Disputatio de statu Lacedaemoniorum ante Lycurgum / Carolus Fridericus Hermann.

21쪽

illam urbem Pausanias non ab Agide ejus ve aequali Soo 73), sed plus quam ducentis annis posterius ab Alcamene rege expugnatam narrat 7 ), eademque cati Sa est aliorum Laconicae oppidorum, quae quum ex Ephori narratione ab initio omnia Doriensibus paruisse consentaneum foret, Secundum alios aliquot demum saeculis post in Spartanorum dicionem pervenerunt; postrem O si Vel maxime concedamus, quod plurimi . harum rerum scriptores arripuerunt, illa OP pida pariter atque Helos amissae libertatis desiderio inter ipsas Spartanorum turbas desecisse nec nisi corroborata per Lycurgum republica iterum subjecta esse ib), nihilo minus apparet Victoribus statim post Occupationem terrae et Ogris opus suisse unde Victitarent, et hominibus, quorum opera illi agri colerentur, neque exspectari potuisse donec iterata desectione quasi jus adipiscerentur victos in servitutem redigendi: quod si hoc certe contra ipsam rei naturam Ephorus tradidit, de reliquis quoque dubitandi causas fuisse non infitiamur. Ne tamen veteris scriptoris auctoritatem temere spe namus cumque iis, quae illius levitas deformavit, Simul etiam an liquam memoriam rejiciamus, quae Vel detortis depravatisque narrationibus plerumque subest, primum quidem animadvertamus ea, quae Ephorus de peregrinis in civitatem receptis narrat, etiam ab Aristotele confirmari, qui Lacedaemonios ait sub primis regibus

25) Cf. Cluvier hist. d. prona. tenis de la Grece T. II, p. 168; Manso Sparta T. I, p. 68 etc.

22쪽

civitatem suam cum multis hominibus communicasse eaque re esse

cisse, ne inter tanta bella, quibus tum premerentur, hominum in opia laborarent 7- ; tum autem quod ille de iuris aequalitate memorat, qua reges conditores etiam priscos Laconicae incolas cum Do riensibus comprehenderint, quamvis Primo ad Spectu absonum vi docitur 77 , aliquid tamen fidei ex Ceterarum civitatum, quarum similis origo fuit, comparatione accipit, ubi legimus et Corinthi veteres re ges, imperio tantum ad Aleten translato, Pristinas sedes retinuisse 7 , et Sicyone atque Argis praeter tres Doriensium tribus quartam indi genarum exstitisse λ'), Messeniorum denique Primum regem Cres Pliontem, agros amice cum indigenis partitum, eandem quam Pro clem et Eurysthenem invidiam incucurrisse, quasi rem publicam in sub dilorum gratiam administraret δ'); quibus omnibus inter se col-

6 Aristo t. Pol. II. 6. 12: λέγου δῖ, ως ἐπὶ μῖν τῶν προτερων βα0ιλεων μετεδίδοσαν τῆς

seenis much Safer to reseci the statuments of VPhorus Dic. z8J Parisan. ΙΙ. 4. 3: Λωρίδας ιεῖν ουν καὶ 'Tανθίδας σωραδύντες την βασιλείαν Ἀλητη κα- τα μένουσιν αὐτου , Των δέ Κορινθίων ὁ δῆ μος δε μεοεν Duo Λωριέων κρ/χτηθεὶς μαχη: ulli eodem quo Spartae modo Primum voluntarium obsequium , mox bellum ci victorium armis rela- iam inveni mi S.

23쪽

Iatis haud scio an caulius ita versaturi simus, ut illa ipsa, quae inliac narratione pugnare cum populi victoris moribus et aliarum gentium exemplis videantur, inter earum turbarum causas resera mus, quibus non Spartam modo, verum etiam alias Doriensium civitates eadem aetate labora Sse Cresphontis exemplo clarissime intelligimUS.

