Bal. in d I. ea lege. nu. iij. C.de condidi.ob causam.
Quod probatur hac ratione: quia quoties ius ciuile alicui actui de formam, de nomcii dat, tunc actus ille a iure ciuili introductus dicitur, ut uita demus in stipulatione, nam licet stipulatio non iit
aliud nisi conuentio. l. i. . adeo. F. depact. tamen
ex quo ius ciuile isti conuentioni, de nomen stupulationis de formam adhibuit, ut infra . de vcm. obliga .in princi p. stipulatio a iure ciuili introducta, de inuenta dicitur.*.de constituta. infra de ae .
Sed ius ciuile donationi de formam dedit, ut hic
patet. de in l. i. ac etiam nomen accommodauit, nusquam enim probatur hic actus dici donationem , praeterquam in iure ciuili : ergo donatio iure ciuili introducta dicitur.
ditur part cf. in prima declarat tex. nostrum uuo modo. In secunda ponit aliam declarationem . In tertia addit alias donationes. Secunda
ibi, et . Tertia ibi, de adde.
Ex qua nota, quod genus hic in tex. large ponitur, ut de pluribus hi ciebus praeced cntibus.
cum qua tenent omnes communiter, ut testa-
304쪽
tur Portius.quod declara, ut supra in diuisione donationu feci. quia primis est genus quasi gnatissimum donatio, deinde sunt sita sub alterna, it morris causa de non mortis causa, et quodlibet genus
praedicati ir de ii iis speciebus, ut supra deduxi. &ilia quidem iacra cit. Licet Rimin .hi nu. cccv. ex quatuor teneat secundam expolitionem Accii . liuod hic genus apspe ponatur. Primo autoritate Theophili hie, dii dicit, Est de alius modus quisitionis donatio, non genus: prout facit lusit n. quod probatur in .s n. supra titu. ii. ubi dicit uideamus quibus modis. nde dicendum csi, li ὀd ille modus di
ui datur in sua membra,id est speci. s, non in genera, ne sequatur absurdum,ut latius pateam membra, quam id mi se descendunt. Verum, hoc non me mouet: quia potius standum est texi .nostro, ilia Theoplut inti licet loqueretur de modo, tamen loco goneris generalissimi erit politus, quod praedicatur de suis subalternis , de sic cellet abstardum quod ipse uult. Secundo mouetur, quia genus sis pc supius ponitur Ap lpccie, ut in l. non uidetur in iudicem f. de iudie. ubi not. Accur s. tu adducas ad hoc text. interminis nostris .in l. h. in sin. ff. de donatio.
Verum, nec istud probat: quia in dictis locis fenus pro speciς iunnitu quia id necessitas suadeat, sed secus eii i ta tox. nostro, cum pro genere stare possit, ut supra deduxi. Tertio mouet authoritate Theophili. i .aj.iusiaco. naid fla Im pator appellat genus dicendo, e & aliud genus donationis in Theophilus exponit spes. Eitta alia spes donationis,quo fit, ut exeplo illius tex. genus hic possit poni pro specie. Huic quoque rationi uel tex. respondeas, quod recte exponitur ibi genus id est si ecies, sta subi cta materia id patiebatur, sed secus est in casu nostro, ut dixi in prin. Vltimo mouetur; quia Imperator proponit duo genera donationum causa mortista non causa mortis, & tamen infra dum de utraque dona tione pertractat,non pertractat tanquam degeneribus, quae coni praehendunt sub se nil res species, sed solii inde donatione qualibet si ecialiter: e
so sequitur, quod debeat exponi genus, id est
species. Caeterum,& hoc ultimum non stringit: quia licet omnes species non sint hic enumeratae, tamen donatio causa mortis cst genus, N praedicatur de tribus speciebus ut supra dixi. & tradit Vlpi. in l. ij. fi . de dona .causa mortis. Eodem modo de donatione inter uiuos licet in primo tractetur solii de simplici donatione inter uiuos , tamen in s. secundo ponit aliam
speciem donationis , suae ob causam dicitur, ut supra dixi in praemissis. de hoc modo apparet , quod rectὰ exponit Accutic de intelligit, uod genera hic proprie ponantur, prout Prae. . dicatur de suis speciebus.
GLo. Mortis. dum babet partes. In prima
declarat tex. in uerbo, mortis. In secunda reddit rationem . Secunda, liquid . Circa hanc Glo. adueriit unum RHmnes d. nu. cv.cum seq.quod dicta Glo.e ponit mortis, scilicet instantis uel suturae, uidetur Accurs. excludere, quod ultra istos duos casus dona. causa mor. fieri possit: argu . l. cum praetor. in princ. itfile iud.
quod tamen est contra tex. in I. Senatus. f. mo tis. is de dona. causa mortis.
Vnde ipse fatuat hoc modo, tofisia dc beatroni super uerbo, mortis,quod subsequitur dictionem, propter, di hoc modo recte procedit expositio Accur iij, cum differentia sit inter suspicionem mortis, & cogitati incinctus ut probat tex. in d. l. Senatus . . mortis. in prin. dcclaratque multis modis regulam. s. l. clim praetor.
Sed tamen licet stare possit quod ipse dicit
Accurs non exclusit illum tertium modum . quia debet intelligi secundum legem , quam allegat Bar. in l. cum quidam .de hi qui b.ut in dig. Sta Aecuri allegat. l. ii. in qua oes exprimuntur: ergo uirtualit cr uoluit illas omnes comprchendere. Vel dici potest, u per in Oricin futuram com prehendit duos casus, scilicet cu coPtatione mortalitatis, quae est mors nitura, ct quando quis ita doliat non ut statam res fiat accipientis, sed cum in ore fuerit inlecuta, ci sic recte Acc. locutus et ,
ut in d. l. ij. colligitur. Glo. in uerbo, ii suid humanitus, duas habet
partes. In priina.deesurat uerba lix. In secunda ponit unum necessari ruri ad dona. causa inor. Se
cunda ibi, sta debet. Ex qua nota primo,quod
is a uerba, humanitiis contingere, mortem important. l. in uulgari. . sinati. E. de uerborum si trilicati . cum concordant bus adduciis hic per Riminat d. minae. cccxiiij.
