장음표시 사용
21쪽
subditi protagonistae, fabulae dispositi manifesto
obstabat, quominus consuetudinem poeta Sequeretur. Nulla vero est fabula, qua Observati de necessitudine civitatis inter protagonistam et chorum. melius confirmatur, quam in iace, quia in hac tragoedia aliarum quoque personarum chori poetae praesto erant adhiberi enim potuerat chorus militum Ulyssis, aut alius belli ducis, chorus militum
Graecorum universe non fecit poeta res enim adversae iacis neminem magis assicere poterant, quam Salaminios eius cives qui quo erga eum sint animo statim in parodo declarant, nullam fidem ha bentes rumoribus de Aiacis insania, quos ab inimicis fictos putant, tum in carmine quod cantant, Ost quam moriendi consilium abiecerat, s. 693 seqq. aliisque locis. Eodem modo explicandi sunt chori virginum πι- χωοίων in lectra, senum hebanorum in Oedipode Τyranno et Antigona. Ubi vero protagonista extra patriam suam degit, uti Deianira, quae Trachine, Oedipus alter, qui Athenis est, in his tragoediis horos esse civium regionis, in qua fabula agitur, rei naturae accommodatum est 1i; in quibus fabulis
necessitudini inter rotagonistam et chorum alia ratione consulendum erat.
Superest Philoctetes, qui nec chorum civium nec
incolarum Lemni 2 habere poterat. Requiritur igi
s lx Alia Iainen ratione egii in ipides, v. c. in Ione , de qua infra. 2j sophocles , uirum Lemnum totam Inxerit desertam , an eo littore ubi istiseidiam era specus, schol. ad s. E. explicat ne
22쪽
tur chorus advenarum Iudicium tamen Sophoclis in eo Observandum, quod aperte significat nautas, ex quibus chorus constat, non lyssis sed Neoptolomi esse, Cf. I S. 151, cuius rei haec mihi videtur ratio esse, quod chorus nautarum Neoptolemi majorem poetae praeberet occasionem Neoptolemi ipsius indolem accuratius describendi. ac in fabula quam egregie conciliatoris partibus fungatur, praecipue Ostendit s. 524, ubi Neoptolem turpe videtur, si, in auxilio hospiti ferendo, minus alacer esse appareat
quam nautae. Os nautas quantum misereat hiloctetae calamitatum declarant s. 169-190, 507-518,676-729. In Euripide eodem modo chorus constat liberis hominibus, qui, si rotagonista in patria sua degit, ejus cives et subditi esse solent, si peregre egit, incolae regionis, in qua res aguntur. Ita in Medea chorus est feminarum Corinthiarum scena est Corinthi); in Hippolyto, feminarum oro egeniarum res aguntur roegenisi in Alcestide, quae regina est herarum, senum Pheraeorum in Heraclidis, qui duce Iolao supplices Athenas venerant, Atheniensium in Electra,
virginum 7πιχωοιων i. e. Argivarum in Hercule Furente, senum hebanorum in Oreste, amicarum
Electrae, Argi Varum fabula agitur Argis i.
perspicue indicavit, nec scire refert Philocletem solum fuisse multi loci indicant. Ratio vero, cur in hac re traditionem Aeschyli, qui chorum secit Lemniorum, reli ruerit, nulla alia mihi videtur, nisi ut Philoctetae calamitatem ita redderet atrociorem; Aeschylum secutus est Euripides , teste Dione Chrysostomo.
23쪽
Regula autem, quam supra OSui, non Vereor ne
fabulis, in quibus aliter se res habere deprehenditur,
evertatur, si Xceptiones aptam quasque causam habere probaxero, quae aut in fabulae argumento et oeconomia sita sit, aut explicanda e more uripideo,
qui regulam suo fini accommodaverit. Et primo quidem loco nobis se offerunt Hecuba et Troades; quarum in utraque Hecuba est prOtagonista, chorus captivarum Troadum. At hae
non sunt Servae, in Servitute natae, sed mulieres nobiles, Graecorum ducum praeda εξα-o,, ec. vs. 102. road. s. 187, in servitute animi libertatem ServanteS, praeSertim quum recens sint captae;
nam in Troadibus, ante incendium rotae, in Hecuba, res aguntur in Chersonneso, servantes igitur παρειμιαν, qua quia SerVi carent scholiasta Sophoclis l. l. talem chorum improbaverat; et, quod praecipuum est, hae Solae sunt, quae cum Hecuba
In Helena chorus est puellarum Graecarum s. 193, Theoclymeni regis Aegypti, servarum S. 1630. praedonibus maritimis captarum. Haec, ut Helena, quae primas agit partes, chorum haberet mulierum Ουιιπαθουσῶν satis probabiliter finxit Euripides. Eo enim tempore multas mulieres, et a Graecis, et a
barbaris rapi solitas suisse, tradit Herodotus, istoriarum initio. In hac quoque fabula, propter συμα- θειαν chori cum rotagonista quae maior est in civibus in terra barbara adhibitas esse mulieres Graecas, et ea ei apparet, quod inde ab adventu Menelai,
