Artis medicae principes de curanda febre typhode : comparatos in conspectum historicum / dedit Franciscus Ochs ; praemissa quaestione de auctoribus Graecis circa notionem affectus typhodis dissentientibus

발행: 1830년

분량: 610페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

481쪽

habotur. Malum oro, ubi deglutitio dissicilis, ructus

Perpetui, singultus vel pectoris constrictio fatigant. Paulo post profusus saepius erumpit Sudor, circa extrema plerum ius frigidus ac viscidus dejectiones alvi tenuiores, utraque Ver colliquativa, vires aliis seji cientia. At vero cutis calida et humida in genere a tutaris est, nec non diarrhoea mediocris, qua saePius delirium et coma prohibentur. Ss ubi mal rs codit, extrema mota frigent, Pallent ungues et livent, pulsus magis biremis it Vermicularis, saepissim inisermittens Aeger Innibus Sensi bus orbatus, stupidus acest, Iuce et clamor ViX adliuo assicitur, ico ab initio multum inde proritaretur. De Iirium comate excipitur mortem proxime TReeunte. Alvi si sectiones, urina, lacrimae defluunt inscio egu et invito, cenam claudit convulsio, tranSactis e morbum circiter quatuordecim vel sedecim, interdum mullo pluribus diebuS.

Meliors exitum sperara iubent quae Cum aurium abscessu finitur surditas, parotis Suppuran aut PuStulaΘmultae circa labia et nares. Quandoque pustulae, papula aut maculae cutemdsturpant tunc Ebris utplurimum contagiosa est pesti fera, ubi aphthae nigrae, stechiae fuscae, lividae, atrae aut Vibices apparent, praesertim si accedit alvus cita, Plumbea, nigra, colliquans aut sudores Oleost. Prosunt autem non raro phthae albae, benignae papula rubro e floridae, copiosae, turgidae, miliares, Statu morbi erumpentes, Praecipue si sputa contingunt liberalia, vi

nae multae, CrasSae, Subsidentes.

Grassantur has sebros, uti putridae Vulgares, quum temperies humida et crassa nebulosa aeris diutius con tinuaverit, potissimum adjuncto calor insolito rarius autem quam illae contagium invehunt, minusque Viru Ientum et praesentaneum Gignuntur eaedem in homi

nibu utplurimum, qui nervis debilibus, habitu corporis

482쪽

Iaxo o sanguino tenuiore tantur, qui magna pertule rint evacuationes, diuturna, uti ex morbo, Virium vita

Ιium dispendia, vigilias immoderatas, ansiet3tΘS, CuPIS, Iucubrationes defatigations etc., non minus in iis, qui alimentis diutius et largiter nutriebantur crudis, insalubri bus, apidis, glutinosis, mucilaginosis, ut cucumeri bUS, melonibus te. qui in aer insalubri diu retinebantur. Existunt etiam a febribus simplicibus, intormittentibus

instaminatoriis, favente constitutione aegrorum, Vel Vitio Curationis institutae, ut per nimias evacuationes et Simil. Manifestum hinc est, morbum a solidorum nimia relaxatione, Sanguinis tenuitat ut qui lividus omittitur, cum tenui rassamento, Valde serosus et amentor et inisemperis humorum lymphaticorum nervosorumque Γ tum habere. Cui rerum conditioni plurimum conveniet mothodus medendi demulcens, stimulans, attenuanS, O

In cura igitur instituenda non conveniunt evacua tiones insigneS, nequct Sanguinis miSSi nequΘ pur gatio; et si unquam detrahendus sanguis est, id

certe ineunte solum morbo et pavCa utique manu ga

tur Tutius longe detrahitur cucurbitulis, potissimum

delirio, comate etα urgentibus. Et Sus Cruore Pone u rem utramque VesiCatorium utiliis applicatur, ubi dolor capitis aut Vertigo plurimum insestant. Post paucas horas emeticum lene nostro familiar fuit, idquo eo magis, ubi nausea, repletio et Saburra Ventriculi concurrebat. Vidobatur inde universum Systema Vasculorum Valide agitari et lento inhaerens exsolvi. Quodsi alvus post Vomitum Satis non responderet, leni enemat ex laCte saccharato ducatur, idque in posterum tortio quoque die. In ipso principio Orbi, manna, Pheum et similia quan doque conveniunt. 1isdem adminiculis et urinae Secre ii rite SuStinetUΓ.NUnquam non per totum morbum, etiam ab initio,

