Vita, et antiqua monimenta Sancti Pardi episcopi, et confessoris in cathedrali templo Larinensi quiescentis, commentario et animadversionibus criticis illustrata a' Ioanne Baptista Pollidoro in iis agitur etiam de SS. Primiano, Firmiano, et Casto ...

51쪽

34 DA S. PARDO EPis C. V ET CONPES. Anonymus Vitae S. Barbati Episcopi Beneventani, qui nommulto post ejus obitum scripsit octavo seculo apud Bolandianos ad diem xix. mensis Februarii cap. I. num. 6. Uulentissimam extitisse prodit. Paulus autem Diaconus lib. s. de gestis Longobardorum cap. 6. opulentem Apuliae Civitatem tunc fulsis memorat . Utriusque Historici locos paulo post recensebimus. IV. Memoratae ab historicis Lucerianae opulentiae quatuor praecipuae succurunt caussae: Agri nimirum seracitas , loci opportunitas , Civium industria , & Bene ventanorum Principum , qui tunc rerum potiebantur , vigil, ac sapiens studium procurandi terra, marique, qua via poterant, & licebat, subjectorum PopuIorum commoda . Experimento enim didicimus, quoties recensita viguere media numquam Apulis opes de suisse et pauper- rate autem uberrimae regionis laborasse incolas, quando

soli selicitati accolarum diligentia, commerciorum frequentia, vel Summorum Principum intenta communi bono providentia defuit. V. Ad discipIinam vero Ece Iesiae illorum temporum in Romano Patriarcha tu servatam , reserendum est , quod Eremiticam vitam permissu Romani Pontificis, certo in loco Purdus cum Sociis instituit. Contra enim in eo facti genere agere damnatum erat, & adversium mori-hus florentis Ecclesiae. Qua de re S. Augustinus in libro de opere Monachorum cap. 23. scripsit Diabolus bonum Chrisi odorem omni modo eupiens obscurare flutoribu uiι,

tam mulsor pocritas inquequaque sub habito Monachorum dispersit eiseumeunIer Provincias, nusquam missi, nus stam sti, nusquam santes, nusquam sedentes. Et antiquus Auctor Anonymus Vitae S. Fulgentii Rusipensis Episcopi , qui sub annum nati Salvatoris Sao. multiplici cla- rebat nomine jam pridem a Vandalis ob Catholicam Fidem

52쪽

DE S. PARDO Epis C. , ET CONPE . 3sdem in Sardiniam relegatus cap. 27. Noluit planὸ fa et B. Fulgentius in priori domo multis fraIribus comitantibardiditui habuare, se juxta Bainuam S. Mororis Saturnini procul d fresbu Cisitatis vaeantem reperiens locum, Primaso Calaritanae Ositatis Antisue Venerabili prius, fleui decuit, postulato , novum sumptibus propriis Mona- serium Iabricavit. In quo quadraginta , ampliat fratribus congregatis disciplinae eaenobialis ordine ervavitulissum V L Eos , qui cum S. Purdo iustituendae Vitae Eremiticae caussa ab Urbe Roma in Apuliam int prosequuti ,

temperato vocabulo brevioris vitae auctor Anonymussetos appellat. Rad onus eum sipatum magnis CGersis,

ct Sanctissimis Tarmis in Apuliam concessisse scribit. At

vero magnopere vereor, ne & hic importunae amplificationi Rodonus indusserit. Prosecto Luceriae Suburbium tantam Eremitarum cum S. Pardo admississe multitudinem sine graviori, & idoneo teste non ita facile viris Criticis qui sipiam persuadebit. Peculiaris Lucerinorum Ηistoria , & popularis traditio usquequaque Radono non favent . Ne quis tamen miretur vicinum Urbi locum Eremiticae ducendae vitae a S. Pardo fuisse delectum, lubet hic congruens Rei nostrae S. Hieronymi testimonium proferre , qui in Epistola xvi. editionis antiquae , novis. simae autem Ueronensis Cxxv i. ad Principiam scriND. Suburbanus ager vobis pro Monasteriofuit, s rus electum prosolitudine: multoque ita zixis I Iempore ' Ut ex imitatione vestri, o conversione multarum gauderemus Romam factam Hierosolymam . Crebra Virginum MonasD-ria , Monachoruin innumerabilis multitudo.

