장음표시 사용
141쪽
ye institutum exemplum liberorum Sciam: , qui filius , & puella rei nescia. in carcerem portantur & occiduntur, exin oblisis fauci. bus, id alatu corpora in Gemonias abjecta. De iustititia istius ii. moris mcluti it Grotius. δερε De Perduellione plastica agit tota Lex quisquis. C ad L GU HM. Jul. Majest. quod demonstrat tum obje quin, quod sunt Consistoriani & Senatorcs , tum expressa verba: utpote majestatis Hic liberaliter quidem Arcadius liberis perduellium ejus. ' s. i. 1 M
modi Imperatoria lenitate vitani concedit . quoad allia tamen incommunionem realsis deiicit fine discrimine aetatis. In laesa Veneratione a maiestatica , quo pertinent maledicta a vνά. L. r. hin Principem, statuarum e princ palium dehonestamenta, alia- que , nihil peculiare peramus. C. Ad laesam Auctoritatem Maiestaticam , qua iura maiestatica να- ter. indigno ausit invaduntur & usurpantur , referimus Di a moneta crimen, in quo tamen ad licto consciemiae eximuntur a Constan- φ'
Huc etiam pertinet, quod sacrilegi moros hominem iustae Cons. m. iam aetatis, ac manuum arm umque potentem eximunt crimini, Aquo sacra Judiciaria potestas, propria & privata injuriarum Vin x g. dicatione, violatur tanta quidem cum vesania , ut debiliori e L. Laeo. etiam laedentem ad ulterius sui ludibrium & injuriae continuationem , provocandi necet statem imponant. aliter de existimatione periclitaturo. Sed plus in hoc valent mores , licet non boni , quam bonae leges. quae causae horum, nunc inquirere non vacat. Gaudeant interim eiusmodi Maiestatis iurium invasores . defendi non tantum , sed & juvari suam audaciam a divinis Patribus, quos Moralistarum nunc nomine vulgo laudamus, & admiramur , quorum quidam docent, luere innocenti in ubi 'vita, boηor, aut res fam liaris periclitatur , contra eum , qui per calumniam adrersim nos git, acceytare ct Osferre duellum', imo θnon provocando ad duellam occidere occulte actorem calamniosum , cam bac ocaisio sit vera defensio. qualia plura ostendit erudito orbi, quisquis ille sit, Ludovicus Montaltius in literis Provincialibus de Morali de politica Jesultarum disciplina.
Delicta carnis ea, cum Feldeno, existimanvis, quae oriun- 2.mem. r. cra
142쪽
- r. tur ex qualibet latemperantia cibi, potus , veneris. Vitium Nintris o gutturis, uti in teneram adeo aetatem incidere posse vix putamus, ita illud non modo non minuit aetas homini biu, sed etiam auero adulterii crimen detrum post pubertatem incipit, ait Papinia. nos. quod amplius explicat Ulpianus; ' nam licet minor annis duodecim nupta , nisi explesset pubertatem apud virum, non est legitima Uxor. Cum tali autem, concubitus viri extranei, constituit tantum Jure Romano ' adulterium. Jure ergo Carion. & m
ribus nostris aliter se res habet. Aristoteles t intra generationis tempus, quod septimo septenario annorum desinit, Conjugatorum consuetudinem cum aliis delictum puni bile dicit; ultra id tempus si rem habeant cum aliis Coniuges adhuc, inter turpia quidem refert , sed extra poenam . quia 'iro eius sententia, id tempus non liberorum generationi, sed voluptatis de sanitatis rationi tribuendum est. XXV. Judiciorum ratione , quae aetas possit vocari in ius,
in Judicio stare; postulare pro aliis; ubi tamen Judex provide
bit, ut exaequetur Partibus auxilium Advocatorum, ne ab una parte consistant omnes, quos meritum aut tetustas nobilissimos fecit; ab alteri vero adhuc rudes& urones) qui accusare, accusari ve possint, notiora sunt, quis, ut istis repetendis hic simus operosi. Testem M. Seneca adducit puerum quinquennem qui Procuratorem de adulterio cum matresamilias suspectum , postquam maritus occisus in cubiculo repertus esset, digito monstravit l, micidam. Husmodi testes, cetera inhabiles admittunt tamen
Dd. ' in delictis talibus, quae dissicilis sunt probationis, non Ouidem ad plenam probationem , sed indicium saltem aliquod faciendum. Impuberes pubertate proximi, licet in judiciis publicis, a a quibus etiam regulariter removentur X X. annis minores, b testes idonei esse non possint, in aliis tamen testari volcntes e non prohibentur de jure Civili. De fide autem illis habenda, censebit Judex. ἀIn quaestionibus, quae per tormenta & eruciatus sunt, ad quae cogit interdum humara societati necessitate judicandi,) e V
143쪽
observari siet, inquit Ulpianus b ut impuberes non torqueantur , , L. r. r. 3 cuius rationem petere licet ex trescripto D. Pii , quod recenset
tιrim tueri videtur.suspectiorci quoque eosῶm facit ad mentiendi L. io. pro . facultatem. interim terreri, ct habeκa, set ferula cadi solitos id d a. L. i. g.
