Aphorismorum sectiones septem / Ex Franc. Rabelaesi recognitione. Quibus ex Ant. Musae commentariis adjecimus et octavam. Et quaedam alia ...

281쪽

musaqilibusnam causas fieri contingat, tunc utiq; eorum ouae hoc pacto salubria sunt scientiam tenebimus Euacuationes autem fiant, S per sanguinis entissionem, clysteris usum, is per urinae uias, atque eam quae per cutem fit tras aspirationem, ac praeterea per eam quae fit ad partes oppositas attractionem atque ad alias propinquas derivationem Nam id hoc idein genus pertinet citare menitrua, atque ora uenarum, quae Graeci haemorrhoidas appellant, aperire, ac per palatum, naresque cxpurgare. Cum igitur sibi materias inuenerimus, quibux in qualitate, S quantitate, modo usus adhibitis, euacuatio fit, in ipsa artis parte salubria inuenientur, atque eorum omnium inuentio traditur an eo uolumine, quod de arte curativa inscribitur Eadem ratione in aliis tribus intemperaturis, sit unum commune praeceptum obseruabimus, ut unamquanq; prius quae essicit causam rescindamus deinde ita ad illam, quia b eadem causata ista est ,

aegritudinem accedamus causarum alii-brium inuentionem faciemus secundum uero compositas intemperaturas ex unis

plicibus compositio eommonstrabit salii-bria praecepta, cum hic quoque studuerimus

282쪽

miis pro magnitia line inteperatur eidem criti eniens inuenire remedita Vettit si itae contigerit quod in decena quidem numeris ad caliditatem maiorem ea quae naturae conueniat, decidat corpus, septem uero ad siccitatem maiorem tunc salubrem causam in huiuscemodi affectibus esse oportebit, decem quidem numeris frigidiorem, septem uero humidiorem . Si igitur ipsi particule patienti admoue itur tale re naedium tanto crit frigidius , atque humidius quantum exigit partis assectae in dicatio. us d si particilla Aeta in penitioribus locis sita sit, iam achinari oportet insuper tale inuenire salubre remedium,cuam uis nequaquam iii itinere antea sol uatur. Si itaque calidius esse oportuerit, eo quod est moderat uin, non solum an tam habeat caliditatem , quantam exigit morbus sed ultra eandem in ensuram tantum adiiciatur quantum ex situ, ut pertingere possit ut locum patientem sit nece sarium. Si uero frigidiu Vnon ampliciter tantum frigiditate in oportet augere , sed in ricria uoque prius est animaduertenda . Si enim crassa sit, non admodum poterit ad profunda penetrare diat potius

contrarium prae tabit est istum spissando

283쪽

superficiem, atque densando. At si tentii otibiis partibus costet,poterit sane platinium subire profundum Idem in humectantibus, atque exiccantibus accidit in quibus crassitudo atq; subtilitas partium substantiae est inspicienda A situ quidem loci, ut nuper diximus, inuenit indicatio salubre remedium A formatione autem, si tu simul, quando effluxus sensibiles, atque ad alium locum foraminibus patet

tes habuerint, aut his omnino caruerint. Quos enim effluxus ad principales deferri partes cognouerimus, auertemus: atque ad illas impellemus quae nullum habent principatum illud uero manifestum, quod earum quae intemperaturam efficiunt causarum curatio fit per euacuationem.Nam ipsae intemperaturae sola alteratione sa

tinuitatis in parte carnosa.

Continuitatis autem solutionis curatio, intelionem quidem habet unionem, quae in partibus quidem instrumentariis in ip ossibilis est: in similibus uero nosemper possibilis. At quandoque, sicuti iaearnosis sanitas conglutinatione perficis tur