9 In eadem: Et debet exprimi. Notat quod ad
hoc, ut quis dicatur donati eca mor. opit, c. ut fiat mentio mortis: alias psi imitur inter ulmos, et si in extremouit sarticinio si constitutus: ita uult Acc. hie,& Areti. Ide tenet Acc in l.Seia. .i. n ucr .uideri . tuam sequitur ibi LariAlb. Ang.Cum. Paul. de Casir. Imol. N aliis Ide tenet Acc. in l. apud Celsum f. i. in Glols.j.1 . de excep. dol. N alibi palsim id Docio.tenent, quos refert,& sequitur Iascin l. idolis. mune. xxvj i f. Iii. mair.N ista est communis omnium sententia, ut ibi per Ialonem, &s qui in tura iij, qtios refert,& sequitur hic Rimi
Quod probatur ex pluribus,& primo ex l. Sela. f. sinati . qui semper ad hoc allegatur. is de dona.
causa inor. ibi. sine ulla conditione redhibendi donasset. deducitur,quia si uerum estet, quod pater in extremis conlii tutus donas si inpliciter cen retur donare causa mortis: se literctur, quod in ea esset locus detractioni falcidiae, eum de ea salcidia detraliatur. l. si mortis causa. C. ad leg. Fale id. sed consequens est salsum: quia de ea non trahitur Falcidia, ut uuli tex. ergo non est donatio ca mor.
305쪽
sed inter uiuos,& per conlequens requiritur mentio mortis, licet in extremis laboret. Verum Rimi .hic, nu.cccxix .cum sequ. ex mulistis reprobat hune communem intellectum Doct. dicens ibi fiuste factam nictionem mortis. primo,
quia hoc suadet natura tituli, sub quo lex illa polita est, iuxta l. Imperator. Ede in diem adiect. cuigitur sit sub titulo dedo.cau.mota sequitur,quod mentio mortis facta fuerit.
Verum caue ne te decipiat iste in hoc: iuia licet sit sub hoc titulo: tamen non sequitur id absolutὰ per multa quae possent adduci,sed susticiat l. si coitante. l. mat. in qua constante matrimonio dos repetitur. solii .mat. ergo &c.
Secundo, si uenim esset, o, ibi non esset facta menti O mortis; sequeretur, v lex illa esset de indubitabili. sed consequens est falsum: quia lex debet esse de dubitabili. l. quod Labeo. de Carbo. edici. ergo falsiim est etiam antecedens. quod probat
ipse hoc modo, diis presemptiora su incut unam, auth. itaque.C. comm .de succes i. sed secundu istos ibi simi duae praesunt ptiones, scilicet mcntio mor tis non facta,& pactum non redhibendi ergo tollunt, & uincunt illam inficinitatis.& sic apparet.
, nulla est ibi probabilis dubitatio: ideo opus est
fateri, qnod sit facta mentio mortis. Verum, & hoc tutum non est; quia non est uerum,u, fuerit pactum non redhibendi cum lex dicat sine ulla conditione redhibendi, de sic suit d. natum simpliciter a patre in cxtremis uitae constituto.& ista erat ratio dubitationis, tame quia erat
simpliciter sine redhibitionis pacto, ta mentione mortis: ideo inter uiuos. Tertio mouetur ponderando d. tex. ibi, Q quae certa lese donaremur dum uult,* Falcidia loculi abeat in iis,quae certa lege donantur: sed indicta donatione de qua in t .non habet locu Falcidia, ut ibi vult: ergo erat facta donatio lege incerta, scilicet sine conditione de redhibendo, qui donatio
nem inter uiuos. Et cum mentione mortis,quae donationem causa mortis denotat. unde cum ince ta lit, iudicatur inter uiuos.
Huic quoque inductioni respondeas, ta, si uera esset talis interpretatio, sequeretur,u, Falcidia i cum haberet in donatione inter uiuos, quq quidecerta sit.& non ambigua sed hoc est falsum; quia detrahitur de ultimis uoluntatibus, infra de leg. Io falc. ergo &c. Vnde alio modo intelligas illa uerba: ibi, Non enim ad alia constitutionem re tinere,quam quq lege certa donarentur quAd tuc est locus falcidiae in donatione, quando iacta est
certa lege adiectar mortis consideratione habita ,
ut illa uerba quae subsiequuntur ostendunt & morte insecuta quodammodo a bonis auseruntur causa retinendi perempta. Praeterea, cti quando non est adhibita conditio redhibendi,debeat iudicari inter uiuos: quia non' probabit ipse,* in donatione causa mota sit opus semper adhibero hanc conditionem repetitionis, cum licet adhibita non si natura donationis causa mortis est,& superueniente sanitate expiret, ut in textu nostro. Immo intelligendo prout ipse intelli sit, omnino cit iudicanda dona. cauc mortis per iupra dicta; qcr tamen est falsum. unde dicas nullam filisse factam mentionem mortis. Quarto mouetur ponderando eundem text. insin. Non tam mortis causi, qua morientem donare.) Comparativum supponit suum politivum. l.ubi autem, in prin.& ibi not. Bar. is de uer . obli. Sed ille tex. ibi ponit comparativum in illis uer bis,quia absolute donans dicatur moriens dona
re: ergo praesupponit suum positiuum, quod erit,
'ν non mortis cauca,quod ubique esse non post et, si non suisset facia mentio mortis ex pro sic. Verum, non uideo, quomodo iste uelit in hisee uerbis inesse coparationein: quia licet dictio 'ua, subsequatur comparativum, tamen per se ipsam non inueni usquam id importare nili alia praecedant, quae comparationem indicent; ut cuilibet non inexperto rei frammatica patere potest & io recte Accursibi electitie poni dicit . quia difficultas erat in Eo, quia in extremis erat constitutus, dc
se bene probat text. ille hanc opinionem. S apparet in textu nostro. in finaeum magis se uelit habere quam eum cui donat. Probatur α ista opinio secudum eundem Rim. hic, sub nu. cccxxv.cum seq.& hoe per tex. nostru,
ibi, Cum quis ita donat, ut si quid humanitus ei
contigistet.) ponderando dictionem, ita, quae denotat modunimi per Bar. in l.quibus. I. rmillus.