iuvant epis pastica, jugiter admota, inprimis, ut

483쪽

dictum modo fuit, capito plurimum occupato tunc etiam occipiti deraso optimo adllibentur. Nequo ita cruciant

adeo tales aegros imo gravem ob stuporem Vix en tiuntur; quo major autem inflammatio inde excitatur odolor, eo plus spei plerumque assulget. Ad intornum usum commendanda pra ceteri Sunt blando nervos xcitantia, eniter alexiphavmaCa, tom Perantia, diaphoretica, cophalica Plurimum laudatur Omphora, qua salutiferos excitet Sudores, permeando et attenuando Ionios humoros, somnum opi saepe feli

Ciu conciliet, eo tuo potentius doliri dispoliat optimo jungitur gumm galbanum vel silphium. Opiata autem

Omnia sortiora plorumque valdo sunt perniciosa, licet Postular videatur inquisiudo et somni defectus. Notandum probe est, nunquam tam ben habero Begrotos, quam Cum blando si mediocri sudoro mades

Scant ita nim caloris exacorbalio, humorum CelctritasEtC. removentur, morbus brevi discutitur aut paulo post in remittentem Vel intermittentem mutatur, et Vires prompte recreantur. At Vero profusu Sudor nullo uri

quam tempore, speciatim circa initia se incremonium febris, augeri, multo minus calidis Ortioribus modica mentis, Volatilibus alo linis etc. provocari debet undo Plurima damna, ut saepius animadvertebatur. Acquis scondum in mitioribus diaphoroticis, ut pulv. contrajer

Vae Omp. Cum auxillo Castorei, theriacae, croci, qui bus aucta perspiratione tumultu Symplomatum Ompe scituΓ.

Dum haec subministrantur, diluondum assatim est potione miti, Ser lactis, ptisana cum pauco in blandi ors. odorate sed crebro bibondum Raro aqua pura

frigida conducit, quippe quae dissicilius sanguini videa

tur admisceri, quam Si Cum SICChar Vel apotia ea ali qua materia percocta suerit. Juvat et jusculum pullo rum gallinacoorum tenue tum alimenti tum medicamenti

loco. inprimis morbo jam declinante; gelatina cornu

484쪽

corvi si similia addito succo aurantiorum vel limonumus vini auxillo.

Interdum anxietas, Calor Singularum partium inae

qualis, spirandi dissicultas, grave pondus et oppressio

praecordiorum etc. Pro Peripneumonia minus aulo ob sorvatori imponunt cavendum hic a Sanguinis missione, sod nervinis, cardiacis et vesicatoriis agendum est, ad jectis temperantibus. Dicta Symptomata eruptionem mi liarem Saepe r3ecedunt, quae Septimo, nono, undecimodis et serius etiam supervenire amat, ConspiCu Saepe Cum levamine, Praecipue Si soridum Xanthema est et tui Pens. Duam maxime tunc caVendum a Pietore et ovacuationibus Lenia subinde porrigantur Cardiaca, quibus mediocriter naturalis motus juvetur. Nocet autemo in hac eruptione Sudor profusus, quare moderari

nostes tontabat vini generosi rubri pauxillo optimo cum

eventu, ut CELSUS Vinum HSterum, Sed tenue et me

Paculum, Suasit in morbo cardiaco, qui colliquativo insignis erat sudore. Praeterea VerSu decrementum morbi, quando sudores abundantes admodum debilita bant, parcam dosin HuxHAMUS de tinctura sua alexi