aetatis homines, testatur iterum Ulpianus p d quod idem in pubertati proximis, si intellectum rei habeant, concedit, sed ia. remota Carnificis operi e & instrumento, Ioh. Otto Tabor in f eap. s. n. singulari libro de Toriuris ct iudiciis. f Idem statuendum de Se aT. Dibus, & aetate corporeve defectis; quos tameN non e an- a nc. nis, sed corporis, animiq; viribus aestimandos esse monet Carp- I uis. 26vius b sed & hos, si plane decrepiti sint, aeque ut infantiae h Pν. Crim. proximos, ne quidem terreri vult Zacnias, i ob apoplexiae, quae terrorem in ea aetate facile sequitur, periculum.. Minores puberes nullibi, quaestionibus eximuntur sed ergo tempestivi Elc d 2. θώ. a sint, etiam non adhibitis Curatoribus. n. s. XXV l. Sententiae dictio & executio, quin contra omnem κ CarpR. ἀ- aetatem, eo modo, quo adversus illam potest agi, fieri possit, nul. Ium est dubium. Atque hic accuratum ossicium praestat Iussi s. mas. tia, quae tantum debitum aestimat & exigit, quantum homo per is aetatem, ubi illa respectum justitiae meretur, debere potest: ubique, moderante jus strictum aequitate, integrum. Si quid supra illud erit, ad gratiam & miserationem refertur cui movendae ae tas debilior apta est. Debitum ex delicto, poena est: quae non minus ex omni. ωL Grae. II. bus causis ad iustitiae libramentum examinanda. unde eleganter* a Papiniano ' astimatio dicitur. AEtas autem delinouentis ad D. δε istam aestimationem ' plurimum confert. salvHue ivllitia ejus consideratio negligi non potest. Infirma aetas licet delinquere L. possit, tantum tamen etiam in simili delicto non delinquit, quam tum animi firmatus, affectuumq; potens. Unde quod Alexander Imp. rescribit; Impunitas delicti propter aetatem non datur, regu ι. L. 7. C. de Iam & strictum ius continet; modum autem poenae non describit, qui prudentiae judicis relinquitur; ita is usso modo rationem exce L. o. D. da dat. Nam fere in omn/bus poenalibus judiciis alati suceurritur. Paen. Nonnunquam & modum addit Legislator, quod in suribus ju- in
144쪽
nioribus egit Carolus V. in sua ne inest, & explicat Joh. ω- to Tabor in Racemationibus definitionum Criminalium. t Mollius tamen loquitur Tryphoniniis JCtus , ' quod miseeratio Judicem ad mediocrem poenam producat. Neque enim in Asyitre est matione extrinsecum aliquid est aetas deliquentis, sed in ipsa causa delicti haeret, quam Judex ex valore suo taxat, nec, Legis administer, Lege clementior esse potest. In di peWatione autem grauia, quae summae potest itis Iudiciariae est, de vulgb Ararariandi juru nomine venit, miserationidi clementiae calidam praebere potest aeque aetas, ae alia ratio, ut poena, ex recta legis interpretatione promerita, vel remittatur vel mitigetur. quomodo Fratres Imperatores Gaudiae crimen incessi propter aetatem remisisse refert Papinianus. Quod postm dum imitati Imperatores Valentinianus, Theodosius, & Arcadius, omnes a poena incesti eximunt, ' qui aratu lubrico laρsi ante legitimos annos in illud crimen inciderint. An tamen in hoc. aut in quibus criminibus aliis , de qualem poenam, propter aeta tem summa potestas remittere possit, latius est argumenuun, quam ut isto nunc loco ad examen vocetur. CAPuT IV.
