Artis medicae principes de curanda febre typhode : comparatos in conspectum historicum / dedit Franciscus Ochs ; praemissa quaestione de auctoribus Graecis circa notionem affectus typhodis dissentientibus

발행: 1830년

분량: 610페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

461쪽

plentia in lethora vero Vel Sanguine raresa io pro- Sunt missio sanguinis, purgantia antiphlogistic etc. Q neralis itaque ulla habetur modendi ratio, sed quidquid

medicus moliatur, pendet ab indicio causae. Etiamsi coma, sicuti delirium, in distentione vaso rum provocatum fuerit, clamen a continuata detractions Cruenta, clysmatibuS, Iurgantibu etc. assectus non mi nuitur. quoniam in tenerrimis cerebri vasculis sanguis Propter atoniam retinetur, meque ad ampliora, uti par erat, propellitur Vires autem vitalos tali medela adso exhauriuntur, ut nequeant postea materiam morbi subi gere Et EXCernere; . Unde serius plurima mala insana bilia. Praestat hic, per evacuantia et alia idonea reme di si risemperaro impetum febrilem ut multu Metus sit, se sanguis immeabilis in majores Vasorum angustiasdspellaturi intorim situ corporis erecto a pius se di Θ, balneis pedum, epispasticis omnis impetus a capite de xivetur, talique cibo it potu aegri Sustineantur Vives, a quibus meque ebullitio manguinis, neque obstaculi augmentum metuatur Sensim enim sic calore blando et moderato corporis, diluentibus et attonitantibus ad

hibitis solventur illa, quae vasis impacta haerent δ). Ceteroquin quae delirio apta diosebantur, ea et hic conveniunt, inprimis fomenta capiti collo ius applicata; anodyna tamen Vix locum habebunt. Ubi magna inflam

malionis signa Cataphoram comitantur, Cur Apprime Con

veniet, qualis in phronitide ipsa sit. - Ηaec se statu typho de per se considerato praecipiunt BOERHAAVIUS et

In febr putrida continua, cuius ideam ad GA LENI HuCtoritatem uterque noster constituit, modo in Spissi

462쪽

tudino insammatoriam tendunt humores, modo in dis solutio nom. Illud vitium pulsu duro insigne est, et,

certe circa initia, satis valido, calore magno, haeretque morbi causa in crassioribus humoribus et vasis, miSsionemqu Sanguinis, clysmala, diluentia, refrigerantia etc. ad sanationem requirit. In altero aulam morbi senere non crassis sed te Duioribus humoribus fomes inesse Videtur; neque Calor hic insignis, nequs Phlogisticae temperie Signa Compa rent, imo saepe in morbosam tenuitatem solvuntur CPRS Siora. Interim offendero solet subita Virium proStratio, Et nomala subinde symptomata, quare malignae hae febres dicuntur, quae absque rapido impetu clandestino molimine conturbant omnia. Hisc profuerunt talia re mediR, quae aromatica virtuis penetralibus vitae insinuarentur, anguentes Vires erigerent et per sudore et Bustam saltem diaphorosin xpellerent de corpore latens allud malignum, epidsmico contagio saepe SUSCeptum, ut In est et febr pestil0nti; unde ais Nipharmaca haec medicamina vocabantur. Nocebant autem Vena SeClio, clysmata si similia debilitantia pariter atque inflamma toria sanguinis spissitudo ab alsexipharmacorum medica tIOne in pejus ruit. Rara quidem os maligna febris; quod vero in omnibus fers morbis acutis, Speciatim cum intensior inflammations iunctis, malignitatem subesSemedici opinabantur si cardiaca at tu aleXipharmaca ali dissima temero ingeresseant, summam aegrotantibu Pe niciem intulerunt. - Cura utriusque statu SYDENHAMO Praeeunte Monitur.