ff. de condi.& demon. Vnde exponitur ita id est, hoc modo, quasi non alio modo, habet enim uim
taxationis S limitationis: ut per Docto. in l. nulla. is de legib. Alexander in taegata imitiliter. st. delega. i. Voluit ergo Imperator dicure, quod mortis causa donatio cst, quando quis hoc modo donat , ut si moriatur habebat recipiens, ta sic facta
Tertio per tex. nostrum hic, ibi quae propicrmortis fit suspicionem & in l. ij. Teo. ibi, sola conitatione mortalitatis.) ira si don. ca mor .est,quae tit propter mortis suspicionem,ues cogitationem. necesse est , ut dignoscatur a donatione inter uiuos , ν talis suspicio uel cogitatio uerbis exprimaturi non enim susticit eam mente concipere, cum propositum mente ractum nihil operetur. l. s r petendi.C.de dona.ob cau. nec una ab alia dignosci posset, nisi ex serie uerborum, unde diccndu aest, quod sit expressione mortis opus. Quarto per tex. in LSeia .ubi notat Barto. F. de
dot . praeleg. ibi, si morte mulieris solutum sit matrimonium & ibi uideri eum in eum casunt qui
morte mulieris extitit, mortis causa stipulatu: de sic po mortis mctione iudicatur ca mor. donatio.
Ultimo probatur per texta in l. i. i. ff. si quid in fraud. patro. ubi si libertus donauit sine dolo, ad
hoc ut reuocetur donatio, debet a bare patronus
fuisse causa mortis factam: ergo in dubio praesumitur inter uiuos . N per consequens requiritur e pressio mortis:& ita conclud cndum est.
Fuluiu Constanti. A A iii Con-
306쪽
Contra hane tamen ita firmatam opinionem
est text. qui de directo uidetur pugnare in L cum maritus. q. fin is de pact. dotat. At dotem quam mulier dedit, frater eius stipulatus est sibi reddi in ulter in matrimonio decederet, mox decedens mulier, marito aliqua bona legauit, dubium est nunquid maritus ob hoc fratri teneretur, respondetur, teneri, cum etiam haeredes defuncti legat
riis obnoxii sint: & ideo est: quia est inter uiuos,& tamen est facta mentici mortis, deducitur. quia si esset do. caiis mortis, sequeretur,ui per testamentum di legata reuocata ccnseretur : sed hoc
ςst falsum: quia non reuocatur: ergo debet iudicari inter uiuos: & sic est contra praedictam conclusionem. Huic tex. uariς accommodantur responsiones.
Prima est,u, ibi sit donatio inter uiuos, facta tamementione mortis ita intelligit Acc. ibi, quem sequuntur Bar. ex alii in I. quae dotis. sol ut . mat. ubi Iasnu.xxvj.eos refert. & Alta in l. ii. C.de iur. dot. Verum, intellectum istum reprobat Iac in d. l. quae dotis . nu. xxxiiij.& sequitur Rimi. hi sinume. cccxxv. hac ratione; quia intellectus qui diuinatiuus est, admitti non debetu. ita sit pulatus. la grande. fC de uerb. oblig. sed intellectus iste est talis, quia iterba text. id non dicunt: crgo tanquam diuinans reiici debet Vnde iecundo modo intellisebat Barto. in d.I. quae dotis. quod ibi elisit donatio inter uiuos,cum praecedenti intellectu ex duobus concurrentibus
ctibus geminatis l. i. . debitum. F.de constit.pec. Primo, quia prius fuit pacta reddi fratri. Secur do, quia ille stipulatus est in eum casum: ideo non
mirum, si iudicatur inter uiuos. Verum, & hoc reprobatur ab Imol. Alexa.nu.
vj. & Claud. nume. vi. de communiter alijs. Nam illa seminatio non operatur, quia secunda illa stipulatio tendit ad executioncm primi pacti, unde
non potest inducere donationem,quam non inducebat primum: arg. ciem. i. de praebend.ubi clausiu-Ia adiecta circa executionem gratiae, non ampliat gratiam . iacit c. Accestarium .de rcg. iur. in . Secundo, quando duo sunt,quorum unum per se non operatur,licci simul iiugantur. non operat tur, quando per se operari non potuerunt l. spadon . . qui iura multa. n. de excusat .iut.& l .i. C. gnum. tutet .se exe. Sed ista sunt talia,ut supra dixi: erpo simul iuncta nil operantur.
Tertius est modo intellectus Fulgo. in d.f. sn.
aut mulier quae adhibuit ad stipulandum animo donandi causa mor. legata dc fidei commissa nonii. natim iniungit haeredibus. et uoluit haeredes obnoxios esse ad aestimationem praestandam marito rerum dotalium legatarum,& tunc non reuocatur donatio causa mor de hoc est quod uult. text. ille. A ut Onus iniunxit legatorum fratri donatario expresse,uel etiam simpliciter, non nominatim liqudibus.& hoc casu uidetur mutasse uoluntatem ,
di onere fidei commissi. stat rem grauasse, di ita loquitur. l. radi. de dot.praelegat. Itaque intelligit rex. illum in donatione caus. mori qui ita intellectus non obstat aliquo modo. & iste quidem c pulcher intellectus, quem reseri, α tenet hic Rimin.
