장음표시 사용
61쪽
Lingua praerubra vero interdum colorem admixtum eIllibet aut coccineum aut fuscum, de quibus nunc disseram. Lingua Pro I tibi a-coccinea ea est, quam Tab. VIII. sig 3. depictam habes; exoritur eo, quod ipsum linguae, jam praerubrae, involucrum sanguine repletum, aut vasis tenerrimis sanguine infartis praeditum est. Hoc Vero accidit praecipuo in Glossiti de '); in morbis exanthematicis, in quibus, si non ultra tertiam diem persistit, sed luno inducto albo eXcipitur, honum JiSUUm Praebet '), praeterea
vero mali ominis est δ); in Scarlatina ') vero hunc typum minime sequitur, in illa enim id quod infra magis exponam) diebus prioribus inducta et villosa die
tandem seXta pura et praerubra Coccinea evadit, qualem seriem Tab. VIII. fg. I. 2, 3. depictam habes; et tunc quidem haec linguae indoles bonum indicat morbi decursum, quum in Scarlatina, quae infausto sine utitur, lingua magis magisque muco obducta, non pura fiat. - Ιn febri miliari illa adest, in superficie Praeterea vesiculis miliaribus conspicua β). - Apparet illa ante eruptionem aphtharum q); et in morbo a phthoso infantum signum est, a phthas diffusas esse per omnem pharyngem '). In Angina post solutum inductum animadvertebatur lingua COCCinea δ). In Tabe nervosa quoque observata est illa '), nec non in Diabete R).
Interdum lingua yrcErlibra HSca etiam occurrit ant ob sanguinis mixtionem perversam aut ob aestum nimis auctum, sive febri 'em sive externum ). Colo-
mate, cui Sententiae plura BUDUUnt.
62쪽
rem hunc in Tab. VII. fig. 4. depictum habes; simillimus est colori carnis bovinae fumo duratae. Saepissime in febribus ) conspicitur, praecipue vero in febri-
Adest praeterea grave signum inflammationis occultae δ) in Dys senteria, sebre nervosa, febre eXanthematica et gastrica; et hac ratione illam depictam habes
Tab. VII. fg. 4., cujus naturam in eXplicatione tabulae distinctius expositam reperias. - OCCurrit lingUa praerubra- fusca verum etiam in morbis inflammatoriis
pluribus, e. g. in Angina'), Pleuritide R), Gas triti de δ), Enteriti de R), Hepa- titido '). Occurrit in Erysipelate q) nec non in Scorbulo β).
63쪽
Infer causas sortuitas externas, quae linguam praerubram eXCiere queunt, solummodo magnus aestus ) nominandus est; medicamina enim aliique succi, qui sumuntur, non nisi linguae involucrum colore singulari insigne faciunt; hi ergo infra tantum sunt nominandi. Lingua atro - ur urca, quam depictam inVenies Tab. VI. fg. 1 et 2. medium tenet inter colorem atrum et violaceum. Exoritur eX Sanguine arterioso haud mutato, sic ut colorem nigrum, qui est Venoso, adhuc teneat. Illa dehinc
est signum circulationis aut respirationis turbatae. Obvenit ergo in illis, qui cir-Culatione sive respiratione causa vel symptomate utuntur, morbis R), in Asphy-xia, Dyspnoea, Catarrho suffocativo, Pertus si, in Peripneumonia, si periculum carnificationis adest, ac praecipue in morbis cordis structuram turbantibus, ex quibus Morbus Coeruleus originem ducit δ), praeterea vero adhuc in Carditideq)obvenit, in Angina imminente suffocatione β), in feste vulgari q), in Variolis consuentibus pessimae notae r), ac denique in Hydrope δ). Lingua Coctrulea levior aliquomodo videtur gradus coloris antecedentis; ponendus quidem est inter colorem violaceum et coeruleum; bis hunc in tabulis meis invenies depictum colorem, et quidem Tab. V. sig. 3. et fig. 4. - Fig. 3
ex juveni benes valente desumta indicat, hane linguam etiam in statu sano OCCu rere; fg. 4. singularem maculam circumscriptam Coeruleam in lingua subrubra 13) De curandi rat. Fuclis. Basil. I 658. Lib. III. Cap. XXV. pag. 305. - Fr. Boissier de Sal
64쪽
exhibet post salivationem ex usu mercurii exortam. Ex hoc, quod obvenit in I drope '), post usum Venenorum*o, appropinquante Spha celo.), in febre putrida appropinquante morte '), deduci posse videtur, causam hujus morbi esse cacochyliam quandam. Ling tia fasea praebet colorem subrubrum savedine tinctum, sic ut colori aurantiaco quodammodo similis fiat. Levem ejusmodi flavedinem invenies Tab. V. sig. a. quam ex Sana puella depinxi. Interdum certe flavedo, omni massa linguae propria, sortior reperitur. Lingua nec in febre flava nec semper in ictero flavo β) observabatur flava, quamquam hoc in morbo maxime id posset eX8pectari q). Tamen in Ictero flavo etiam occurri ty). Obvenit praeterea in febre tertiana δ), febre putrida et petechiali '), febre nervosa R), in Peripneumonia et Pleuritide R). Indicare dicitur bilis abundantiam ' β).
