장음표시 사용
241쪽
explicauit: N ex recentioribus Pomponius Letus in Costantino.qui Comitibus,sna et qui N ducibus,qui pro augendo imperio co: uerant,dabantur agri,uillaem,ut ne cesssaria suppeterent,quoad uiuerent parochias uocabant. Parochos autem Suidae ignificat eum,qui in curru uti paranymphus ascendat .scribit Pausanias, cu noua nuspta ad aedes mariti deduceretur,in currum ascendere ipsam solitam, ec in eius medio collocatam ab una parte maritu,ab alia parochum,qui sibi affinitate proximus esset, accipere.Parricus uero nonae erat magis iraius Romani: unde apud Pomponium de origine iuris quaeliores parricos legimus: quorum etiam metio apud Festut N IVI. Varr. hic enim omnia erat,idem sacerdos,praetor,parricus Menique idem senatus: si ecnim legendum.Caeterum sustiniani lierba de parocho haec sunt: Colonariu ius est, Deluti si domum ualetem contum solidos praeilantem pensionem solidorii decem, aliquis acceperit ab eccletia uel pro ea lolidos tres tingulis annis se daturii pensionis noniine,ubi eam redemerit fortia minori pretio Dond Ciste autem appellatur orire art.De cirrsu publicosutus Acron meminit,in annotationibus Cod. plura a me dictaiunt,ut merito silentio nunc transigenda sint. Plumbatarum idius. sunt plumbatae iaculi genus,etim directa uirga in capite serrum apponitur,d in undiq; tribuli plumho affixi, inde nomen datur iaciuntur nianu. Earum duo genera, tribulatae oc mamila
latae: quaru formam diffutius leges in Theodosii ossici js. Penelope,quinquies quaternos enixa filios traditur a Paulo Iui iscos .sed antiqui codices, qui ante Accursium scripti sunt non Penelopen habet, sed Peloponetiam,quM O mulier ex Peloponesi, Graeciae citet quam lectitonem probo,id F Plin. lib. V I l. astipulante.Caeterum de tamia mulierum s oecunditate,Plin.Gellius,de Alber. Man multa prodideruti alioqui Penelopes filios ex Vlysse duos tum etia Pana in Graecis autoribus legisse tantum memini. Proaustiun corrupta ubique dictio haec eit in Authenticis legendum esturpax op d est, suburbanum: ut mirum sit,cur,quilauis fuit,qui de Graeco ea uastulit in Latinum ubi in Graeca dictione uti maluerit, quam semel suburbanum dicere. Eis
enim urbem tignificat,& , 7 Athenas . hinc apud Iuum. Ad summam non Maurus erat,non Sarmata, non Thrax,
Qui ii impiit pennas, mediis sed natus Athenis. DDum enim Daedalum significat, innuit ipsos Graeculos uiles esse 5c mediastinos, q,
sic appellatur,qui in umbilico ciuitatis morantur omni u obsequiis obnoxii: qua ratione in domibus quoq; sunt mediastini. dictio est ex Greca oc Latina uoce coposita. Programa, resca uox est. πυαμ Me tignificat in iure, quod Latine appellat Vlp proscriptionem titulo de institoria actione . capitur Oc pro edicio, ut in uita Avidii Cassii Imp. legitur. Promercalis. si in re promercali impensae factae sint, non uoluptarias sed utiles esse Paulus scripsiti Promercales res interpretatus est Angelus Politi amis esse simpliciter res uenales: hinc apud eu promercale imperii in Herodiani translatione. quae sententia uulgo reprobatur: quoniam no generaliter uenale significat,sed quod praeter suos usius uenale paterfamilias habet, Catoni Columellae, caelesris. alioquin apud Paulum omnes impensae utiles essent, quae in aliquam rem fuissent factae natura sua uendibileni quod non probo : placet itaque Baptistae Pin sententia. in v ADRATARli, marmorarios dictionem hac significare ex Sidonio Apollinare Hieronymo alias admonui: sicut apud Senecam quadrataria artem,cpistolarum ad Lucilium libro N i. marmorariam intelli o. cum enim superius de balneo, uni ornatu dixisset, luantum in illis statuarum est, quantum columnarum. pauis
interius ita prosequitur: at olim pauca erat balnea,nec ullo cultu exornata. cur enimcxornarctur res quadrataria,& in usum,non in objectamentum reperta quae uerba
significant ab antiquis quoin marmorarios usui scisse, non ad oblectamentum sed ad usum: sicuti ec balnea: quamuis utraq; tunc ad magnificentiam spectarent. Alii ibi leagunt quadrantaria res: quoniam sic appellari balneariam artem existimet,quod quaadrante lauaretur hinc illud: Caedere Sylvano porcum, quadrante lauari. fleaspismata iniuriosa apud Iustinianum. signincat rhapisma alapam. amisim. Repedare reuerti lignificat Lucilio poetae Nonio Crain .Eutropio histΔ in Caeis constitutio. nibus. Sed & Paulus fit de lib.ec postliv. l. ii quis posthumos, hoc uerbo utitur: Diauersium,inquit,est,si in hostili potestate filius iit,di decesserit in eodem statu: rumpit