53쪽

Episcopatum Lucerinum S. Pardus nunquam gessit. -- menta , es rationes illorum , qui id offerunt , examinantur , ct refelluntur. Ferrarius nuriguam prodidit S. Pardum fuisse Larinatum Episcopum . Rhellus , ct Ortendius de re ipsa notantur . Resellisur rursus bellus tradens , alium viscopatum in Italia . Romano Pontifice oblatum fuisse S. Pardo . I. Igressium Roma in Apuliam Paraeam, Episco a patum Luceriae suscepisse nonnulli recentes

Scriptores narrant. Nimirum Pompejus Sarnelius Vigiliensis Episi opus in Clironologia Sipontinorum Antistitum in S. Leone num. q. & ex eodem Sarnelio Nicolaus Coletus in siupplemento, & additionibus ad Italiam sacram Ughelli tom. 8. column. 279. Eidem sententiae de Episcopatu Lucerino S. Pardi adhaeserunt Persius Coilonus in Historia Regni Neapolis, & Frater Archangelu vde Mon resarculo ordinis Minorum observantium in Chron historia Provinci ς S. Angeli pari. cap. I. p. 336. Verum id silent omnia prorsius Lucerinorum , & aliorum

antiqua monimenta. Scriptores praeterea vitae ejus nostmodo silent, sed aperte repugnant. Pari s quidem conmstantia produnt , S. Pardum , dimista in Peloponnesio Episcopatu, quia senio, & valetudine gravabatur, Eremiticam vitam egisse in Lucerino Suburbano , aristissimaque degisse in cellula, inedia, 3c vigiliis afflictum, &precibus ad Deum susis intentum. Quas autem caussas abdicandi se Episcopali Ministerio, a Pontifice Maximo ,& Romano Concilio comprobatas vidimus , vim item Iabuisse , ne alibi id ipsum obiret, nemo eli, qui non ia-telli-

54쪽

DA S. PARDO E Isc., ET CONPES. I telligat. Satis insuper notum est aequissimum illud vir rum Criticorum affatum de antiquis rebus ad Historiam pertinentibus nihil asserendum , quod non idoneo , &antiquo nitatur teste . Alias eadem facilitate assertum ridetur , & contemnitur, qua fingitur , di obtruditur . Vetus enim hi1toria antiquum testimonium gestae rei est ,

non commentum Scriptorum recentium.

II. Visiuntur quidem Luceriae, praesertim in Cathedrali Templo constructo a Carolo II. Andegavinsit Neapolitanorum Rege sub annum Dom. I 3Oa. Imagines quae dam S. Pardi, quibus adpositae inscriptiones, illum Lucerinorum Episcopum fuisse indicant. Sed picturae ipse

antiquae non sunt,& inscriptiones recentiori aevo seruntur adiectae. Haec obseura ignotorum Auctorum testimonia fortasse moverunt Sarnelium, potioribus tamen ducti

momentis Ughellus in Italia sacra, Ferrarius in Catalogo Sanctorum, qui in Marorologio Romano no unt, &Ciartantus in Memoriis historicis Samnii lib. I. cap. 22. illa merito neglexerunt, & pendere nihili. Suam enim Iectoribus patefacientes sententiam, Purdum apud L cerienses Eremitam, non Episcopum egisse testati sunt. Dictis pondus addit altum silentium Petri Ragani doctis. smi Luceriae Episeopr, qui in sermone de S. Rardo ad suum Populum habito, nusquam meminit de Episcopatu gesto Luceriae. Non omiserus certe hoc decus suae Sedis,& Ecclesiae, si verum comperisset. occasio aderat locus exigebat, nec minus dicentis dignitati, quam audientium honori ea commemoratio conducebat. Moni.

tis etiam vim addebat. Quid enim validius, quam Sanctissimi Pastoris exemplum ovibus suis propositum ad imitandum Z Ut magis mirere, ne in ipse quidem luculenta oratione de laudibus Luceriar, quidquam Razanus de tanta re loquitur . III. Lau-

55쪽

33 Da S. PARDO Epis C. , ET CONFEs. III. Laudatus Ugbellus in tom. 8. citati operis de Antistitibus Larinatibus scribens Ferrarium reprehendit , quod S. Pardum Episcopum Larini extitisse prodide rit . Eadem in Ferrarium censura utitur Oriendi us p. 3. Orbis Meri , Nprofani illuserati lib. I v. cap. a 2. num. I. sed uterque Scriptor aperte fallitura Ferrarius enim non Episcopum , sed Patronum Larini S. Pardum esse narrat. Alio item errore laborat citato loco Ughellus scribens de S. Pardo cum duea sede expulsus fuisset, Romam verit ad Pontificem Maximum: d quo oblatum it , Italia alterum Episcosasum , quietis gratia , ct amore δε- Iitudinis illum recusavit, es in Gemum secessit propὸ Lu- rariam Cisitatem Apuliae . Ubi sana Huae Sanctitate in ea solitudine vixit, ut Sanctus pos obιtum habitus sit: nus. quam enim alium Episcopatum , post primum dimissum , a. Pardo oblatum legitur.

S. Pardus satur Ura mediocrem fuit, es eorpore valido.

I. Tatura supra mediocrem , validoque Pardumo sui sse corpore , medicae, atque anatomicae rei periti contiecerunt ex Ossibus , quae magna cura insipexerunt, & expenderunt in translatione facta ritu sc-lenni , anno praeteriti seculi nonagesimosexto , die 23. Mentis Maii praesentibus Josepho Catalano Larinensi , &Fabricio Clancio Guardiensi Episcopis,multisque aliis viris, gravibus,nobilibus,ac dignitate praestantibus. Validam temperationem corporis S. Pardi inde etiam licet argue re, quod Episcopatum dimittens licet gravatus senio, ad vera amictaretur valetudine, Eremiticam nihilominus Vitam delegit , & inter assiduas corporis amictationes annis multis aetatem protraxit. II. Alia

56쪽

DE S. PARDo EpIs C. , ET CONPEs. II. Alia S. Rurdi apud Lucerinos preclare acta Scriptorum silentium,& antiquitas nobis Occuluerunt. Narrat

tamen in postremo capite Radonus: Fuit hie Pasorpius, S misericors: humilis, es benignus y nullum spernens, nullum despiciess. Omnibus tribuebat, es omnibus indulgebat. Animabat frigidos, mitigabat violentos. In exemplo, quod e Bovinensi Codice publici Notarii manu descriptum ulmus Dominus Fr. Antonius Lucci Episcopus Bovini misit ad ulmum D. Joannem Andream Triam Larinatum Antistitem in fine additur: Caetera desunt. Vivum miraculis etiam a Deo illustratum suisse, apud ipsem Radonum Capite xo narratur his verbis et O Sancti me Presul Beate Paris, qui es ea eos sidere fetisti, disrdos audire ,

eis scorique ambulare , Parasiticos contractionem membro

Dies obitur ejus extitit xv I. Kalendas Novembrti. Ob id Naralis ictus in antiquis monimentis. Corpus tu ser

vatum incorruptum.

