장음표시 사용
11쪽
PRAEF9TIO AD LEcTOREM. si appendicis loco subnexui, potius ne deesse videatur,
ut accurate prorsus explicetur.
Logicam analyticam duodetan iuris
demonstratam. In hac secunda parte artificium humani ratiocinu interminis abstractis sui aiunt) demonstramus; puta Artificium Consequentiae , Enthymematis, syllogitai simplicis, quem categoricum vocant: Hypothetici utriusque, Disiunctivi, Copulatiui, Expositorij, Modalis, Demonstrativi, Topici, Sophystici r Artificium utriusque Analyseos, inueniendi medij, potestatis syllogisticae , pr positionis hypotheticae, disiunctivae, copulatiuae , modalis. Sed pergo.
Et aliquot Controuersias logicas breuiter dist 'utataU.
Has ego subieci, quia cum nonnulla passim occurrant in Theorematum scrie , qtiae maiorem explicationem desiderare videntur , ne praediista serics turbetur .
illa ego ad libri calcem remitto. Adde quod triplex est hominum genus qui in re literaria versantur: sunt enim qui nec demonitrationibus, nec altercationibus, sed breui, & simplici rerum descriptione delectantur, quibus adde tyrones, quos certe antequam ipsi sciant, quid oc quantu,& quomodo scire possint non parum sciare iuuabir.Hi sorte nostram Methodum probabunt. Sunt etiam alij queis una ploret demonstratio , quos una m thodus geometrica delectat. His ego Logicam analytica offero. Sunt demum qui tantum lites amant,& contentiosum Scientiarum seru, quibus ego Cotrouersias suggero.
Muctore Tetro Mosserio , Doctore Medico. 'Auctor certe nullius nominis,qui docere quemquam
12쪽
ex mediocriter doctis snam quis ego sum in nec velim,neque possim si velim. Et vero nunquam ad id muneris me accinxissem, nisi me vel parum grata multoru amicorum vis, vel ea quam summopere veneror doistissimorum hominum vox ad hanc prouinciam suscipiedam compuliLse cuius rei ut certam facerem fidem,mox subiicio literas
quas doctissimus Gassendus, dc eruditissimus Mersennus ad me dederunt; quibus haud dubie, perinde quasi prumis imperij literarij Proceribus non modo credere seu
cedere debui, verumetiam obtemperare.
9 ncta excerpta ex praeteritionibus R. T. Hon. by Soc. Iesu. Is ego non iam qui de laude alterius quidquam detractum velim , quare facere non possum , quin ultro fatear me in hoc opere copilatoris potius quim Auctoris vice desunctum esset quippe totam hanc Scientiarum supellectilem Reuerendissimo Patri, quem hic honoris gratia appellaui prorsus acceptam resero , ex illo sontenoster riuus fluit, aliique postea fluent, nisi sorte subtilissimus ille Philosephus ilic eum Doctus Mersennus ap- 'pellaiὶ quem plerique omnes fustra hactenus sollicit
runt consilium mutet, atque in lucem edat innumera prope ingenij monumenta,quae non mediocrem facerent
scientiarum accessionem. Quidquid sit,publici iuris facio scribendo quae iam sepe docendo ille & dicendo publici iuris secit, nec est,ut ego saltem opinior,qubd quis quam de hoc meo instituto conqueri iure pollit; quippe scripsi quae didici, quod certe ab omnibus librorum scriptoribus factitatum est. Quis enim amabo, libros scriberet, si nihil eorum quae ab alijs didicit scribere posset Caeterum cogitaueram initio primum edere tracta
13쪽
tum de motu locali, qui reuera maiorem non me do s cilitatem , velum etiam iucunditat cm praesert: sed illud me praesertim ab eo consilio reuocauit, quod sciendi methodus on nibus scient ijs praemittenda sit, & turpe sit aliquando in hoc scientiatum stadio retrogredi. Denique cum grauissimo morbo assi ista ius sim , toto fere icta pore quo hic Liber typis mandabatur , vix cre
di porcit quam multis mendis scateat , quot desint,
quot supersi sit, quot mutata fuerint, itaque si me audis, Lector ingenue, uno intuitu maiora lustrabis, errata hic
adnotata, caetera ad Libri calcem habes.