242쪽
A enim his casibus nepos testamentu. quod si moriete auo filius repedauerit,iau abscisi
sum est,ut superiore casia sueratiuulgati oes codices,no repedauerit sed repudiauerit habet: tua propter maximae tenebrae obuolutae oculis interpretii sunt, ut uix seipsos extricet. sed ec ridiculus contentator est Bartolus, a repedare inquit est a capite incis Percide cohor.lib. cod. X M. s PE cI E saduectigal pertinente hae nominant Paulo Iurisconsulto de publieanis: qui locusquonia corruptissimus est, ex antiquioribus dicibus ita erit restituendus: Cinamomu, piper longis,piper alba, soliu pentaphy llon soliu barbaricu,costa, costamomis, nardi stachis, ita turiana, Xylocasia, smyrma, amomo,giniaber, malabatrii, aroma Indicum,galbanum, asser, Malochussarcocolla, onrx Salisus, cardainomum, xylocinamomu,opus byssinum, pclles Parthicae,pelles Babyloniae, ebur, sorum Indicis,carpasum: lapis uniuersus,margarita, sardonicae,ccarauniti hyacinthus, sinaragdus, adamas, sapphirus,calamus, herillus, cylindrus, pera Indica uela Sarmatica, taxa,uestis serica,uel subserica,uela tineia,carbasea,nema seoricii padones, indici leones,leaenae,icopardi, Panther purpura,item pecoru lana suceid apilli Indici,&c. Folium pitaphyllon existimo caltham significare: sicut barbaricum, baccar quibusdain denotat: tanaetii eorum sententiam Plinius non probet liabrotata I .capite VI .Xylocassia,nryrrha: poterit aliquis existimare iunctim id lagena dum cum Hippocrates Gn eine ψαι- rariste*or in eo libro nominet, luem de mulierum morbis inscripsit mobis separatim legere magis placet. Agalochus. hunc Aetius medicus xylaloen uocat, a similitudine ligni alo . Onyx Sabaeus. Onyx seu unguis, integumenta conchylii est,Dioscoridi: nascitur in Indicis lacubus: est de maximae austoritatis,a ex Rubro mari deuehitur,sicut ec Babylonicus. Byssinu opus a bysse, uti arbitror,dieiuna huius lini maximii pretia Plinius libro AI X. capite t. refert.mcntio est in Evang.Carpasum iescio an id iit, ius libro V l. meminit Dioscorides. Mala bati uin.cius tres species solii appellatione cdpraeiadi,medici autores sunt: indicio est ec Galenus, Plinius p. Aroma sericum. id opinabitur aliquis,quod Plinius ibicatum simpliciter appellat Al l .capite Σπι I. sed tamen magis placet uulsata lectio, uideliscet si is, nema sericum: significant enim filum,quod apud Seras concitur: cuius mena tio Suidae in uerbo Lana succida. alii codices habent sic, pecorum lana sucus, quali fucum nominet, tanquam uel radiculam intellexeri qua se linunt mulieres: uel certe fruticem,cuius mentio Dioscoridi in I II I. Sacra. dubitatuni fuit cur filii, tui in patris potes late sunt dicatur esse in sacris patris in iure ciuili: oc ipse existimo id ea de causa introditistum, quoniam lege duodecim tabularum, Iuriscosultorum s interspretatione cauebatur, ut pater filius p haeres eadem sacra coleret: unde cum de potes state filiu ; exibat,a paternis acris liberari dicebat. Verba legis hcc sunt: Sacra priu ta Perpetua maneto. quae interpretatur Cicero libro I l. de legib. ut omnis ad que patrisfamiliae pecunia peruenire is teneret sacra illa celebrare. Reserti Scaeuolae pontificis interpretationem, qua traditum est, quin p modis astringi sacris haereditatem. hinc Cecilius in panegy.ad Traianuin: No laturi,inquit,erat homines abradi aliquid bonis,quae sanguine,gentilitate, sacrorum denici; societate meruissent. qui locus cars men quoq; Plauti dcclarat in Captivis, ubi paratuus ine sacris,inquit,haereditatemn sadeptus sum offertissimam: quae enim agnatis desertur, tanquam sacrorum societate Lmerita, non aeque placet, sicut quae insperato contingit extraneis. ut minime aetas illius RoTERO DAM I sententiam omnino probem, prouerbium id intera χPretantis de sacris Quae in parcntalibus desunt ii celebrabantur, prouerb.c CL vi Irt Sandalium. in αλιαμ Graecis calceamentum muliebre significat: unde legimus
Veneris sandalium laquam nimis stridulum a Momo reprensum este. In pontificum decretalibus epistolis eodem sensu accipitur: est autem insisne dignitatis, sicut N pallium pontificium. Synthesis Graece compositionem signiticat in iure ciuili: quadosque uestis est saturnalitia sicut ec non uno in loco apud Alaritale. Scaevola de auro ec argento leg. synthesim accipere uidetur M multis uestibus smul copo sitis: Semprouniae,inquit,hoc amplius,coopmoria tibiana,N tunicas tres cum palliolis,quae eleges rit,dari uolo quero an ex uniuersa ueste,id est,ex synthes tunicas singulasta palliola eligere possit. uidetur autem hic Scaevola synthesim appellasse, quam uulgo libream
