장음표시 사용
131쪽
Edii Ueri filium, & M. Antoninum fratris uxoris suae scilicit filium, qui Aurelius dictus; quod ita factum. ut Antoninus primo adoptatus, L. Verum sibi adopta. re sit justus; ut idem Spartianus: ' Ous enim inquit, scilicet AElii Veri ) flius est Antoninus Verus , qui adoptatus es a Marco. Et Capitolinus. ' Adoptionis lex hujusmodi data es, ut quemadmodum Antoninus ab Hadriano adoptabatur, ita si adoptaret M. Amtoninumfratris uxoris suae fit et , S L. Verum, citati Veri, qui ab Hadriano adoptatus fuerat, flum, qui posea Verus Antoninus es dictus, ubi legendum videtur : D se L. Verum; ex loco ejusdem Capitol,
ni :' Amitae Marciae virum , Antoninum Pium, Hadrimnus ea lege in adoptionem legit, ut sibi Marcum Pius adoptaret, ita tamen ut & Marcus sibi L. Commodum adoptaret: ex quibus credi facile potest Antonino, ac Faustinae filios non extitille.
IN GEMMA VULGO GRANATA EXCISUM. TABULA LXXVIII.
AE p g in Cameis observantur infantium, vel Geniorum capita, sed raro eleganuartificio. Pueri erant in Romanorum deinliciis , & sertasse rem nostram attingere videtur Herodianus referens detectum fortuito Commodi crudelem animum in Martiam Concubinam per puerum quendam Philin
132쪽
Commodum appellatum, cum ita graphice descripsit:
φῶνnc: Idest interprete Politiano : Erat autem Pusio quidam infans adhuc, cx ea nota, qui Desitu caeloro nudi, sed auro, gemmisque ornati, solent delicitissimo cuique Romanorum 6se oblectamento. Ita quo que Suetonius de Augusto loquensi ' Animi laxandi causa, modo piscabatur hamo, modo talis, aut ocel. Iatis nucibus ludebat cum pueris minutis, quos facie, es garullitate amabiles undique conquirebat, praeci pue s lauros, ae Syros. Nam pumillos, atque distortos, es omnis generis ejusdem, ut ludibria naturae, mamque ominis abhorrebat. Etiam Socratem cum Lamproecie parvulo pueriliter lusite, memoriae prodidit AEli,nus: eundem vero in arundine aliquancio equitantem irrisit Alcibiades.' Mirum sanet Agesilaum Lacedemoeniorum Regem domi cum pUeris equitare in arundi ne memorant Plutarchus, & 2Elianus . ' Publii Sci pionis AEmiliani, & Caii Lelii, qui conchulis, & cal. culis lectitandis in lictore Caietano, & Laurentino im Cumbebant , mentio est apud Valerium Maximum &Alexandrum ab Alexandro. Caium Caesarem Caliginiam nuncupatum pila lusisse , cum puer esiet cum Lucio Caecilio Grammatico meminit Macrobius. ' Quid i si puerulum in deliciis alicujus, vel filium, vel Genium in hac eleganti gemma excalptum cernimus.
133쪽
Ec Patera adservatur Cortonae in locupletissimo Museo Coratio, columniS e ornatum Proscentum cernimus, impol, loque Columnis Jonici ordinis epistylio, ac Tuscanico parergo, e majoribus foliis composito r Duae Mulieres serie inter se alloquentes observantur. Insigniora Tragaediarum th mala, Etruscis maxime nota fuisse reor, Orestis facin ra , fatum Andromedae, Perseum Medus, interfeci rem , Medeam in Jasonem, & in filios neci datos sevientem, Thirrenos in Delphines a Baccho conversOS, aliaque huiusce generis argumenta ; in quibus Cluc brandis forte Volumnius Tuscarum Tragoediarum scriptor magnam nominis celebritatem consecutus est, ut Varro Commemorat. In nostro Museo Etrusco , nomnullas Graecorum fabulas in sepulcralibus urnis retes, mus , in quibus ad Graecorum Mythologiam exculptae videntur . Sed ut redeam ad Pateram Comicam, seu Tragicam, adnotandi sunt galericuli, quoS gerunt minlieres in modum pilei Phrygii , qui inde in scenam
Romanam cum reliquis ornamentis migrarunt. Gorius.
co vid. Cl. Fieoronii librum te Masinere mani Tab.xr. editum Romae anno 1736. eum stentehe , e te figure comiche degrantichi R Tab.LXXXIV.
134쪽
XI M I A M , ac propemodum singularem Ornatissimi Equitis Coragii Arulam exhi. bemus. De elegantissimo eius Tuscanico opificio dubitare neminem poste arbitror.