Nee durum uidetur, dicit Rimi. ut donatio causa mortis per legatum non sit reuocata: quia licet donatio illa per alienationem soleat reuocari, ut legatum,ut tradunt Doct. in l. non omnis A. si cer. pet. tamen potest dari casus, in quo no reuocatur,
per t. si alienum. q. fin. ut si pactum sit quod no reuocetur. de l.Senatus. f.inortis in fin. aede donati. c luc mori.ergo eodem modo in dicto casu dicendum est,u, uoliatarie no reuocetur ex legato ficto. Verum aduertas,u, ex eo in illis iuribus no reuocatur; quia id pacto fuit expressum, quod secus est in d.=.f. in quo pactum nullum intersuit.
Vnde no uideo,quomodo intellectus iste probetur,cν hic sit nominatim onus legatorum iniunctum haeredibus, cum de hoc nullum quidem uerbum in tex. Nec etia id probatur in d. l. Sela. quia siue nominati iii,siue non, sit haeredibus iniuctum onus legatorum, semper cis in dubio iniunctu uidetur, cum legatum sit donatio ab haerede prs standa. f. i. infra de lega. ergo intellectus iste tanquam diuinatiuus admitti non debet.
ii ' Cogita igitur tu, an ita intelligi posset, O ibi
nulla sit facta donatio, neque inter uiuos, ne ue' causa mortis, scd ui cum mulier esset debitrix fratris sui, dando dolem marito, pacta fuit ut post mortem suam in matrimonio; redderetur statri:
uel ponderando uerbum, reddere, dici posset, Psrater dotem ei constituit de suo, quod etiam innuit. . praecedens. de ipsa id gratis agnoscens, id appositit pactum, di inlii per stater est stipulatus in casu sibi reddi. Et ratio dubitandi poterat esse
ibi, ν legatum illud factum de rebus dotalibus, delibertates datae essent nullae, tanqua de re aliena. contra decidi i I. C. Scsuola. quod ualent ca ratione,quia haeres tenetur legatariis. de obnoxius elibertati. Vt ratio erat dubitandi, quia inuita in liere solui non deberet, iuxta l. si cum Cornelius.
F. de solui. lux decidit, quia ille stipulatus est, ε
seruatur uoluntas mulieris per haeredem: ut in s. Et si dixeris intellectus iste est diuinativus: e go non debet admitti: Respondeo, 0, licet aliqualiter uideatur diuinare, tamen 'uia uult eam reddiseatri,uidetur innuere, q, ille dederit. l. uerbii reddendi .isde uerb. lig. Et quia uidetur mihi,' minus si diuinatiuus quam alii, dc facilius possit sustineri: ideo magis tenendus. Co late. Declaratur tamen ista communis sententia,ut non proc
dat in decem casibus, licet in eis sit facta mentio
mortis, quos seriatim hic recenset Rimina t. num. eccxxxix.cum sequent. usque ad nu. ccclxj. uideatis per uos apud eum .
Glo. inuer. superuixisset duas habet partes. In prima declarat uerbum saperuixisset. In secunda ponit tribus modis reuocati don. causimor. adducitque concordantem ad text. nostrum. Secum
307쪽
Circa expositionem Glo concordat text. in I. non omnis. Esi certum petatur in uerbo conua. luisset. l. senatus .f.j.in uerbo, conualuit, in I. mortis causa donatio dum. ff. de donatio.ea
In eadem ibi & ita tribus modis tres sent
modi quibus donatio eam mortis reuocaturii, t Primus est per conualescentiam donatoris, ab ea infirmitate cuius causa donauit, absque alia expressa reuocatione uel pacto ', reuocetur, ita tenet Gl. Bar.& Paul. de Ca .in l. iij. F. de donat. camo. Bal. Alex. Casside Iacin l .non omnis .iss cer. peta. Bal. in l. s. C. de Post h. haeredi. instit. & hae est recepta fere omnium sententia. ut refert,& staquitur hic Rimi. nume. ccclxxxvi. Quae probatur ex pluribus. primo pertext. in l. i. . i. ibi si tamen aliquid factu fuerit, uel no se rit ueluti si conualuerit, uelit ad se reuerti .is.co. nam si id in morte agit non expressit uerbis cum diuersa sint, ecudu Bar. in l. iiij. . s. isde legi. t ut . Gl. in uer. legitima. sup .deleg. pat. tui. di in P te . nostrum hic. Secundo probatur in l. senatus. β. primo ibi. atis qui . mortis causa donat, se cogitat, quod amore
uitet recepisse potius quam dedisse mauult . ff. de
dona. .mO.cum ergo cogitat ad pactum no fuit
deuentu. N ibi ergo, qui mortis causa donat, qua parte se cogitat, negocium gerit: scilicet ut cum conualuerit, reddatur libi) ponderando uerbum perit, quod non sine uerbis pactum signiscat. l. Labeo. in fiat.de uerbo. signi. ut ponderat hic Rimi.
Tertio probat text. iiii. si mortisca seruus. de dona.c . mo. nam manumittens seruum sibi camortis donatum ad pretiu eius tenetur: quoniafuit id posse sibi condici si conualuerit donator. cum igitur indistincte loquatur dicendo scit,ergo non se restringit ad pacti m.