Pharmaca de qua id. . praec. utiliter exhibebat, in terposito interdum rhoi pauxillo, ut putrida colluvissex primis viis extorminaretur. Hinc si simul omissio et intermissio, ut crebro accidit in decremento febris Nervosae, magis manifestae fierent, corticis peruviani exstitit opportunitas. Eum Vero cum potionibus a linis, ex sale absinthii succoque limonum paratis,NOSte propinabat, utpote tali connubi multo sica

d0hRt. At Vero quando susca xanthemata, livida, nigra, pestiferum morbum indicabant, adjunctis saepe luci de jectionibus sanguinolentis, tunc ad alexipharmaca ad Stringentia , acida , cum cortice peruv. eliXir. VitriOl. M Sichi. radic. serpentariae et similia moX confugien

485쪽

dum si Magni otiam im tali casu facisndus si usus

vini aust0ri cum aromatibus cocti. Optini praesagii salivati est copiosa, cum Sinctaphthis contingit, quippo quod signum cum cutis me diocri adoro junctum, spem Saluti erigit, celseris in diciis quantumvis oris displicentibus Aphthis supcrvo nisentibus occurritur gargariSmate emolliente, detergente. Quod o pituita tonaci faucibus haerent intsrdum nascitur suffocationis periculum, eme, leniter concitata optimo dis Iugatur, quocunque tempor morbi id accidorit. Noo minus utilis sub morbi sinem alvi lenis purga tio ost, intorpositis subinde cardiacis et Paregoricis, ut,

qua morbi materies ex arteriis messeraicis in intostina denosita est, natura duce vacuetur. Neque Aindo diar rhoea aut dysentesria adeo timenda est, ut potius tutis

In omnibus his vacuationibus plenior, reficiens odilusias violus necessari suppeditandus est; stupidi a conlos saepius ad cibum capiendum Solicitentur Eva ouationes autem pSa , tiamSi interdum profusas ius rint, ne tamEn cito Cohibeas, nisi multo periculosiorem materia morbosa translationem in organa vitalia votis

ossicors; ideo ius a P frigidus, linteamina frigida liquoros frigidi minime convortiunt. Quin etiam ipsorum est

catoriorum tactus in hoo casu non nimis cito sunt in tercipiendi quo plus enim illa eliminant, eo melius in genere St. Bonum etiam plerumque, Si Suppurant; nam non tantum stimulo, sed humorum etiam ductione uti litatem praestant, et imitari quasi Naturam idontur, dum pustulas ipsa ardentes, haud raro Suppurantes a geque manantes Circa statum hujus febris vel decromon tum propollit. Alvi fluo nimis profuSu rite Coerc0tur medicamino cardiaco, Optato, ut theriaca, et similibus, quae irritation om compescendo perSpirationem Culanoam, ut Onvenientsin mori, secessionem, Promoveant. Ita in omni ariis molimin id sedulo Cavendum est, ne a

486쪽

tura conamina perturbentur, qua in tanta casuum a rietate non uno eodemque semper instrumento extermi nandi utitur. Febrom hanc servosam sentam 1 cII MAN I GIIA- Mus '' sobriculam dicit, forsquo eandem Plane medendi normam, quam HUxΗΛΜus, Commendat.

Febris ardens popularitor grassata est PQ ex ercitum Anglorum, a. 174 inter Batavo considentem. Asestas erat et regio insalubris, tortiis , paludosa aer graVis , Calidus, nebulosus, humidus Morbus adoriri solebat cum repentina cephalalgia atroci, statim Saepe adjuncto delirio quibus mons Constabat, querebantuΓ insupor de diris dorsi si lumborum crucialibus, sit Vehemente, ReStu gravi, nausea et oppressione epigastrii, vomit uritione et vomitu ipso bilioso. Ouibusdam per alvum biliosa dojicisbantur cum senesmo et torminibuS. Fobris ab initi plerumque remitisens erat, praeSΘΓtim ubi vena Secta et primas viae rite purgatae fuerant; quae si negligebantur, morbus sere continen Saeviebat. Magna fuit in putridam dissolutionem propensio, adeo ut nonnullis maculae et Vibices, quin etiam Sphacelus EXtremorum Supervenirent, exitu omnibus ore Iethali. Boni ominis vulgo existobat remissi manifeSta, ΓΟ-tPICta , ne non sudores largi inter et ante ipsam pro deuntes, Vel a delirio somnus profundior, e quo Ex Pergefierent mente sestituti. Nonnullis per alvi vel urinae evacuations morbus judicabatur Salutari prae

cipias Hiarrhoea verminosa Iothaliter decumbentibus

487쪽

pulsus passim perstitit sani similis, vel bomis qui ps

ierunt, Omnes gangraena Vel maculis violacsis conspicui Dorunt. - Febris ora biliosa inflammatoria, quae statu

putrido oxitium adserebat; similis morbo Hungarico

priorum, et mor su febrem auctumnalem re mittenis cum Oso comi ali consociatam vido batur referre, de qua utraque . Statim dicetur Seorsim. Exorta suora in castris militum, contagium contrahebat ex gravitat aeris in angustis cubiculis, in quibus con ferti hab0bantur asgrotantes. In genere noster Vidita Contubernio aegrorum nimis frequenti et Dum roso Symplomata morborum promiscue putridorum, epidem Corum, contagiosorum atrociora reddi, uti in Ysonis

xia, Variolis, peste. In pidemia illa Batava dis plu- Timum graVes, aestuosi noctibus excipiebantur frigidis, Itumidis, in region uliginosa, utpote in qua febres

auctumnales frequentiores et pejores existunt, quam alibi Iocorum. FaVobat autoni huic loci iniquitati tempostas anni per totam Europam egregie insalubriS, aegrorum Contubernia densa, uti memoratum, et cadavera diu a centia insepulta, adeo ut solemnis segioni et endemica febris in psjors hanc indois dog0neraret '). Frequentiores et magis perniciosae febres putridas nascuntur in terri australibus, paludosis, quippe aestu

diutius perseVerante hinc postilentem adeo morem S SUmere OSSunt monent jam CELAO '). Dictas sebres recognoscit noster etiam in Ur PPOCRA Tis constitutione pestilento 'o etiamsi certum non a beatur, illas terras paludosa suisso et inundalas ConVe nil tamen morbus Graecus cum Batavo ratione tem pestatis et symptomatum. Similis rerum status obtinet

in Aegypto. Morbi illic quotannis populariter gra8San

te anni tempostatibus tum humiditate tum calore enor

488쪽

mibus in veram pestem Xacerbantur. Ipsa igitur hasci nonnullis Solennibu constitutionibus Contagiosa eva dit, in aliis autem minime quippe ubi a sevitia maliovisti remissior. Quam ob rem non immerito postis contagium nonnulli negaverunt, mitior0m quid si hanc morbi speciem intuentes. At vero opus est, ut pestis ipsius do intra certos sine consentientibus omnibus

In obro castrensi, intactumnali, bilioso putrida, cum typho de statu incedente, . remittente Vel intermit tente, quae arequen imo Stro occurrebat in rogionibus paludosis, depressis, circa initia Vena erat secanda, ite rata tiam Vice, mi re essiagitare Viderentur, praesertim in vortialibus sobribus et auctumnalibus postremis, pro pis frigora tempestatis et adjunctos inde doloros pisu ritico rhoumaticos misSa Venae Sections metus erat, me COPlex praepostere matus insanimatoriam so bron o conti non tem 'sticeret Mittebatur autem san guis vel intor remissionem Vel in ipso accessionis fasii gio ) unde tanto plenior remi SSi AEASpectanda; non dotrahobatur sudanti. - Statim a prima Venae Sectione purgans exhibobatur lenitivum. idque tanto convenien tius, quum alvus plerisque tardaret Postridis mans,

gr. 1 cum Pulv. absorbente dedit, repetita, ibi opus Videretur Vice, non ad Omitum Olummodo elicien dum sed ad alvum etiam laXandam et sudorem pro movQndum. Quibus excretionibus alto peractis, hrisuiplurimum doctinabat . interdum plans dimisit. Tortio

die Madem , dicamina, vel lotio donis Iaxativa aut clysma, itaque quovis die tertio continuatum est, donec febris sublata osset, vel adeo intermitteret, ut corticeperia Viano tuto dispelleretur.

99 CELSUs, dum venae sectiouem auinat in ipso febris impetu institutam DR1 Notio inserpreto, frigoris stadium intelIsriit. L. II. C. 10.

