장음표시 사용
211쪽
plet. Scriptor Hist. Occid Ind.prodidit duas
in illis regionibus visas esse arbores quarum altera vltra octo vina , altera sexdecim in ambitu haberet: ita ut ad culmen prioris, quae tanta erat altitudine, ut lapidis iactu superaret, Caci quidam casulam cum con struxiti et Ciconi modo, Hispanis risum coamouebat Altera admiratione dignissimam isserit. Ide quoque narrat in Nica oua Pro-aincia arborem prouenire nomine Lerba cuius crassitudo quindecim hominum complectentium ulnas impleat. Sedit ad Brasiliama ostram reuertamur,foliis est buxeis persimiibus. Fructum vero non fert. Qua vero ratione materia illa in naues im-
'ortari soleat, hoc loco describere visu est.Ιn rimis vero sesed si est,nisi ab incolis iuuaren
ur mercatores, intra annum Vix nauem ea
Dateria Onerare posse, tum ob duritiem, ac
roinde in secando dissicultatem, tum Vero raecipue qubliumentis omnibus careat illa egio, ac proinde humeris humanis sit comportanda Barbari igitur vestibus, indusiis, pileis , cultellis, aliisque mercibus conducti, non modo materiam illam securibus, cuneis secantin findunt rotundat, sed etiambum eris nudis impositam in naues comportant, notantiquam vero locis impeditissimis, tribus aut quatuor passuum millibus a sylva ad littus intercedentibus. Nominatim Vero
dico Barbaros, ex quo Galliis Lusitani ad
Barbari materia secat, in naues importaMr
212쪽
1 8 R. N A VI G. eos accessere,fuas Brasilias arbores secare, Priscosat earum enim CXscindendarum quantum a se bQxe exo nioribus accepi ante illud tempus,ratio alia
dus apud n erat, nisi quod igne admoto eas deturba v. b4 Q bant.Prarierea quoniam non nullos scio exi
stimare materiam illam quae ad nos aduehitur, arborum crassitudine obtinerem de industria addidi Barbaros eam rotundare, quo facilitis cornportari ab ipsis possit. Ad haec obseruatum est a me, tantisper duin America vixi, caminoque luculento ligni istius beneficio usus sum, minime humidum
hoc ligni genus esse quod plerisque aliis li-
mi parere Sycomortis ver,cotras ut ait Matthiolus, prpcqteris lignor u generibus hoc habet peculsare, ut etiamsi excisa sit, humi ditatem retineat, ac nisi in aquam demersa, non exsiccetur Aliud insuper commemora I .hil bo. Quidam e nostris indus a nostra lida res indusia re cupiebat, cineres brasilii ligni imprudensib in lixivium imposuerat, adeo tenaciter rubeo eiunt insecta sunt colore, ut quantumuis abluta illum nunquam mutarint , atque eo colore infecta fuerunt nobis induenda. Si vero delicati illi qui suas rugas dealbandas in Belgium mittunt, minus fidem his adhibeant, per me licet illis non modo periculum facere, sed etiamsi volet, ingentes illas suas rugas viridi
inficere collare. Caeterum quia non mediocriter mirantur
213쪽
IN AERA SILI Μ. 769Tououpinambaulti nostri quum vident Gallos, aliosque aduenas e procul remotis terris uenientes, tantum laboris sumere ut Arabo
utano suo id est Brasilio 1 et coccineo ligno
naves onustas reuehant. Itaque ma no na-- , tu quidam ex Damam nunc In modum me iusdam usu per ea re aliquando interroilauit Ouid si RV: ψης b Vult, Inquit, quod Vos Mair ω Paros id est Galli Lusitani tam procul petitum ligna veniatis' Nullane vobis ligna ad socii tellus vestra suppeditat'Tu ego, Suppeditat Vero, inquam,& quidem magna copia sed non
ex eo genere arbor quales vestrae simi:Bra-
ilium imprimis, quod la in nostri non adi endum, ut tu existimas, sed ad tingedum ex- 'ortant sicuti io sic funiculos vestros boaycinos, pennas aliaque rerum inficitis. Hicile protinus excipiens LVertim tantane eius igni copia vobis opus estΘEnimuero inqua. tuum enim ut hominis animum admiratio-ae suspenderem)apud nos vel unus mercator
lures coccineos pannos, plures cultellos,
hi fices mota ipsi & familiaria exempla subiciens yplura specula possidet, quam quanta iuc ad vos unquam allata sunt solus ille.omae Brasilium coemet, quo plures hinc naues nusti redeunt. Ah inquit Barbarus mi-
'a mihi narras. Mox eorum qui audiuerat me nor,percontari Vltra perrexit:At, inquit, virile adeo locuples, quem tu refers, non rno
itur Moritur, inquam itin alii hominesὸ bi tum ille ut isti Barbari comentari amant
214쪽
coeptum sermonem nullis interruptum di. uerticulis ad finem usque haud absurd per texunt quεrere ex me, Ergo nquiti eoru que iste moriens bona reliquit, quis haeres est)Liberi eius, inquam, si habet si non habet,fratres,sorores, aut proximi eius agnati.