24쪽
mariti, ut fingitur, carissimi chori 1 partes ad stasima restringuntur, cessante dialogo chori cum Helena. Λptior autem quam mulierum Graecarum chorus X- cogitari non potest, quia nautae Menelai ante Menelaum in scena adesse non poterant, et cum e fugere
debebant, et feminae Aegyptiae animo erga Helenam nimis fuissent iniquo. Ceterum servae illae indolem non valde servilem produnt, quum in fine fabulae, vs. 1628. Theoclymenum regem prehensum 2 retinent quominus regiam intret. Chori ratione non multum ab Helena disseri Iphigenia aurica Nam in hac quoque chorus est seminarum Graecarum, licet res non in Graecia sed in terra barbara agantur. ccuratius autem quam in Helena, poeta definivit, ex qua Graeciae regione feminae illae ortae sint. Ex ipsis enim chori verbis s. 1097. attente lectis, manifestum est esse Belias, in nescio cuius Deli urbis direptione captas, deinde venditas, et Chersonnesum abductus. Hoc callide finxit poeta, ut hae quoque mulieres Bianam praecipue colerent, nam in ChersonneSO, Iphigeniae, sacerdotis Dianae προύπολοι dicuntur. Haec singere iure maluit poeta quam horum sacere barbararum aut nautarum restis, quo tragoediae Oeconomia prorsus aspernatur Nec fortasse ha-
1 Memorabilis chori absentia ab orchestra et proscenio, inde ab S. 385-514. ut apparet ex s. 327 331. 334 515. Inde Menelaus iuxta regiae ianuam stans, chorum non videt. Idem locum habet Soph. istac. s. 13. ubi vide obeck. 2 Utrum chorus reliquit orchestram an Theoclymenus proscentum f
25쪽
rum mulierum Servitus παρρησα obstat, quia nullus iis locus est cum Thoante, tyranno et domino, disputandi, quippe qui in postrema tantum cena prodeat. Animi praeterea liberalitatem, Graeciae amorem et desiderium satis ostendunt in stasimo s. 108 seqq.
In eo phigeniae chorus ab Helenae dissert, quod ille a Minerva domum mitti iubetur, hic in Aegypto
In Andromache chorum constare servis salso ensiceretur ex eo quod s. 142 232. Hermionem vocant δεσποτην et δεσποίναν Non enim est serva, quae heram, sed civis, quae reginam alloquitur. Mulieres Phthiotides esse apparet ex s. 1048. easque nobili genere natas manifesto ostendit s. 767.
Eodem modo vindicanda libertas senum Thebanorum, in Hercule urente, qui s. 25 dicuntur δουλοι γελωτες τυραννίδος, Lyci nempe, qui e tempore hebarum tyrannu erat. Ionis etiam chorus ex more uripideo facile explicari potest. In catalogo personarum dicuntur Creusae θεραπονίJeς, S. 5i προςπολοι, S. 666 δμωιδες, Vs. 748 δουλευμα πιστον Aec appellati κλεινίει γυναῖκες contrarium probat, quia haec alius servi verba Sunt.
Mos autem Euripidis, quem infra explicabo, postulat ut chorus constet mulieribus, iisque subditis Creusae, reginae thenarum quum autem subula agatur Delphis, Creusa non facile alias comites quam Servas
26쪽
secum habere poterat. Dissicultatem chori servarum Euripides fortasse ipse sensit, quum eas in altercatione inter Creusam, Onem et Pythiam prorsus silentes facit. Duae sunt tragoediae, in quibus chorus, peregre petitus, non constat civibus protagonistae, nec incolis regionis, in qua fabula agitur Iphigeniam dico u-lidensem et hoenissas. In Iphigenia chorus est mulierum nuptarum Chalcidensium, s. 176, quae, Euripo navibus traiecto, per lucum Dianae, Vs 1814ulidem venerunt, ut Graecorum Xercitum et naves Viserent, quae Omnia accurate in parodo narrant. De
hoc choro, eiusque in fabula consilio ex poetae animo, non ita dissicile est certi aliquid pronunciare, etsi in hunc maxime cadat et in Ρhoenissas, quae unica sunt exempla chori peregrinorum, Aristotelis repre
απαγγέλἁειν 13. Raro enim ceteris personis interloquitur; ubi interloquitur, semper probat ea, quae postrema dicta sunt, vel semper miseretur illius, qui ultimus Verba secit, . c. Agamemnonis et Menelai, vs. 469, Clytaemnestrae, Vs. 1209 Iphigeniae, Vs.1336, 1404, unde, cui prae ceteris faveat, definiri
prorsus nequeat. Stasima, etsi per se pulcra, incredibili tamen modo languida sunt et aliena a rebus, quae prOXime antecesserunt. Ita I. c. post altercatiOnem et reconciliationem Agamemnonis et Menelai, chorus laudat, si quis modum servat in amore, im-
si mi verbis Schol. Arist. Actoria. s. 443 tarpit horum Phoenissarum.