Tin tia irasca rarius obveniens mihi tantum videtur lingua praerubra-fusca magis adhuc ad colorem fuscum inclinans, colori ligni rosarum similis. - De I) Plumbea in Hydrope: Ba ivi Prax. Med. Lib. I. pag. 64. - Gruner. 3elleillehre.
S. 422. - DOUble. l. c. Tom. I. pag. 333. - Di t. d. Sc. Med. tona. XXVII. p. 242. Praerubram coeruleam in Hydrope jam profecto nolat J. H. F. de Autenrieth in Prae-
8) Forestus. l. c. Lib. II. Obs. 26. - ininthcr. Diss. S. XI. 9) Ηuxham l. c tom. II pag. 96. in summo febris incremento. - G inther. Diss. S. XII. I 0) Ηuxham. I. c. tona. II. pag. 79. ad finem flavo vel citrino colore. - Glinther. DisS.
65쪽
indole hujus coloris ea mihi videntur repetenda, quae supra ') de lingua praeru-hra-fusca eXposui. - Animadvertebatur ab aliis in inflammationibus plurimis R),
et speciatim in Peripneumonia ') et Angina q), interdum quoque in febre ardente β), in Phthisi pulmonali q) et in carcinomate linguae ipsius '), si tubercula jamjam in illa praestant.
Lingua livida et nigra, quibus colores satis distincte denominati sunt, ejusdem mihi videntur naturae per gradus tantum diversae; imo duntaxat magis
ad notam infaustam conversae et indole mala prosectiores mihi videntur, quam lingua praerubra - fusca et fusca ipsa. Lividam Et nigram autores Viderunt alternantes, si Omnino ingrata est supponenda prognosis β), instante humorum putredine '), sic dicta; in Scorbulo ' V), Angina '), Expansione lienis inflammatoria δ) atque Vermibus in tubo intestinati degentibus ' '). - Linguam lDidam obs rvatam reperio praeteream Sphacelo in inflammationibus localibus eveniente et praecipue in Peripneumonia ' '), aliorumque viscerum inflammatione β); cum a phthis livi ,
fusca, dura cum luberculis carnoSis, ad cancri naturam accedit. HeiSter.