Quum haec dixissem, Equide inquit meus ille haud sane ineptus senex,facile hinc animaduerto vos Mair, id est Gallos esse iii si gniter fatuos. Nam quid traiiciendo ari
ζnxqnxi tatopere vos fatigari necesse est,in quo sup e Barbaro, rando sic ut1 nobis quidem huc appulli di λδ ' tis tantum malorum eXhauritis Z Nempe ut liberis vestris aut suphrstitibus cognatis opes quaeratis Tellus quae nos aluit, non illis quoque alendis sussiciet os quidem, liberos, propinquos habemus , eosque t tu vides, summa caritate amplectimur: sed quum confidamus fore ut post mortem nostram terra, quq nos aluit, eadem illos quoque enutriat, in eo acquiescimus. Et certe in hanc sententiam, praeclare Socrates olim cuidam vehementi studio sua . denti vise liberis etiamnum paruulis seruaret incolumem,Liberi, inquit, Deo qui mihi eos dedit curae erunt Agesilaus vero Lacedaemoniorum rex amicos admonebat ne tam pecuniis quam fortitudine, ac virtute stude rei ditescere:quod frustra parat opes, qui Veris animi bonis vacat. se sententiae ab Ethnicis profecti admirationem non paruam
merentur.Ρrior enim conuenit cum eo quod
scriptum est, Ero Deus tuus seminis tui
215쪽
IN Ros L I M. uetnost te. Altera vero respondet dicto illi Chri ia...iti, operimini non cibo qui perit, sed cibo illi qui permanet in vitam aeternann,quaria Filius hominis dabit vobis. Hactenus paucis, sed fideliter narrationem ab Americani Barbari ore acceptam recitaui. Quamobrem, gens illa quae adeo Barbara a nobis habetur, non modo lepide eos irridet qui magno suo periculo Bra filio ligno quaerendo ex quo quaestum faciant mare traii ciunt: sed etiam quant uuis obcaecata quari
doqu1 dena naturq4 soli fertilitati plus quarn nos Dei potentiae iro uidet te tribuit ali quando cum aptoribus in iudicio surget qui
Christianum nomen prae se ferunt, quorum tam est Europa ferax quam prasilia imisu nis, quoad incolas attinet. Quare, prout a me dictum est, immortale odium aduersus aua ros a Tovoupinambaulti' geri, utinam auari omnes qui cum satiari nusquam possint cotinuo pauperum medullam, sanguinem exugut, ii illis terris essent relegati, ut ab iista furiis aut Daemonibus exagitarentur. Necesse mihi fuit imagno nostro pudore in Bar baror gratia qui adeo res udanas colentit, digrediaAddere autem uota in como de meo quidem iudicio possum re ab Ind. Occid. hi hib- . pstor.scriptore memoriae prodita, de quadam ' Barbara gente Peruana quae cum primum Hispanos versantes in suis locis sunt cos pica ti, tum quod barbari essent, tum Vero praeci in morespue quod luaui indulgeret, verebantur ne ab 'xbRVOxun. .
