장음표시 사용
51쪽
Quum magnam sarraginem eorum, quae de lingua, ut signo, sunt scripta nune iterum augere suscipiam, non nisi eX eo, quod novam, hanc artis semiolicae partem perlustrandi, rationem Prosero, EXCUSatiam me ConSeo. - Sententiam SVm Persecutus, quam primam Pater meus in oratione quadam, tun C etiam Upis impressa ), pronuntiavit; sententiam scilicet illam, egere artem medicam, tironibus praecipue tradendam, firmo ac stabili fundamento ea in doctrina, ex qua sola ars diagnostiCa, summum hoc atque dissicillimum medici propositum, auxilium haurit et omnem lucem. - Demonstravit pater illa in oratione, maxime necesSarium eSSe, Symplomata, quae huciasque a medicis observabantur quidem, sed tironibus, non nisi verbis reddita, nimis incerta praebebantur, horum sensitius ipsis offerre, ut hac ratione illis, quibus, magnam aegrorum copiam videndi, occasio non est, Cognitio accurata daretur et distincta certaque loquendi ra
tio in arte medica ConfirmaretUr.
Hane VOCem sequens hic primum, quod suscepi periculum, Semiotices partem aliquam methodo nunc ipsum descripta tractandi, eruditorum examini submitto, seriem imaginum linguae ad naturam depictarum proponens. - Rei medicae peritorum aut assentione aut reprobatione ductus destinabo, num hae methodo Semioticen tractandi pergam, num hoc periculo sistam. Periculum meum primum Saluto, quanquam me non fugit, fuisse jamjam nonuullos, qui linguam aegrotorum delineando oculis ipsis lectorum praebuissent;
') Specimen medicinae Sinicae sive opuscula medica ad mentem Sinensium. edidit Andr. Cleyer, Hasso Cassetanus. V. Μ. Licent. Societ. Indiae in nova Batavia Archiater etc. Frcsiri. I 68'. 4R. Tract. VI. De indiciis morborum ex linguae coloribus et aflectionibus
52쪽
nisi ad unius morbi di agnosin singulae relatae '). - Sed omnem Symplomatum, quae ex linguae habitu desumuntur seriem delineationibus proponendi Conamennusquam invenio inchoatum. - Ergo, initium faeiens, delineationum seriem pro-POn O; Omnes vero, qUas Offiero linguarum imagines ipse perfeci omni cura ac fide, coloribusque adorna Vi. Priusquam vero delineationum congeriem explico, Colligam, quae hucusque, de Signis ex lingua, sunt prolata non modo in libris Semioticen universam aut linguae singularem tractantibus, sed etiam in medicorum litteris morbos singulos describentibus, ex quorum historiis de linguae indole dicta extraxi atque notavi. Hac ratione duo mihi exoriuntur argumenta, quae sequens hic linguae Semioti-Cen tractabo; primum enim Symplomata Vocabo singula asserens, quae significent; tuno Vero morborum Seriem Componens, quomodo in singulis morbis lingua se habeat, enarrabo. Θmylomata Idiguae, Corumquc Sigyia. Priusquam ea, quae ad hanc partem Semiotices spectant, paucis verbis absolvo,
ea adhuc reseram opera, quae linguae Semioticen eodem modo tractant et eX quorum nonnullis ea desumsi, quae generalia de lingua hic propono. Ex paucis enim illis observationibus, quas mihi ipsi hucusque facere contigit, generalia
propria deducere nondum poSsum. - Hac de Causa relata refero.
Praeter ea, quae Hippocrates, Galenus aliique antiquorum singula et dissipata asserunt, nominandoS Cen Seo, qui SOqUUntiar. Proveri Alyini De praesagienda Vita et morte aegrotantium. Lib. VII. Venet. I 601. denuo I 709. 173' et I 754. Prothus Casulanus De lingua, quae maximum est morborum acutorum Signum. Florent.1621. Colon. I 626. Aemilitis Campolongias. Nova cognoscendi morbos methodus. Steph. ni oderici Castrensis SyntaXis praedictionum medic9Ium. Lugd. 166 I. Thomincum figuris linguarum ligno incisis 36. - Rudes quidem sunt, chartae topographicae similes, hae imagines, demonstrant vero, Sinos jam plura Sae Ula Ante nos necesSitcttem intellexisse, firmiora in arte Semiotica constituendi; in ipso tractatu refertur, Nota I. Tra
tatulum hunc ad verbum e sinico esse tranSicti Um.
