장음표시 사용
21쪽
VII. methodo exercitationis academiae priuesa. VIII. methodoscriἶendi in audiendi.
C A P. IV. methodo modorum sciendi. A R T. I. De methodo definitionis. I I. e methodo diuisionis.
IV. te methodo coniugationis,siparationis, analogia. -
C A P. V. te methodo principiorum silendi. A R T. I. te mariis principiorum generibus.
CAP. VI. te impedimentu sciendi. ART. I. ie impedimentissienta.
De Methodo L0gices. CAP. I. Via sit Logica, quodnam eius obiectum, quis finis, quis ordo. A τ. I. duo nam si obiectu Linicae I I. te fine Logicae.
III. te ordine Logica. ' L . .
CAp. II. aee iis quae puere hactenus in Logica demonserata. Aκτ. we Logica Aristotelis ordine. II. V aenam fuerint ab Apistotele in Logica demon fraea. I.l I. te modo quo Aristoteles hac demonstrauit, in is aliis au Ioribus qui Logicam illustrarμnt.
22쪽
III. fidsciri possit de argumentatione Logica.
CAP. IV. V e principiis Lo cis. A R T. I. ie priucipiis Logicis, antiquis , in nouis. C A P. V. sint impedimenta auxilia ad Logicam. A R T. I. ie impedimentis ad Logicam. II. e auxiliis ad Logicam. C A p. VI. via qua ad ultimam Logicae metam perueniri
A κ r. I. Pe musica Aristotelica.
II. . te aliis qui post Aristotelem de rebus ει cis Fria
C A p. III. aee iis quaestiri possunt in P sica.
Ακτ. I. ie accidentibus Physiis.
III. we corporibus animatis. -
C A p. IV. te principiis, demonstrationibus Phinis. AAT. I. aee antiquis principiis Phinis. II. Pe diuersegenere principiorum P, corum. III. Pe experimentis , bsorbesibus Ptisicis I V. tae Axiomatis in demonstrationibus musicis.
23쪽
CAP. V. Auxiliis in impedimentis musicis. A R T. I. impedimentis ad musicam.
LIBER IRDe Methoelo Theologiae naturalis, & Metaphysicae. C A p. I. T, E neologia naturali. A R T. I. O te objecto in sine Theologiae. I L ' Oidsitum in Theologia, quidsitri possit.
C A P. II. aee Metbodo Metaphsicae. Α κ T. I. ve obsecto Metaptificae II. te Metaphsica Aristotelis
ἰ V. Gid sciripossit in Metaplusica, quoue ordine- V. te impedimentis uxilia,o principiu Metaphsicis LIBER RDe Methodo Ethices C Α , I. Vid sit Et,ea. auodna eius obis M. quis finis.
A κ r. I. ie objecto Ethicae. II. te fine Ethicae. III. Te ordine in diuisione Silicae. . 1 IV. aee Ethica Aristoteliea.
VI. Te demonstrationibus moralibus,sub iis,ini μ
24쪽
LIBER VI. De Methodo Matheseos & aliarum disciplinarum
C A p. I. methodo Matheseos. A x 2. I. di methodo Matheseos in comnimi. II. V e Geometria in Aritbmetica. III. V e Apronomia.
I V. te Perspectiva. U. V e Statica w Musica C Ap. II. aee Humanioribus disiiplinis. A i. L ie Artificio Poetico Gra malleo. II. De Artifieio S mbolico in Geographico. III. te PhilologicoHRhetorico.
C o Nτλ. I. ' Eprimo principio Contradictoria non pos L sunt esse simul.
II te suantitalepram ionum in qualitate.
IIL An propositiones contradictoria possint ese simul verae , an simia falsa.
IV. te propositionis veritate.
V I. Pe vero quo equitur m fas. VII. Θe constantiasubjecti. V I I I. Φοmodo valeae rensequentia a collectivio aissiseria
Ι X- aee iis quae sequiis x ex Meessario , contingenti, in
25쪽
X I. Vim Enthymema constans falsissit veru thymema. XII. Vtrum Enthymema logicum sit mentis operatio. XIII. Vtrum Euthymema sit argumentatio perfecta. XIV. Drum concludat Enthymema ratione formae.