8) Hippocr. Coac. 230. - Huxham. Opp. Phys. Med. lom. II. pag. 96. - PeZold. de prognosi in febr. q. 54. - S. Vogei. J ndb. tom. I. cap. ΙΙΙ. pag. 223. in febre conli nUa, attamen in febre non semper mortem sed etiam quarta decima die judicationem fore significat. teste Hippocr. Coac. l39. 9) Hebenstreit. Palaeologia therapiae. Halae. Ι779. cap. XI. p3g. 277. - DOUble. l. C. tom. I. pag. 330. - Dict. d. Sc. med. TOm. XXVII. pag. 942. - q0) Glinther. Diss. S. XIII. - DOUble. l. C. tona. I. PAg. 330. Il) ProSp. Alpin. l. c. pag. 32I. - Fr. Hos mann. Med. rat. Edit. II. IJ29. Tom. IV. P. ISeet. ΙΙ. cap. IV. S. IX. Obs. IV. - Ηuxham. l. c. tona. Ι pag. 326. - Glinther. Diss.f. XIII. imminente suffocatione et S. XIV. Ist) Avicenna. Lib. Canon. Veneliis. Vincent. I 564. Lib. III. sen. 15. Trael. I. cap. 5.I3 Double. l. c. lom. I. pag. 330. secundum Vandent,osch, Selle et Clos. I ) Double. l. c. tom. I. pag. 333. Is) Prosp. Alpin. l. c. pap. 3I3. - Double. l. c. I. 333. - Giluther. Diss. S. XIV. -
66쪽
dis conveniens mortem praesagit ). Lingua nigra prae omnibus lanesta ducitur ); propria esse temperamento melancholico dicitur δ), et morbo Uteriq), Colleae pictonum β), Phthisi appropinquante morte h), et linguae inflammatae Gangraenae 7 et Canceri β). De coloribus inseoluCro i Si linguo inhoerentibus pauca tantum relata invenio. Primum mihi hic asserendum videtur, Rete Malpighianum linguam obtegens, quod Albinus depinxit ') in parte interiore Periglottidis, non particeps esse
semper mutationum Coloris, quae in ipsa cute sub Epidermide sunt conspicuae, Aethiopes e. g. lingua utuntur subrubra sine ulla nigra, fusca aut Coerulea tinctura. Juvenis, a quo linguam Tab. V. si g. 1. depinxi, Colore valdopere badio, crinibus nigris oculisque nigerrimis εplendet, tamen linguam exhibet omnino norma lem. Hoc modo facile credere possimus, aeque ac nunquam pinguis in linguae teXtura accumuletur, rete mal pighianum etiam nunquam suscipere alia pigmenta, quam quae Sunt normalia pellucida. - Aliae vero, quae ad omne linguae in-VOlUCrum Spectant, saepius occurrunt mutationes per congestionem sanguinis ad illas partes; sed, uti mihi videtur, et hoc solummodo in morbis exanthematicis,
I) Κetelaer. Comm. de aphthis nos1ralib. etc. pag. 25. 39. - Dotible. Consideratiotis sui te nata ei. Journ. generat de Med. T. XX ΙΙΙ. p. I 3.-DOuble. Semeiotique. I. 333. 2) Prosp. Alpin. l. c. pag. 32 I. I.eVy. DiSS. Pag. 7.3) Hippocr. Epid. Lib. VI. Sect. V. Ed. Lind. T. I. p. I 80. - Galenus. Comment. Ad Ithr. Epid. VI. Sect. V. - Vidi Vidit Ars med. De Curat. membratim. Lib. IV. cap. XVII. - Glinther. Diss. g. XIII. 4) Alex. Benedictus. l. c. Lib. V. cap. II. et Lib. XXV. cap. I. a morbo lateri dimidiam linguae partem nigrescentem Vidit - ΓOnes US. Sepulolaret. Obs. X. pag. 382. a corIuptis secundinis. - inther. Diss. f. XIII. 5) G iniber. Diss. XIII. Maculae per totum os, quibus durantibus etiam dolores perse- Verant. - Leidens rost. DisS. de Statu Praete aturali succi retis Malpioiani. Duisburg,
6) Double. Semgiotique. tom. I. P g. 332. T) Gunther. . Diss. g. XIII. tristi SSimo omine. 33 Weber. l. c. cap. XXIX. Pag. 96. 9) Annotat. Acad. Lib. I. Tab. I. fg. XI. - . I 0 Amicus H. Fr. Autenriem, Prof. linguam initio febris morbillosae maculis rotundis praerubras insignem se vidisse, mihi dixit; autores non nisi de lingua alba inducta loquuntur. I Burser. a Kaniiseid. Insiit. T. II. p. 457. - S. Vogel. Diidb. T. ΙΙΙ. c. XII. p. 3l9. Ist) Pelr. Frank. Epit. Lib. III. pag. 2 6. - S. Vogel. I. C. Tom. ΙΙΙ. cap. VII. PBS. 26 l. -