I) Th. Batemann. morbos cuiancos delineans proponit linguam, quae in febre scarlatinosa occurrit; sed nimis fusco colore insignem, Ut mihi videtur. - riset et Maget. Obse vations fur la fievre jaune. Paris. I820. operi adnexa tabula quinta octo exhibet lin
53쪽
Thomi Fient Semiotice. Liagd. 1664. -- Maurit. Ho mann. resp. HOrst. Glossographia. Alidors. I 677. Francus ti FDanhenaia Agonisin. rned. Heideib. I 682. Andr. Clerer. Specimen medio. Sinicae. Frcset. I 682. Tract. VI. De indic. morborum ex ling. colorib. et assectionibus, eUm figiariS. 36. Fried. Hos ann. De necessaria salivae inspectione. Halae. I 698. -- FHieci. Schrader. Exerc. III. De signis medicis. Heimst. I 699. recus. Sehleget Thesaur. Semiot. Vol. II. Stendat. 1701. Philosopliical Transactions. Year 1707- 1708. GH gliui. opera. EJit . VII. Lugd. IPI 0. Ineinh. Liti siner Diss. de lingua sana et morbosa. Alid. 17I5. -- Laur. Heister. De lingua sana et aegra. Alid. IJI6. II qichael Alberti Introduci. in medicinam. Hal. IJΙ9. -- Christ. Valeri Semiotica medica succinctis aphorismis comprehenSa. Vitemb. 1799. I. I. FiCh. resp. Bonhoser. Dis.ert. de lingua, morborUm PTMSBga. Jen. IJ25. --δ. Draheri Conspectus Palliologiae et Semeiologiae. Hal. 1736. Inega. Accurata medendi methodus. Lovanti. I737. Vari Swielen. Comment. in Boeth. Aphor. g. 85. Hildburghusae. I 747. A. Luchner resp. Pauli. De Prognosi ex lingua. Hal. 1748.
A. Atichner. Diff. de ore, ut signo. Haloe 1759. Stoll. Hal. mod. P. I. et P. VII. Viennae I 770. -
D. Gunther- DiSS. Sistens signa ex lingua. Duisb. I 772. recus. Schleget ThesaUP. Semiot. UOI. III. Stendat. I 802. Lisu liter. Diff. de lingua ut signo in morbis. Tyrnail. I 773. mitrari Diff. de lingua ut signo in morbis. Tyrnau. 1774. Andre Piquer. Traile des fievres. trad. de l'Espagn. en franc. AmSterd. 1776. f. VIII. . . N. Perold. De prognosi in febribus aculis. Lips. 1778. Dei lamna. resp. Gewinner. DiSS. de lingua squalida. Erlangae. 1779. Heth. Diff. de lingua Sana et aegra in morbis acutis. Aug. Trevir. Ι 84. G. n. LOChme . resp. Harimanti. De stomatoscopia medica. Vitemb. 1786. recus. Sebleget Thesaur. Semiot. Vol. II. No. 8. Stendat. I 80 I. F. A. Heber. De Causis et Signis morborum Libri duo. Heideib. 1786. E. A. Nicolai resp. Gras. Quaedam de lingua ut signo. Jen. I 791.
54쪽
Landre-CeauDais. Sem 6iotique. Ed. ΙΙIme. Paris. 13l8. pag. 126. Sebessitan. Srundris d. allgem. pathol. 3ellen Iehre. Darmistadi. I 8I0. Dictionsire des Sciences medicales. Tome XXVII. Art. Lan e. pag. 223. F. A. Rhibe. Diff. de lingua ut signo. Mattii Cattorum. I 821. I. Th. Thierfelder. De cognoscendis morbis acutis eorumque vicissitudinibus praesagiendis ex lingua. Ι,ips. I 82I. M. Leor Diss. de cognoscendo praesagiendoque morborum, Praecipue aetatOTUm eventu ex lingua. Berotini. l824.