appellamus,cum indumeta eiusdem sunt coloris, de simul eodem tempore indutitur: u 4 quem
243쪽
quem ordinem a legataria conturbari no posse ipse censuit. eadem ratione, synthesim cquo uasoru dici posse arbitror,cu plurima uasa simul coponuntur, quae alicui desii nare amicus uelit. ut inde no arbitrer synthesim vasis genus esse, ql Domitius apud Martiale Papiniumq; existimauit: scd nomen generale,quod multaru rerum copositationem notet.Mariaib. I. Et cra: Io figuli polita cccno Septenaria synthesis Sagunti. Papinius : Unam mittere synthesin quid horres Alborii calicii alc, caestorum synthelim uerδ fundosue,corruptu arbitror pro συγκ- ρ, id est,tati landium apud eunde Scaevolam de adimendis legatis: ubi ilia,inquit,teii amento Sςiam liberta haeredem
instituit, ec Pamphilo liberto praedia per fideicomi ilum dedit: in quibus sinthes
id est, omne policssione. Praedioris, quae appellabatur circa colone, per epistolam dos nauit. in qua etiam ita scripsit: Titia haeredibus meis salutem: ρου tiu ra τὰ
νομγ ια, γενοd e ου γ κα*α αυτ ιοῦ μ α ρουμμα --δεσυγ 1νῆ si κολωνυια quaesitum est,cum Seia ex codicillis fideicommi ilium,id est Odinii circa κομαι etiagat, dic. reponenda sunt hoc modo Graeca uerba: quae tamen satis fideliter in uulgatis codicibus translata leguntur. meminit huius uestis etiam Martialis: Synthesibus dum gaudet eques, dominisq; senatus, Atq; decent nostrum pilea sumpta Iovem. Quo in carmine existimauit Domitius synthesim sumptuosam ueste esse: ipse contra. uilem arbitror. Nam sciendu est, in Saturnalit is diebus solitos esse seruos dominoruuestes induere: oc rursus dominos pari conditione cu seruis esse: cuius rei autor est Macrobius.Sed N Lucianus in opusculo, quod inscribitur seruos couiuio illis diebus a dominis suis accipi ostendit: dominoscit amicis stantes huiusmodi conauiuis ministrare,est autor.ut merito Martialis Saturnalia describes eo tepore equites gaudere synthelibus dicat, hoc est, uilibus indumetis: quae magis seruis conuenirent: senatum gaudere dominis: quoniam senatores ipsi propr is seruis tanquam domi nis ministrabant: sed N Imperatorem pileo uti,quod tegumen seruo conuenit, qui in libertatem deducatur.Legendii ita* est, non dominus senatus, sed dominis, ablativo casu: licut ec in sequeti carimine, Gelidum latus aedilis appellat, quod uestem seruilem
indutus esset: non enim legendum est, gelidos lacus,ut uulgo creditur. Cauerum ecuitem uestem synthesim ei se ex Tranquillo dignosci potest i qui synthesinatu discalaceatum 3 iuille Nerone, per lasciuiam quandocv autor est. Sermo Latinus. Dubita, tum fuit num apud ueteres Romanos illud ellet loquendi idioma in usu, quo in praesentia uulgor omnes per Italiam loquimur: qua Φ dialecto Dantes Alitigerius, Petrarcha,Ciccus aici alii rhythmos scripsere: ec Leonardus Aretinus, Pomius p cita tum uulgari sermone usos antiquos existimauerui. Cotta disseruit Philelphus epistolarii
lib. IX.ec rursus X v I i. cuius sententiam omnes do fit impraesentiarum probant. Fuisse enim sermonem qui Latinus diceretur,non aeque coptum, sicut alium qui ex traditionibus grammaticorum constabat .vulgum ital Latine loqui solitum, sed non salua ratione recti sermonis: dodios uod uiros etiam gramatices documeta seruasse.
uertim priorem sententiam uidetur poste aliquis ex Triphonii Iurisconsulti responso adiuuare qui, Decreta,inquit, a praetoribus Latine interponi debet quasi denotet potuisse ec uulgariter interpopi. Sed ec Procopius Persici belli lib. ii. Stratam apud Romanos uia significare autor est: quod in uulgari idiomate iactu est,in Latino salsum: ist merito uulgarem apud eos lingua sutile credi possit. Idem lib. iiii. signi seru Ro, mano sermone bandophoru dici scripsit: cu id de uulgari locutione, no de Latina trahatur. Sed tamen cum Procopius sub Iustiniano floruerit, quo tepore exciderat Rosmani sermonis puritas, non existimo a Philelphi sententia discededum: qui plurimis autorum elogiis rationibu partes suas tuetur: cui nos Apuleium adstipulari credimus lib. i X. Asini aurei; Interrogauit, inquit, miles dominum meum, quorsum uacuum duceret asinum. at dominus meus Latini sermonis ignarus, tacitus praeteribat: quapropter cum a milite deturbatus esset hortulanus, supplicue respondit, sermonis ignoratia, se quid ille diceret scire non posse: ergo igitur,subiiciens miles, ubi, inquit, lucis asinu istum respondit hortulanus, petere se proximam ciuitate , ecc.ex quibus uerbis constat,elegantiore illum sermon qualis est, quorsum ducis uacuum almum Latinum