Quippe ut statim sententiam meam operiam, vix dubito quin civitas illa jurisque aequalitas, qua cum Peregrinis veteribu Sque

terrae incolis communicanda et Cresphontes et gemini Spartanorum reges civium suorutia invidiam incucurrisse dicuntur, cum iis turbis, quae non magis Lacedaemoniorum ante Lycurgum quam Omnes Doriensium civitates eXercuerunt, ita cohaereant, ut regeS, qui potesta tis suae fines extendere plusque Sibi quam a majoribu S traditum ac cepissent auctoritatis arrogare Studerent, indigenarum sibi animos conciliare eorumque Opera contra. i PSos populareS suos uti Voluerint, donec aut vi aut metu incepto desistere eamque potius rei publicae formam agnoScere cogerentur, in qua caput imperii penes Dorienses

p. 361: 'Eνομος δῖ τον πρεσ*6ντην, ἐπειδη εῖλε Μεσο, νην , δι-εῖν φη0ὶν εχ πεντ, πόλεις cii τῆν, 60τε τῆν πιενυγλαρον μύν ἐν μέσω Της χι ρας κερο μην ἀποδεum βασίλειον tii τω τῆς βασιλεία ἐντευθεν δε 'Duίτην πρεσβευτὴν εις Πυλον -ὶ νων τοi . Μεσσηνίους Ωrα ις τοῖς Λωριευσιν ἰσονομους ποιησοντα' ἀναειοπαθοὶ/ντων δε των Λωριέων μεταγνόντα μυνην τὴν Στενυκλαρον νομίσω πολιν κ. z. λ.; nam quod LeWis. l. c. arguit Pausaniam agrorum tantum divisionem, non juris similitudinem commemorare, illorum aequabilitas cum hac necessario cohaeret.

24쪽

esset, reliqui, quam Vis libertatem retinerent, tamen ipsa civitatis communione alieno polius quam suo jure Ii verent. Hoc enim ostquod Ephorus ait Agidem Eurysthenis filium αφελεσθω τηυ ἰσουοQίαυκαὶ συvτ5λειυ προςταξαι τη Σπαρτη: Unde fiebat, ut quae antea pro in Priae et immunes civitates fuissent, jam in municipiorum, immo pagorum locum detrusae 8 i) a communi lolius dicionis capite pen

derent atque ibi demum quasi juris sui sedem et domicilium ha borent 88); quod etsi nihil aliud erat nisi quod in Allic a dudum

Theseus instituisse serebatur, quum duodecim oppida unius rei publicae vinculo complecteretur, tamen et illic initio magnum iis, qui ipsam urbem incolerent, pondus addiderat ' ), neque iis sacile placebat, qui communi stirpe oriundi multo sucilius inter se coi-

25쪽

bant 8 , nedum iis qui quum helli tantum jure cum victoribus coa

luissent, quidquid aut consiliorum aut judiciorum exerceretur, eX illorum voluntate et arbitrio potius quam e re communi fieri e X Spectare poterant. Et longe certe aliud tam Cresphontes in hi se nia quam Eurysthene S Proclesque in Laconica instituerunt, quorum utrosque Audimus ante omnia illud egisse, ut totam regionem incertas partes civitatesque distribuerent bo), quas consentaneum e Stquam quam communi foedere junctas suo quamque jure USaS QSSe, neque aliorsu in re sero quod Ephorus addit Spartae regni Sede con stituta in reliquas partes et ipsos regali nomine mi SSOS e Sse, quos profecto non magis quam posteriori aetate εὐ) mitti necesse erat,

Strabonis Verba omnino corrupta atque ita corrigenda optaseat, ut pro minσαι Potiti K gr01εις cum quacunque demum nota numeruli legamus. Possis etiam πυλεις rutiς, ut Parii erat quo in Messenia totidem cisitates quot portiones constitutae fuerint; nam quod ἐκ GT0μ -

πολις Laconica appellatur Strabo VIII, p. 362 ; Stepi x. Byκ. passi ui) ad posteriorem apta

tem spectus.

86) Luclamanni hariolationibus, qui spartan . Stants v. p. 180 sqq) sex illas pro 'incias, quas Strabonis Verba iam ab Agide. inde antiquatus csse docent, ud posteriora tem pora reseri, singulisque partibus binos harinos tas praeficit, quos post Messenium occupatam viginti numero fuisse Vult p. 184), jam in Annal. crit. Berol. p. 244 occucurri, nollemque etiam Schomannum sibi sanii qu. Juv. pubi. p. 113) de magistratibus per oppida peri oecorum dimissis persua8isso. Κυθηροδίκου certe prorsus sin Sut 0ris ratio est, ne si Volmaxime concedam viginti illos Lacedaemoniorum harmostas, quos schol. Find. Olymp. VI.