U. Deoilogi o. XVI. Deforma Syllogistica.
XVII. De Figura. X U III. maiori extremo cr eonclusione directa.
XIX. Aliquot dubia de S ilogismo dissutiuntur. X X. De principiis Sysiogisticis.
XXI. De Regulis figurarum. XXII. De modis ratiocinandi per imposessile. X XIII.-meritate propositionis Hypotheticae de presenti. IV. De veritate propositionis inpotheticae defuturo. XXV. De veritate H otiaticae depraeterito,in alia. XXVI. De veritate propositionis disiunctivae. XXVII. De veritate propositionis copulatis
XX VIII. De alia quibusdam propositionibus quae ad hypothetia
XXX. 'De Sysio semo in quo maior es exclusi . X X X I. propositione exceptiua-Syllogismo qui ex ilia
constat. X X XII. De reduplicatiuis.. .
XXXIII. De S PNimis in termis is obliquis. XXX IV. De Sol, sino expositorio- , X XX V. De propositione necessaria.
XXX UI. De certitudine e r euidentia. .
XIII. De Praecognitis. c., . -
XXXI X. De Demonstratione. . . X L. De Demonstratiam διότι
26쪽
O N ua pridem typis mandatae sunt a Magistro meo sapientissimo Thescs de uniuersa Philosophia, cum breuissimo rationum momentis , quarum prima pars cum accuratam nostrae Analyticae synopsim praelarat, exudandum Vltra non fuit ut aliam tibi compingerem, i Lector beneuoleo quare illam praemittendam cscputaui, cum perfectior Vix occurrere possit.
ON sE VE E T I A est habitudo unius ad aliud, vi cuius vii in Insertur ex alio e quod insertur, vocatur consequens 3 S antecedens ex quo infertur : in fettur autem , Vel ratios e subii cti, vel ratiore piaedicati e illud per descensum , hoc per alcensum t utrumque g. modis r vel enim ex affirπatione sequit ut affirmatio,vel negat iis, vel ex negatione negatio,vel amrnaario. hinc g. combi rationes consequentiae idem terminus habet q. habitudines, scilicet, ad se rei ius, ad inseIius, . ast reciprocum, ad repugnans. 2. 'Propositioni categoricae inest quantitas,qualitas arquipollentia infinitas, &c. Si habeatur ratio quantitati , & qualitatis , A. sunt species propositionis categoricae:quia Vero particula,non, pIae missa , postposita praemissa simul & postposita , facit tres diuersos aequipollent ae characteros; si ducantur 3. iis q. erunt Ix. species:si alitem habeatur ratio veritatis, & falsitatis , erunt aq. quibus si addas 4. pro singularibias, & totidem proi nitis,erunt 31.quanquam infinita in materia necessaria , aequivalet V niuei sali : in con- xigenti vero, particulari. '
3, Propositioni 8. sensus inesse possimi , distributivus, scilicet, collectivus,
27쪽
collectinus, disiunctuus,disiunctus, compositus , diuisus, materialis, formalis. Vnde plures adhuc recenseri possent propolitionumco: ibi nationes , quibus adhuc aliae accederent, scilicet,de secundo, tertio adiacente , de subiecto non supponente, A c. Quaelibet propositio, si comparetur cum alia eiusdem praedicati S subiccti. dicit- . combinationes e vel enim Est eadem quantitas , de qualitas; vel utraque diuersa I vel eadem quantitas , non quali- . tas I vel denique eadem qualitas, non quantitas. . Vniuersalissimum huius artis axioma esto: Contraviictorias mulesse non possunt. Contradictoriae propositiones non possunt esse simul verae, nec simul falsae, nec etiam contratiae,simul verae, nec
eadem simul vera & falsa , vel neque Vera , neque falsa. Sub- contrariae simul falsae esse non possunt, licet contrariae simul falsae,&subcontrariae simul verae esse possint.Si sub alterna uniuersalis est Vera, particularis est vera. Licet possit esse particularis vera , cum vniuersali falsa. Ex uniuersali affirmatiua , & negativa sequitur particularis ; hine dictum de omni, & de nullo. s. Ex assertione inferioris sequitur assertio superioris , non contra : ex negatione superioris, sequitur negatio inferioris, non contra : ex assertione repugnantis, sequitur negatio alterius ; non tamen ex negatione assertio, nisi in contradidiorijs. Denique inconuertibilibus, ex assertione sequitur assertio, ex negatione negatior
Subiectum propositionis A , distribuitur, non piaedicatum .: E,
Vtrumque: I,neutriim: O , praedicarum , non subiectum. Ex vero non potest sequi falsum, nec ex falso verum vi consequentiae.