244쪽
Ρn AETER HIS SORVH LIB. I. a 3 A Latinum esse nec nia a doctis selitum intelligi: at alium barbaris,ubi ducis asina etiatali in usu fuisse ut uel liortulant illum intelligerent,oc ita loquerenturi qua ratione Napud Celsum Proculus est,saepe audisse rusticos senes ita dicetes, pecunia sine pecuatio fiagile esse: peculiu appellantes quod praesidii causa reponeretur. cu em in Latins dicitionis ilignificauon ecrusticorii usus a Iuriscosultis allegetur: non ne apertissime demostratur, Latinu sermone etiam indoctis comune ex uulse aliter ita ii Triphonis responsum accipiemus, b Accursius secerit: quippe ille omnia decreta Latine inter, poni iubet n5 barbare di inc6pte,ut eua apudGrecos Latina deci et a ex eius resposta spone la sint.quod minime mira esse debet: omnes Romano imperio subditi, vos manam lingua edi secrent: quod etiam Strabo scripsit. Synedria Iudeoru in constitutionibus interpretare synagogas ec cociliabula: ι - ὼν enim id dcilotat. Synedrias ueror naues apud Ulp.dc cxercitiae v. nauiculas illas interpretabit fortas te alios,quae spatiandi causa lallae sunt,in sibus sunt sellae ec sedilia: quandoquide Suidasin, εθυ interpretetur,nihil decerno, in cmcdatioribus legat,id est, coascensoriae ec stuportatoriae naues. Spurius a Graeca dictione spadon dicitur,ut seriabit Iustin corrige - ά .id est,passim,uulgλθc sparsim. hinc sporadcs insular dictistiir.omitto quae ad hanc rem pertinetia scribat Plut. Sphaeris tertii hypocaustii, sucsculam alii declarauerui. Titulus pro tractatu no ponitur, licet quida Ga m docilis no abhorreat a tali usu,Persium sortesic imitantes, qui non absimili significatione ruibricam posuit Excepto quod Masuri rubrica notauit. quapropter di nos censuimus aliquid cdsuetudini dandii. quod N in significatu legis secimus, Valla eua reclamate. Trachaea prouincis,li .RI I C .de milit.uestriti rursus titulo de diuertis ossic is
pars est Ciliciae, idcirco dicis,quasi aspera N petrosa.emendadus est eua post tot annotationes Tranquillus in Vespasiano, ubi Thracia,inquit, Cilicia,N Comagenem ditionis regis usQ ad id lepus in prouinciarii forma redegit. legedu est Trachsa Ciliciam iunctim cuius lectitonis incolumitatem seruat adhuc Sex. Aurel. Uicto in Vespa.Syria Palaestina necn5 Cilicia Trachsa 5c Comagene, qua Augustos ratesem nominamus,&c.de Thracia eii, intelligi no potest,cu ea cie 'iis regibus in prouinciae' forma redacta sit no sub Vespasiano,sed sub Claudio: ut Eusebius in Chronicis testati iri Trulla uas est aquariu timariumq;: sicut ec trua.Paulus de fundo instr.leg.Trullae, inquit,quae circa cenu solent traijci .puto legenda circa alienii: quod cu aliena uasa essent maiora, ab eis latex extraheretur cum trullis. Iuvenalis: Ridere paratus,
Si trulla inverse crepitum dedit aurea sundo. Vasa uinaria.uaBria nomina plura celebrantur Iurisconsultis inter quae illud unos tum,quod ancones appellaLipsie uel angones lego: quora an uas Graecis sit sunt ecangones ex genere telorid uel potius ambones, poculi id genus est Iul. Polluci sunt
ec apud eos uectiones, quas uehetes opinor a uehedo: sunt sextariis, sunt lagoene, tum
doliaria congiaria sunto aquae ia,Naqui minaria. sed N apud Crscos craterii nomi
ta nullae, O e xx p. sunt N alia curiose ab A thenaeo, Iuli ossi Polluce collecta: quae singulatim resore praesentis no est instituti. fZygostates,in costitutionibus, titulo
de ponderatoribus ibα. cum significat,qui ponderu rationem tenet, urat p per cilii tates, ut mechanici iusto pondere mercimonia vendant. ζυγος Graecis stateram IJgnifi3cat: unde etygostasica libra conomus, ubicunq; sic scriptu reperies, emcnda oecosnomum: hinc oeconomica Aristotelis dicta: significat curatore domus. osimus. Celebrat monachsi Zo sinu Lyciu Iustinianus in authenticis: traditq; annos tunc uinuente ceniis N uiginti animo nihilo minus corporeis uegetii.Fuit ec alius Zosimus Alexandrinus philosophus,qui ad Theoschiam sorore lit ros NNVII I .scripsit: quos
riam titulus est id est manufacta sed Sc Zossinii Gazeum nominat Suidas, rui sub Anastasio dictiones rhetoricas N enarratione in Demostlienis orationes ediit .alij tradunt suisse Ascalonitam. ad Zosimum quom nescio quem primate scripsit Aeneas rhetor. Celebrat ec Plin Caeci l .libertum suum Zetaimum.