26쪽

nisi suam quemque portionem antiquis moribus et peculiari norma regere voluissetit; quod autem Pergit his permissum esse ut quem cunque peregrinum Vellent in ci Vitatem reciperent, non magis ad exteros refero quam ineptum illud advenarum nomen, quibus idem alio loco cf. not. 17) sive Proclem sive Eurysthenem imperium suum firmasse narrat, Sed utroque hominum genere priscos incola Ssignificari arbitror 87J, quos quamvis eosdem fines incolentes tamen

151 in explicanda scytalae natura commemorat, ad ipsam potius Lacondiam quam ad eX-terarum urbium rectores Spectare. horum quoquo militarem tantum potestatem fuisse recte Vortum ius gur Gesch. helten. Stantsu. p. 69) animadvertit, in peri Oecos autem ipsos Spartanorum magistratus vim iudiciariam exercuisse confirmat Isocr. Panniti. g. 18 It τῶν γὰρ ουτω μὶν ἐξ αρὰ γῆς δεινὰ πεπον90etων , ἐν δε τοῖς παοουοι κωροῖς χρη λβ υν οντων, εξε τε τοῖς ἐφυροις ἀκοίτους αποκτεῖναι To0οντο ς σσους ἄν βουλωνται, quodque in contrariam partem assert Maasius ad Xenoph. Rep. Lac. p. 286 ex Plat. legg. Ι, p. 637 Λ: καὶ οἴτ' ἄν - ἁγρων ιdοις ουτ ἐν ἄσΤε ν Oσων Σπάρτια mMς μέλει συμποσια . . οὐδ' ἐοτὶν οστις ἄν do νεῶν κω- μή ντί τινι ιιετύ 1 έθης ουκ ἄν τqν μεγίστην δίκην εὐθύ ς ἐπιθείη, tantum abest ut peculiares judices circa oppida agrοηque fuisse os tondat, ut illud potius confirmet, quod Xenophon ipse VI. 1 et Dionys. IIal. exc. arcti. Roin. XX. 2 tradunt Lacedaemonios Omnino majoriistius natu permisisse τοilς ἁκqομουντας τῶν πολι των ἐν υτω δή εινώ των δομο0ιων Τοπων ταῖς

SI) Liceat hic repetere quae in Ann. erit. cit. p. 237 in eandem sententiam disputavi: der Augensche, Iehri, dass die ἐπηλυδες ἄνθρ-οι, durch deren Ausnahme Eurysthenes undProhles sich machi unii cadurch Derhasst gemachi haben sollen, una die ζενοι, die sis διατὴν λειπανδρίαν συνοίκους δέχεo9αι ἐπιτρεψαν, eine und dieseme Mens chenclasse At, und Ephorus nur den Ausdruch ἴένοι, den er. wahrscheiulich in seiner Quelle gefunden halte, dureti ἐπηλοδες erklarte, obschon ξένοι nach spartanischem Spraehgebrauche auch Dden eingebqrenen nichispartiaten bezeichnet zu haben schelat, cf. Xenoph. Uell. V. 3. 9 et Plut. inst. Laec. T. VIII, p 2ba. Illud tantum, quod ibidem p. 238 posueram, jam Superius pag. 22 retractavi, ubi Aristotelis quoque Iocum, quem in disp. de Homo eis P. II ad Mothaces retuleram, ad Ephori potius narrationem confirmandam adhibui; exteris autein Spartanos rarissime tantum ei vitatem suum impertivisse clarissime docent Ilerod. IX. 3b et Dionys. Mai. II. IT, neque ante Lycurgum novimus nisi unum Minyarum sive I Srrhenorum exemplum, qu0s tamen ipsoS mox rursus ejecisse in s. not. I 19 et 120 videbimus.