mi otis. Tertiit. 1827. I. E. Grabler. Diff. de linguae papillis earumque involucro tam Sano quam aegrotante. Bero-
SymPtomata, quae in lingua invenimus, solummodo objectiva traetaturo, de illis mihi est disserendum, quae visu et tactu in lingua aliorum PercipimUS. Ad Visum pertinent omnes, quae ex colore, superficiei aut laeso aut integro Statuet omni forma oriuntur, variationes, ad tactum vero linguae indoles ex varia temperatura, humiditate et consistentia Originem ducenS. -
55쪽
humiditatis gradu et conSAt tia. Io 'inytice triplici ratione potest esse Variatus. Aut enim omnis linguae massa, quae quasi per ipsum involucrum pelluset, colore singulari excellit; aut in ipso linguae involucro colores distinctos animadvertimus, Periglottidi inhaeren-
tio aegrorum nos docet. - Triplici hac ratione quoque linguae colorem perlustrantes utamur R).
Color omnis tinguin massin vario modo varius observatur. Obveniunt linguae rubrae, cJruleae, flaveScentes, fuscae, lividae, nigrae. Rubeso, quae est inter Colorem rosaeeum et carneum media, ea, quam depinxi Tab. V. si g. Ι. est normalis. Rubedo exoritur, quod Periglottis tenerrima est et pellucida, sanguinis, quo abundat lingua, color ergo huic quoque tribuitur; conspicitur hic color si levis et normalia inductus tantum diffusus est supra linguam. - Hunc colorem Subrubrum vocemus. - Laeti est ominis in morbis δ), praecipue si humida sit in febribus, in quibus antea sicca et rubra lingua, in Crisi. Interdum autem minus faustum est signum, si enim in febribus biliosis, Ubi lingua, antea obtecta, derepente subrubra sit et pura, in morbi decursu crisin perturbatam, imminentemque metastasin et transitum febris biliosae in nervosam, designatq). - Ιn febribus biliosis larvatis nota est cruditatis pertinacis β). interdum in casibus gravissimis lingua subrubra adest, e. g. in febribus malig-
I) Quum verbum Vernaculum Teles latino ore uno Verbo Vocatum nusquam inveniam, permissionem capio nostrum Verbum novo reddendi, quod desumsi partim ex verbo gallico Penduit, partim eX eo, quod inductio apud romanos actio illa vocatur, qua Paules calce indullux; ex hoc mihi formavi verbum inductus. ') Facile quisque intelliget, hanc divisionem, hanc accuratiorem PBritS linguae, quae colorem propositum exhibet, distinctionem rem esse haud minutam, si libros de Semiotice linguae evolvimus, atque illic semper de lingua albeScente, flava etc. legimus, nescientes,
qua parte inhaereat color e. g. flavus, utrum Omnis massa an VOTO inductus Solus colorem flavum exhibent. 3) In hoc omnes consentiunt ab Alpino ad BerendS.
56쪽
nis I), pestilentialibus '), lentis nervosis ') et petechialibus θ). - Saepius etiam in morbis inflammatoriis adest in principio lingua pura et subrubra, quanquam ex hoc prognosis bona non semper peti potest e. g. in Phrenitide β) Ρneumonia h), Pleuritide '), Perito nitide δ), Ad eniti de mesenteriali '), Dysenteria φ),
ab initio ad finem lingua pura bonae indolis observabatur '.). -Quanquam magnus est inter linguam et ventriculum Consensus, tamen in seirrho ventriculi per omnia illius stadia lingua normalem tenet habitum q). Mibedo in utrumque latus coloris subrubri discedit, oriuntur exinde lingua pallida β), et rubra, praerubrct, P UrpUrea. Lingtia pallida ) adest, si sanguine caret aut etiam sanguine praedita est magis seroso minorem cruoris quantitatem continente q), qui pellucescens lin-.
15 Pallida magis placet quam albicans, quo Verbo Glinther utitur, quum magi h ad colorem litis uae massae spectet, quam albicans, quod etiam ad inductum referri possit.