216쪽
Turio in capite palmarum indulis. ni species spinosa.
illis ipsi corruperentur aut auiti mores immutarentur, eos abeuntes increpabant, his nominibus , Spuma maris , sine partibus homines, inquieti, quique nullibi consistere possunt ad laborandum, quo victum sibi parent. Sedit arborum Americanarum descriptione persequar, Ρalmaru quatuor aut quinque genera illic reperiunturi inter quae frequetissima numeratur ea,quam illi Gerau, alia quoq; quam Tri nominat Attame quemadmoduni fructus nulli a me sunt conspecti, credo etianullos edi. Υri quidem fructum rotud pro ducit instar spineorum prunorii ad iugiem racemi amplioris tali ponderis Vt aegre naimanu subleuetur,sed nucleus tantum cerasei crassitudinia est edulis. rariere in culmine
harum palmaru est turio quidam albus, quia nobis vescedi gratia abscindebatur:Philippus
vero qui haemorrhoidibus laborabat, asseuerabat illi inorbo remedium esse, cuius rei fides penes medicos esto. Alia quoque est arbor, a Barbaris Priappellata, quae licet foliis palmae sit persimi lis caudice spinis circum quaque armata acuum mucronum specie lacule . Fructus mediocri crassitudine , cuius in medio nucleus est niuali albedine, qui tam edulis nori est,qua hebeni genus esse credo:prarierquam enim quod colore est nigro tantaq; duritie, ut Barbaris clauis suis uagittis partim conficiendis, quas fusius cum de bellis eorum
agetur describam sit in usu uigatum est
217쪽
IN BRΑsILIA . rues quoq; ac lucidissimum , adeo denique graue ut in aquam deiectu ad imum statim feratur. Compluria quoque lignoruim multiplicis
coloris in America reperiuntiar genera, quorum nomina sigillatim edere non possum. Nonnulla vidi, buxi colorem imitantia , alia violacea, quibus frustula quaedam in Gallia aduexeram, alba ut charta, rubra , diuersi a Brasilio generis, e quibus etiam clauas suas Barbari conficiunt: unum quoque quod illi Copa nominant, cuius arbor nuci Iuglandi est perisimilis , nucibus tamen caret, materia quoque affabrefacta easdem coemice maces habet. Denique nonnulla reperiuntur, quorum folia sunt capitati numi crassitudine Ἀ-lia, quorum etiam folia sunt latitudine sesquipedali, atque adeo complurium generum quae omnia sigillatim recensere longuisset. Ad haec arbor in illis nascitur terris pulchritudinis eximia atque etiam, quod est maximum adeo sit auis odoris , ut dum a se bris vel scinderetur, vel expoliretur frustula a nobis collecta vel flagrantissimam rosam reserrent. Contra alia illic adolescit quam Barbari Aou-ai nominant alli teterrimo odore,quem dum secatur, aut uritur nemo est qui ferat: foliis est a pomis nostris non absi-nnilibus: fructus vero eius qui proxime ad echinu forma accedit)presertim ver,nucleus adeo est venenatus Vt comedet veneni prε- sentissimi effectum reserat. Nihilominus ta- me Barbati nostri,qubd ex eo crepitacula sua n. ij.