De his, quae Tempestivitati aetas obsunt.
I. QM hἰς amphin tractanda. II. Obot Tempestivitati atatis. quod spem nascituri partia resolνit. IIL De partu inanimato ct avi.
tur Inipestivitati aratis. V. Mors quatenus obest. V I. De abjestione o ιxpositi
VII. De horuhidiu. VIII. De Propricidio. I r. Quatenia Predigi declarati, i IX. De fatali intra MarmFurio, Mai bos contrariam
ORdo nunc exigeret, ut, quae Tempestivitati aetatis inserviunt& adhaerent hic exponeremus, qualia sunt aratu probari. interpretatio, computatio, aliaque huc facientia. Sed amputare dissertationem suadet ratio nostra. Inde paucis ea quae oblunt id vacuam paginam adjicimus.
145쪽
II. Obsunt Tempestivitati aetatis, viribusque eam exuunt, quadam ante inchoatam aetatem ; quaedam intra certam aetatis partem, quaedam communiter in partibus omnibus. Ante aetatem
inchoatam , ubi tamen spes praesens inchoandae est in nascituris, tempestivitati aetatis inimica est intcremtio ejus , qui in ventre est e quae sit vel infortunio, quod ad causas naturales spectat; vel ex petulantia hominis, quo pertinet casus Exod. XXI, 21. & imprimis piacula. quibus fraudibis nituntur , ut ait Gellius, ut stin quoque ipsi in corpore suo concepti aboriantur. III. Multis vane disputandis causam dedit distinctio- inter partum non animatum, & animatum, quam ab AEgyptiis & Graecis accepi se Judaeos & Rabbinos putat Grotius. ' Quid hac de re mentis fuerit Aristoteli, apparet ex 7. Polit. I 6. In eam opi
nionem Patrum Ecclesiae Christianae descendisse quosdam, es imprimis Augustinum , t satis liquet. In foro sane Juridico, fiuti receptissima est illa distinctio, ita potest tolerari, ad gra
dus poenarum constituendos , non tamen sub respectu animae
praesentis & non prasentis, sed sub respectu spei , quam Resp.
habet de nascituro vel remotiorem, vel propinquiorem, quamque concipit ex sensu embrionis debiliore, & adultiore. Atque sic justissima aestimatione sancita est lex Imp. Carolina de isto articulo. IV. Intra certam aetatis partem ossicio suo privatur tempestivitas nostra aliquo modo variis ex causis , quae hominem aetaterempestivum gerendis negociis reddunt ineptum ; qualia sunt in Prodigis declaratis, Furiosis, Morbosis. quorum singulorum rationes & momenta huc reserre nunc non licet. V. In omnibus aetatis partibus contraria est tempestivitati aetatis mors intempestiva: nam tempestivam pro genuino & natu. turali termino ultimi senii accepimus jam anici istam malitia advocat, aut immittit fatum. V I. Illo modo statim abiectio & expositio Infantum se o-st elidit; de qua Aristoteles a legem esse vult, Lycurgi instituto si mi em: hibit alatur mancum , aut membra orbatum. Sed rectius Justinianus b Imp. cri ineu id vocat. a sensu humana alienum: & exponentes iudicat tanto deterior' homicidio pontis , quanto cala-mιtasiora bus ii luserunt.. unde hac de re Nemesis Carolina c pro diversiis
146쪽
ria De Tempesti' Iste aetatis. Pars III cap. In
diversitate causae, dc eventus vindicanda sapienter disponit. Excipiunt tamen hic monstra, d quae contra humanam sed nam ad alterius animalis potius figuram accedunt e VII. Scquuntur alia homicidia culpose variis modis perpe-L.i3, de V. IUam quae citra culpam, Iure 1ubentι fiunt, ibi tempestivi- ἡ 'ociis ' ossicio suo defungitur, maturum neci aliquem iudicans. det ad , . quod non tantum contingit in facinorosis, ossicio Magistratus tol- d. I. s. D, i, lendis; sed & in justis bellis, ac defessione, quam vocant, neces s seqΡ ria, s in casu cessantis judicii, pro tuendo eo bono, cujus semel ablati restitutio a nullo Judice seri potest , moderatὶ suscepta. D. d. I. Q I. Hinc autem removemus caedes pro defensione pudicitiae, hono-.ba Dd. ris, tortunarum, effectas. quas tamen juru venia g tempestivitati aetatis, aeque ac aliis conciliat. ὰ 2 Lia Vli I. Occisio sui ipsi iis ossicit tempestivitati r quae si dolo susci-