6. Ex pro potitione A,&I,sequitur conuersa I: exE , sequitur E, dco: ex O , sequitur O, infinitatis extremis. Quod dicitur , vel negaturde inferiori, dicitur quoque , veι negatur de superiori in
. particularibus, non Vicissim , nisi in Vniuersalibus. De quocumque negatur superius, negatur inferius, non vicissim. Ex contradictoria consequentis, sequitur contradictoria antecedentis, non vicissim. Quidquid insertur ex consequente, infertur ex antecedente , non vicissim: dc ex quo infertur antecedens,insertur consequens, non Vicissim. 7. Ab a firmatione unius contrarij, Valet negatio alterius, non
G- contra. Item, a sussiciente singulorum enumeratione, valet consequentia ad omnia. Ab una suppositione ad aliam , a sensu composito ad diuisum, Sc vicissim,a subiecto non supponente, non valet. A sensu distributivo ad collectivum, & viculim, non valet,
28쪽
si subiectum non sit sensus utriusque capax: si vetb sit capax, semper
valet,collectivo ad distributivum, non vicissim : si demum sit capax,sitque connexio necessaria inter subiectum distributive sumptum,& collectiuε, tunc etiam valet a distributitio ad collectivum. 8. Ex necessario non potest sequi contingens, sed tantum nece sarium .' ex contingenti sequitur contingens, & necessarium t ex contingenti non sequitur impossibile. Valet conse entia ab actu contingenti ad potentiam a potentia Unius Contingentis, ad potentiam alterius oppositi. Ex impossibili sequitur impossibile,nunquam tamen necessarium , nec contingens vi consequentiae. Anon distributo ad distributum , non valet. Ex singulari sequitutparticularis, non vicissim.
N THYMEMATIs artificium', praeter superiora consequentia: theoremata , supponit aliquot axi mala : I. Propositio identica est nugatoria: χ. Idem
non sequitur ex seipso: 3. Aliquis terminus bis ponitur: 4. Nullum enthymema est sine consequentia. Non sunt plures tribus terminis in enthymemate, nec pauciores duobus. Igitur aliquando tres, aliquando duo. Terminus , qui repetitur,non debet distribui in consequente, nisi sit distributus in antecedente. Hinc consequens non potest esse uniuersale, si antecedens sit particulare ἱ nec affirmativum, si antecedens sit negatiuum nisi interminis contradictoriis. 2. In tribus terminis sunt . figurae e nam terminus bis positus vel est biectum in an recedente, & consequente a vel praedicatum in utroque i vel subiectum in primo , & praedicatum insecundo; vel praedicatum in primo , subiectum in secundo. In duobus vero terminis sunt duae figurae: vel enim termini seruant sua loca, vel mutant vicissim. Igitur sunt s. figurae: i. st BC, B C: a.
BC,CB:3, BC, BD: . CB, DBr 1. BC, DB :6. CB, BD. In qualibet figura sunt i 6. modi legitimi, vel spuri j : cum enim sine ψ. litterae, A, E, I, O, antecedens quadruplex esse potest,&quadruplex consequens. Igitur sunt i 6. combinationes utriusque: igitur inWfiguris, modi '
29쪽
3. Inpi ima figura sunt tantum duo modi legitimi; scilicet, ALN EO, reliqui sum spurii ; scilicet Α Α Α E,A O,E Α, E l,l h, OA, E E, II,O O, I A O E, i O, O F. O I. In a. figura stam Imodi l gitimi , scilicet, A I,E E,I I S: E O teliqui sunt spolii, scilicet, A A, IA, IO OI OE OA ,O AESA EI IE, AO. In 3. figura sunt '. modi legitimi, scilicet, A A AE,EE, II, IO, OO, A I, AO, E O, ic liqui sum spurij. E A,I A, I E , O A , O E, O I, EI , in terminis contradictoriis adde E A, E I, O I. q. In A. figura sunt 6. modi legitinii, scilicet, A A, A I ERE O, Il CO,pe I 9. Th. I. non valent A E, L O,EI,I A EA,IE, I O,OE, OA, OE. In 1. figura sunt ό. rrodi legitimi, A E, AI AO,EE,EO; Il, reliqui sunt spurij. In 6. figura sunt ε. modi legitimi, scilicet, A l, A O,E E, EO, II, IO, reliqui sputij. Hinc sunt legitimi inomn: bus figuris 33. quibus si tres in contradictoriis accedant erunt 3 6. Modus spurius non est verum enthymema: quia hoc dicit consequentiam. Ivlodus constans utraque falsa, in materia. contingenti est Verum enthymema : quia dicit consequentiam. Plura enthymemasa sunt argumentationes pei sectae: quia ex primis concludunr. Omne enth, mema non est syllogismus in menter talia sunt in I.& a. figura.
