Museum cortonense in quo vetera monumenta complectuntur anaglypha, thoreumata, gemmæ inscalptæ, insculptæque quæ in Academia etrusca ceterisque nobilium virorum domibus adservantur in plurimis tabulis æreis distributum, atque a Francisco Valesio roma

발행: 1750년

분량: 330페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

111쪽

Per te aedes forent, in te laetantur; amoenae Per te artes augem . Te Reginam expetit orbis, Te Diolens odit Pluto, cui funera curet. Exoptata , vigens hominum praedulce levi

Te sine in humana prorsus nihil utile vita. Vale S.

SACERDOS CERERIS

IN ACHATE. TABULA LXIII.

Musso Coratio prodit anuluS aureuS, Etrusco opificio , insertaque in eo gemma , Achati saphirino inscalpta , valde insignis, & singularis. Tum anuli, tum gemm , quae parvum olivae folium refert , schema exhibeo. Aurum pendit scrupulos quindecim: pastor quidam apud Fascianum in agro Cortonensi invenit. Figura , quam praesert gemma, ab eximio Etrusco scalptore incisa, vel Cererem , vel ejus Sacerdotem refert , dextra Facem, vel si mavis, aspergilium tenet, sinii ra hamulum. Quod vero Cereris Sacerdos, & forte maxima, quae Eleusiniis mysteriis apud Tuscos in usu, initiabat,' facile esse possit: e pictura perelegantis vasis Etrusci, quod in Demps e-riano opere exhibetur Tab. xLvii. colligi potest, quae eodem cultu vestium , iisdemque cum sagrificalibus instrumentis picta est: Lustralem aquam facesque in his sacris

112쪽

siacris adhibitas alibi adnotavi: ' Anulos gemmis insignes tum viros, tum foeminas Etruscas gestaile declarant adlatae a me in Museo Etrusco imagines, quae sepulcris stuperpositae sunt , & statua ahenea Fecialis Etrusci, quae extat in Musto Mediceo. GoriuS.

SACERDOS RUSTICUS

IN C A L C E D. TABULA LXIV.

PUD aequos antiqVarum rerum existim, tores plurimi esse faciendum centeo haec Gemma villicum repraesentam, talari Veste , vel pallio caput cooperientem, atque aperte ostendens, quae rusticorum Romanorum vestis fuerit. Ipse ante aramen Carpis ornatam, manum admovens ad signum Hemmi rime trian Priapi. Haec vestis appellari potest penula cucullata, 'quae Mercurio Telesphoro , Hyemi apud antiquOStribuitur, atque confundi posse credam, quae non Iem' per villosa erat, sicut tegillum , unde apud Homerum χλαίναι M : sed si bene inspiciamus Tegillum, longe a penula distat 3; Reticulatas caligas noster hic habet Pastor, ex quibus omnia pastoribuS conveniunt; praecipue istius formae fasciae crurales, de quibus uberrime Cl. Bonarrota in suis vitrorum antiquorum evplicationibus verba habet.

co Vid. Mus Etrus. Tab. LXXIX. & LXXX. Vid. Bonare. ad vitr. Carpin. tab. 6. ca) caealtionem Viatoriam habemus ex auito pag. ios. Ferrar. de re vestiari Capitolin. in vit. L. Veri.

Diuiti sed by Coosl

113쪽

Priapus hortorum, vinearumque Deus ex Baccho ortum duxit; ut scilicet demonstretur, semen tam in animalibus, quam in plantis a sole vim ad producendum mutuari. Herodotus narrat ' AEgyptios cubitales statuas hujus Dei emnxisse verendis extensis, ac longitudine pene corpus totum aequantibus; hasque a mulieribus circumferri solitas per compita stuper Currus, ad hunc usiam fabrefactos, praecedentibus tibiis, ad quarum modulos Priapi laudes canebantur . Hunc morem sumpserunt ab AEgyptiis etiam Etrusci ex ingentibus Phallis, qui continuo reperiuntur in agro Clusino , ac Cortonensi, quorum unus in plaustro ductus observatur in nostra Academia caracteribus Etruscis insignitus et De mulieribus Romanis legitur apud Auctores quamplurimos, qua solemni pompa membri virilis imaginem gestarent.

ARUSPEX ETRUSCUS

IN CORNEOLA.

ARuspiciun disciplinam Etruscis docuisse Tagetem memoratur: Idemque adfirmo de Perusinis , & Cortonensibus; nam hujusce Dei simulacra ex aere, quae habemus, non longe ab eorum Urbibus inventa filiste compertum est. Noster Aruspex aviculam dextera tenet, ad connotandam auguralem disciplinam. 'Aruspices stantes auguria capie-

- bant,

114쪽

bant, Augures vero sedebant, unde Servius,' sedere, est augurium capere , nam post designatas caeli pa tes , a sedentibus captabantur auguria: quod & Virgilius latenter ostendit, inducens Picum solum sedentem, parva succinctum trabea, quod est Augurum peculiare . Haruspices praeter avium pastum, & cantum animalium exta inspiciebant, & ad lumen examinabant, ut facilius inspicerent, quae mala, vel bona portenderent r putabant enim exta signari notis quibusciam a Diis, aut varie commoveri, ut docet Tibullus; avis vero cibum capere vel alacri animo, vel demissis cmpite . Qui animalium viscera curabant extispices dicebantur r Memorantur a Tertulliano extorum inspicia.