pitur , dolosum homicidium est, humanoque iure, in quantum id mor ' tuis manet. privantur id peragentes. unde apud M. Senecam h lex: ι an in se, νυγuom ab soa. r. De his graviter Augustinus. εim eontra Stoicam magnanimitatem dissem. Si velo ex animi de ι -' occidat, commistratione dignus est. ii Eaeerpt. VIII, 4. i δε C. D tib i. e. zzinea' ' Αmes de Conscient. l. s. e. r. σκε. GZ
1X. Fatali morti, intempestivae tamen , Exusne sit terminus Mmodus. an mobilis. Stoicis prosanius disputatum est , hodieque quibu dam Theologis. Eam in rem ex Arabum δt Persirum scriptis quaedam dis quilii Levinus II arnerus. Ad nos illud nune non pertinet. Hi , qui ante impletam senectam satis cesserunt. dictr videntur sua merre non de Ic In Ca r. μ ν , quod observat Casa ubonus eommeatatiis. ad Suetonium , ubi habet vetus Epigramma s In λοiatm aram me se l. Wisi. 16,2.. b c μ- ect in o. Felicitati Evangelieae videtur attribuere ι Propheta . ne a tim .nfans dierom . meae , qui non . leat Mi Vm, tris ra. Econtra Ecclesiastes monet, nati esse stultus, no mo aru intem Interim . ut eum Lactantio m concludamus, quod si vis, Wj ore νον νω . Interim , ut cum Lactantio m concludamus, quod ira ta est optanda sapienti, profecto nullam aliam ob eausam vi mDen ς. quam ut aliquid essiciamus quod quam ut aliquid
147쪽
Eunomiae sacrae r IQuas adorant, dc honorant , Sapientiae, Prudentiae, Dod rinae,
Quibus indulgent ; stirpi avitae, Gloriaeque inextinctae, quibus effulgent
148쪽
Venia Matis Lipsiae olim disputantis ;
edicturi, In Famae, Gloriaeque
149쪽
SAlve, Biga poli, salve praefulgida FRATRuM
Biga, o Ru THENu M praelustris gloria, salve. Nempe exempla Ducum, Comitum, ac memoranda Dynastum Ducis in exemplum, Tubiis quo lumen Athenis, Lumen in occiduum seros diffundis in annos ;Quin & ab ILLus TR i Lampas Phoebadia PARENTE Olim accensa, hodie N AT O Ru M pectus adurit. Audiat ergo omnis, stupeat, miretur &aetas: Ex VENIA AETATIS, crevit quae gloria magna AEtatis, PA T R I s , quaeque & tibi Lipsi a major ,
Nunc PATRI aetati, aetatis nunc ausibus instat Aurea NATO Ru Μ, mira vi Numinis, aetas. Hi, TEMPE sTI VI quonam se LIMITIs ISTA sJure coerceri patiatur , voce rotunda ,
Tam stabilire pares, quam respondere parati. Mira haec, cur miror , Nonne est divinitus illis
Ingenium, atque annis Legum prudentia major Maxima Ru THENI sic dant exempla per orbem, Praedigni Regumque & Magni Caesaris aula Nec minus hinc PATRIAE solamina magna PATRI Qus, Et nova Ru THENIS surgunt augmenta votustis. Conflua quin miscet Nicro cum gaudia Cum
150쪽
Tantum est, Tartarea haec inter tot praelia Mundi, Sese inter FRATREs Themidos quod Scuta fatigant, Cum PATRE quod NATI plinquam aurea praeliamilcent, Praelia consimilis, veluti miscere solebat, Formae , Pompejo cum Magno Vibius olim. Sic, o sic, quis non votis ardentibus instet erraua cuncta ruant, hac aliasta triumphenti At tandem, me thura vocant, ego thura crema- ΕΗ Tnu RI Divae Virtutis, dedita Virtus bo; RuTHENuΜ, ut crescit, quam thurea dona meretur: