Artis medicae principes de curanda febre typhode : comparatos in conspectum historicum / dedit Franciscus Ochs ; praemissa quaestione de auctoribus Graecis circa notionem affectus typhodis dissentientibus

발행: 1830년

분량: 610페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

451쪽

fructu usurpata. Valida nimirum remedia et his no CuisS Videbantur Omnia, etiam venae sectio solicius eVaSerunt, qui vel nulla medicamenta sumerent Vel corte moderata. Difficilius autom curabantur homines sangui ne tempsramonti ac cholerici Perspiratio cutis medio criter adjula profuit, nocebant alexipharmaca solicitor tamen dabatur ossesntia aleriipharmaca STAHMI, spiritu tartari, et sulphurico acido mixta. Vesicatoria et inciasions in bubonos infelicissime cedebant. Perierunt, qui horrendo consilio pus Q bubonibus deglutiverant, VcIΟSSa aegrotorum peste infectorum Ulcera in est ino sonberg0nsi si fonticuli non tutos praestiterunt mortalses.

Constans adversarius, uti priore iam suere, vas postfra illius ps salia Volatilia Et calida sudoris racio hribus msdsendi rationis ad I 1ΡpocRhaeis hic et YDEM ΠΛΜ medicinam rediit. Morbis acutis generatim refri gorantem methodum opposuit, Viribus tuendis intentus, incitandis etiam, prout res ipsa ferret Leniter quid mutplurimum incedens in mothodo sua morbos curandi, neutiquam posthabuit masculam medicinam, simplicia

fers, sed efficacia, Cortiora in usum advocans. Ter reorum mediCaminum abnsum jamjam vulgo apud me dico increbrescentEm prudens CompeSCebat.

Quamnam febris typhodis rationem BOERΗΛΛV1 Us habuerit et quam curam instituerit, cognoscimus omaphorismorum magni Viri praestantissima COIlsections assumtis simul SwIETENi praestantissimis Commentariis. Febres noster fere ad GALEx exemplum distinguit putridam describit, continuam, ardentem elo potius do cursu si judicationis modo, quam Symptomatum comi

tatu dissorentes Unicuique harum febrium typhodes sta

452쪽

tus phronitidem antiquo more dicit Supervenire polost,

hinc undique eri eorum Commentarii conquirenda sunt, qua BOEnΗAA 1 et commentatori doctrinam de nostra febre typliode Apon3nt. Folicius utplurimum rem geret, qui typhodem Sta iam Vertere, quam qui praeSentem dimoveres studuerit. Propterea generalis febrium Cura ut rite sat quam a Ni me Opus est febribus enim promiscue typhodes asse Clio accedit symptomatis vice, Vel successionis Vel me

Curatio uisem optima febrium generalis obtinetur, si 1 vita ejusque viribus consulitur 2 materia irri tans corrigitur, expellitur. Et corrigenda quidem est,n amplius noceat, et quo facilius Daturali sacultate con coquatur, quod vel diluendo fit, si talibus ingestis, qua Opposita Vi causae essicaciam domant, eamque inertem reddunt, quamvis hic in plurimis ars deficiat. In cognitae Causae sunt, qua sociunt, ut pestiS, quantumvis Ials vagata fuerit, tandem desinat. Expulsio praepara tae materiae sit saepe naturae molimine, aliquando stiam per artem , qua naturae in Conveniente conatu Expe visentia et rations ducibus ad ordinem et salutis iam roducit, defici sentes commovet, suppist. Torlius in hac Cura scopus est, ut entor ' dissolvatur, spellatur, sanguinis Circuitu quaquaversus Apediatur. Erratursaops in curandis inflammatoriis morbis, dum per senae Sectiones, ClySmata, et C. Sopitur quidem 10bris impetus, Nec tamen resolvitur stagnatio inflaminatoria, cui sol voti das febris ipsa moderata vis utilissime inserviebat. Quartum est ut Symptomctia mitigentur. Viros ita optime sustinentur ictu Conveniente. Dare autem cibum oportet eo sempore, quo abest febris, aut quo ejus impetus saltem lenior et quidem copia

9 Sic dicit noster obstaculum omne CirCa extrema Vascula natum p Obstructionem lιπραξιν GALENUM ocavit.

453쪽

parca, Saepe repetita: Θ nimis Ner eantur viscor stlabem contrahant Copia et Virtus cibi varia sit, prout longiorem voliroviorem foro febrem praevideamus. Nonim talis stis suppeditari, quo vires instaurari queant, ut sussciant coctioni o crisi Ou brevior morbus, ominus o debilius starendum, et Contr3. In a me te Duissima et pauca, in in Cremento et declinatione eo plus et seracius dandum, quo magis a fastigio distet morbus. Concsdendum tamen aliquid consuetudini. Haec omnia et alia multa HippocΗΛΥΕ et CELSO praeeuntibus nosterinjungit. Fohris ipsa obse humores stagnantes, infaPCtos, Sivo nis obrem, tu inter ipsam constipati sint, dissolvsers,

nec propterea Dimis CoerCenda St, Vel Praeposter sup

primotida, ut in intermittentibus interdum perpseram fit. Cognoscitur autem, nimis torpere ebrilem motum, si pulsus languidus o debili est, Vive dejectae, calor xi guus, urina Pallida. Si jam simul nullum signum do Cuerit, malum univerSale e topicum quod obro in sorio

comitatur, ut ad Cerebrum ruen impetus levarici no vimus, materiam morbi nondum subactam o sobrilomini sention om nimis debilem esse, ut illam subigerΘ, -- cerner et eliminare posSit. CeSSat autem Sanguinis com motio fausto omine, quando illa materies vel in humo rum consortium adacta fuit e Subacta et mobilis x pollitur, vel aliquo loco deponitur; ne amplius tum sus citanda sobris est. Sed in hoo casu semper coctionis Signa pparuerunt Pius, quae Sunt decrementum morbi et remissi sympto malum, Viribus interim vel constan tibus si si incrementa capientibus, functionum laesarum incipion restitutio Antequam ergo haec Signa appa ruerint, noxium Sem Per erit, deprimere febris fervorona,

nisi tantus fuserit, ut inde destructio partium Olidarum, spha ostiis, qualis toties in maligna et typhodo obro, volfluidorum nimia inspissati metuatur. Caloris igitur si Pulsuum servanda mediocritas St, quippe intentio paulo

major naturali.

454쪽

Apparet, nullam regulam enoralem in sobribus u randis locum habere posse. Nam quod in uno casu prodest, in alter noCere poteSi quam maximo Aeque igitur peccant, qui Venae sectionibus, clysmat etc. omnium sobrium curam tentant, SYDΕs ΛΜ stulti imita toros, - atque illi, qui Cardiacis, stimulantibus, moven tibus etc. ubicunque utuntur, Sylvianas doctrina ad dicti. seque otiosum Semper spectatorem hic agit me dicus, quum Summa rudentia opus habeat, videre anagere debeat, et quid agendum sit.

Itaque si modum intontionis impotus sobrilis grodivi lotur, moderamen sit abstinentia, victu tenui, poluaquas, aere frigidiusculo, animi assectu letii, Venae se otione, in permagnis quidem morbis ad animi doliquium usqu0, alibi tamen moderata, etsi repotita dumiis nimis doprimatur febris contentio. Porro utimur olysmate TQ frigerant , medicamentis Iandis aquosis, glutinosis, re frigerantibus , anodynis, piatis.

At vero Si Segnior apparet natura motus, XCita bitur opa cardiacorum, desumtorum ex cibo potu luctmeracioribus, aere paululum calidiore animi assectu a gis concitato, medicamenti acrioribus, volatilibus aro malicis fermentatis, frictione, Calore, motu muSCulari, balia sis, fomentis. Omnia quidem haec in morborum initiis fore nunquam locum habent, sane Ver Circa si nem, deservescente morbi impetu. In hisco, ut in aliis mullis, SYDΕxΗΛΜυ '' noster cum SWIΕΤENIO SeCulu ESt. Ad expodisendas stagnationes ot aperiendas obstructionses, depletis vasis, conducit talia ars, quas Ioni sti mulo motum in Vasis augere valeant, ut restitutu VRSO Tum Contentione, quod Viscidum est, in liquid attenus tur. Larga enim et cita sanguini missione, quod im meabile haeret, retrogrado motu in majora aSa deri

vari potest, adhibitis simul leniter stimulantibus, a qui

455쪽

bus noxa timonda non sit Liberantur auto si oca obstructa et tuto jam per patentia Vasa major humorum motus conciliatur, qui antea nocuisset, nondum remotis hisco obstaculis. Aporiunt hasos humorum Obstructiones et resolvunt coagulationes diluentia, potio larga balneum clysmata, som nia, frictiones. Quae quidem tanto essicaciora erunt, si calida aquosa salita, aromatica, amara lactescentia,

frigida dicta, pro aperientibus adhibita fuserint. Prosunt

igitur in hunc finem salia et sapones, mel, SuCC seu ctuum, syrupi, decocta ex herbis saponaceis subamaris non incitantibus frigidis), araxacum, graminis radix, IaCtuca virosa, Scorgonera, calide et largiter hausta. Symptomata febrium singularia saepe oriuntur ex conatu vitas ad crisin intonia vel ad materiam crisi liminandam tum hanc praecedunt, Comitantur, Sequuntur, nec turbari debent, brevi enim solent dimittore, evacuatione vel metastas facta. Si vero intempestiva Sunt, . . alvi fluxus circa principia ortus, quo stadio fere Semper nocet, nimis Saeva, quam ut serri a vitalienergia possint aut ab aegri patientia, vel aliud gravius malum Productura sunt; tum singula uti lenienda suis quodque remediis, habita Semper ratione causa et Sta tus morbi.

Sordes circa praecordia, sive ex materia indigesta, Corrupta, Sive a Contagio morboso vel a ponte Secretis humoribuS, ne tamen excretis, sed hic stagnantibus Et corruptis fuerint natae, turbar possunt omnia cerebriosicia doliri a furores etc. inducunt, quemadmodum Venena agunt in Ventriculum ingssta. Unica hoc doliarium provocata emes saeps statim discutitur. Sed quum plures etiam deliri et concurrentium symptomatum ausae sint, iro harum varietate diversa remedia et me

456쪽

d6ndi sthodus debent eligi pediluvia, opis pastica po-

dum si poplitum frictione earundem partium clys Data diluentia, Saeli applicata ViCtu tenuis, potus se dans, aperien S, diluen S; medicamenta ad caput mol Itontia uti emetica, ita quandoque purgantia levia nodyna sanguinis e pede emissio haemorrhoidum solii tio calamentorum laXatio. Alia autem long modela sit, dum inflammatoria spissitudine sanguis Er0bri vasis impactus haeret, alia, si exhausto per diuturnam s0hroni corpor aeger delirat monente jam pridem ΛΕΕxo.Quum plerumque in febribus Sanguis Velocius circum susias comes delirio sit, quotquot praesidia minuendo co piam humorum, impetum Versus plia Ioca avertendo, li mulum tollendo vel infringendo agunt, Vel diluendo talisnuando humores Sanguini Circuitum Apodiunt, aut nimium impetum componunt, frequentissimum locum in vo niunt. Epi agito Vero et frictiones, si ex acrioribus

comparata fuerint, motum humorum Solummodo pol in feriores parte nugeant, minime Vero Per totum Corpus. Noque etiam clysmata Sine cautione SubminiSirentur, ne,

ubi dosorbuit morbus, frequenti injectione vires nimium Jobilitontur. Emollientia capiti admovonda jam in Hippocraticis libris ad Si anilem casum commendantur h).R laxantur indo, quae a Caroli de externa discurrunt vasa, et sanguinis largiorem Undam iam recipiunt, quo auxilio a cerebro impetu humorum Vortitur. Emetica,

utilia passim, quando, quod supra dicobatur, a bilo

aliisve sordibus delirium natum est, noCent Bmen Congostionem augendo, ubi ab insommalion ovium ab t Si sero, dum sordes in Causa sunt, sanguinis si 1Dul abun dantia, vol diathosis inflammaioria in suspicione est, tutius sanguinis detractio praemittitur emolico EX Pur gantibu Contra saburra et sanguinis impetum Celeris praeferenda' sunt tamarindorum Pulpa, tremor tartari,

457쪽

folia sennas, heum X anodynis admittantur R. papav. rhosados abstinendum a sortioribus, nisi Iongius o bus fuerit protractus. In hoc quam maxime SYDExΗΛ-MUS audiendus est yo. Hasemorrhoidibus provocatis deliri in sobribus sol Vere, non in poteState medici est, nec pro lubitu ossicitur.

Ducatur natura, quot Sum Sponte Vergere ObServetur, viae quo Qxpediantur et lubricentur, Per quas tale evacua tionos seri solent semper HIPPOsRATI talia curantis exemplum ante oculo Versetur. Similiter monstruus fluxus per emollientia expediendus, ne per emmenagoga

propellendus, si illud quidem instante tempore ipsius,

aut praenuntiis signis apparentibus. Sod quando circa finem morborum Culorum, ex haustis quidem viribus, delirium manet tunc evacuantia Omnia nocent, quorum ex imprudente usu saepe stulti

tia, immedicabit malum, inducitur. Arguunt hanc des liri rationem comites, pulsus parvi debiles, Cato im

Ad doliri continua sedanda profuit talia Orirrct ae griS, quae mentis attentionem figore alserent si blando aliquorsum deducere. Quem in nom)ΕLsus et ARE TAEL Optime praecepisse Vidsentur. Vidit etiam Sw1Ε ΥΕxIUS ex tinnitu aquae guttatim labentis in pelvim aes Deam, quietem deliranti et somnum Iandum contigisse Summo Cum levamine. Similis Virtus cantui et arti musicas est in hominibus corto assustis vel alioquin ad dictis , forsan etiamnum flagitantibus. Cavendum vero

et considerandum , ne novae turbae inde XCitentur. Ouae reliqua contra delirium adhibeantur , Η ΕΥΛΕ et CELso auctoribus traduntur.

458쪽

Foro et perpetuum dolirium, quod a cerebri pri maria aesione Cum febr continua Nistit, e vulgari more GALENUM Secutus, phrenitidem oram BOER- ΠΑΑVIUS dicit paraphrosynen, phrenitidem Sym Pt Omaticam, si quid in a malo aliunde, veluti per metastasin, in cersebrum dolato, in sobribus, insam mationibus assectus ortum habst. Cura phronitidis veractet symptomaticae multum aspo dissimilis st. Veram nisecedunt calor dolor tu intornus Capitis ingens et instaminatorius sanguinis copia nimia, diathosis inflammatoria oculorum, facie rubor Somnus turbulentus; sesipisentia Iovis, calidorum usus insolatio, Vigilia, ira moeror, Protservi s. forocitas oblivio su bitanea siccitas omnium , praecipue orebri collectio floccorum. Attendesndum ad praenuntia Signa, quum malum praesens dissiculter curam admittat dispositi sunt robusti, juvenes, graciles Proxima instat malum, quando, una cum signis inflammatoriis ot humorum impetu ad ca Put coma Vigil Xoritur Morbus complectitur is bris typhodis pocis inflammat oriam enCΘ-Phalit id ε m), quadantonus otiam nervosam Θ-

viam phrenitido praeced0rs potos omnis fer morbuSCum febre aculus dolor latoris non pleuriticus, cum levi Perturbation animi, id quod Hir pocuΛΥΕ iam animad-Vexiit, inflammatio piseuras, pulmonis, diaphragmati8, eaquΘ PHSsima est. Hanc raosagiunt linguae nigredo, a Vi urina retentio, fasces albas has lothales ubique), urina Pallida, scolor tonuis adipsia serocitas Urina Cum Su8Pelas nigro vigilias, signa instantis in capito inflammationis. Status typhodos scuri dari u S in f ammatorio rhoumatico bilios O nervo SUS .