27쪽
moderati Paridis amoris Templo deterritus , s. 544-590 post primum congressum Agamemnonis et Clytaemnestrae, quae adhuc ignara est malorum, quae impendent, auguratur oppugnationem et excidium Troiae, vs. 751-800 deinde, quum spectatorum animi vehementissime intenti sunt propter consilia, quae, Achilles et Clytaemnestra inierunt, ut impedirent quominus sacrificium perficeretur, placidissimis versibus celebrat nuptias Pelei et Thetidis, in cuius carminis sine obiter quaedam de itiis hominum monet. Deinde hymnum in Dianam canere iussus,
Deam precatur ut sacrificium bonum eventum habeat, nempe excidium Troiae Manifesta haec chori παθεια. nisi defendi, at excusari tamen eo potest, si animadvertimus Euripidem coactum fuisse ut chorum sumeret peregrinorum, qui natura sua alienis calamitatibus minus commoveri possunt quam Cives. Becte enim evitavit chorum militum, non quod illarum mulierum cum Iphigenia, aut alio maior sit GD αθεια, nam nulla St omnino, sed ne Iphigenia, ut ChalcidenseM,
Phoenissarum argumentum petitum est ex eschylitri logia Thebaide, quam cicherus 1 ex Nemea,
Septem ad Thebas, et Phoenissis constare lacit. Nimirum post Septem ad Thebas sequi debere sabu-
28쪽
lam i), quae sepulturam olynicis, poenam nligonae et aliquam sortis mutationem Oedipi contineat, suis tragoediae Septem ad hebas satis luculenter
ostendit. Haec autem argumenta comprehendi non potuerunt sabula, cuius chorus constaret hoenissis,
nisi peripeti dramatis facta sit per nuntias hoeniSSas, neScio quam καθαρσιν, Seu Odi solutionem,
Τyr asserentes. robabilis enim ingenda esset ratio, cur hoenissarum legati venisset Thebas, inter sepeliendi fratris consilium, ab Antigona captum, et sepulturam ipsam nam durante obsidione et fratrum pugna, hoenissa Thebis non adfuisse ex ipso silentio consciendum est). Ob quam enim aliam causam eschylus chorum virginum hebanarum in Septem ad hebas mutavisse putandus eSSet. Ρerperam autem, ut suspicor, perhibetur Euripides suas hoenissas ex Aeschyli Septem ad h. et tertia tragoedia conflavisse etenim ex omnibus episodiis,
quae in Septem doli haud obvia, in hoenissis introduxit, nullum ex tertia Aeschyli fabula mutuari potuit, nisi exitum Oedipi. De iis, quae
Euripides ex Septem ad h. sumserit, egit er- mannus in hoenissarum editionis praefatione qualem comparationem inter Aeschylum et uripidem,
1 Iocastam in tertia fabula in scenam prodiisse mihi non veri simile videtur, quia in Septem ad Th. nulla eius ratio habita est, sed Antigone et Ismene prodeunt, ut Polynicem et leoclem lugeant, quod, si Viveret, matris erat Minoris momenti est argumentum, quod eius mors sit celebrata in alia trilogia, sedipodea. elcher I ril. p. 359.
29쪽
huic iniquam esse iure amrmavit elcherus 1). In iis autem partibus, in quibus Aeschylum non
Secutus est, recensendus est chorus, de quo hic agendum est. Constat enim virginibus Phoenissis, quae Apollini Delphos donum missae, hebas Venerunt. De quarum adventu animum meum advertit Cl. Geelius ad errorem interpretum, qui putaverint irgines illas adverso vento coactas esse, ut Thebas se conferrent. Hoc autem a poetae verbis adeo abhorret, ut verba
non nisi in contrariam partem accipi possint nempe Phoenissas consilio hebas venisse, ut Thebani, pro arctissima necessitudine cum metropoli, legationis participes essent quo facto hoeni8sarum συμπαθεια, cum rebus, quae hebis geruntur, multo melius explicari potest, et quamquam illud negari non potest, chorum peregrinorum natura Sua magis extra tragoediae actionem manere, hoc ideo huic fabulae minus nocet, quod in ea satis magnus est numerus
personarum, quae Eteoclis indolem et facta produnt; hoc autem secus est in Aeschyli Septem ad h. is rationibus 2 in quibus hoenissarum chorum explicui, Euripidi etiam aliam accessisse puto, studium nempe
2 Non valere Scholiastae obseivationein, ' in in peregriui nisumtum censet, quo tutius hi teocli possint obloqui, apparet ex eo, quod Aeschylus Sus sit choro virgilium Thebanarum.
30쪽
spectatorum oculis gratificandi. Si enim satis ducebat versibus suis numeros praeire, quibus SuaυeSulciri modi possint ij, cur non tales elegisset chori personas, quibus splendidus vestimentorum apparatus aptari posset y