Putrida febris satis crobro sub id ei ci s specie insestat, tunc maximo in phronitidem propenSa. Haec enim Propter praecipuam intentionem Symplomatum se bri propriorum iam indo ab HirpocRAT veluti Proto

463쪽

typus febrium considerabatur. Signa morbi, praeterpathognomonica, qua Vulgari e Titu memorantur, Ino Ster recenset linguam aridam, nigram, Speram; sitfiminexplebilem, saeps subito sublatam, siquidem cerebri conturbatio supervenerit anxietatem, inquietudinΘm, lassitudin0m summam tussiculam delirium phreniti dem, Vigilias, coma, convulsionem diebus paribus ex acerbationem. Morbus tertio et quarto dies sappe letha liS, Septimum raro transgroditur. Si sexquisita sobris fuerit, solvitur saeps haemorrhagia, quae si tertio vel quarto arca apparuerit, lethalis est; solvitur etiam dis

decretorio vomitu, alvo, Sudore, urina, SPUt CraSSO.

Accessio pari dis possima, si id ante sextum evadit; Urina nigra, pauca, tenuis, huic lethalis lethalia angiuini Sputum, sanguinis mictus, deglutiti laesa, parotis non Suppurans, alvus imi fluxa Dequ etiam stricta utilis est, aestu quippe Aacerbato tutior Iaxa Η1PΡ. . Cum tr0mors morbus abit in delirium, itid in horlom. Transit in seripneumoniam, saepe cum elixio post ingentia alvi tormina quae oritur, Pessima solvitur critico cum rigor ΗIPP.) Causam BOERHAAVIUS cum prioribus quaerit in sanguine partibus blandioribus, liquidioribus orbato, statu instammatorio universali, viribus validioribus. Occasio nem malo oriundo praebent labores, exaestuati omnis et Asiccatio, quandoque concurrit limulus epidemicus. Subnascitur laesio cerobri functionum, dum sanguis amminus liquidus et meabilis , rapidissime tamen Pulsus, dilatata Vasorum minimorum orificia ingreditur, obstruit, inflammat, Simulque tenuissima pars, qua maxim mobilis si dosicit Spirituum secretio et transitu liher per cerebrum si nervos impeditur hinc delirium, coma, convulsio etC. Curatio sexigit aersm purum, frigidum, OVatum saepius integumenta minime sus cantia Vel aggravantia i Si tum Saepe erectum, ut a cerebro impetu Prohi

464쪽

bentur vel congestio Compescatur; potu copiOSOS, gratos, blandos, demulcentes, Crebro sed moderate haustos, SubocidoS, aqueos, tepidos facilius nim subcalidus i quo sanguini admiscetur aqua mulsa, In PeCBDS, Θ- revisi tenuissima Cibi conusniunt suos, sarinacei,hODdeati ptisana , ex fructibus sub acidis confecti. e Na sectio, Si morbi initium, tot horae si inflammationis topicae Signa , calor intolerabilis , arefactio nimia re Vulsi nece8Saria, Symplomata urgentia, neque Blio e medio facile superanda hanc magitant clysmata blanda, diluentia, laxantia, res rigerantia, repetita, prout i ΘΓ'dovis, alvi siccitas, revulsio requisita imperat humecta tio totius Corporis, haurion do vaporem aquae calidδΘhlandum per nares, Olluendo os et guttu P, AVando e de manusque tepida fovendo spongiis calidis loca, ubi plurima Vasa Contactui magis exposita medi Camenta aquosa blanda, nitrosa, acidula, alvum lenissime Iaxan tia, urinae materiem, Sudori vehiculum copia, non irritamentum Suppeditantia, emollientia, diluentia, lem Perantia. Ubi instammationis adsunt signa vel sutura praeSPi Cienda, Cavendum est, ne corpore aestuanti gelidus o ius assatim ingeratur, etsi compluros generatim nimiSCommendaVerunt. GALEN Us saepe quidem Vidit, non

paucos a febre ardent statim liborari frigida pola; illis oro humores sediocriter jam percocti fuerant, se bre remissa. Aegri momento quidem a frigida potions

JEvamen Sentiunt, Citissime Vero, contracti a frigore a SiS, novum eStum, anNietatem etc. Persentiunt. EtiamCΕLsus circa uno frigidae usum audiendus est. Ιmo Veteres fer omnes inde ab H 1PPocn Ai semper aliquid mali a frigida timuisso videntur, largis praesertim hau stibus assumta ' ), propterea cautionem CommendAbδnt. Aer autem frigidus recte laudatur, riuum longe rarior 84 Cf. AKmus II, 1. 72.