Quarto rone confirmatur, secundu Rim. at se necessarium ut ipso iure evanescat, quia inconstatia est damnata. l. in causae. f.j. fide procurat.Glo. in . i. supra de iusti. de iur.ereo necesse est ut ipsis iure fiat.Verum non concludit, quia hie no cadit
rinitentia, si a principio fuit paetum oppositum
Quod tu proba hac ratione: quia cessante cati-sa introductionis alicuius re i, cesset & res ipsa.c. cum cessante. extra de appell. cum similibus. sed ea do. ca. mo. est ipsa mors instans propter iii si renitate. ut hic,& l. ii. E. de dona .cau. mo. sed periculuistud instantis mortis cessauit ut praesupponimus: ergo & donatio. Sed dices tu quae est ratio quod per cOualescentiam reuocatur do. ista Glos. Bart. &Gj. ind.l. iii. Teo. de do. mo. hane faciunt rationem. quia cum donator se astrinxisse uideatur ad periculum mortis, tacita uidetur apposita conditio , si ex ea infirmitate decesserit, donatio sortiaturae iv. l. alumnae. . s. qui incipit cum post apertas. f. de assim .legat. non mirum ergo si cessante periculo, cessat de ipsi donatio. Vcrum hanc rationem reprobat hic Rimi. nu. cces xxxviii. quia si uera est et liuiusmodi ratio, sequeretur quod idem dicendum esset in Iegatis, de institutionibus ab infirmo factis, quae celsante periculo non reuocatur: ut per Bal. Bart. & alios ind. l.s.Cale posth.haered. instit. & in l. non omnis. F.s Gripo.ergo falsum est etiam antecedens, dcconsequenter u, uera sit illa ratio. Non obitat d. l. alumnae. . sin. quia ibi expresse ad periculum se astrinxit: ideo non mirum ti id uerum est ibi. ii secus est in casu nostro; quia nulla fuit facta ex pretaso: ut declarat Bar. in l. potest. F. de haered. instit. Vnde aliam assignabat rationem Cuma. ind. l.
iij. 1 f. de dona. ca. mo. qua tenet hic Rimi. numero ccclxxxix. quod ex quo donator non uidetur u
luisse se priuare rebus suis in uita sua, merito cetasante periculo mortis, donatici reuocatur: sed ratio ista cessat in testamento,& legatis,quae a morte sumunt originem, & sic in eis cessat dicta praesumptio priuationis in uita disponentis: ergo debet cessare eorum reuocatio.
Verum ista ratio tune saluari potest, si a traditione coeperit donator,quae ratio creat in legatis quae regulariter sortiuntur cffectu per mortem testatoris, sed si a pacto uel stipulatione,non uideo, quomodo ista ratio non procedat in legatis, in quibus eodem modo ut dour habere eam intentione, ut se magis uelit habere in uita, nec se eis priua re cum post mortem eam coserat dispositionem. Vnde ratio ista cum non sic generalis, non uidetur omnino admittenda.
13 Quare Cogita 1 an illa prima ratio sustineri possit, a stagnando diuersitatis rationem inter testamentum,& do.ca mo. nam ille qui testatur ita demum uult rem transferri in legatari ii,si mors fuerit secuta , di prouidet sibi de institutione, ut que sibi uult successorem uniuersalem constituat, in quibus nulla nascitur obligatio inter testatorem, di institutum uel legatarium, cum sepe saepius, eis ignorantibus fiat. nec fit regulariter contem platione periculi instantis, sed tantum mortis, quaeuitare non possumus, in quo postea fit uniue salis bonorum dispositio, iuxta. l. i. s. de test. cum testamentum sit iusta uoluntatis nostrae sententia de eo quod post mortem suam quis fieri uult. Sed secus est in donatione ca mortis: quia nohabet eam mentem donator prouidedi sibi de sue cessore uniuersali, sed latum ut liberalitat 'ua
dam exerceat, ex ea ea motus, quia mors immin
ret , unde cum hoc solum cogitauerit, ut nolit se priuare in uita usu illius rei, sola conualescentia tollit ea. nam cum hic cadat obligatio quae sit praesenti & stipulanti, ideo lex introduxit,ut cessanteca, obligatio ista quoque cessaret ipso iure, absq;
facto donatoris. Cogitate, quia mors clicas
neralis, sed quando adest periculum S infirmitas,
tunc infirmitas est ratio magis specialis cum morte, uel mors ex ea infirmitate est specialisca: ideo cessante ea, reuocata censeturari mors habet qua' litatem propter infirmitat et ergo c.
308쪽
quam communem esse dicit secudum eos. Mouebatur Angel. per tex. iuncta Glo. in l.j. E. qui sine manu. ad libe. pue. ubi si uenditor ea lege seruum uendidit ut intra certum tempus manu mitteretur , et ucditor, & emptor sine haerede decessit, nihilominus seruus cole luitur libertatem, licet ucditor mutauerit uoluntatem, de ratio est secudum Acc.quia sine ii aerede decessu ueditor, dc emptor. Ita in proposito dic cdum uidetur quod cum iste donator sine haerede decesserit licet re uocauerit dona. camo. no dc bet ualere i uocatio. Nam licet ipso iure no uescat: tamc,quia nemo est qui effectualiter eam obiicere limici iam po sit, O reuocatur donatio, cum paria sint , quid ei se nullum, uel ualidum esse S iasi posse de ualiditates docere, iecudum Glos. l. creditoribus. C. deseria. pign. dat. las .in l. nemo potest. in iccisida carinunae. lviiij. ff. delag. i. sed hic reuocata cis, ta non potest de reuocatione opponi: ergo pro non reuocata habctur. Secudo declaratur si cedere, qua do simpliciter absque alio pacto suerit facta, si actum luerit lex sola praedecedetia donatarii reuocetur donatio tuc ex poenitetia donatis no reuocetur secuduGl. in l. senatus . . mortis. in uer.qui accepit. 1 fide don. causa mor. Casi . in l. si aliena .f. Marcellus. is .eo. dc Rimi. hic. muri. cccxciij. Et ratio C: lepol, quia Pactum 'lii no est cotra aequitatem, uel lupem scruari debet. l. prima.& l. cotrarius. i f. de pac. sed pactum illud no cli tale: ergo seruari debet. Et hoc uerum est etiam si in testamento fuerit facta, secudum Inicit. Rom.& Pomat . in d. f. Ma
cellis , licci cotrariu uoluerit GlO. lac. de Arct. NBar. N inale, quia cum c tractus positi sieri in te ii cto. l. haeredes palam. . s. ubi notatur isdetusta. licet tcstainctum rci locabile sit tame cotractusi i o facitus no reuocatur Bar. in l. cum quis decedens. s.codicillis. deleg. iij.& dixi per l . M. iusta detesta. in princi p. Tertio declaratur ut procedat, qua do quis donauit mortis suae ca in spei ta, si uero alterius, tunc secus csset, quia tali casu nullius cst ni o mcti eius poeni icti a. l. tertia. C. de dona. ca mota & l. mortisca capimus isco.& tradit hic Rimi. u. cccxcvj. Tertius modus es . per quem reuocatur dona tio ca mortis', si praemoriatur ipse donatarius. ita uult tex. noster,& l. no omnis .is. si certum pG. l. si uir uxori . . uxor uiro. ff.de donat. Haterui e cuxo. de l. Scia. . primo. ibi quoniam Seia Titio. superstcs filia .i de don .ca mor. sed tamen no cst ad propositum : quia ibi fuit paetum expresse
initum, in princi p. l.& conuenit ut si Titius ante ipsum uita clecesserit. Et hoc ubique. Doctor. adimittunt, quos refert, & sequitur Dec. ind. l. no
. Et ratio est, quia ad co firmationem don. causamo. requiritur, quod donatarius superii ixerit do natoci. l. si hi qui .is de don. ca mor. sed hoc callio decessit donatarius; ergo cessetur reddita nul. de reuocata. Nec mirum, nam cum duo cxtrema ad sui persectionem requirat exircina aq io, S ad quem, donatorem a quo& donatarium ad quem, Sipe ultimae suae persectionis. l . mortis donatoris io habeat extremum ad quem; idco non mirum si evanescit. iuxta ea quae tradit I ar. m materia fictionis. in l. ii is sui pro emptore in tertia
oppo .mini. xiiii. is de usiti cap. . . Quartus modus est reuocadi don .ca mO. quem νco siderat Doc. per uolutariam alienationem,quae fuit opinio. Dyn. in l. llicum qui metis erit. de leg. i. quem sequitur Bal. Imol.Cum Alexan. Ange.&Ias in Uecuda. deleg.i.& Doc. in d. l. no omnis,&quos reseri, de senuit hic Rimi. nuin. cccxclx .cuit sc luc. Alioc pluribus probatur quae apIid eum babeantur: in axime, quia si poenitentia sola reuoca. tur quae actus uerbalis est ergo multo magis per alienationem. quae iacium Osscdit luxta. l. nostra. . de icha. Sccudo per tex. vi I. uxori suae, ubi Bar. st. de don. inter uir. Stix O.
Quintus csi ei iam casus, si superueniant inimicitiae capitales inter eos, s laxa as. N Alc. m. d. lato omnis. S latc Erc Runi. nuna. ccccj. cum pluribus se luctibus, ea potii si inlini ratione, quia legata, &donationes sunt aequipariit a lallud. f. dc dona. camor. sed legata propter inimicitias supervcniciesrcuocantur. l.Dj. ff.de adim. leg. I. si .ergo ex donatio causanior.
Sed tamen hoc declara id uerum esse , si talis inimicitia procellerit a donatario, & ita loquatur i dicta. laij. f. s. sed si ab ipso donator , tuc secus; sta
non censetur reuocata nisi id expresicrit. iuxta doctrinam Bar. iu d. l. cum tabidis. l. i. iis deliis qui b. ut anili g. ta in lcgatis ilistinguetis. quem metis commuter sequuntur Docto. licet solus Ias. contrarium uoluerit, quem reprobat Isic I uni. numer Q. ccccxv uideas apud cum . qni plene loquitur. Sextus & ultimus casus est . quo reuocatur do natio ca mor. ii in fraude creditorum sucrit f. ista, ita tenet Alb. Castr. ImoLCum .de alii in I. dos de bitor. per illum tex. ff. eo. de dona. ca mor. N l .pa tronus .i f. de prola.& f. item ii quis in fraudu infra de actio. Et est lex in l. i. . i. ii. si quid in iraud.
patri de tenet Rimi. bic. numero. ccccxx.
Glo. in uer. habeat duas habet partes. In pri ma ponit quae habeat communia culti donationc inter uiuos. In secunda quae cum legatis. Sccula da ibi cum legato. ...ibCu in tex. nostro decidatur dona. ca mori legatis ae liti perari, & Acc. hic ponat in quibus coueniat, tamen quia plene omnia non explicat. Videndum . est primo an conueniant quo ad facultatem perionarum. Secud O quo ad ordinationem. Tertio quoad confirmationii quarto quoad effectum. Circa primum quoad facultatem personarum, communis ta firma est omnium resolutio, et, don. canio an hoc magis acccdat ultimae uoluntati. itat client Doc. communiter in I. secunda. deleg.j ut testatur Rip. num. xi. post Sodi. num .vij. Ea ratione moti quia certi iuris est, quod qui noliabet facultate testa li,nec donandi O mor. l.pri
309쪽
ma in prin.ε. de tui. & rat. distrGlo. Bart. N alii. in l. is . si .is de dona. ca mor. tam quicunque testari potest unde & don. causa mortis. Quod tamen non procedit in filiosa.ex colensu patris: quia licet testari no possit ullo modo: tamen adhibito patris cosensu donare o mortis potest. d. l. tam is . s. i.
i5 Et si tu dixeris i quae ro differetiae est qc pol
donare ca mortis cum consensis patris,& tame nopsit eodem modo testari. Respondeo seclidum Sozi. in d. l.secuda. nume. viij. quod ratio est, quia testamctum no pol Pudere ex alieno arbitrio. l. illa institutio. in princi p.