Vexa Phrenitis dio terito, quarto, septim occidit;

459쪽

raro hunc transgreditur; Iuno quidem, mi saeva fuerit, saepe in maniam abit Paulisper ascsndsns immanis sit Hirr. Saepe desinit in Iethargum, coma CatoChum

AHETAEus, GALENUM, alii). - Adest omitus aerugino sus, cujus ratio in cerebro inflammato sputat: frequens, indecora in adstantes 'rsemor, convulsio, delirium tu

diosum; oculi pulverulenti, sentium stridor; sitis doli

ciens, Plerumque convulsiones annuntians. permutatio Symplomatum Perpetua; ulceris numentis subsidentia;

haec sesqu0ntia isericuli summi praesagia et Mortis. Quae neumoniae subnascitur, Hethalis quae a Varioliseriistit, mala admodum quas ab Iso, lethalis est In flammatio paulisper fixa st asporitas faucium ad superior VergenS, mortiferam creat phrenitidem, cum deli xi studioso. Quae stiria versantur cidica neceSSaria Vi tae, cibum, Iotum, Somnum etC. Pessima HIPP. . Prosunt phreniticis varices in cruribus vel asemor rhoides fluentes, auctor Coo Alvi fluxus post Coctio ni Signa Prodiens, salutaris Saepe malum solvit dolor ad pectus pedesque, Vel et Vehemens tuSSis, ne non haemorrhagia, et subinde sudor.

Vera phrenitis citissim suppoditata squirit ali dissima auxilia, quibus tollatur inflammatio Circa Cere-hri arterias orta Convenit venae Sectio larga, amplo Vulnere, aut pluribus venis simul in pode, jugulo, fronte incisis. Ne Voro ad inanitions detrahatur, nisi fortBmedico praesente, qui pulsum tangat, dum sanguis fluit. Juvant diluentia ex scoctionibus antiphlogisticis, nitro Bis assali haurisnda. si purgantia antiphlogistica cum multo potu ilia snte, nitroso danda; clysmata Similia, additis laxantibus Hasmorrhoides natae foveantur vel hirudinibus vacuentur. Collutoria, gargariS-mata lenia in crebrum usum revocanda NareS, UulOS,

Rure fovere Prodest caput radatur, ut orspirabilis cutis evadat. Quibus praemissis, impetu mitigato, humoribus dilutis, neque tamen cedentibus deliriis et vigi-

460쪽

Iiis, optatis uti opportunum est. Pediluvia, pispastica Iovia, cucurbitae ad inseviora applicentur, dum ne o tum 1umorum per totum corpus acriori stimulo intendant. Corpus moderato frigore reficiendum et erectum

tenendiam.

Plurima horum jam instituor conducit, ubi Ver tenda adhuc phronitis si di incillim enim in furorse mulla o his auxiliis adhibobuntur. Si deni tu sedato febris impotu supersit coma , delirium, obilitas ingens,

et simil. blando ictu, quiete, situ erecto hae senSimSolent dimittor , neque semediis nervinis pristina inle gritas estinabitur, adpo lus stimulantia cardiaca Saepe minime feruntur. Ros tunc sibi relinquenda est Vasa ab impotu disi senta pristinum tonum et umeri nondum recuperarunt; paulatim robur acquiritur. Si oro ab alio morbo inflammatori phrenitis ena SCitur, SpeCtandum ante omnia, an genius ejus mali patiatur adhibori modo dicta si non, tum curanda oriteri methodo, quae illi morbo convenerit, additis em Per derivantibus et tonicis medicaminibus.

Typhodi statui admodum amiliaris et priva quasi

come ac sedit cataphora s. Oma. Sic dicitur nostro assidua somnolentia vel in soporem tandom abiens, Vel fruStra Somnum captans. Ortum hab se a plurimis causis diVersi et saepenumer contrariis, quales Sunt Vehe mente evacuationes aut repletiones Vasorum omni ni mi sanguinis in spissatio inflammatori , pinguis, gluti nOSA; omnes Causae cerebrum ipsum comprimente8, qua Iescunque fuerint. Diversis causis diversa ConVeniunt Temedia Saepe contraria Oxiguntur, nec raro coma diu Pertinax, irrito tentatis omnibus, sponte tandem CeSSat, concoctione materiae absoluta.

Sopor ab evacuation oborto blanda conveniunt e

SEARCH

MENU NAVIGATION