465쪽

quam aqua sit et illic calescat, dum inspiratur; nequo otiam hic gelidissimus tuto admittetur. Ubi calor maximus circa praecordia et frigus ex

tremorum, an epS QS Vena Sectio. Dum enim circa

vitalia viscor immoabilis jam sanguis colligi incipit, et

ingens quidem asstus si dolor ibi concitatur, unde Syn cope facile superv0nit saepe sanguis paucissimu ad hUCdum Versu extvsema propellitur, ac totus fere in SySlemat artorioso detinetur. bona section in tali casu instituta tollitur senuis unda sanguinis , quas fluida SUI ETSte evat, et qua sola cerebri Virtus et Vita omnis adhuc sustentabatur hinc Summum morti Periculum. Unde patet opportunitas si necessitas Venae Sectionis circa initium morbi faciendas, dum sanguini, nondum dimata parto senuissima, Oxpoditus est ii Cultus. Eva CuBti ex parte crassis humoribus, locus ori diluontibus et simit adminiculis, o inflammatio Sic optime praeca vebitur. In roliquo sobris decursu semps habeatur Vi Pium ratio, aetatis, anni temporis etc. Interim etsi ad sint Venas sectionem dissuadentia, urgeant Ver alia, quas illo alio nisi hoc auxilio possint superavi, ut ingens capitis dolor et aestus tamen et haec tentanda, CELso ipso praeeunte, Sed Coram medico, praemonitissimul do discrimin aegri amicis et Vena Claudatur, simul a tales symptoma levari incipiat. A clysmatibus abstinendum est, postquam lingua, IauCES, Oculi Culis humescer Coeperint, et febris impetu Temi Serit, aestu decreverit, se nimis indo vires attenuentur, Vel adeo supprimatur febrilis motus, ut causae evincendae impar evadat.

cum in febribus est requirit, quam circa Curationis Partem Praestantissima auctor uterque, SYDE HAMUM BΡ-prime secutus, Praecepit.

466쪽

Morbi sividorum, lico nomino ac signis plerisque

et aliqua specie eventus iidem appareant incauto, tamen indole scia, phaenomenis nonnisi perit observatiS, Vario tempore incrementi, status, Coctionis, CriSeos, esseCtu, eVentu, Sanandi methodo squisita, asp imm0nsum differunt, adeoque requirunt longe aliam medelam et ItaΘregimen Aph. 1404 s. . in semper ex primo et B cundo aegro discere sebemus, an aliquid praeter gene'TAlem methodum requiratur, ac continuo Videndum, an adhibita recte valeant. Pestis saepe exorta est in frigidissimis regionibus, tempestate valde frigida, neque igitur ex constituit Onου, Calore etc. aeris praedici potest nec notatis diu et quo tidie ejusdem calore et gravitat rogula ulla inveniri

Est etiam, ubi eadem pestis sub larva aliorum mor horum aliquamdiu latebat, e g. pleuritidis, catarrhi, anginae uti Vindobonae a. 1703 ; sed non multo post prodierunt bubones et carbunculi. Confirmat noster, quod

SYDΕΝΗΑΜUS animadvertit, morbos intercurrentes de genio dominantis epidomici nonnihil induoro, licst ab illo

ex propria sua indole omnino divorsi fuserint 'q). Anis hac quidem plurimi am notaverant, in graviori consti tution reliquo morbos, Si qui sorte intercurrerent, omnes Vel permulto in popularem abiisss. Sod ubi princeps inter populares, pestis ipsa, SaeviSSime grassa batur, consueti morbi omnes silebant, Vel ceris statima primo initio, priusquam propriae ipsis notae prodi

hant, in dominantis speciem ConVertebDntuP. A peste immunes perstiterunt, domibus suis inclusi, ab omni hominum commercio remoti, ut in monasteriis ei C. ObServatum est. Spatio enim loci uteros lonis in diluitur contagium, ut nocere amplius nequeat. ΓΘ SCent Vero aegrorum numero copia cillius adeo potest