ff. de haere. insti. c tractus uero sicit. it. C. de con trahen .empti . . primo. infra eo .eodem modo saliussam. no pol testari, etiam cum cosensit patris l. qui in ptate. E. de testa.& tamen cotrahere pota. tam ex cbtractibus .ffide iudi . Sed donatio ca mortis habet naturam ultimae uolutatis, de cotractus; ut late deducit Aec. infra in Glo. fin. ergo ex ea parte ex qua accedit coir ctui pol cum alterius arbiti io donare .ex cauero,
quae accedit ultimae uoluntati no pol absolute donare per se, quadam igitur uiam secuti sunt I C. media ut cum cosensu patris donare possit,& dicit Sori. hanc rationem assignare elegantem Ioa-nem a inbie Sperello. in l. . C. qui te it. face. poss. ει hanc eandem rationem ita ponete inueni Albe. in d. l.tam i L s.ff. de do. ca mo.alia affert l ic Rimi. nu. dxxx. quae facile pol tolli, quia licet miles posis it donare ca mortis sine consensu , pol etiam S testari modo recite iudicando no est tuta . Secudo declarat id Ecedere, quado quis probi hibitus est testari ex desectu nati irae, ut puta aet tis uel ptatis paternae , quia est in aliena potestate, tunc no pol regulariter donare ca mori. sed secus
est quado es let prohibitus proper delictum, ut in usurario manifesto , qui prohibitur simpliciter
testari. c. quamquam, de usuris in sexto. iste tameroterit donare ca mortis, secudum Docto. in dicta. l. secunda. Hinc excommunicatus, licet si prohibitus co-dere testametum se dum Glos. in c. decernimus. de sentent. excoication. non tamen erit probibitus donare ca mortis.secudum rab. in c. ueritatis.
l.viij.extra. de dolo. de cotum. ut per Ripa in dicta l. secunda. nume.xij.
Circa secundum quatum ad ordinationem, &in hoc coiter coclud ut Din.quod magis accedit
tractui quam ultimae uolsitati. in d. l. lecunda. E. deleg .i. Aret. hic & Rimi. nume. dlxxii. ea ratione, quia ea quae requirui co sensu duoru ,habet naturacsitractus. l. co sensus .ff. de actio.&obli. sed dona. canio. requirit cosensum& psentiam donatarii .l. illud. in uiae. ff. de dona. ca mota cum I. seq.CUO in hoc sapit naturam cotractus,non ultimae uoluntatis&legatorum, quae fieri possunt absenti. l. cum pater. f. fundo. de .les. II.& absens te notusque lueres institui pol. f. si . infra. de haered instit. Ei si dixeris immo magis quo ad ordinatione accedit ultimae uoluntati: quia in cotractibus sussciunt duo testesu. ubi numerus. E. de testib. sed do.ca mo. requirit quique, prout in codicillis. l. si. C. de do. causa mo. ergo est magis ultima uolutas. Respo deo secudum Doc. quod solemnitas ista non respicit substantiam, sed probationem latum, sed substantia est cosensus, ergo non refert quod in probatione conueniat. Verum tutum non uidetur, quia testes respici ut ordinem, cum ordo sit modus entium iunges principia mediis,de media snibus, secundum Bald .in pro . fibrum . nume. primo& secundo. sed nos sumus circa ordinationem, emo non debet inspici substatia, sed ordo.& ea q circa illia requirutur. Vnde respondeas hoc modo, quod licet quoad
numerum conueniat cum ultima uoluntate,tame
non per hoc sequitur quod sit ultima uoluntas, quia uerum est quod ubi numerus testium no exprimitur, duo sussciunt, d. l. ubi numerus, sed ubi exprimitur,non si istici lint duo, in don .causa mota exprimu tur quinque: ergo duo non sussciunt: notamen pro hoc sequitur quod sit ultima uoluntas, uia hoc non dicit.d. l.fi. Hinc postea ad plura inferunt m .ind. l. secund non refero uideatis apud eos. Quantum uero ad tertium quoad confirmationem, communis Doctorum sententia est. in dicta l. secuda. quod in hoc magis contractui quam ultimae uoluntati aequiperetur, ut ter Ripa .nu. xviij. tenet hic S mini nume. des xj. hac ratione quia lepata ad sui cons tionem requirunt aditionem haereditatis l. si nemo. de rog.tur. sed dona. ca mo. non requirit eam, secundum Clo. in l. post isga tum. f. s. s. de sis qui b. ut indig.crgo taec ad confirmationem.
Sed contrarium in hoc tenebat D. M. Rest. Casaldus in da. secunda quod immo. don. causa my. aditioncm requirat, inotus lege,& ratione.lege, y tex. in l. s. in ii. C. de don. mor. ibi, et oinnexestectus sortiatur quos habet ultimae liberalitates: neque cx quacunque parte absimilis cis intelligatur. sed ultimae uoluntates requirunt aditionem. d. l. li. nemo ergo & donatio ca mor.
Veruin contrarium sistinc do responderi potiquod sunt similes quo ad effectu ut infra dicam, non tame dicit quoad cofirmationem de qua nos loquimur, di illa uerba, neque ex quacuque parte, intelligit tur quatum ad enectus,no quoad aliae
Ratione mouebatur, falcidia detrahitur de do-Da. ca mor. l. si mortis. C. ad leg. Fal. sed lis res falcidiam no pol detrahere nisi adita haereditate, quia ante nil t. f. scc udo infra ad leg. Falci ergo opus est ut sit adita haereditas, ut detrahere illam possit, di per consequcs aditio requiritur in dona. camo. Huic quoque rationi responderi potest negandocosequetiam, nam licet uerum sit quod haeres non possit detrahere falcidiam nisi adita ha reditate,ta me ista aditio non uenit ad ualiditatem do
nationis ed ad habilitatem falcidiae detrahendae, quia
310쪽
quia ante haeres non fit detrahere ca, quia nullii ius hel detrahendi. l. pe. .s.C. ad leg. Falc. 1 7 Quare absolute t teneas non requirere aditione
ad sui cosirmationem don. ca mor.ea manifesta ratione, uia don. ca mortis non praestatur ab lior de , Glo .de Bal. in i .etiam. Ede inoisc. testa ergo non requiritur aditione,ex qua haerescofirmat. Probatur etiam ex pluribus. ll.quae adduc ut urbic per Rimi. per t. non uidetur. a contrario sensu; quia morte infirmatur: ergo non aditione. Pl. si mortis ubi de dona. ca. mori. res donatariusu edicat mortuo donatore. I Sera . s. ubi a bonis auferuntur donata defuncto donatore, nec requirit aditionem,cum alijs adductis hic per cum . Sed hoc declara uerum esse, ut no requirat aditione n , quando no esset facta in testameto: secussi fieret in teli amento absenti, quia illa habet iura fidei commis. secudum Imol .in l. hac scriptura.
st. eo. tit. nostro. Rip. ind. l. secuda. num. xviij. Post Alex. num c. vii l. i
Circa quartum & ultimum quoad esicctum. comunis omnium resolutio est, quod magis ultimae uoluntati quam cotractui squiperetur. Ita tenet omnes .in victa l. secunda. Bal. Aret. Alex. Rimin. Iaso. S: Rip. de Aret. hic, de alii quos refert, de sequitur hic Rimi .numero. dcxlix.