284쪽

x VALENT R tiar nil uero differt, neqtie si coalitum appellaueris. Ipsanaicro antecedit, quando inlinus maius extit crit partium applicatio distantium, quae ex formationis genere existit. Vt autem haec ipsa frana, ac stabilis sat, alligatio coges in unum quae distant, fibulae,&suturae utiles sunt. Coalescere autem facit ea quae inuicem difflant, ac pristina restituit unitalcm ipsa natura Nostrum uero opus est, ut dixi naiau, applicare extrema distantium partiti, atq;ita ut in unum coacta sinat, conseruare M tertio loco cauere ne quid labiis ulceris intercidat:& qiuarto ipsam partis substantiam conscris ure salubrem. Sed quo pacto primum,' secundum impleamus ossicium dictum est Tertium uero in cog cdo

an unu in partes ditiates exequemur, si ni- il cxtrinsecurancidere permutamus, 'UOniam sit pius usa et enit ut pilus, aut Oleu, aut aliqua alia liquii id ita sani crueniet S ea rum qia e copulanda sitiit partium unitatem inis ciliat in eo autem quod sequitur temporea crunis uetic ne terti irinictio re t metui I , Ut Pero iis fluxionem, cium derii Oe com r. iii loci diuisione , dis Igura Oppor otia comparasidum Partis autemst: bstantiam satiabieni cum c diocritere Ric

285쪽

et s exiccantibu et co seruabimus. Haec quid est soli ita continia itatis curatio, cuni ipsa sola seorsum in carnosa parte constiterit. Quyd haliciti alteri morbo coniungatur,plii res sunt indicationi intentiones quas incompositorum uel cona plicatorum, siue ut cuique appellare libuent, do et in de

inceps trademus. In praesenti autem sermone ad reliquas unitatis solutiones accedendum. D soLvrio NE CONTIN vrshq xii inesse, CAP. XCI. Ractio igitur est cotinuitatis in osse ita mibri solutio: quae quatum ad intentionem primam insanabilis existit quo ad secun- dam uero quod amodo sanabilis fit. Prima agitur intentio est coalitu viatilia . qui ob ossis duritiem fieri no potest. Secuda, alii satio quae fit callo supernato parte fra etas alligante Calli autem generatio qua

quidem ex materia, a nat Dra fit, est et ad alia communis. Qii: uero forma ossi ui canam labet ex eiusdemit alimcto Molle uero, puerile os coalescere potest Sed perraro hi talis affectus, quia cum altero societur Magna clam, ex parte ii sculi adiacentes una corporibus aliis , fractis ibu , patiuntur. Quare, curationis

286쪽

x is GALENT ARS

intentio oritur dii plex, qturima altera quidem irca ossa, altera uero circa corpora adiacentia uersatur. Sed haec quidem in carnosarum partium complicatis dicetur affectibus nunc uero defractionibus dicendum . Quoniam enim harum sanitas callositate procuratur, ut calluS generetur, proprii ossis alimenti superfluitatem naturae suggerere oportet hanc uero superfluitatem in qualitate, a quantitate seruare modum est necessarium unde batio uictiis est adhibenda quae tantum ac talem influere ossibus sanguinem praeparet, qualis, de quantus generando callo sit Opportunus. Quoniam uero per fracti o sis cauernas idem essem litur sanguis: eium dem qualitatem, de multitudinem animaduertere oportet: atque ita uel sicciorem , uel humidiorem uictum instituere.

Sed haec onmia in libris , in quibus de curandi ratione tractatur, plenius sunt explicata.

NExui imo, de chordae punctura, pro

pter sensus uehementiam, AEuoniam haec pars principio continuatur. prompta est ad neruorum conuulsionena exci

287쪽

excitandam hac una praesertim cum nihil cxtrorsum expirat, obcaecato cutis uulnere. Aperiendum est igitur, atque exiccati-

dum substantia tenui, quae usque ad ima nerui offensi possit penetrare. Dcis uero exacte dicimus in libris de arte curandi conscriptis. In simplicibus quidem huius generis affectibus Jahibrium causaria forma talis existit. In compositis uero complicatur ulceribus prima quidem cauitas, quam non alterum affectum, sed ulceris disterentiam ese arbitrantur. Est autems' dinon differentia huiuscemodi res, sed alterum aliquod totius aegritudinis genus, in

quo ipsius sub tantia iactura facta est . Et quide curatio in duplici morbo, duplicem