467쪽

augeri, ut aerem amplius et intonsius corrumpat, itaquoad majus intorstitium postliari contagii efficaciam exten dat. - Prassunt haec interjicit DIEMERBROELIO. Morbi intordum circumvagantur populareS, qui omnino nomali nulli typo commode adstringantur, in Certamque Symplomatum arietatem Stendant, adeo ut idom morbus in ipsissima anni constitutione Variam et dissimilom pras se erat faciem notante jam pridem SYDΕΚΗΑΜ '' . Ad stegondum itaque characterem morbi epide mici plurimum conseri, ut 1 morbus adhucdum ignotus, recens infestus, ad speciem notam determinetur cui maxime similis sit. 2 illo obsesrvetur, qui eo tempor Cir a aequi noctium vernum et auctumnale frequentior fuerit SY

3 animadvertantur symptomata PontRUea, quae mortΘm, Salutem, meliorem, pejorem morbi statum PraeCed3nt Comitentur Sequantur. SpeCiatim

4 notetur, quomodo, quae inevitabili ritu eg runtur vel ingeruntur, juvent aut noceant. Diversa nimnasiliodus in morbo apparenter eodem populari con duxit, solaque Octrina nocentium et juvantium potost hic tutam in praxi dare regulam. comparentur plures eodem tempore aegrotantes simul inprimis in morbi initio. Sic s. g. a manifestis

romissionibus, stato sempore redeuntibus, fractum mor bum in intermittontem transiturum concludimuS, tales quo obres, licet sub continuarum arva decurrant, Cor lice fruviano tollere poterimus.

6 abstinsatur ab omni auxilio, quod dubium si,

Valde movens, mutans, teCtum morbi genium ObSCurans,

468쪽

bat, putredini adversa, Itim sedantia et inaul victum

tonuem sex talibuS, quae Vire SuStinere OSSent, nec a men Corpus graV3rent. Cavendum Ver Semps in hoc est, ne aeger Si Spicetur, quod medicus Spectatorem agat

tantum crederet enim se negligi Dandum ita lus xlargo apparatu eorum, quae Certe nihil noceant, et tunc inprimis locum habent, ubi nihil agendum esse ars dictat. Ex his omnibus accuratissime observatis indicatio prodit tutissima. Etenim non causarum, sed methodiconvenientis atque experientia comprobatae cognitione plurimorum assectuurn curatio absolvitur. Propiore de causis pidomicorum ambigere aliquis potest, Sed curare

eos recte 7 . Omnium poriculosissima febre na ScuntuP, quando stimuli s. causae occasionalis Summa es CRCia, miasma, Contagium, Cum magna Sanguini Spi8Situdine conveniunt.

Tunc ebris virtut densitas haec dissicilius solvitur, si

nascitur inflammationis metus et periculum. HIPPOcRA TE jamjam adnotaverat, exerCitata Corpora et densa ab oculis quibusdam Orbis Ciliti perire, quam non Xer

citata quippe quorum sanguis senuior, facilius diluitur et subigitur. Hinc Variolis sanissimi et robusti iuvenes,

quibus sanguis est sensissimus et a Cile ConCresCsens, to lis interimuntur; obiles et anguidi emergunt longe si sequontius. I in atrabitariae sebres HIPPO ORA 11 GA LENO aliisque Veterum tantopere horrebantur. Ouum orgo si humorum illa diathosis si stimulus irritans vario gradu et modo in febribus inter Sese con Currere et multifariam gere ObServentur, patet, morbi indolem, decursum, phaenomen et sanationem omnino diversa esse possse, potissimum in febribus privatis, po radicis, quum in singulis sors hominibus a diversis au Sarum momentis conpilientur. 11 10bribus autem epi demicis cum causam irritantem habeant eandem, major