Nam sicut pro legatis datur rei uendicatio. . sed olim. infra deleg. de sic transit dominium ipse iure in legatarium. l. a Titio .isside iuriis. Ita do
natar ca in o. datur rei uendicatio. l. si mortis cares.l. si mortis ca donatas. E. de don. ca mo. ex quo
dominium rectauia in cum transiuit. secundum Glos. in l. ii. per illum text. f. de publician. ergo
magis contacta t ultimae uoluntati.
Secundo probatur per t. ii. in sine ibi, de omnes effectus sertiatur quos ultimae habent liberalitates C. de dona. causa mor. & sic quoad effectus S ultimae uoluntati squiperata. dc per cosequcs etiam hypothecaria dabitur pio donatione causa mortis, sicuti pro legatis datair .ij. infra.de legat.
sequitur D. M. Rest. Casta Lin d. l. secluda.dclcg.j. de Rimi. hic. nume. dclxxxiiij. cum seq. licet contrarium tenuerint alii multi . in dicta l. secvn. quo rum rationes euuat sic Rimi.
I 8 Quae ualidatur ea ratione: l quia ubi est eadem r5 eadem debet adesse iuris dispositio. l. illud ad Ieg.Αquit. sed illa eadem ratio quae induxit hypo
thecam in legatis ex tacita mente testatoris, ut Psonae ab eo honoratae omnimodo ea percipiant,oc omnibus modis uoluntati eius satisfiat. d. l.prima.
m et . in don. causa mor. in qua donans mauult euhabere,cui donat,quam haeredem situm, ut hic ins ne, ergo itidetur etiam ressu an obligatas este uoluisse, ad uoluntatem suam exequendam.
Comprobatur, quia quando duo sunt squi parata, dispositum in uno S in alio dispositum effecennetur. Doctan l. prima. de leg.i.sed donatio camor. est aequiparata legatis, ut quodcuqite est in legatis si in don. in mor. l. illud. T de dona. causanior.&P legatis.datur hypothecaria, d. l. prima. Scii. infra. deleg. ergo dc pro dona. causa mori. Ii
cet contrarium communiter teneatur.
Datur etiam tertio loco actio Personalis, prout datur pro legatis.d F. secludo .cu detur de codictio ex. l. si quis argent uni .fi.C. de don. Ca mor secistdum communes traditiones, de si esset adiecta itipulatio,daretur etiam personalis condictio ex stipulatione. Aelio uero ex testamento non pol dari nisi in testamento fuerit celebrata, quia stibi et a materia repugnat.
. Glo. in uer. fere in tot potcst diluidi partes, plot ponit disterentias inter legata, & dona .cau
amor. Nam cum Imperator ae liti perauerit do
na. causa mori legatis non absolute, sed perdictionem ferri Acc. octo differentias hic annumerat. Prima igitur est quod liquis donauerit ca mori. x. alicui in annos singulos, est unica latum donatio , si uero eodem inoclo leuauerit, plura sunt legata, ut uoluit I.C. in l. fundus. f. si . de dona. causa
mota concordant tex. in l. cu in annos. F. de manu. legat. l. cum in annos. F. quando dies legat.& text.
in l. si Stichum. f. primo. Ede uerbo. obligatio de in hoc nemo est qui discrepet secundum Rimin. hic numero. ccccxxii. Contra hanc tamen differentiam obstant plura de quibus per Acc. Bar. oc alios in d. l. senatus .fi.& per Rimi. hic. numer .ccccxxiij. cum sequenti. Et primo obstat tex. in l. pluribus . in princi P. F. de uerbo.obliga .ubi si quis stipulatus fuerit argeatum annua bima trima die dari. idest singulis annis illorum triuilicet a ud ueteres uariatum sue rit, Paulus de uerius rei podit tres esse trium summarum stipulationes: sed in donatione eli una tatu stipulatio: ergo de di recto oppugnat una alteri. Huic tex. plures accommodatur solutiones, dr primo respondit Acc. ibi u, sicut pliares conccptiones rerum inducut plures stipulationes. l. scire debemus. st.de uerbo. obli . ita de ibi plures iudicantur stipulationes propter expressam dinumerationem temporum factam, cum idem sit dicere, annua bima trima die, quod primo,secundo, dc te tio anno, de cum hac tolutione pertransit Alb. ibi, dc tenet Dy. Bar. Alb. st.de alii. in da .fi. quae comunis est ut testatur Alex. in d. l.li Stichum,de Ri
Uerum hunc intellectum reprobat Rom. in dicta l. si Stichum. Nam latu operatur distributi iii quantum expressia dinumeratio. l. iiiiiiisnodi. β.ten. ubi notatur maxime per Ias. num. I. deic8.j. sed I.C.ind. . s. taenatus, loquutus est per uerbii distributivum, singulos. ergo idem erit,ac si expresse dictum fuerit dinumerando annos. primo,seeundo, 3c tertio. dc sic ista solutio cois no tenet. Vnde secundo respondebat Bal. Anget .se uidetur se Calir. in d. L si Stichum. . s. dicens se non
uidere qualiter bene possit Glui istud cotrarium, quod ex eo. in d. l.hluribus. duae iudicantur stipulationes: quia ibi fuit distributivum duplex L ante