Sortes, Auguria, sellarum nomina falsa, sentumgenefes constringere, posque videreritorum inspiciis, resque expectar uturas. Salisberiensis de Haruspicibus agens ait': Haruspicium quoque ars in extorum inspectione viget, quam a tem Lages quidam dicitur invenisse.Ex disciplina Haruspicum, & ex priecepto Pontificum, ut docet Macrobius solemne fuit sacrificantibus aves observare , &exta inspicere: Adposite Plautus in Pseudolorq

Nam si facrificem summo Jovi

Atque in manibus exta teneam, ut porriciam Nil frequentius ex ritualibus Etruscorum libris, quam avium Volatum, pastum, caveam pullariam observare,& exta, vel fibras consulere, inspicere, inspectare, ostendere. De omni Haruspicinae genere diligenter egit Tarquinius, de cujus libris Ammianus.

115쪽

INCIS. IN CORNEOLA. TABU LA LXVI.

ER API DIs cultus primum apud AEgylitios viguit, deinde longe lateque dilhius, & praecipue cultus in Ponto ς' etiam Romae Regione tertia, ' & nona templa extructa sunt huic numini, de quo haec optime habet Rufinus: ' Alii Iovem putant , cujus capiti modius superpostus, vel quia cum mensura, modoque cuncta Indiget moderari, vel D, tam mortalibus frugum largitate praeberi; alii vim

tutem Nili suminis, cujus f Intus opibus, S fincunditate pascatur, quidam in honorem nosm Joseph formatum perhibent mulacrum ob dimensonem frimenti , qua famis tempore subvenis ci Iptiis ; alii repertum in historiis Graecorum ferunt Apim querindam patrem familias , seu Regem in AEgypto Memphi postum cum famis tempore frumenta apud Al

xandriam defecissent ex proprio assatim civibus albmenta praebuisse. Verum cum in Gemma inspiciatur Serapis pectore armato occasionem praebet conjiciendi hanc imaginem Principis alicujus vultum reserre, &sane impius ille Julianus Christiante Religionis desertor sese siub emgie Serapidis repraesentari voluit, ut ex Nummo, quem exhibet Baronius; ' ac idem sane est Juliani vultus, ac Serapidis Gemma insculpti, nisi quod

116쪽

Artifex ad exprimendam numinis majestatem reddidit inconcinna illa Imperatoris, ac uti dixerat S. Gregorius

lineamenta ridicula, excogitaverat autem haec Princeps vaserrimus,' ad eum fuem, ut non modo smulitione honoris Imperatori decreti subjectos latentervenerari cogeret res una depictaS, Uerum etiam D teribus institutis ad suam libidinem abutens omnis tertia, ae mentis acumine adhibito voluntates subditorum clam in fraudem induceret. Quoad Serapidem in vetustis lapidibus, Sanctum, Invictum, Augustum, Deum Magnum, S Servatorem appellarunt vetereS, atque ejus imaginem , velutemcax Amuletum avertendis malis gestabant in anulis. De Calatho , sive Modio a vero procul quis credat opinionem C. V. Bonarrotii, scilicet vestigium esse coelumnarum , & simulacrorum a veteribus rudioribus in Regum, seu Heroum obsequium erectorum. De hujus Numinis Templo videndus Ammianus, dum Iuliani cultum in AEgyptiorum DeoS refert, praecipue Serapidis , & Mercurii; & hic postremus non tantum quia Magiae preses, de quo Prudentius:

Necnon Thesalicae doctistaus ille Magiae,

sed etiam quia Eloquentiae, quam Julianus maxime affectabat, ut apparet ex epistola ejus ad Libanium Sophistam , virum id aevi eloquentia celebrem, cum ait: At tibi nos , tamquam Mercurio Eloquentiae Deo , scripta nosra offerimus, uls aures tuas fusinere possi, tu pro arbitrio tuo statuas. ValesuS. MERis

117쪽

MERCURIUS

IGNA observatu in hac Gemma galea Mercurii est. Illam certe eidem Deo tribbuit Zenobius: Καὶ Perseus ab intersecta reversius Medusa Σεριφου βα

mλδα, ψ τη, κιβ- : Constituto autem Seriphi Rege Dubi , Gorgonis caput palladi donavit, galeam D ro Mercurio, ut ae talaria, ae peram. Apud Eleos, teste Pausania, 'fuit Mercurius arietem sub brachii

ala gerens, S galea caput armatus. Verba horum audiorum Clara sunt, & eruditi interpretes per Galeas ea reddunt, nisi potius vox Gneca Petasum designet. Sed licet statuamus veram, & genuinam galeam Me Curio tribuere Plutarchum, & Zenobium, tamen male me habet, quod facies nihil commune habeat cum Deo, qui ut Iuvenis, vel puer depingi selebat. Sed & Mercinrium senem, & barbatum emctum fuisse, ex marmore antiquo habemus. Quin & Eustathius memoriae mandavit a Pelasgis senes Mercurios fuisse emctos; ' atque ab ipso docemur Mercurium Pacis, & VeneriS amantem Deum esse, & Pelasgos ipsiam finxisse tensis genitalibus, & maxime senes Mercurios, quia illi aptiores gignendo, quam juvenes. Dubito tamen valde num Eustathius, & Cornutus ' describant Mercurium Senem,