469쪽

similitudo se tolum morbi decursum observatur, quimiota aristas in his tantum a diversa temperie aegroto

In si sola tali obro maioriam crispos Vico ad utem ablegari portlibot w1gae Esius. Si quidsem obito tempore, quarto inprimis, Septim vel etiam, ubi romis Sio erat morbi impetus, decimo quarto di eruptio sis

ret, Xanthemata Quo non admodum numerosa et rubri

coloris essent, felix orat eventus; pulsus antua sebilis insurgobat emorgentibus petechiis, et reliqua sympto mata, dolivium to , iam cessabant, vel certe plurimum imminusebantur. Quando vero maculae non effloresce bant omnino, vo lividas prodibant, aut nigrae, nume TOSisSimase, summum periculum aderat; et in illis, qui si OCCumbebant, paulo ante mortem Vestigia quidem Eruptioni Apparuerunt, Sed profunde sub cute stochias videbantur delit0s ero, quasi morbi atrocitato natura des victa inc0ptam metustasin criti am absolvere non potuisset. Pessima liam illico prodibant Symplomata, si si bito torum stochia disparerent. Quam ob rem sedulo pervestigandum est ingenium morbi, cui potechia foris adjunctae sint. Subindo nimsunt a nimio sobris impotu, praeSertim praepoStero Suregiminis calidi si cardiacorum stimulantium. Tunc quidsm boni nihil ab hac ruptione lico speravi. Ali quando Vero profuerunt in populari constitutione. In priore casu ebris valida, calor ingens et inflammatorii morbi signa insostabant. In posteriore pulsus sebilis,

CelΘΓ, Vires Omnes prostratae et fallax circa initium morbi Ionitas apparebat levamen autem Observabatur ab Oxanthsemate prodeunte.

Gradus malignitatis in petechiis offendit varius. Quando ius enim rubent et Videntia leves tantummodo

470쪽

inflammatiunculas in Vasis culanei essΘ, plerum tu sato it resolvendae, Vel Cum levi deSquaminatione absunt s. Alias cinereae, fuscae, Purpurecte, nigΓR Sunt eae qtis pejoris notae forsan ab Cchymos Subculanea colorem SenSim mutante, tandem evanida. Ubi autem vera necrosis, cutis nigra, livida vel plumbea talia xanthemata facit, summa adest morbi atrocitas. Tunc nunquam paulatim disparent iterum; verum si evadimi aegri, gangraenosa et emortuae uti partes, ulcere in rimbitu nato, a reliquis separantur. Memorat w1Ε- tr ΕΝ IU ConStitutionem elechialem, in Gallia quondam grassatam, aegris intra biduum Vel triduum s Udio sublatis illis autem, qui evaderent, totam fere Cutem

Cecidisso vermes decessisse iis, quibus Promte Succur xorollar. deinde vero Xanthemata Prodiisse.

Cura exanthsematum febrilium omnino non dissici 1is est, quum raro quidquam requirant, nisi ut per salis Iargam levis liquidi copiam mobilis servetur materies,

o vis vitae in justo moderamine contineatur assidue. Diluontia igitur proficua sunt, ad Vasa larianda, quo a gis cxpediatur humorum circuitus praeeunte FOD. Hors ΜΛΝxo . Infusa diluta leniter aromatica, quas ad dia Phoresin praeparent absque sanguini exagitatione. Per sudorifera segri saepse Subit neCantur. Dosquamatione obtinente eviter purgare, haud ab surdum est Veluti post morbillos. Sordes primarum viarum, a quibus Xanthemata quandoque fiunt, eme lico vel laxativo medicamine utiliter expelluntur.

Quas typho de statu plurimum infestarent febros, in

duas species accuratissime discrevit sagacissimus obser

SEARCH

MENU NAVIGATION