245쪽
v P E R E s T alius libellus,& ipse his necessarius, a iuris ciuilis dia I lim iit: N in utracp Psessione se exercent. torti studiu ec diligentia semper ipse .pbaui: cu alioquin qui solum ius ciuile ex uulgatissimis nostris interpretibus didiceri non multu his fit dissimilis, si diuitias ciuidem aliouas possideti sed arte fruendi ignorat. huc igitur ita copegi,ut ius dicti oes Graece spartim per Diapesioru uaria resposa ad Iurisconsultis reserunt N impressoru incuria de impressis uoluminibus sunt omit in suu ordine restituans.no exigo hic,ut opera usqua nostram aut probet aut laudibus extollat: quandoquide nec mihi ipsi hoc in opusculo satisfaciam quoi summa cu celeritate a me,tu sere puero c5ditu mihi excidit,priuscb suprema illi apponeret manus.q, si nuc retractare uoluissem,n5 aliqui colores addendi sed nouum plane: corpus facienda suissetiqua cura ne subirem, occupationibus certe nismiis prohibebar. malui ital sic edere,ut etiam studioru nostroru rudimenta publiciatus possint agnosci.Tu certe Minuti,quae humanitas est tu scio, laudabis,nem schoalia haec qualiacunt nauci pendes, quamuis uel recentiorum quor dam exemplo etiam leuissimas obseruationes non dubitauerim his annotationum libris inserere. iM PRIMIs in ipsa liminari Digestorum pagella,elegans appositu est epigraumat quod ex archetypo Florentino, primus in lucem edidit solitianus : mox sequuti alii. hoc autem huiuscemodi est: Bilairusini, t iac-τlis A, I tu; μ γ -Dωχ εαγαλη πιζε -λῆς πα-l: Mν ὰ-ίδα τό qu, M ἰm uersia ουον ἀγάλμco n
Nos autem utcunoe ita Latinum secimus: non quidem ut transmarinam illam Venes rem reddat: sed ut Graeca ignorantes, qualemqualem eius sensum recipiant. Iustinianus opus princeps hoc edidit,omnis Quod Tribonianus rectiori condidit orbis, Tanquam aliquis uariam componens aspida magno Alcidae,nanq; hic fulgent mira omnia legum: Ast Europae, Asiaeci homines Libyci subacti, Cuncta gubernantis domini praecepta sequuntur. In prooemio. s E D quia solitum erat,anni quarti studiosos,Graeco N c5sueto quodammodo uos cabulo,ircos appellari,dic. Politianus ex archetypo legit. oce appellari.& inserius, quinti anni studiosos, non coloritas, ut in impressis est codicibus, sed di ιτα Iegit: uertim minime explicat horum nominum rationem. nam preces hoc enim significat λἰim nil mihi uidentur habere commune cum studiosis quarti, quinti ue anni.quare legendum est λυτα, per υ vi , ut intelligamus solutores, quod legum nodos iam soluere possinti. λυτα ueror,quod lytis praestet: ut antecessores sint,quos Doctiores renentes vocamus,prolytae qui Licentiati, lytae qui Baccalaures. In eodem prooramio iuxta finem, apud Homerii patrem omnis uirtutis, Diomedes ec Glaucus inta se faciunt dissimilia permutantes.) addendus est hic uersias: Procia nouem centum,pro serro tradidit aurum. Sumptum est ex Iliados v I. ubi singulari certamine dimicaturi Glaucus Lycius, ec Diomedes: Glaucus fgenitores suos enarrasset:Quin tu,inquit, Diomedes, mea cum potius beneficiis cb armis certas: ec ex hoste sis hospes cuius in res signum peramutemus arma.hinc annuetis Glauci stultitia secit locu prouerbio, de inaequali persmutatione: cum eius arma centum boum pretio censerentur, Diomedis nisi novem.
246쪽
i N I.ius ciuile in fine sonat inonai. Si quis parii a ueteri lectione uelit immutare, is legat φωνήμ , quasi solatia uocem dixerit: ipse tamen malim N M- οἱ MII HI - ι οἱ δῖε ἄγροι es, quod idem est quod non sicriptum, di ius scriptulec hic oc in institutionibus, ibi par est meda. Sane tabulae, in quibus leges descrisbebantur,apud A thenienses κυρcle dicunturi erant autem quadratescuarias delicios rum poenas complectebantur. mentio harum apud Aristophanem. Luciano di tur .r. meminit Pliat. in Solone. De ori ine iuris. rigu
L. secunda, ubi de Sempronio uerba fiunt, quem populus Romanus Sophyn appellauit.) corrige mi sp, id est, apicntem: cuius mentio frequens apud Liuium in bello Macedonico. Parua haec utiq; emendatio:sed quam tame Egnatius, uir doctissimus, sub racemationibus collocarit. De legibus. L .secuda,nam 5c Demosthenes,&ci quae inde sequutur, Grqca sunt sumpta exorastione Demosthenis quae in Aristogytonem prior inscribit. O τῆτ' ho re ινοῦ cindirexe σίκ etra d . λα, s μ α λι aer e , νομγ ευγμα μἄυ 19 δ ρον θεῶν, δογμα θ
, iat γ' οῦν iam πεισόα μγὰ ῖν ταλι Latina autem subdita sunt hac in lege ab aliquo ex recentioribus nam uetustissimi qui in codices, hoc in loco lacuna quanda habent.
quae hisce Graecis literis est linplenda.Grsca primus edidit Budaeus. Quod autem din citurus hue τημ ων, huic alludit Graecii elegans disiichon in sicarium i
Me senetis tanquani nemo conspexerit: atqui Iustitiae ipse oculus omnia facta uidet. litiae ipse oculus omnia facia uidet. Quapropter Apuleius libro tertio,cum insimularet clam tres homines occidisse, it .i,stute oeulat. stitiae se oculum testatum tradidit nemor huius, uti arbitror epigrammatus. sed ec de iustitiae oculo idem meminit libro secundo.circunsertur di Graece is uersiculus:
I sit iustitiae oculus qui ubiq; prospicit. cui non absimilis alius:
Quod autem sequitur, Chrisippus in libro quem serit. adde me autore ποῖ νόριον. Chrysippum enim librum de legibus scripsisse,autor in Laertius: quem hic cum ab Iurisconsulto citari uerisimile est,tum ex indiciis ueteris scripturae coniectaui.
i v R A constitui oportet ut ait Theophrastus, in his quae ent omina frequenter accliunt. Alii hic legat,automata, id est,sipdtanea ec casualia, quae lectio incJgrua est, nee sensui linis admodu conuenies. Budsis dicit se in archetypo Florentino hunc locum ira annotasse,in his quae m-τλGς p accidunt: non in his quae ἰά s λογου, id est in his quae Plerunq; accidiit,non quae praeter hominu sentcntiam. sed oc existimabit aliquis
dictionem,ent omina abradedam,& reponcndu b μνὰ, ut quod sequitur, frequenteriinterpretatio sit Graecae uocis.ita eiri a ueteri uulgataq; lectione minimii discedimus. In l. fraus.
