Aphorismorum sectiones septem / Ex Franc. Rabelaesi recognitione. Quibus ex Ant. Musae commentariis adjecimus et octavam. Et quaedam alia ...

181쪽

quide nullone dolore cruciet tir illa ueronum laborent, aut suspendantur,aut intorqueantur, aut satietate grauentur, an latus

oleat, an sit nul cum dolore tussis aut tornaana uel uentris dolor infestet. Quod horum quidpiam acciderit, potissimum an praecordias, aluus soluenda clysteribus eli,' aqua mulsa eaque cocta calidaque potui detur. Praeterea discere oportet ait exurgentem animus deficiat, an spiritus facile feratur. Ad is alui quoq; sedimina an picere,an nigro admodun colore infecta sint,an syncera sint, qualia scilicet sa- alias deiicere consueuerat an febris tertio quoque die mapis iritetur, quippe in his morbis accurate conbderad sunt huiusmodi tertianae amictiones. Quinetia aliaquq la aspicere oportet. Nam si dies qua tus, in aliquo a dictorii, tertio fuerit similis, scire licet infirmi in periculo uersari

Sunt praeterea alia signa, ut nigra excremeta, que mortem: si uero per omnes dies

qualia in sanitate deiiciebatur, appareat, bona ualetudine enutiat Si dii glans supponitur aluus non obedit, sed spiritus facile fertur: si aegrii, siue erectus in se deuitaue in ipso quoq; cubili iaceat,animus deficit: hec siue mari siue foemine acciderint, futu

182쪽

3 futurum deliriu expectato. Manus etiam considerandae sunt, quae scirenatant, sans tuis ex naribus fluxurus est Deinde mi es quoque aspiciantur nam si aequaliter per

utrasoue ianilius spiritus trala itur, neruo

rum fere distetio superuenire solet Id ubi acciderit, in propinquo mortem esse testatur, quam praedixisse perpulchrum fuerit. Si hyeniali febricula laboranti,lingua scabra sit, animusq; deficit quanquam quie 'tior febris uidetur, nihilominus tanaen imperari debet inedia, ab aqua quoque,

de aqua mulsa, atque cremore arcendus

est. febribus enim quibus hec accedunt signa, haudquaquam fidendum est, utpote a quibus mortis periculum pendet. Hi sigitur accurata perpensione consideratis, in hunc modum , si placet, praesagire poteris Quum veto terrificum quidpiam febribus superuenerit, fuerintque ipsae quintanae in aluus derepente liquida quaedam excernit, acceditque animi defectio destaciturnitas, neruorum distentio, singultus, ab his angor euenire solet, ac sudor circa mustacem, frontem,& T ceruicem ab occipitio . Qui sic astachi sunt, paulo post in stati morientur. Quibus per febrescire crura orta tubercu-

riti U

183쪽

I sta ractu tempora non maturantur, perdurante etiamnum febre si faucibu iampridem extenuatis suffocatio accesserit ne-

iis solet sanguis enarabris fluere squi si pili rimiis Cliperat, morbum solii it si uero non ita naultus, longum fore morbum significat: quo minus fluxerit eco peior, diutu nior erat aegritudo. Vbi uero caetera quidem secutissima fuerint, pedum dolores expectandi sunt. Pede itaque sic affecto, sibi due dolens inflammetur neque leue tu dolor, paulo post ad ceruicem iugi Ium,humerum, pectus, articulum Onam an hoc tubercula expectari debent dolores peruenient. Quibus extinctis, si mantis ulceratur,aut tremiscui neruor distentio de delinia superuenit, in superciliis pustii-lae,ruboresq; nascuntur,gena altera ad alteram ex latere germinat, dura inflammatio infestat oculus uehementer tumet, te irrui ualde anteditur. Atqui deliri signa. noctu magis, quam interdiu notati ir. Ata

hurii scemodi signorum phira diebus in pari biis magis quam patibus depreheduntur, quanquain utrolibet eueniant numero

perniciosa censenda sunt. Hos si a princi s spro medicamelis purgare decreueris, ante diem

184쪽

diem iunium id facere oportet, si uidelim mi irin tua uerint intestina, nullo uero percepto murmure a medicamentis absti nendum est. Qtio si murmurante uentre,

excrementa quoq; fuerint biliosa exhibito Scamonio modice purga. deinde, quod ad reliquam curationem pertinet, potiones, sorbitionesq; exiguae offerendae sunt, quo melius ualeat infirmus . nisi fortasse ' diem decimiiquartum excesserit. Suam febricitans aliquis, die decimo quarto obmutuerit, is non solet celeriter aut solui, aut a morbo liberari: quum uero ea de die

No apparuerit ongius procedit. Si febricitati quarto die lingua conturbata queda disierit, aluus excernit biliosa, liquida, is

fere delirabit. Sed accurata obseruatione cosi derada sunt ea quae accidui tum aestate, tum autumno, idque in morbis acutis. Nam si sanguis subito destillauerit, robur huenarum inflammationem declarat, quod postero die urinae tenues apparet biint: quod si tum uigeat aetas, fueritq; corpus ob exercitationes bene corporatum, aut melancholicum, aut manus ob potationem tremulae , haud absurdum fuerit, aut delirium, aut neruorum distentionem

praesagire Id uero salubrius est si paribus

185쪽

vuemat diebus, quippe in decretoriis, e Ialcioium est, ius naultus sanguis confertim aut per nares, aut per anum effusuri exuperantem plenitudinem finiat, aut abscessum, uel dolores, praecordioria, testicut Oriti aut crurum inducat. Quibus solutis, redduntur sputa, fluuntq; urinae crassius

ues,candidae Si febrieti singultus accidit, ciarser, laucum tritum ex aceto mulso potuideturiatem galbanum ex melle .cumi num an eclagmate mox ab iis pii sanae cremorem sorbeat. quanquam nulla salus per huiusmodi affectum speranda est, nisi uel ludores decretorii, aut sonini aequales superuenerint, aut urinae cras , acresq effluxerint aut apparuerit abscessiis. Ex cocatos

i id est fructu pini, et myrrhaecligna eis exhibendum est, sed accepti mulsi per quam exiguum quod si admodum siti crucientur, aquam hordei bibant.

pleuriticis.

TN peripneumonia, pleuritide, quam scI acutasu febris,cdsiderandum est lieni

ambone latera, an unum duntaxat dolorantestet, an aegre spiritus reddatur, an tu cruciet,an sputum educatur, sitque uel rustim

186쪽

rusum uel liuidum uel tenue spumosurnufloridum, aut si alias quasdam differentias praeter iam declaratas habuerit,ea sicc diducere oportet. Si dolor ad superiores partes extenditur,lit iugulu, mamilla, bra cubili chium interna brachii uena secare opor- dicit Ga eo uidelicet latere quod dolore fuerit affectum, pro corporis habitu, at ni tempore, Maetate, colore,sanguinem detrahere, utque copiositor sit purgatio, si dolor fuerit acutus, ad animi defectionem de ducere. Postea clysterem exhiberet Si uero sub pectore pleuriticum dolor uehementer cruciat, uenter purgandus est. atq; inter purgandum quidem nihil a purgatione uero acetum mulsum dare conuenit. Porro die quarto purgandum sed tribus ab initio diebus clysteres exhibere, quibus si dolor leuatus non est, tum demum o purgare oportet. Caute tamen obseruandum est dum febris soluatur, septimusque dies praetereat deinde si aeger in tuto esse

uidetur, tum exiguum tenuemq; cremOrem , eumque melle conditum in primis exhibere deinde si facit reducitur ' bene spirat, S liter dolore uacant, paula- et tim crassiorem ac liberalius, nempe eadediebis, dare nolatii alienti. Si uero no facile

187쪽

elle liberari posse uideatur, tum minore potione,exigua sorbitione, sicremore tenui utatur, idq; semel duntaxat, ea uidelicet hora, qua melius egit: hac uero ex urinis deprehendes. Sorbitio enim in huiusmodi morbis exhibe la non est, donec

urinae de sputa maturescere uideantur. Si medicamento quas purgatus creberramedeiicit, eu parcius ac magis tenuiter alere oportet. is enim obstate uacuatione, neq; dormire, neq; concoquere, ac neq; iudicationes sustinere potest, sed postqua crudi,tas colliqtiata fuerit,&quae restiter ut abiecta, tum nihil prohibebit pleniore ei cibum exhibere. At uero scire licet sputum itum esse maturum, quum puri simile uidetur: urina uero, quum id quod residet, sicut eruum subrubrum est. Caeterum nihil prohibet ad alios quoq; laterum dolores, tempida fomenta, ceromata adhibere, atque crura, lumbos, calido ungere, pinguedine illinere praecordiis uero ad mamillas usque ex lini semine cataplasma imponere. Quunt ad uigorem iam peruenit peripneumonia,nisi expurgetur, in nullo auxilio sperandum est, quippe quq marela est, praesertim si disAculte spirat aeger,

tuerintque urinae tenues lacres, atq; su-

188쪽

dores in capite,ceruiceq oriantur.Eiusmodi enim sudores mali sunt ob incentis morbi aestum, impetum hac uiolentiam, nisi urina multa crassa eruperit,in spu- cococta ta matura procedant utrumlibet enim sua sponte superuenerit, soluendi morbi uim obtinet.

Cligna ad perapneumonia Galbanu

vio de coccalus, id est pinearum nucleus, ex melle attico. Abrotonia ex aceto mulso. Item pleuritico Piper, era tria nigrum coquito in in principio quum infesta iam

color dato. Prodest etia Panace ex aceto

mulso cocta, deinde percolata , potui data Simaliter hepaticis renum doloribus, ac ubi aluus citanda est, aut urina, ex uino melle. Qita ubi ad uentre exhibentur,niagna ipsorum quantitas ex aqua mulsa diluta in potu sumatur. Sic etiam sedabis dysenteriam abscessum , aliosque quos da tumores, nisi uel in febres uel sudores, apparetabus urinis crassis, albix dilutis, uel in tertianas uel uarices transierit, aut in testiculos,aut crura, aut coxa, dolor tanqua ad firmam stabilemq sede permu- tetur. Si ante septimi diem febricitati si perueniat morbia regius simul cum ho rore , soluitur febris si uero sine horrore, atq;

189쪽

res, ac ob atram bilem factae spirituum interceptiones detracto sanguine solutitur. Sed quum per tendines uehementer in an

teriorem partem retrahuntur, ac cervix,

facies sudauerit, utpote uellicatas, aridisq; ob laborem tendinibus, caudaeq; uinculis, quae uidelicet crassiora, inam sint, spina in cotinent, ubi maxima uincula exorta, ad pedes usq tendunt ibiq; finititur inii eam citur, si neque febris neq; somnus superuenerit, sed sequatur urina coctionem significans, atq; sudores decretorii, is uinum Creticuna uinosum potet, edatio lentam coctam, cerato ungatur illi naturq; crura in scapha, prius calida aqua perfusa, ad pedes uim involitat item brachia usq; ad digitos. Spinam ctia dumbos a ceruice incipiendo ad coxas mollem pellem saliua subigens, ut exteriores quoq; pa te contineat. Reliciis deinde fomentis, uter aqua calida plenus ac linteo tectus adhibeatur Ahius non admodum soluen da est: sati enim fuerit glandem suppo nere, ubi scilicet iampridem fuerit astricta . ii od si nihil in melius proficere uideatur, Ac pu Modi, radicem tritam

190쪽

dorato, CDaucum, mane teli no,ante tomenta, potui dat, id itie celeriter deinde polentam coetana tepidam, liberaliter comedat, bibati uintam temperatum quum uoluerit, atq sic fortasse me, Vlius ualebit. Sin mimis, ad praesagi refure' Galen gero oportet 'morbi omnes soluuntur, a dii, drum alit est os aut aluum,aut uesicam, aut ali-

y. quam aliam huiusnodi particulam Sudo

ruinis, os uero species Omnibus communis est.

nari et Veratro purgare Oportet eos, quibus a ca-hua polite destillatio fertur .Quibus uero uel ab- rumpno et cessus,uel uenae ruptura, uel intemperantia, uel alsa aliqua uehemens causa, suppuratiouem fecit, is ueratrum haudquaquam dandum est. quippe quod tum nihil praesidii affert etenim si ob alia forte causam, aeger quidpia passurus est, id omnino

ad Veratrum referetur. Si uero corpii resoluitur, aut caput dolet, aut obstructaesiuit aures,aut nares, aut sputum non redditur,aut genua grauitate infestantur, aut corpus praeter consuetudinem intumescit: quicquid eiusmodi acciderit, sui ob potatione, uenerem, moerore, curas, siue uigilias, quodcunq; horum causae ratione habuerit, ad ipsum curatione dirigere opo sciet. Dolores qui ab itinere proueniunt, uel inque