Obseruabis innumera fete interpunctionum vitia,qua prudens atque benignus emenda bis iraesertim pag. L 2.3 .79. 96. i 83. in orthograpitia saepius peccatum est, saeptiis leges Etterasci sthema,cathegericum, racter. ymo friseson, bain.Et eator onsu sticum: lege , horasonflicum Item in pag. 34 . in Schol.& alibi saepius leges conuenitin, ecnuersio: lege connectiatur,eonar exio. Item aliqua litera Italica scripta sunt,quae vulgati scribi debuerant in methodo, e pag. g. 64. 6'.&e.Item pag. 343 definitio propositionis verae omissa est quae se habet, Propositio vera δ' aea, cuius Iradicatum vel inest subiacto eui dieiiαν inse, vel tum inest. Minuaturimo , tum num. . qui sequitur debet mutari in 8. Item pag. Iso omissum est
Theorema 1 3.quod tale est.si τη, eselis subalternantes falsa,particularis non es pro erea falsa , ut patet in praemi Tli. 28. exemplo. hinc Th. num. is 3 o & hoe 3I.quia o
seruandum est pro citationibus. Item pag. i et omissus est integer alti Ius 3. de artificio historico de chronologico quem habes infra ante synopsti. Item pag. I sa. Sch. totum se Evitiatum est, se restituatur a tertia linea, Secundo cxm τιν , Me xuar o quotiescunque Ir illantum consequentu est inferius Iradicari anteeedentis er υιrsmquesverisu subiecti communis. Terti. cum Irimo Vrmativo is secundo negatiso . queriescunque traditarum eos ventis est repugnans Iradicati antecedentia. Θ suserim subiecti et mmunis, quod est repugnans subiecti antecedextis, duae ultimae lineae recte habentur. Item solaeeismos ex liter tum mutatione multos leges, bos saltem emenda l. Dobiecti li. obiectisam. pag. Io. l. L.
lege succubuissem iniercedem lene mercedem p. 6 9. l. . lege valent
14쪽
ri imo viro Petro Masteterio Doctori Medico . Petrus Gas M. S.
R. I T cur mirere, Clarissime Vir, me cum
sim Tibi ut facie, sic nomine sorsan ignotus, id cepisse consili, ut quidpiam ad Teliterarum darcna, sed nimirum & tua mihi humanitas fando innotuit, ut minus propterea verear ne succenseas; dc quod volo Te eiusmodi est,ut minus haeream, quin pro tuo erga res bonas studio,
atqui bonique sis consulturus: In audij te, ex quo Philosophiae coepisti dare operam,tatae vertisse scelicitati, quisdesie Te eximij illius Reuerendique Patris Honorati F bry auditorem contigisset, ut captus eius syrenibus ab illo non discesseris ; sed contentis aliis collegisse semel curriculo isic enim vocanti pulverem philosephicum, ipse
constans ac indefessus colligenducensueris etiam iterum,& tertium , quartumque. Sensi ili quippe ex eius ore tan quam ex Amaltheae cornu, ut inexhaustas sic nouas semper promanare delicias;neque committere ut illis genium defraudares, Vnquam potuisti. Aiunt itaque penes Te exstare quicquid ab illo per os,nnium , nouenniumque dictatum est ; hoc est tuae facultatis esse thesaurum oppido insignem, quo beare homines possis. Tertius stilicet praetercurrit annus, ex quo cum mihi concessum fuisset egregia quaedam specimina scriptoruin eius conspicere, interpellare virum coepi, ac non modo per literas, sed etiam per viros Vere nobiles germanum eius ac patruelem valgelasium sollicitare, ut quae tam multa, tamque
praeclara sipra vulgare philosophandi institutum excogi-
15쪽
tasset, publici iuris faceret; enimvero ea semper fuit animi ipsius modestia , ut & hactenus cecinerim turdo, &penc ut in posterum id ab eo obtineam desperem.Quamobrcm rogandum Te censui & non meo quidcm duntaxat, scd etiam complurium qui viri ingenium pridem sulpiciunt nomine) ut cum res pretium ipse noueris , ipsoc uulgare quicquid ex ea tibi commodissimum Videbitur, velis. Fortassis nempe aliquis fuerit hac in re delectus haberiadus ; scd quis ille futurus sit nosse Te melius nemo postit. Aulim interea si apud Te quantulacunque sorte sam iide , spondere foro, ut nunquam te eiusce facti poeniteat, neque tibi unquam vitio, quod rem clandestino curaris, Vertatur. Siquidem ossiciosum est hac rati ne fallere viros, quorum cst in piaeclaris rebus non tam moderatio , quam aut parcitas aut dissidentia nimia ; ac