67쪽
cipuo vero in Scarlatina ), in qua etiam maximus papillarum iurgor existit, rubedine laetissima splendet. In Variolis ') haud raro idem color praeruber Periglottidis adest. Petechiae illae, quae in Purpura haemorrhagica obveniunt, etiam in linguae superficie conspiciuntur; Periglottis tune ad Vesiculam, sanguinem nigrum Continentem, est levata, quae facillime rumpit et haemorrhagiam esticit a). Praeter morbos exanthematicos nulli videntur Peri ottidem praebere assectam, nisi Glossitis '), in qua involucra universa inflammationem certe participant. - Alii vero morbi quamvis maxime ad cutem et tegumina universalia spectent, tamen in lingua nullas producunt: mutationes; e. g. in apopleXia Cirtanea quadam β) omnis cutis fuit rubefacta vasis capillaribus injectis, lingua autem
colore normali praedita inductum album mucosum duntaxat prae se tulit. Linguae involucra, nisi inducto mucoso Sunt teCta, quodammodo etiam mutantur aestu aut morboso aut ab externo adveniente ; illae enim linguam siccam reddit et splendidam ex rubro suscam; casus, in quibUS hicce eVentUS OCCurrit, illic invenies nuncupatos, ubi de lingua praerubra-fusca et de lingua sicca disseritur. De Coloribus fluidorum aut escorum sumtorum ope mutatis disSerere operae pretium non videtiar.
Ex Indiacto D ticoso tandem linguae color saepissime mutatus est. Exoritur hic ex muci et salivae in ore et in ipsa linguae superficie secretione aUCta et perversa, inde omni jure hunc linguae statum Morbum symptomaticum possis nominare q), quanquam hoc nomen tunc non plus Valeat quam Verbum Symploma. Indoles nauci inductum formantis semel tantum, nisi alias ignoro, Chemica exploratione indagata est. Et quidem Denis y in Granis XV muci linguam cu-
I) Petr. Frank Epit. Lib. III p. 67. - Balemann Praelicat SyuopSis. pag. II et 72. Reil. δieberlehre. T. V. Cap. 2. g. 2I. - Hujus Diss. Tab. VIII. fig. 3 2) Lingua rubeditiis flammeae, praesertim in apice. Nollieu etc. 2 d. XIII. Pag. 60.
7) Journal de Chimie medicat . No. ΙΙ. IIme Annee. Juillet. I 826. Paris. pag. 340. Examen chimique de l'enduit de la langue et inductious nouvelles fur la formation du tari re
68쪽
jusdam, gastricis sordibus assecti, inducentis invenit Calcareae phosphoricae 5,et. Calcareae carbonicae 1 3. Muci mutati T,5; perdidit in eXploratione I,o. Certe etiam omnis inducti in morbis desectus et ea illius muci mutatio, qua viscidus, tenuis seu pellucidus redditur, inter symptomata, quae ex inducti habitu deduci possunt, est referenda; sed de his, quum jam de lingua subrubra et rubra disserens, earum mentionem fecissem, nunc Verba non amplius mihi sunt facienda. Indiactus albias IEDA, qui majorem muci quantitatem exhibet quidem, quam lingua normalis, qui tamen nullam adhue Crassitiem conspiCuam Complet, humidus est et latera apicemque linguae non obtegit, ac plurimum quoque in linea mediana tenuior remanet ), bonae notae est omnibus in morbis acutis, quum, abesse omne spasmi violenti et inflammationis Vehementis periculum, indicet, doceatque absentiam cujusque complicationis graVis R). Adest praecipue in omnibus morbis pituitosis aliisque cum humorum perturbatione CompliCatis δ); nec Vero semper morbi gastrici est signumq). - Lentores hinc linguae oriri videmus, ubi in febribus excretiones auctae sunt, ita ut saliva nimis lenta evadat et tenax, vel ubi secretiones imminutae salivam minus fluidam red-