27쪽

et quia alienae stirpis et quia hostes fuerant δ' Esυους a Doriensibus appellari potuisse constat. His Vero ut reges Potissimum ad potentiam Suam augendam USOS esse eoque consilio Vel invitis civibus suis illorum jura promovisse Suspicer, Praeter clarissimum Ephori testimonium et Mes Seniae exemplo adducor, ubi prorsus similia ab iisdem regibus in plebis gratia in cf. not. 80 instituta esse legimus, quos Plato narrat immodica cupiditate ad jus fasque violandum in Stigatos esse fcf. not. 31 , et illud me movet, quod etiam posterioriae tute Spartanorum reges magnis quibusdam vinculis cum peri oecis conjungebantur, unde sucile colligi potest ante Lycurgum, quum nondum arctioribus finibus potestas eorum circum Scripta esset, eodem modo quo Homericis regibus integra oppida peculiaria fuisse videntur θ' , Laconicorum quoque ma X imas opes in Peri Oecorum urbibu S constitisse, quorum florem iccirco quibus possent artibus augere Studerent. Nimirum et tributum, quod Lacedaemonii hoc est peri oeci pendebant, non populo sed regibus Spartanorum solvi dicitur U), et agrorum quidquid ipse Lycurgus regibus praecipuum a s Signaverat, in multiS Peri oecorum oppidis situm fuisse legimus 'i), qua descriptione OPPODitur πολιτικὴ χλοα, quae aequis portionibus inter reliquos cives distribula Helotum

Λακεδαιμονιοι τοῖς βασιλευοι.

28쪽

manibus colebatur 'a); denique mortuorum regum sunera, tanquam ad ipsos pertinerent, omneS peri oeci luctu et comitatu prosequi cogebantur' ); quae quum facile op Pareat Lycurgum non primum in stituisse, Sed antiquitus tradita retinuisse et in Posterum sanxisse, haud scio an primis Post occupationem temporibus, antequam ipsi reges per potestatis Suae abusum invidiam et suspicionem civium Contra Se excitas Sent, ea ratio obtinuerit, ut quod singulis civibus Helotes, idem regibus peri oeci essent horurnque illi obsequio et ad

jumento non minus inter reliquos Dorienses eminerent, quam regeSU Omericos etiam principibus et ducibus ceteris opulentia et divitiis antecellere videmus. Hanc igitur, quantum in tantis tenebris con jectura assequi licet, primam illarum turbarum originem sormam que suis se haud improbabiliter milii suspicari videor, ut Doriensium rege S simili modo quo post victoriam Persicam Pausaniam videmus, Subita fortunae commutatione elati superbierint tantasque subditorum copias nacti, qui toti ab ipsorum nutu et arbitrio penderent, hac ipsa arte cives suos ad illorum condicionem deprimi posse Spera Ve-Vint, ut utrosque jure aequarent, quantumque Peregrinorum, hoc

96) Herod. VI. 58 : ἐπεαν γὰο ἀπομύνη βασH εος Λακεδπιμονίων , εκ πάσης δεῖ -κεδαίμονος χ', οἷς Σπαμνι η νέων αριο φυ Tu ν περιοίρων αναγκαυτους ἐπὶ το κλὶδος ἰέναι : Cf. quae do Μesseniis post primum bellum in portoecurum condicionem redactis narrant Aeliati. Var. His f. VI. 1 et Pausan. IV. 14. δ: Vπροείρητο δε κω Dr. τώς ἐπιφορὰς τῶν βασιλέι κῶ αλλων τῶν ἐν τέλει καὶ ἁνδρας ἐκ τῆς Μεσσηνιας καὶ τὰς γυναῖκας ἐν ἐσθῆτι γ κειν μελαίνη, καὶ το ις παραβ ritεκειτο ποινκὶ, prorsus iit Herodotus quoque Paulo anto: ἀνύγκη, inquit , α Οἰκίης Δάοτης ἐλευθέρους

aliis quoquo viris illustribus eundem honorem habitum esse addit, manifesto illud tempus Prodit, quo jam senatores adeoque ephori similem cum regibus locum occupaverant.