489쪽

Tartarus melicus multum nostro profuit, instituta prius, ubi pus erat, Venae Sectione, Vel febrem pro sus fugando, Vel tantopere defatigando, ut cortici tutos facit cederet. Hauriebantur paulatim grana ex cum aqua larga, Subcalida, unde vomitu S, Sequente alvi do joctions. ali carbonicum, cum Succo citri datum, a rum hic idobatur ad febrem diminuendam profic0rs. Quodsi impetus morbi vacuata materia nisiilo secius in pejus rueret, ut saepe fit in palustri sebro, uno cortex plurimum prosi Ciebat; qui, ubi brevior o missio esset, jamjam inter Sudorem concedi poterat, vel cum vino Rhenano, Vel cum The aut Sal ammoniaco, si prodosse Videbatur, serius simplex ad recidivam prae

Ubi circa principia cura neglecta fuerat, ve in On

linentem sobri conversa, profuit, Si pulsus Consentiebat, otiamnum Vena Sectio CertiSSim Vero, cephalalgia voldsilirio obtinstilibus, hirudine Circa tempora, vesicato rium magnum inter Scapula applicatum. Ceteroquinclysmata repetita, et purgati leni primarum viarum

caput curae constituebant. Diarrhoea SupervenienS, nonnisi lenis ot paulatim Compescebatur, Sudore interim pro moto. Juvabat hei mediocris usus, deinceps theriaca, cum pecacua hae refracta dos et absorbsentibus. Si quando ab initio alvus non satis expurgata fuit, aliter

ac per diarrhoeam criSi non poterat XSpectari cave batur itaque a Supprimentibus, quamdiu ire non de jicisebantur. - Vermes reli et Calomelit Iargitor ad juncto celeriter remoVebantuP, quoniam aeStu et humo rum intemperie conturbati molestiam ciebant.

Ouando in conclavibus Dosodochiorum ama aegrotantium froquentia et congeries St, cum morbis O tissimum putridis, , vel quocunque JOCO aere nimium

490쪽

fervonte, angustis Iocis incluso, minimeque renovato, otiam fluviis animalibus putrescentibus Catente febrisonascitur vel laborantibus quocunque modo Supervenit, gastrico Iutrida, typhode statu et contagio terrifica, sunesta, ' Vulgo noso comi alis dicta. Contagium interdum prassentaneum est, et esseratum, Plerumque Ver lentius serpens, iis maxime in 1estum, qui in aere diu Versantur gravi, inquinato. rius, Vel minore Cum periculo insciuntur, qui vapores perniciosos nonnisi breviter admiserint, vel minus e nenatos. Aliis citato passu morbus instat alios ento aggreditur, utpote diu anguentes absquo febre, cum anorexia, insomniis defatigationis sensu etc. is me

licum promte hauStum, vel aeris sermutatio Vel Sudor otiam morbum interdum Vertit, auctore ipso experto.

Fεbris ras aliis vix quidquam singulare absebat; nisi quod ubique fere manuum tremo adfuit. Eadem hic, quae alias toties animadvertebatur, animi obtinebatd0jectio pulsus crescente febr Celer, circa fortitudinemo pisnitudinem multum mutabilis, a larga sanguinisdstractione vel importune repetita faciis acoseleratus ac dejectus, inde instante delirio Verum sive facta aliqua

vacuatio fuerit, Sive non facta, serius Cyus ut SuS diminuitur, certissime sic morbi rationem testatus Sanguis detractu modo parum mutatus, modo Crusta larda coa obductus serius dissolutus. Urina varia, mutabilis, judicata febr non omnibus subsidens a regimine calido alvus plerisque clausa a frigidior crebro liquida,

fluxu on critico. Superante malo per extremos dies dejectiones colliquativae, cadaverosae, ex phacet in

testinorum Calor cutis mordax ante mortem Atrema

per unum duosve dies algida, pulsus porc0ptu dissicilis.

Sudor arte provocatus, inutilis, Praeterquam initio mor bi, ubi obrom aspius pellit; neque naturali unquam criticus, nisi do linant Ianguors, Ionis, Continuus, uni versalis, interdum vix animadvertendus, quamVi bonuS,

SEARCH

MENU NAVIGATION