57쪽
Iguae colorem minus rubrum reddit. Color est rosa elas magisque interdum ad album vergens. - Hippocrates jam dicit hanc pallidam fieri ex pituita, ergo ex Con-
Chloroticarum puellarum; in scirrho splenis, qui Certe cachexia comitatur, adest lingua pallida δ). Adest etiam in olighaemia, post haemorrhagias et humo rum desectum, et in debilitate magnaq). - Et hane ob causam illam etiam obvenire in digestione depravata β), qua bonus et abundans sanguis haud producitur, scimus ; aequo modo indicium est acrimoniae acidae in primis viis haerentis, quare non raro in hypochondriacis, hystericis et infantibus apparet q). - In febre maligna gastrica ad statum nervosum vergente obvenit lingua pallida ζ) et quidem pessimae notae Τ). In Scarlatina maligna Batem ann) ego illam vidi. In inflammatione pulmonis utriusque omnem linguam, in unius inflammatione dimidiam albicantem significat quidem Hippocrates, sed illic de inductu, mihi vi detur loqui '). Interdum etiam lingua pallida occurrit nullum periculum mi nitans e. g. in morbillis die secundo R), in morbis biliosis ), in Ictero *b; in febre tertiana hanc designat leniorem Τῖ). In pleurili de Venae raninae sub lingua inalbescentes suppurationis initium indicare dicuntur ').
I) Epidem. lib. VI. Sect. V. I 3. - etiam Vi lus Vidius. Ars med. Frcset. 1626. Lib. IV. cap. XVII. ') Guniber. l. C. X.
3) De Arto Medendi Libri XII. autore Franc. Eoussueto Surregiano. Lugd. I 557. Lib.
Gunther. I. c. g. X. - Nisi et hic inductum album velit. II) Hippocrates. Epid. VI. Se t. V. 13. ist) Avicenna. lib. Cationis Lib. III. feci. VI. C9p. 2. Pag. 4M, -l3) Forestus. observ. Med. Lib. II. ObServ. 25. ΙΑ) Lommius. observ. med. lib. II. p. m. 87. Amstelod. 1726. -
58쪽
praebet colorem rosaceum laetissimum, qui vero Carneum infensitate nondum attingit. Exoritur eo, quod linguam non levis ille subalbidus inductus, qui sanis esse solet, induit, et quod hoc modo rubedo propria linguae non, uti pictores dicunt, rumpitur. - Haec mutatio triplici ratione potest esse producta et quidem: aut defectu ipso muci illius linguam tegentis, aut mutatione indolis muci illius, sic ut omnino pellucidus, quasi vernix '), fiat, colorem levi inducto albido non amplius subrubrum efficiens, aut denique desquamatione aliave Peri-glottidis a lingua separatione, quo fit ut lingua haud obtecta in aspectum veniat. Lingua rubra ergo adest ob muci defectum in Phthisi R), in Hydrope interdum infausto omine '), in assectione scorbutica, quae cum abdominis doloribus conjuncta est '), in Helminthiasi β) interdum, si inductus albus deest, qui vero saepissime praestat q), sub initio inflammationum ') ac praecipue in Gas tritidis prim-
365. - Le . DiSS. PBg. 20. 5) Glinther. Diss. f. II. - et nonnulli quidem dicunt linguam rubram siccam et fissam signum esse vermium in stomacho degentium cs. Clos. Notes Sur la Semei olique de lalangue. Biblioth. medic. Tom. XXXII. pag. 356. - Vandelabosch. Histor. Epidem. ver minos. pag. 67. 73. 3I3 - 3I4. - Selle. Hudimenta Pyretol. Method. p. 2 l.
6 Doubio, Semeiologie generale. Tom. I. pag. 33I. la lAngue est blanche, parsenaee de Potnis legerement rouges; - qualem depinxi I ab. XIII. fig. 4. 7) De Curandi Methodo a L. Fuelisio. Basileor. I 658. L. III cap XXV. pag. 305. - Fr. Boissier de Salivages Nosol. method. cur. Daniel. I 90. Tom. II. pag. 395. - Guntlier. Diss. ij. II. et XI. B) Broussais. Histoire des Phlegmasies Tom. III. pag. 35. - Louis. RachercheS SUI lia Phthisio. Paris. I 825. PAg. 339 sqq.