29쪽

est veterum terrae incolarum, Sibi manus dare atque obsequium praestare vellent, in plenam ac Perse C tam reipublicae communionem reciperent; DorienSes autem, qui sua Virtute communibusque armis tantam regibuS potentiam acquiSitam meminissent, Sibi quoque ali quam ejus Partem vindicarint, tandemque Victa illorum pertinacia jure meritoque eos, qui Achaeorum potiuS quam ipsorum reges esse VoluisSent, e principum Suorum Serie generisque denominatione sustulerint θ'. Neque illud in hoc rerum decursu addubitaverim, quod ex narrationibus superita S memoratiS Prodit, multos Achaeorum, qui se ex illo regum instituto avitis moribus servatis Coalescere cum victoribu S posse speraSSent, Dune restituta horum Praepolentia et ipsos ad pristinam hostilitatem rediisse, donec Vi armisque iterum subigerentur; cujus facti simillimum exemplum in Latinorum histo ria exstat, qui quum Sub extremiS Romanorum regibus tantam cum populo Romano societatem iniissent, Ut quamvis in eo foedere superior Romana res esset, et ipsi secunda hujus sortiana ut participes si uerentur et Tarquinius Superbus vel manipulos ex Latinis Roma nisque misceret ' ', Romanorum autem dicio illorum accessiones ) Butim annus quidem in Mytlaol. ΙΙ, p. 266 sq. ex illa nominum mutatione, qua Agis et Eurypon pro Eurysthene et Procle regiarum Stirpium D νυ/ιοι facti sunt Pausan. ΙΙΙ.7. 1; cf. su p. not. 17) colligere sibi videtur, illos Viros gentis conditores fuisse, quidquid ultra narretur, inter fabulas relegandum esse; nos Vero, quamvis multa in prisca illa memoria turbata sint cf. Lachmania. I. c. p. 309 sqq.), fabulosa tamen etiam primorum illorum regum nomina eo minus cengere possumus, quo minus tu ea cadere Videtur, quod ipse Butimannus p. 168 recto docet mythica nomina ab historicis ea re distingui, ut Eignificationem eum argumento fabulae c0njunctam habeant.

30쪽

ad Terracinam usque et Circejos extenderetur pH), mox pulso Tarqui Dio, quem veri simillimum est liac quoque re suam potius quam communis rei publicae potentiam augere voluisse 'i , ad arma redierunt nec nisi multis post annis ad pristiuum Obsequium redacti sunt θ'); quod si illud tantum apud Strabonem correxerimus, ut aliquam certe indigenarum partem Pariter Ut eo S L; tinorum, quorum ager publicus populi Romani factus esset M), Statim ab initio in clientelam Helo tumque locum pervenisse Statuam US, reliqua quae de mullorum oppidorum expugnatione posterioribus demum Saeculis facta legimus, eo sacilius cum ipsius Ephori auctoritate conciliabimus, quo magis

consentaneum e St SPartanis, quorum, quUm Laconic3m occuparent,

duo tantum millia suisse traduntur i 'st , posterius aucta in luniam

96) Insignissimum liuius rei testimonium est foedus M. Iunio Bruto et Horatio Coss.cum Karthaginiensibuη ictum , unde Polybius ΙΙΙ. 22. 11 inter alia etiam Ii nec serunxit:

M) Miror quanta fiducia Niobuli rius roni. Gescti. T. II, p. 28 haec coercondorum Lu-tinorum causa instituta principatumque penes Romanos fuisse narret; longe aliter Livius L. 49: Latinorum sibi maxime gentem conciliavit, ut peregrinis quoque opibus mutior inter cives esset. 98) Leves quo hist. crit. de in republ. R Dinaine T. I, p. 20: Rome, devenue republia enine, mali assaiblia par tes suites de la revolution qui l'anait rendue libre, eui besoin duplusiaurs siecles de guerre potir reosuurer la puissance qu'elle auau eue fous Son dernierroi et doni elle ni e s'etait d. pouilige en te chassant.

καὶ καθ ' αυτους ἐν Σ πύρτη κατώκ Io αν , ἐν τούτοις τοῖς καιροῖς τοσουτον φρον/ῆοαι φνης αντους, Ποτεοντας οὐ πλείους τότε δισχιλίων οὐχ ηγησασθαι οφῆς αὐτους ἀζίους εἰνω ζῆν, εἰ μη δεο πυται πασῶν τῶν ἐν Πελοποννῆσφ πυλεων γενέσθαι δυνηθεῖεν.