Uod ad diem obitus pertinet, eum sui me deincimum septimum mensis octobris perspicue significat pervetustus Codex olim Canusinae Ecclesiae S. Sabini literis Longobardicis exaratus , unde centum octoginta ante annos Guillelmus Cardinalis Sir-letus doctrina , eruditione , atque pietate longe clarissimus describendas curavit Vitas S. Paris, & aliorum Sanctorum , easque in Bibliothecam Vaticanam, cui praee

rat Diuitiasti by Corale

57쪽

go DE S. PARDO EpIsC. , ET CONPEs erat , intulit: Habet enim Vita S. Pardi Episcopi, esurnatalis celebatur xvi. Calendas Novembris. Non aliter antiquus Liber Sanctoralis Larinensis Ecclesiae . Incipit

finquit J Hiis S. Pardi Episcopi, es Confesorii, cujus

Translatio celebratur leptimo Calendas Iunii, Natalis vero xv I. Calendas Novembris .. II. Porro autem Natalis diei nomine diem mortis Sanctorum hominum ex pervetusto, atque constanti Catholicae Ecclesis more , res adeo clara est , ut probatione non egeat: Natalem ergo SanHorum cum auditis chari mi inquit S. Petrus Chrysologus Nisopus Ravennas

ferm. I 29. Noltu putare litam diei, stuo nascuniar in terram de carne, sed de Ierra ad Caulum , de labore ad requiem , de tentationibus ad quierem, de cruciatibus ad de

liciar , non fluxas, s orter, es sabius, aeternas: de

mandanti Ritibus adeoronam, gloriam. Et S. Nico laus L Pontifex Maximus in Rei pontion. ad Consulta Bul garorum . Aptὰ consuetudine tenetur Ecelsastea, uis- Iemnes Beatorum Marorum, vel cons orum Chrisi dies, quibus M'Me Mundo, regionem migravere vivorum , nuneupentur Natales. Sed N eorum Solemnia, non Fune seria tamquam moriensium, sed utpotὸ in vera Vita na- flentium , Natalitia vocitentur . Cariusianorum Bru-xellensium supplementa ad G reveni Martyrologiuin recitata a Bollando in Commentario praevio ad Vitam, S. Pardi num. a. idem spectant . Produnt siquidem , , die xv M. Octobris. In Civitatem Aurini S. Pardi Episto-pt, ef Consessoris . Ubi Martyrologia Sanctorum Festum indicant sine addito , Natales sere intelligi, certum est. In Ecclesia Larinatum nullum vetus monimentum reperitur, quod diem Festum xvii. mensis O R. ad memoriam inventionis Corporis S. Pardi reserat. Omnium primus

ex conjuctura id asseruit Ugbellus in Catalogo Larina

tum Diuiti oti by Corale

58쪽

m S. PARDO Epis C. , ET CONFES. qt tum Antistitum ; ipssique duce in eumdem errorem Bollandus citato loco attraetus est, ea sorte de caussa , quia Ughellus memoria lapsus testimonium pronunciavit: Acta ipsius m s. hcc habens: quae revera nusquam proferunt . Neque jure proserre poterant . Nam Corpus S. Par

apud Larinates numquam mansit ignotum . Translatum

ex Urbe Luceria , in Ecclesiam B. Mariae Dei Genitricis temporario donatum est tumulo ; inde in propriam aedem inlatum populi cultu , & miraculis claruit , ut Auctores illius Vitae testantur. Ex Basilica solo aequata , in aedem Deo in honorem B. Mariae Virginis , & ejusdem L Episcopi dedicatam transi a tum fuit, ubi hodieque manet, &colitur. Quod multo magis clarum fiet Capite xx I. ubi de variis Translationibus ejus agemus. Post obitum Cor pus S. Ruri apud Lucerinos incorruptum a Deo serva tum suisse, uterque ipsius Uitae auctor narrat. Eamdem incorruptionem ad duodecimum Christi seculum non sine miraculo Larini retinuisse , ex veteri, atque coaevo ipsius Ecclesiae monimento discimus.