9) BroussaiS. l. c. Tom. ΙΙΙ. pag. 45. - LGUis. l. c. - S. X Ogel. . ndb. d. pr. 2 te estibg. Vol. IV. cap XII. pag. 233. - Si stricliarae adsunt sive tiam Ores in primis Viis etiam chronica subesse videtur inflammatio, er lingua pura rubra, S. Ogel. l. e. Vol. VI. cap. VI. Pag. 240.
I 0 Hippocrat. De Morb. Lib. I. XXI II. Ed. Linden. Tom. ΙΙ pag. 32. Genther Diss.
59쪽
asserendo, et in febribus generatim δ) interdum, in quibus ex hoc linguae statu ad prognosin nil potest desumi; adest adhuc in febre intermittente interdum
gua rubra ob muci in fluidum viscidum pellucidum mutationem apud illos, sanos quidem, qui fumum Nicotianae hauriunt'), adest in vomitu nigro '), et in Haematem est habituali β). - Occurrit denique lingua rubra remota Periglottide, id quod occurrit interdum in stadio quarto sive sub desqUamatione febris scar- latinosae q), in morbo Aphtharum, si ad sanationem se Vertebat; nam aphiae de squamatae duplicem relinquunt fundum, in quo Vigebant, alat album mucosum sive siccum regenerationem aphtharum indicantem, aut rubedine laeta insignem et humidum, quod signum accipias, a phthas omnino disparere ἶ). Deniquo adhue excoriationes interdum in lingua apparent, quartam quidem in superficie lingua rubedine laeta gaudet δ).
Lingliam MI aeriabram eam saluto, quae rubedine Carnis Crudae praedita aenullo inducto mucoso tecta est; rubor vero ille graVis eo oritur, quod sanguis majore copia ad vasa tenerrima adductus omnes Partes ultra modum replet, quia1 Gunihex. DiSS. h. II. I) Double. Semeiologie generale. TOm. I. pag. 333. lingUa rubra et Sicca. 3) Secundum Uereiads. Selanio tis. Pag. 37. Nam interdum etiam invenitur apud illos inta ductus habitualis crassus et fuscus, formam Pilosam praebens, id quod videri licet in Tab. V. fig. 5. 4M Hippocrat. Coac. 232. - Gianther. Diss. ij. VIII. 5) In iis, cpii Haematem est habituali sive constitutionali laborant, Pinet refert, adesse appropinquatile vomitias inceSSu lingUδm, quae Vitrei TUbri m3ssam Simulet, et translator illius Renard adnotationem assert, se hoc SignUm confirmatum ObSerV3SSe in juveni. Praeterea sequam observationem I USqUam relatam reperio. EqUidem in BUO, Bonnae degente, quae Hae matemesi constitutionali laborat, hoc symptoma etiam brevi Ante impetum non vidi.
Pineti observationem cum nota Renardi invenies: Pinet Noli deii 2 Iutguisen, 2 suibre cheii u. Guti peieii. uberi. v. Renard isi ad Wit ann. Uὶain3. pag. 69. - Ejusdem indotalis forsan fuit lingua Prosperi Alpini ipsius, qui dicit, se febri quartana laborantem ex crisi
evacuatoria cruenta Salutem accepiSSe, quae Simul sitim abStUlerit antea Vehementer cruciantem. cf. Pinet l. c. pag. 84. - ΡΓΟSP. Alpini de praesag. Vita et morte aegr. Lugd.
60쪽
sanguinis ad cordem refluxus quodammodo turbatus est atque retardatus fl). Obvenit ergo in affectionibus inflammatoriis, in quibus generatim pro fausto omine est habenda ); praesertim vero in peripneumonia, saepissime malo omine' , in phlegmhymeniti de gastrica in lateribus et apice color ille praeruber prae Ce-
iam adest irritatio β). - Si in morbo acuto subito color praeruber linguam OC-cupat, malam indolem morbi inde deducas h), facillime tunc sequuntur deliria '). Eadem linguae indoles febris inflammatoriae in nervosam transitum comitatur '). Capitis laesiones, quas inflammationes meningum sero interdum excipiunt, aegre esse dignoscendas, ni ad linguae praerubrae, purissimae, aridae indolem respicias,