E T quod distat uerbu ab intellectu 3 cd Accursus admonet, Graece locum hicIurisciquare explosis illis uerbis reponedae sunt hae uocule: A: quod distat bis απο δεα- H ας, hoc est ieiu i sententia. hunc sane locu debemus Politiano,sicut di sequentem. In l.ob
247쪽
In l.obseruare.de Oisprocons c HO c obseruare oportet,ut per eam parte quis prouinciam ingrediatur, per quam ingredi moris est: quam Graeci appellant: siue, est.) reponenda sunt haec ueraha: quas Graeci ληινι-e appellant, siue καταπέν obseruare,dic. α ιρ- enim est accellus ad ciuitatem plerunque obseruari solitus: Mes ' et ad nauigatione N poratum signifieat.ut intelligamus Iurisconsultum loqui de utroque itinere, tam terrestri, quam maritimo. Item paulor inserius in hianti loco repone, inu αὐ- iapia attingere. id est,metropolim Ii phesum. huius enim consuetudinis etiam meminit Plinius in epistolis ad Traianum. In l. lenta4c legendum est: quantum ad xenia pertinet, audi quid sentiamus: Graeacum prouerbium est, - παντα, po mism vn Ma -ντων. quod autem sequitur, nec
omnia, nec passim, nec ab omnibus, est Graeci ipsius adagin translatio.restitutus est autem hic locus in Missicellaneis ex archetypo. De edendo. Ex l.ueluti. dum Iurisconsultus declarat quomodo, iterum,duo significata habeat: ita Graeca illi uerba repone ut primo δῖα ωρ legas,id est, se do: in sequenti autem mens , id est ursus.alia interpretatione locus hic non eget,satis clarus. De padiis. 2.iuriuentium.esse enim contractum Aristo.ad id est αἰον suis . sic reponi potest disio Graeca,quae significat innominatum ec carentem nomine.in aliis codicibus legis tur ι άMaeniae, di melius :ut alibi disseram. De his qui not. insa. L. athletas. designatores autem sunt, quos Graeci appellant. addendum est Graeeranomen, M.Anm. ita enim appellari hosce prssides ludo uet,autor est Iul.Pollux. Potesta hic legere Ea θάαer, quod ide significat apud Arcadiu in l.ulti de mune. N honor.
Nautae, up.stadi L. prima. di sunt quidam in nauibus, qui custodiae gratia praeponuntur: ut enim dis vretari j. legendum est,uti arbitror, Graece: δοι ἰοι, ut intelligamus custodes nauis, qui non pretio conducti sed solo uictu naue custodiebat. ut sit uox composita απο δ Moe,id est a uictu, V ουρευρ.ουρους enim custodem significat. Homerus libro nono, smν εγων ec praesertim in naui: quoniam deis stationem nauium significat: Undeta ti-eti, domus custodes dicuntur. Caeterum textum hunc quemadmodum
aliter tractari possit,alio loco explicaturus sum. De iudici j s.f .haeres absens.& quasi a uiatore emit,uel ab eo qui transuehebatur. in annotati nibus Politiani legitur,uel ab eo qui id est,prsternauigabat: quae lectito ex uetustis codicibus approbatur quibusdam. Si pars haere. peti L.antiqui in fine. assignauersit tota pars: N hoc dicunt,ait Theophrastus. post uera hum,assignauerunt,uerba sequentia sunt abradenda, atm ita legendum, τὰ γαρ δεκα uev ις ubi το 'Graii 3σθε κωρ bivi, Et ν τοις - παραλογο, ut ait Theophrastus. id est, ius ra uI plerunta constitui oportet,non ut ex inopinato. meminit huius dicti Cicero lishro v.de finibus bon.N mal. locum restituit Budaeus. De seruo corrupto,
L. I .sed persuadet Graece,NC epone καταπαH illud enim persuadere significat.
Locu huc sic correxit Catellianus Cotta,uir singularis eruditionis.Grecus tame atq; idem innominatus legii interpres,qui apud me est secundu ordinem alphabeti δι-, inquit, o m y γ ια 'ab . αγωγα ἀρωμ έ 7 oes πίπτους--οικειον, α υτπνοῖε
ς ορὰν αγ . id est Serui corrupti actio copetit se dum modos corrupentis seruii,siue admonetis ipsum,sive cosultatis furari,siue recipietis eu, siue aliud aliquid facietis ad corruptione ipsius.quare sortasse hic legendu est. sed persuadet Graece omis ἀων 19 συμ b. p. ut Iuriscosultus iasi tam expresserit Graece smificatu persuadedi, quam uoluerit ossedere dictiones medias, quae in utranss parte possunt capi: ec ut gramatiari dicunt, in min. in Pandectis certe Florentinis legitur, persuadet Us ια- est, Ne. Lege
248쪽
a CLEGE, quicunt. item ait si libitinarius,quem Graeci uocantsemupolicitore habuerit. legendum pollinctiorem,ta in uacuo illo loco re , reponendum,ut sentit B sas: Albucius tamen Auresius , nec ν mauul cui antiqui codices consentiunt. De contrahenda empta L. prima,tres hic loci sunt Graecis literis vacui at* inanes: quorum primus ita Pinplendus est: adducit enim Iuriscon. autoritatem Home. Ilia.libro V II.