persimilis, Arboru blia crassis sima, alia quoque amplissi
218쪽
HISTOR. NAVIG. coplures componunt, fructum illum plurimi ficiunt. es', bo . Hic quoque animaduertendum est,Brasiliam fruetuste Vim Oedicemus poma complurium gene-hi'. y μ' tam plura serentein,abundare etiam arbo ribus, quae pulcherri nos quidem fructus dunt ad vescendum tamen inutiles. In litorepra sertim multae sunt arbusculae, quarum poma me pilis nostratibus valde similia pericu lose comeduntur. Idcirco Barbari cum Gallos caeterosque aduenas ad poma illa colli genda accedentes conspicantur, suo idio ma te pochi crebro usurpantes, ut ab eis absti-
guaiaci spe Hiuourae, cui cortex est semidigitali crass16,ςβ tudine, L pore gratus , prίesertim recens ab arbore extractus, genus est Gua iaci, quantum
accepi a duobus Pharmacopolis, qui mare nobiscum transmiserant: eaque Barbari utuntur ad morbum, quem Plans appellant, qui, Vt postea dicam, aeque apud eos perniciosus est, atque apud nos lues Venerea. chura ar Arbor hyne Barbaris appellata, medio
: irrita cri altitudine, foliis forma viriditate lauri,
Barbari pomis, magnitudine capitis infanti, ad figu- RVm μ' rati, ouorum truthio cameli accedentibus,
sciunt quae quidem non uni edulia. Ex his I uou-pinam baulti ob duritie corticis integra quae dam in longitudinem, latitudinemque per forantes, quibus 2 fa c. conficiunt: de quo iam ante mentio facta est , fietque in sequentibus hilla etiam ad calices, aliaque vascula excavant, dimidiantque. Inter
219쪽
IN AERA SILIAM. I Inter arbores quoque Brasilienses num e ratur Sabaucate, pugnis ambobus pomo ampliorem, formamque calicis imitante in cuius imo exigui quidam nuclei amygdalinis simi-- comperiuntur, eundem quoque sere cum amygdalis saporem referunt. Cίeterum climpo mi istius putamen vasis colaficiendis sita
piissimum, arbitror illud esse quod vulgo
nucum Indicarum nomine appellarnus 'aut certe ex illarum genere. Matin 1 olus enim suis in mio scoridem commentariis aliarum nu- cum Indicarum meminit, quae forma sunt rotundae , ac magnorum mel Onum instar ab arbore dependent: quartum ego in illis regio nibus, prout sunt ab illo depictae, ac descriptae,putamina vidi , quae torno expolita hic solent a nostris hominibus argento includi.
Praeterea clim in illis terris vlersaremur, quidam Petrus Bordonius nomine arti tornandi peritissimus, varia eaque pulcherrima Vas cula fabricauit, clim ex illis Sabaucate ructi bus, tum ex aliis versicoloribus lignis, quorum partem illa gagnoni dedit, a quo plurimi fiebant.Verumtamen aliquanto post indignissimam reportauit mercedem e coru
enim sui numero ut a me suo loco di cetur quos Villagagno propter Euan geli professionem in mare demersos suffo
Est praeterea in illis terris arbor proceri tate sol bi nosti te, cuius pol Dii Barbari ca-iou nominant, amplitudine, rigura oui al-n iij.
220쪽
linacei, quod ubi maturuit, colore ad aurum inclinato instar cotone mali, non modo, tiliter comeditur, sed etiam sub acidum, nec minus palato gratum succum emittit, qui calore a stuantes iucundissime refrigerat. Attamen cum difficulter e proceris 1llis arboribus decutiatur pom tam illud, nonnisi a Cer
copithecis qui illis vescentur excussa h. b.
Paco-aire frutex est decem aut duodecim pedum altitudine, caudice semorali non iam quam crassitudine, qui tamen adeo est te-Para poma ne ut gladio uno isti secetur: pomum Paco i0ng vocant Barbari palmi longitudine, forma cucumeri non absimile , eiusdem etiam coloris cum ad maturitatem peruenit. Haec autem poma nastuntur ut plurimum viginti aut vi
gintiquinque simul consertim in singulis
ramis, quae Americani legentes in casas suas important tanto pondere quantu altera manu ferre possint.Ad pomi vero istius bonitatem quod attinet, ubi maturuit, calyce ad modum recentis scus auulso , grumosum apparet quo fit ut mandentibus cum refe-ν Ἀρά, Jt Vnde a nobis ficus nominabatur sapore sapore. Vero vel delicatissimas Massilienses ficus su perat:itaque non immerito inter optimos totius orae illius fructiis recenseatur. Memoriae quidem est proditum , Catone cum Carthagine Romam rediisset, mirae magnitudinis ficus attulisse sertim quoniam antiqui de his nostris nullam mentionem fecerunt, credi