illi vero amicos agunt, qui tale quid ipsis aut in schs, aut
refragantibus moliuntur. Pernosces vero ipse haud dubie facturum te rem eruditissimis, & viro, & familiae, &Societati non indecoram , ac tum esse de iis bene, imo Optime meriturum, cum rem procurabis quae gloriae non cedere ipsis non possit. Testabere autem aliunde & in Praeceptorem eximium eximiam gratitudinem , & singularem in hominum uniuersitatem affcctum ; atque idcirco egregiam plane quemadmodum merebere, ita prosecto referes laudem. Ad me quod spe'at, si me sortassis bona mea sorte audieris, tum gratulabor ipse mihi, quod
praeclari facinoris me suasorem praestiterim, ac talem voti mei sortunam non inscelicii r tentarim: tum animo erga Te vivam ut penitus gratissimo , ita comparatissimo ad
obsequendum si quid me velis. Vale. Parisiis Kalend.
16쪽
Eruditismo viro Petro Mosseris Doctori Medico, Mannus Mersennus S. P. D.
IX explicate potam sVir Clarissime in quania
fuerim affectus animi voluptate, statim atque
didici te Philosophiam illam subtilissimam &am prelo tandcm committere , quae vel ipsos Pyrrhonios sat cri cogat e Democriti puteo nunc Verita-t cm emergere. Te scelicem praedicatim qui tantam ex R. Patris Honorati Fabry exercitationibus, atque scriptis
lucem eduxi si , quae deinceps sngulis praelucear: Tuos vel ὀ lectores quanto sceliciores dixero, qui plura scire valeant diebus paucis, quam antea totidem annis, ubi mirabilium propositionum demonstrationes intellex rint ; quae motuum labes praescribunt, quae colores docent nil a lumine digerre ; quae linearum curuanun i gentem multitudinem hactenus ignotam , it larάmque proprietates oculis & animo subiiciunt, quae nil fere relinquunt , quod non animum expleat. Superest igitur ut Opus urgeas incomparabile , neque solam Logicam MPhysicam nobiscum communices,sed Ethica Politicam, Mathesin, Rhetoricam, &alia quaecunque a tanto Viro didicisti ; quae docti omnes abs te postulant& expectanti. Vale s. Kalend. Nouemb. anno Ic43.
17쪽
ciarissimo viro, docti que Domino D. Gassendo, Praepo- μο Diniensi, or Regis in Parisiensi Academia Matbeseos Frofessor, Pe ιμμer S. P. D. V i s tibi de literis scribenti non crederet ei Literatorum Doctissime in quis suadenti non cederet e Consilium scripsisti, imperium legi ; non suades, sed imperas ; nec tuis rationibus commotus sed imperiis morem gerens , in lucem edo quod iussisti, ut
vel inde constet quam bene mecum agatur , cui tanto praede cautum sit. Et vero cum nunquam precibus meisssectere potuerim eruditissimum nostrum Philosophum cui tu quoque surdo haehenus cum multis aliis cecinistiὶ ut raras illas commentationes publicaret, quas sceliciter excogitauit, cogitanti mihi quid dc quantum operae tam vastum ac prope immensum opus desideraret, amatissimae tuae literae redditae sunt; quarum sane Ieistione; ut non parum initio fili perturbatus, quod imparibus humeris
tantum onus imponeres, ita post non mediocriter recre
ius sim, quod eam mihi spem ficeres secundi euentus, quem diuinus haud dubie Mathematicus praesagire animo potuisti. Prodeat igitur Te auspice primus iste Philosephiae Tomus, quem plures alij Deo iuuante, nisi sorte secus iusseris,subsequentur. Caeterum patere per Deum immortalem , ut saltem aliquem locum inter eos qui te summopere verentur, tuumque ingenium suspiciunt deinceps mihi concedas. Vale. Lugduni Cal. Mahanno
18쪽
Religiosissimo necnon eruditissimo Patri Marino Mersinno,
V a filii humanitatis s Vir Dbctissime in quod