Caesarie insignes redimebant uina Pelasgi, Aere alii,serro quidam lucente, bouillis Tergoribus quidam, bubus pleriq sed ipsis Mancipi is atri. In sequenti uero lacuna haec sunt reponenda ex Iliados Homeri libro v i.
Tertio autem loco Θc haec curiosum lectorem non pigeat inscriberesumpta ex Hos meri Odystea libro primo.
Hanc propriis rebus Laertes emerat olim,' Uiginti boues prompsit pro pube puella.
Locati. L .si merces . . uis maior est,quam Graeci exhibitiam appellantiqui quam proxime uelit impressae lectioni accedere, is necesse est reponat expuncta sutili illa dictione, exhibitiam, εἱ-ra ιν ep, id est, uim indecetem,uastam,inusitatam. Sed sortasse uerius est scripsisse Iuriscdsul tum θυαινίαν, id est iram diuinam,uel, quod idem ualet, An , seu θῶαν. in Pandectis legitur λου ζ. . uidentur enim Graeci tempestates, procellas,similiail mala diuinae irae adscribere.Homerus:
Mense sub autumni ingentes cum Iuppiter imbres Iratus,miseris mortalibus aethae fundit. Quorum carminum ideo libentius facio metionem: quoniam a Cicerone ad Q.fratrem epistolarum lib. II l. in ea quae I omae N maxime Appia,incipi allegantur: sed scriptoris uitio desiderantur in codicibus. Hinc Apollonius Argonauticon primo: αυea μεια cie eo sisωγ Lπαν. Appellat enim ira Boreae,quod ualidissimus ruat . quin ta Valer. Flaccus Arg. I III. Quippe nec extorrem tantu i lucis egentem Ira tonantis agit,Typhonides harpyiae p. Finxit enim tterram coelesi
similia,quae non uitio terrae,sed ex coelo proueni ut rωο - δι--Θ' ἀτων appellat,id est,causam deorum numine urgente.quae autem sit uis maior,quoniam di hoc receristioribus ignoratur qui scire uelit, is legat Plinium lib.RV III. de sterilitatum causis. De aedilitio edicito. h. prima. .sed sciendii. ego puto aediles tollendae dubitationis gratia bis idem Gixisse. In medio reponenda est dictio, in id est, per alternitatem,siue ut x uertit
249쪽
Uertit Gelliun ex geminatione. Locum restituit Budaeus,5c ideo illi habenda est gra ctia. In Pandectis tamen Florentinis ii mrir legitur.
L.5c quantum interest inter haec uitia, quae Graeci. Legitur hic locus in Pandetas
huscis emendatus,ut in Dispumctionibus annotatu, atm ideo illuc reclinendum. L .idem o filius. ubi homo nein matutino tempore uidet, neq; uespertino: quod gestius morbi Graeci HLmmmae uocant. uoculam liac Graecam resiluit Hermolaus in corollario Pliniano: que et alii sunt secuti .Ex eade l. .fi.5c antriplius. quid siqnificet triphus,scriptores uar is locis addubitat: corrigunt i quidam id est,habens aphtas,al a atypus,al l atris modis .Quid si nos legamus,triplictos,sive ut instelligamus mollitie quada blesos Galenus i aphorismis Hippocratis: sicuti ψελλιθωθι id eit,balbutire linguae uuium est,no uocis:sic αυλί2ν,eiusdem uerbum significa,tionis, in sermone Laracorum, non potente lingua exquisite eas dearticulare uoces, quae per i N r profertitur: qualis est haec ipsa,traulosis: N hae aliae similes trechi,tribi, machi,trochos,tripheros. rtasse igitur ad similitudinem traulosis,potuit Iurisconsultus appellare triphos,uel potius tripheros,hoc balbutietes modo ci t N I pro i r pro nuntiant. laborauit simili uitio Alcibiades: unde de labdaci sino est orta parcumiamoscos uulgδ dicimus, terebellare hoc est,Si mi unde sorte hare uox,quo is uidelicet huiusmodi balbutientium lingua dum loquitur,terebrii imitetur. Hoc modo corrigens dus quom Gellius lib. v.tametsi hae in re certam no proscrimus sentetia .sed solum studioso opinionem nostram,tanquam diligentius scrutari uolenti,ansam damus. De testam.militis. 2 .prima in L Milites a numero mille hominudi lii a Greco uerbo tractu χιλιι:.nam raece mille hominum multitudinem PDaem. i uocant quasi millesimu quen* dictu: Unde ipsium duce appellant .reponendus est Grecus sermo ita, ut uoces illae Penitus nullius sensus inducantur deleanturm .d i ibunii aut e militii significat chiliarchos. potes etia lila legere ut Aurelianus in libro de instruedis aciebus tradit,duae cohortes quingentariae,merarchiam id est cohorte milliaria faciunt hominum M. IIII .centuriara Lxlii l. cuius prς seetias dicitur merarchos, id est, tribui 'nus maior . prima lectio plus placet.In Grecis scholiis misti Ostier at s ah Al, id est, de nominibus principum,seu duetorum,habetur mentio etiam chiliarchi. De legatis primo. L .an omnibus.Iulianus notat: si testamenti saciendi tempore tabulae nullae fuerunt, Mera ratione dici potest lenatum deberi quia conditio pro non scripta habetur.)in uacuo ordine adscribe Graeca dictionem ἀ la irae, id est,impossibilis. Cicero epissolarum iam.lib. I N.me resti Pinuen scito qἰνυ,id est, de possibilibus scito me secundum Diodorum iudicare.