Consantius Imperator Consantinopolitanus adfersus Longobardos bellum in Italiam transfert. Ab antiquis Seripioribus appellatur Constantinas: Illius in Apuliam expeditio . I. Clavo sui operis Capite Radoynus mala, quae post obitum S. Pardi passi sunt Apuli ab Imperatore Constantinopolitano , commemorat. Hunc in Iapygiam ad Tarentum appulsum , exinde Luceriam vi captam solo aequasse: tum Beneventum arctissima , ac mole

59쪽

4s DE S. PARDO EPISC. , ET CONPE s. Longobardis nempe Principibus per idem temporis non minima ex parte parebat Apulia, conatumque, & curam omnem in Italiam prosectus, Catar adhibuit, ut amissas Regiones recuperaret, & Oppida. Nihil hic Auctor nar rat, quod praecipuarum Urbium monimentis, & aliorum veterum Historicorum, qui in Italia vixerunt, testimonio non comprobetur .

II. Antequam vero S. Paria Vitam singillatim, hae in parte illustremus , illud in primis animadvertendum z. memorato Augusto Caeseri, lainet si Constans proprium, germanumque nomen fuerit, Seculo tamen septimo, de sequenti vulgo Constantinum diminutivo vocabulo appellatum esse . Nec aliter antiquos Scriptores, qui per ea tempora in Italia floruerunt, eum vocasse. Quod ideo adnotatum volui, ne quis illorum temporum morem , supinum Radoyni errorem censeat. Auctor Anonymus Uitae S. Barbati, qui seculo Christi septimo vixit apud Bollandianus ad diem xix. Mensis Feb. cap. I. n. 6. Et Paullus Diaconus lib. S. de gestis Longobardorum Constantinum perinde, atque Constantem dictum produnt. Anastasius Bibliothecarius in Vitaliano Papa non aliter, ac Rad Oynus Consaniinum appellat. His accedunt & recentium Criticorum siuifragia. Ughellus tom. 7. Italiae Sacrae de Episcopis Beneventanis num. 35. in S. Barbato. Consontinui inquit dictus Consam Imperator Constantinopolitanus . Godefridus Hen chenius in Notis ad Uitam S. Parindi lit. H. ad Uerb. Consantinus. Intelligendus Consam , aliis etiam Constantinus dictus Imperatoris Heraelii exsilio Consantino Novereae fraude Oeelso Nepos: addit hic Hen-sthenius in Vaticano Codice scribi Constantius. Sed fallitur . Ibi enim Consaminus , non Constantius exprimitur isCA-

60쪽

DE S. PARDO EPISC. , ET CONFES. 63

Mala gravia explicantur , quibus Imperator subjectos Dpulos , Apularique , ct Calabror a xit. Calabriae

nomine quaenam antiquiι Authoribus victa Italiae Regio. I. V Llustrato Caesaris nomine , qui veluti cardo adjectae narrationis est, alia ab eo facta in Apulia prosequimur: ac primum generalia, tum particularia , ex servato apud Radoynum ordine, investiga himus . Ut primum historiae caput absolvamus , inqui. rendum est, quae illae suerint Plagae maximae , ac depopulatio, quibus peccatis exigentibus, Apuliam totam cum Accolis Deus Omnipotens per ipsum Pricipem flagellari permissit. Auctor ipse post narratum Imperatoris Tarentum a pulsium satis magnam aperit poenarum congeriem, scribens Concite autem indesurgens eum suo apis paratu bellico totam Apuliam vastavit, atque praeda ius es . Radoyno probe cohaeret citatus Author Uitae S. Barbati cap. I. num. 6. Consantinus auiem , qui es Constans es anellatus d Longobardorum manibus Da liam eripere eupiens, fucque reducere ditionὶ inis numera suorum multitudine collecta, mare transgressus. Tarentum penetrapit. Indeque profectus penὸ omnes Apuliae Urbes depopulavit . Sed neque hic malorum finis. Paullus Diaconus lib. s. de gestis Longobardorum cap. II. de eadem Constantis expeditione loquens . Et tales ,

inquit ictiones imposuit populo , seu habitatoribus, seu possessoribus Calabriae , Siciliae, Africae , atque Sardiniae , quales antea numquam auditae sunt: is aut etiam

uxores ἀ maritis, ve ut d parentibus separarentur. Sed O alia multa, b inaudita illarum regionum Populi Nunt F a per-