exigit intentione. Nam cotinuitatis solii-tio, unitate: substatia ante iactura generatione indiget. Paulo uero supra generationis intentiones expositae sunt. Quod auteprimu quide hunc affectui oporteat sanare, demia unitate restituere tentare, ipsa rerum natura comonstrat. Cum itaq; repletuquide fuerit cauum, ulcus uero ad aequalitate perdue tu, altera intentionem aboleri contingit. Nam media pxistente inter labra ulceris ea carne quae nuper est genita,

partes quidem distantes uniri est imposi a bile

288쪽

bile, unde fit iit alta sit intentio perquirenda Intentionem auten consequentiar, egeo quod est secundum naturam ipsi parti comparando erat autem eidem cute o duci naturale. Qitare laoc ipsum a nobis procurandum, aut si haec intentio essectum sortiri non potest, simile aliquid cu- Nie a ti, carnem scilicet quae cutis naturae uici- sit, instaurandum Est autem huiusmodi quae icca laalli similitudinem praese fert. Ad cicatricem igitur obducendam necessaria erunt exiccantia, ac sine mordacitate adstringentia medicamina. Ita ciis ordities aliqua fuerit ad nata , intentio quidem erit abstergendi, de erit medicamen salubre abstersilium Eorundem iero materiam in libris, in quibus de medicana inibus agitur, scripsin ius. Et quid si ali-- qua inflammatio, uel attritio aut tumor praedurus, uel mollim de laxus cum ulcere fuerint, prius eorum curationi intendere oportet, eas sequendo uias, ac ratione; quas prius exposuimus. Sic re aliquid ulceri illabitur ad illabetium curationem intendendum. Eodem pariter modo si ali- ua intemperies ulceratum locunt obse- erit ad eiusdem intemperiei renaedia antea emendum. sed de iis quidem satis. Da

289쪽

NVnc uero transeundia est: ad mimationis genus, quod in plures secatur differentias. At ab eo quod euidentissima existit, exordiu est sermonis faciendum, quod exsigurae permutatione contingit. In his igitur qui adhuc crescunt, possibile est pluriu partita figuram emendare: in his autem qui iam auiti sunt, minime Intentio tamen quoad fieri potest, curationem adhibere ad contrarium ouersionis adducendo. Si uero fractione aliqua non re eteco formata , alicuius membri lagura fuerit uitiata, cui substati callosa innasci praeuenerit, siquidem haec adhuc reces extiterit, perfringere oportet, ac rursus recite affornaare, deinde callum superinducere.

DE OBSTRUCTIONE. CAP. XCIIII.

Est uero h obstructio ex eodem georum Aleis

nere aegritudinia, quiquidem ex lentis &crassis humoribus fit, unam Ipsa habens intentionem morbo contrariam: dico autem opertionem. Causae uero se UAlubres sunt abstergentia, atque incidentia medicamina. Qine uero fit a stercore du-

290쪽

ro, quod intersepit intestinum , primum quidem habebit duritici remedium ex hui nidis, pingitibusq; clysteribus, demum ex

acribus euacuationem exposcet. Que au-

dictem a lapide fit in uesica, in prqsenti qui-

mr emeti transpositione requirit, integrae uerom Mim sanitatis causa, incisone, ,extractione. Humiditatis autem quae praeter naturam continetur, sanatio, in omnimoda evacuatione cdsistit, quemadmodu etiam in suppuratis. Immodica autem repletio immodica evacuatione curatur,ut cum sanguis intra uenas redundat. Sic quibuscunq; , in uitriculo, uel intestinis, uel arteria aspera, uel pulmone, pus, aut sanguis continetur, integra euacuatio est necessaria: sup sui aute cibi, aut potus adhuc recentis Osirinptio euacuatione corrigitur Quaecu- 'tar et ite igitur in pulmone, uel pectore cotinentur,cu tussi educ situr, aut a medicaminibus extenuantibus. Quaecunq; uero in hepate, uel uenis, uel arteriis, uel renibus, aut per urina aut per uentriculu. Sed per trinam quide, ab his qua uehementer ex tenuant: per uentre uero, ab his quae attrahendi, aut aperi edior uim habet. Quaecunq; uero in superiori uentre comprehenduntur,per uomitum , quae auten in inferiori,