ignoto mihi gratulatus sis, de quantulacunque opera, quam in hoc primo Volumine compi gendo collocaui.; mei verὸ muneris est, pro tanta gratia, tibi gratias agere immortales. Pergam igitur Vt aman-- tissime suadesὶ ulterius, donec tandem unicam ultimam, quam mihi ob oculos ponis, utinam sceliciter ) meram attingam: facere certe non potui , quin aliis omnibus scientiarum Methodum , & Logicam analyticam Praemitterem , cibis neutra commodiorem locum habere possit. Erunt sorte quos illa humani ratiocinh Analysis, vel deterreat, vel parum dele stet ; spero i mensore ut non desint ij , qui tam accuratis demonstrationibus recreentur. Et vero quanquam res Physicae maiore quadam voluptate mentem perfundunt, &simul animum cum sensu demulcent ; non sunt tamen eae quae vel cum geo metricis , vel cum logicis conferri possint, propter summam illam certitudinis atque euidentiae vim, qua ceIto cum polleant, ita hominis intellectum assciunt, ut in comperta & aperta veritate nihil penitus desiderare pos sit. Praeibit igitur Analytica, quam statim proxime con sequitur absolutissmus de motu locali tractatus, duobus distinctus Voluminibus, in quo certe opere ita Physicam confirmat Geometria,ita Geometriam temperat Physica, ut neque haec sine illa neruorum satis & firmitatis, nequc
illa sine hac mellis satis & voluptatis habere videatur. Vale.Kal. Mah i 6 6.
19쪽
De Artificio Chronologico oe Hisori .
HRONO Locii A historica, astronomiam canonicam sum ponit, cuius ope certas temporum epochas demonstrat , ex
quibus facile annorum fluxum & seriem ab orbe condito diiunguit, suis etiam characteribus designat, vel desumptis ex coni binatioitibus trium cyclorum ut fit in Iuliana periodo, d certe inuentu dissicile non est.Obiectum materiale huius a tis est tempus ab orbe condito fluens,resque omnes in aliquo tempore factae, quidquid enim fit, alicubi & aliquando ni: formale verδ est tecta connexio rerum singularium cum suis temporibus.
II. Exemplum propono ut res facilius intelligatur, suppono Darium victum esse ab Alexandro ad Arbellas , sed tempus ignoro huic victoriae recpondens,cui tamen aliquod respondet. Apud historicos inuenio hane victoriam reportatam esse autumno , dc pridie appetente nocte, Syracusis accidisse lunarem eclipsin , his positis ex canonibus astronomicis statuo hanc epocham 3 exquiuus intelligo hane eclipsin necessario accidisse tali mense, die, hora, & ab ea duxisse tot annos, menses, dies, &c. de his omnibus suo loco. III. Historia res ipsas habet, quarum tempora inronologiae, loca geographiae relinquit. Eius obiectum, per nas ,res,acta quae vel alias nere,vel nunc etiam existunt m lectitur. Haec etiam suas remus habet & praecepta moralia, quorum emte operidum geographia& chronoluia probε teneantur, breuissimo tempore comparari potest. Porro haec Gultas considerat historicorum fidem. animum, scopum, indolem, ingenium, tempus, diligentiam , opes, rerum delectum , connexiQnem, analogiam, personarum atate regionem, mores, expeditiones, M. de quibus alibi.
20쪽
De Methodo Scientiae in communi. C A P. I. E scientia. ARΥ. I. V e communi scientiarum diuisione. II. Noua Icientiarum Lusio. I II. e diuisione Philosephiae I V. Ῥὸ diuisione Matheseos.
we subalternatione scientiarum. VI.we initare edi linctionestemiarum. VII. Pe ordine sicientiarum. VIII. we ordine dependentiae, antiquitatis, consuetudinis, IX.
XI. e ordine dominae. χὸ dissicultatibusscientiarum. C A P. II. te obiectoscientiae. ART. I. V e conditionibus obiecti scientia. II. te varietate obiectorumscientiae. III.
Alia praecepta pro discente. III. IV
Pe methodo leeendi. we methodo meditationis
we methodo conuersationis, m exercitationis. VI. Pe methodo exercitationis pro respondente.