De ari rio stlogismi categorici.
Y L L C C I s M I artificium , praeter si periora cons quotiae theoremata ,habet aliquot axis mala. I. Sunt tutum tres propositiores, & tres tetmini: patet per defin. 1. Medium dubet sali cm senet disti ibui, ne sint 4. termini. 3. Extremum non distributum in praemissis, non deberdistribui in conclusione. Ex duabus negati uis nihil sequitur, nec ex puris particulatibus. Si altera praemissarum tu particularis,con clusio erit particularis. Si aliqua se negatiua , conclusio est v gativa. a. In prima figura, cum ita conclusione piaedicatur illud extremum , quod de medio piaedicatur in praemissis, illa pia aissa, in qua medium subiicitur, non potest esse particularis & illa, in qua P aedicatur, non potest esse negativa. Ex duabus assit matiuis in
secunda Muta nihil sequitur, & illa piaeaeisia, in qua subiicitur.
30쪽
Faedicatum conlusionis, debet esse vestietialis. Illa praemissa incertia figura non debet esse negativa, in qua subiectum conclusioris praedicatur, & conclusio debet esse particularis. Sunt tres Ggurae: quia sunt tres conneXiones extremorum cum medio. Prima biformis est secundum Aristotelem , & Galenum. λ3. Prima figura, secundum Aristotelem,sit B,C Α:secundum Galenum, C B, B A, C A. Secunda sit A B,C B , C A. Gr-tia , B A, B C,C A. Modum variant, figura, quantitas, qualitas, transpositio praemissarum, conclusio directa, vel indirecta. Illa
conclusio directa est , in qua praedicatur maius extremum: est a gem maius extremum, in I . figura quod inest medio : in a. de quo negatur medium, exceptis A OO, O AO: in 3. pro negatiuiis, quod negatur de medio; pro . itfirmativis in Α ΑΙ, utrumuis 3 pro aliis, praedicatum praemissae uniti etialis. In qualibet figura sunt 64. modi ratione qualitatis, & quantitatis , per regulam multiplicationis r igitur in tribus figuris I91. totidemque ratione conclusionis directae.& indirectae: igitur 384. quibus adde I 28. directos & indirectos, ratione figurae Galenicae, M sq. tum directos , tum in directos, ratione transpositionis praeniissarum similium , in 1. de x fig. Igitur in omnibus figuris sunt T6. s. In prima figura, iuxra methodum Aristotelicam,sunt ε. modi perfecti, bc directi lcgitiini, scilicci Α Α A. Α A I E A E E A O, EIO, A II: totidem iuxta metholum Gilen. scilicet, A A Α, Α Α I, I A I, A E E, A E O. I E O. Affirmati ut pcr eschum de omni,
negativi per dictum de nullo probantur. In eadem , iuxta methodum Aristoe. sunt 6. in dilecti legitimi, scilicet. A A I. AI I E A E, EA O, A E O , I E O & totidem iuxta meth. Galen. scilicet,
A A I. l Α I, A E E, A EO, E A O, E IO. Igitur sunt modi legitimi
6. In secunda figura sunt 8. directi, scilicet, E A E, E A O, AEEAEO E I O I E O qui probantur per dictum de nullo, post via an conuersionem ; de A O O, O A O , qui immediate probantur per
principium, De quoeumqae negatur, &c. Sunt etian qira tuor indirecti, scilicet, E A E E A O, A E E,A E O, qui post duas conuer- foves probantur per dimam de nullo. In tertia figura sunt duodecim directi,scilicet, A R I,quater, A I I,I A I.qui probantur pet, dictum de omni .& E A O, A EO, E IO,l EO. pcrdictum de nulio , post Raana conuersionem,&OΑO, AOO, qui probam