118쪽

Mos EUM CORTO MENfE om& simul toto corpore hominem referentem; an vero

Hermas, sive quadratas sermas , quibus capita vel hominum senilia, & barbata imponerentur.

SOLON

UNUS EX GI CLE SAPIENTIBUS

IN CORNEOLA.

MAGO Solonis unius ex Septem Graeciae sapientibus , orti Salaminae in gemma anulari Corneola vulgo dicta extat, quae

eleganter est caelata, exprimens aetatem

ejus virilem; cum illa a Fulvio Ursino allata senilem aetatem ostendat, irsan LXXX annorum, qua ipse vixit. Solon Execes idae filius

fuit Atheniensis Philosephus, legumlator, & populi princeps. Floruit Olympiade 47. , alii tradunt 3 6. Insidiis

vero petitus a Pisistrato Tyranno, secessit in Ciliciam,& Civitatem Condidit, quam a fio nomine Solos dixit. Alii etiam Solos in Cypro ab eo nomen habere dicunt,& decessisse in eademet Cypro. Scripsit leges Atheniem sibus, quas axonas nominarunt, quod striptae essent in ligneis tabulis. Ex his legibus aeternam sui memoriam reliquit, menque summi legislatoriS consecutus est.

Scripsit quoque elegiacum poema quod Salamis imscribitur, & praecepta morum elegiaca, & alia. Est &hic unus ex iis, qui septem sapientes dicuntur, flo--f. Core. B b ruitque

119쪽

ruitque cum Romae ServiuS Tullius Rex rerum potiretur, & sertur ejus scite dictum hoc: NE QviD NIMIS, aut

NOSCE TE .

ALEXANDER MAGNUS

IN CORNEOLA. TABU LA LXIX

RE QNENT Issi ME in vetustis signis , &ΗCrmiS marmoreis, aereisque vulgo Busi Alexandri Magni protomen cernitur ; In imaginibus tum depictis, tum iis, quae in Sarcophagis sculptae sunt: In Cameis quoque S gemmis, in quibus protomes Vir rum illustrium conspiciuntur, & in vitreis monumen iis , quae supersunt. Illas enim ex quovis metallo, nitide , ac studiose elaborato , etiam in numismatibus maximi moduli, vulgo citroni dictis , conficiebant; sive lapillis pretiosis rutilantibus immissis, & non numquam Cameis, sive Gemmis opere anaglypho a clariScaelatoribus excalptis ornabant, parabantque . Raristimam Bullam ex vitro subviridi observavi in Museo Cl. Eq. Francisci Victorii Romae Acad. Soci figuram Alexandri Macedonis galeatam praebentem, pectore tenus, Cum baltheo; quandoque etiam solis capillis concinne Claboratis observavimus, ut praeter hanc gemmam in Minseo Capitolino videre est . Nostra gemma fortasse generoso alicui militi inserviebat : sumebant enim antiquiores ab illis imaginibus , quas gestabant, virtutis

omen s

120쪽

omen, ac certissimam felicitatem in rebus gerendis sibi augurabantur, & promittebant.

IN CORNEOLA. TABULA LXX.

A p u et elegantissimum Arati Poetae Solen. sis exhibet nostrum Museum ς nummuSaereus magnitudinis mediocris POMI HIO ΠΟΛΙΤΩN extat inter ImagineS virorum illustrium Fulvii Ursini,' quem Pompejo- politae, olim Solenses dicti, in memoriam Arati civis sui cudi fecerunt. Inversiis ille nummus Caput Philemonis Poetae Comici habet, qui & ipse Solem sis. Fuit Aratus Poeta Theocrito Syracusano, qui Bucinlica scripsit, συγ νορ, & aequalis; vixit temporibus Hieronis Regis Siciliae: vultu Coclum aspicere videtur; nam quamvis Astrologiae non valde gnarus fuerit, magna nihilominus laude Phaenomenon libros conscripsit; umcle de eo Ovidius cecinit

Cum Sole ae Luna semper Aratus erit quod & Cicero 1. de orat. his ipsis verbis testatur: Constat inter doctos, hominem ignarum Asroloeiae, ornatissimis, atque optimis versibus Aratum de Caelo stellisque scripsssse : propterea in hac gemma caput

ejUS tamquam in coelum intuentis expressum est.' Subdas scribit, Aratum prope Pompeiopolim Ciliciae se-

SEARCH

MENU NAVIGATION