et laterum finibus distantiam adhaerescit; interdum aequabiliter supra linguae superficiem dissu sus est, interdum vero punctis rubris, quae CaCumine papillarum, forsan fungi formium, respondent haud muco obtecto, interrupta est, et hanc linguam autoreS nominant Millosam si θ; quae sine ulla prognosis ingravatione in multitudine morborum acutorum benignorum occurrit, in febribus nonnullis gastricis 'o, in affectionibus infantum verminosis β), in angina') oliisque morbis in
69쪽
rhoidibus omnibusque paene in assectionibus chronicis, in quibus viscerum abdominalium funetio quodammodo est laesa. Singularem linguae villosae sub initio febris scarlatinosae inveni speciem, cujus dignitatem diagnosticam proponam. Primis enim diebus Scarlatinae usque ad illud tempus, quo linguae inductus solvitur, lingua enim villosa adest; sed villositas inprimis in apice est conspicua et in lateribus linguae. Puncta rubra inducto non tecta, rotunda Sunt et praerubra '), dum in aliis morbis, in quibus lingua villosa praestat, subrubra sunt et formae linearis paene puncta. qualia omni fide juxta illam, ut diversitas et inde diagnosisella Ceat, secundum naturam depinxi ex insantibus Hel minthiasi R) et Angina ') laborantibus, in quibus praeterea villositas etiam media in parte anteriore linguae obVenit, nec Vero in apice et lateribus solis. Hanc in Scarlatina linguae indolem in Epidemia illa, quam 1826 - 1827 Bonnae') observare mihi contigit, semper sem
Per ille observavi, si C Ut mihi non solum, sed etiam amicis pro signo diagnostico Scarlatinae videretur, quam cum quadam excellentia linguam scarlatinosam nominabamU8. - Ιnductus mucosus albus aequabiliter dissusus, quid sibi valeat, vil-IOSO repoSito, nUno quaeramus. - Ιnductus albus ), crassitie haud conspicuus, plurimum hono signo adest, nec raro in lingua sanorum occurrens, id quod satis notum est, SUSpecta minime Videatur; exoritur in sanis quoque illis, qui post meridiem dormiunt q). Casus, in quibus malo omine inveniebatur, praecipue morbi sunt larvati, nervosi, in quibus contradictio adest hujus linguae indolem inter et alia signa malignitatis morbi; praecipue diuturnitatem morbi tunc indicat 7θ. - Uti jamjam dixi, occurrit illa in morbis pituitosis, catarrhalibus, rheumaticis et arthriticis, praecipue si ex his Phthisis exoriatur β). Sub initio omnium febrium, quamvis non quoque in casu, adest inductus albus '),
70쪽
interdum ex penuria potus '); semper, nisi se opponant alia symptomata, bonae est indolis, et quidem omnibus in stadiis, et perdurante cruditate R) et in remissione febris'), non modo in febribus meris sed etiam in exanthematicis'). In Scarlatina vero hicce inductus signum est cruditatis, usque ad fastigium morbi. - Inductus albus omnes irritationes locales in ore ipso comitatur, si Glossitidem excipias, in qua lingua non nisi in decremento morbi humido muco inducitur β); sed ante eruptionem aphtharum et cum illa adest hic inductus q), aequo modo febre dentitionem comitante '), in angina δ); in angina tonsillari, si
in suppurationem transiit et abscessus se formavit, in lingua apparent parvae maculae albae ex inducti laminis consistentes '). - Etiam si operationes chirurgicae in oris cavo factae sunt, primum saliva viscida vitrea per totum os est diffusa, altera vero die plurime lingua inductum exhibet album mucosum. In morbiSPeCtoriS, PraeCipue organorum respirationis, maxime quoque solita est lingua alba
inducta, in Croup R), in Pleuritide ) quae hoc modo a Peripneumonia dijudicanda dicitur ); tamen etiam in Peripneumonia lingua alba animadverti-