L .eum quis decedens. .Titia testamento manu sua facto ita causit Tisiae gratet Jd G asaniata δεθλα Καλλιμ ω ραλυπρον δίυ Me . id est, Titia testamentum condiadi,ec uolo dentur Callimacho mercedis gratia denarii duo. Locum ex Pande iis Florentinis restituit Politianus. L .ligni. . lignorum.quid mirum cum Graeci χάδue, hoc est, naues lignorum ductrices appellant. ita arbitror hoc loco legendii. enim nauiculae sunt e trabibus in, aditae,in quibus ligna uehuntur: hodie scheparas uulgus uocat. Potes etia legere
νtae quod non reprobo: licet magis applaudat,ut 9λοxe dicamus. at ita in Pandectis Thuscis legitur. L .legatis. ornatricibus. 5c Homerus in Odyssea est. addendum est hoc carmen:
Hunc circum inuenies plures pecuascere porcos
Ad coracis petram,sontem , super Arethusae. Quod carmen restituendum quoque est in .de suibus,snstitu.ad L Aquil.etsi ibi uel certe hic alius etiam sit error in nomine Iurisconsulti, qui ibi Martianus,hic Marcelsius proditur. L.si cui lana. lana legata, etiam leporinam lanam, ta anserinam credo contineri,
250쪽
PRAETER HIS SORVH LIB. II. rq 3A N de lino: quoniam εων Graeci lanam uocant: ita legendus est hie locus, hoc sensu: appellatione lanae uenire leporinam, anserinam, lineam, di si qua similis: quam qui . dem lanam Lων Greci appellant. nam lana ovis, proprie ἄω7γ. εων uero N extera compraendit: sicut λαχνν, quae dictio lanam, uillum,plumam significat. In antiquior bus tamen codicibus legitur, di de ligno, quam Graeci DDuli uocant, de quo apud Plinium libro XIX. quod pro . . De lando insis. L. i I. in fine, dotes praediorum, quae Graeco uocabulo,reotichid est mpositiones uocantur. in Pandectis legitur γομα. De supel. leg. L.Labeo ait,in fin. eos qui loqui non possunt conatu ipse,N sono quodam N inarsticulata uoce,bacarios dicere existimamus. sorte legenda ta rve d est, qui articulas id lari nequeunt. ζατο- enim huiuscemodi mutientem significat. Hinc dictus Cyreanarum conditor Battus,apud Trogum libro XIII. Eusebio,Catullo,N caeteris. Sane in Pandectis sic legitur,di sono quodam is ἀόρ ω φων dicere existimamus. Fuitia Battus quidam loquax : unde battologia figura, eum quis eadem repetit, ec idemtidem inculcat. Hinc Ouidius, nescio quem alium Battum loquentem inducens, Met. I l .Sub illis Montibus,inquit,erant,di erant sub montibus illis.cui per similem figuram ridiculose respondetur: Risit Athlantiades,ec me mihi perfide prodis, Me mihi prodis,aiti qui locus aliter intellectus, inepte conduplicantem uoces poetam ostenderet. 8 ex legata. dum Iurisconsultus adducit Homeri testimonium: eius carmina exdysseae lib. . nos hic ponenda sic existimamus. De lecti enim signo loquens, m δ'
Haud alius quisquam,fabricaui hoc ipse cubile:
Inter septa secans ramos uirentis olivae, Argento atin auro uarium,leuim elephanto. De alimentis legatis. Lex alimenta.in princ. cui scribere solebat ita, γ ω-ει--α si ν, id est, Rufino liberto meo bene agere.dubitationis causa hic erat: quoniam iri s proprie is uidetur qui manu emissus est respectu manumittentis. Sane: Iocus ad restis tuendum facilis,Graece non ignorantibus. De auro di argento tem L.quamuis anademata. Iego αναδ. Mim. id est,anades irata:ea enim sunt ornamensia capitis,Suida autore. De gradibus. L.non facile.uiri pater uxoris ,socer: mater autem eorum, crus appellatur: cum apud Graecos proprier uiri pater tauli, mater uero Id ae uocatur: uxoris autem paster ποῦ est,mater uero -θθὰ uocantur. Sic legendus est hic locus,qui ante nos plaribus scatebat mendis.
In eadem i. sic quom legendum censeo: uiri stater leuir est: apud Graecos egiae aps Pellatur ut apud Homerum relatum est. sic enim Helena ad Hectorem dicit:
Est autem carmen id in v i. Iliados. Sequitur Iurisconsultus t uiri soror glos dicitur apud Graecos γαλ-.duorum statrum uxores Griis a apud Gr os dicunt .Quod uno uersu idem Homerus significat:
Quod earmen libro ultimo Iliados reperie nostra opera Iurisconcrestitutum. In l. Iurisconsultus, in principio, nomen cognationis a Graeca uoce dictum uidetur trim vise: sic enim illi uocant, quos nos cognatos dicimus, Orminia. ut barbara .uox, essen ab imperitis in Iurisconsulti uerbis relata,abradatur penitus. De aqua plinarcen.