Pedes ejus recurvi, qui gryphi simillimi
sunt, aliaque inter eos adiecta ornamemta , & solia, quae adsurgunt ex inseriore coronide, se pens miro artificio absolutus, egregie expressus intemmittentibus undique maculis, structura denique ipsa, Scingenium, non aliam quam Etrusci opificis manum perspicue declarant. Sumtibus in honorem illius ninminis, cui dedicata erat, adolendis inserville manifestum est; nam in summo quadratae mensae cernitur cratera, odorum capax, qui a sacra facientibus incendi solebant. Quomodo vero sacra odoramenta summis digitis in arula immitti solerent, intelligi potest ex anaglypho marmoreo, quod adfert Fabretius,' in quo se mina stans ad aram tripodem, Genio sacra facit. In quatuor mensis angulis prope crateram insident quatuor aviculae, quae quum incubare, non vero pedibus insistere videantur, sersitan columbas reserre pollunt. Altera avicula arulae fulcro adrepens sursum aciscendere nititur. Si columbae sint, erit, ut arbitror, consentaneum suspicari hanc arulam vENERI GENETRICI sacram fuisse, quam designant eaedem sacrae aves, fecunda generationis indices.' Sed quid cum Venere serpens Mus Cori. Ff coim
135쪽
columellae , seu fulcro ejusdem arulae circumvolutus tNusquam me legere memini, serpentem Veneri si, Crum esse; quamvis non negem id neri potuit te . Huic dissicultati consili potest, si non columbas, esse dicamus, quas haud dissiculter repraesentant, uti me minnuit idem splendidissimus Eques Coratius . Quae cum ita sint, AESCULApio potius adsignandum videtur hoc donarium ; nam Serpens vigilantissimum animal in ejus tutela est; eique multis de causis tribuitur, uti in Moeseo Etrusco acinotavimus.' Cornix vero ZZsculapio assi scribitur; quia animal longaeuum, quodque hominum quatuor aetates superat: Eaque de causa habitum ab Etruscis optimae valetudinis symbolum , atque A sCULA pio dignum. Hanc avem manu praefert idem ae stulapius, ut ostendit antiqua gemma penes Fabrenum de Columna Trajani disserentem pag. 2II. quam etiam gemmam illustrat AEliani auctoritate . Eandem avem
pro symbolo datam quoque Hygiae nuper observavi in
numismate maximi moduli, quod extat in Museo Me
136쪽
ANC meam praeclarissimam manum, im signe munus Marchionis Alexandri Gregorii Capponi , dum Academiae Lucinmo, seu Princeps extaret, viri lo aereo incidi curavimus, non ut eleganti forma praeditam, cum aevo sequiori judicetur, quantumvis armillis, anulisque quampluribus ornata, sed veluti eximiae raritatis. Ex elatis, acutisque unguibus , atque ex foramine, in quo hasta infixa erat ad militum arma referenda duximus : In Legionum ies, gnibus, quae observantur in numismatibus,' & in an, glyphis marmoreis' manus hastis infixas cernimus, quae Conortium, & Manipulorum erant insignia. A sceni manipulo prius nomen traxit in militaribus hastis imposito , unae Graeci manipulos σπεῖρα dixerunt, postea in aereas manus verterunt. Manipuli in militia Romana diutissime manserunt, sed labante Imperio mutavit,& Centurias pro manipulis habere caeperunt. Ceterum non solum pro Manipulorum, & Centuriarum imsignibus manus aeneae in usu erant, sed ad hostes arcendos & inserviebant, sicuti ex nostris elatis ungulis dignosci potest. Immo non solum in Romana terrestri militia manus serrear in usii fuerunt, sed & in maritima, sicuti ex Xiphilino percepi dum Actiacam pugnam in Augusti vita describit, inquiens: ' Antoniani Caesari
137쪽
116 Mus EUM CORTONENSE.nos ad hune modum celeriter contra se Denientes percutiebant crebris lapidibus, telisque in eos conjectis; quod si accessissent propius , manus ferreas indici haut , quet si opportune cecidissent, iis superiores erant, sin minuS submergebantur.
IN URNA FICTILI. TA B U LA LXXXII.
RICLINIA Veterum Etruscorum preti
sis auleis , stragulis , lectis pulvinisque ornatissima , festis encarpis, e lana pubcherrimi coloris CompositiS , ungue tisque delibutis coronata, splendide, ac magnifice instructa fuisse , ex allatis Etrusco sepulcro, aliisque monumentis apud Demps erum facile intelligere poslumus . Id etiam diserte testatur Athenaeus, ' qui memorat apud Tuscos bis quotidie sumtuosaS mensas parari solitas, ornatas stragulis flor, do colore tinctis , & Omnifariis ex argento PoculiS, ac magno servorum numero, qui decoris, pretiosisque vestibus induti convivantibus Dominis adsistebant. Praeter servos fercula ministrantes nam ex mensa C, hum cepiste Etruscos, non constat ex antiquis sculptinris: hincque licet arguere , eos voluptuosissimoS, ac delicatissimos fuisse ) aderant etiam PocillatoreS, quo rum imagines alibi prolati sumus: aderant SaltatoreS,S. Psaltriae, Comaedi, Mimi, Histriones, Citharaedi, &Cith,
138쪽
Citharistriae, Symphoniaci, & Poetae aderant, qui mina , improviso enthusiastico furore concepta, qua laude semper Etrusci floruere , extantque etiam apud Homerum in Demadoco, & apud Virgilium in Jopa
illustria exempla, acroamatibus convivas mirifice e hilarabant . GoriuS.
o v tantum lampades, taedas , & faceS, aliquando duplices, quibus noxios hombneS urant, puniantve, Etrusci Furiis tribuerer verum etiam contos, hastas, scures, malle , & gladios, ut videre est in adlatis apud Dempsterum monumentiS. Furiam tenentem harpen, sculptam vides in cinera ria urnula Etrusca nuptiis adstantem, quae ante januam domus, Etruscorum more, Celebrantur. Haec primum edita est apud Demps erum, ' sed in multis pictorem errasse, conferentibus patet . Hanc rursus accuratissime delineatam ad me misit V. Cl. Philippus de Ven iis Patricius Cortonensis, modo Academiat Regiae Burdigalensis Bibliothecarius , Etruscorum Academiae de-CuS eximium, penes quem hodie extat. BonarrotiuS in id inclinat animum, ut credat, mulierem, sive puebiam alatam in hac fictili Urna expressam, in laeva ad-rius Cori. G g flantem
139쪽
stantem iuxta sponsam , esie posse Discordiam, inter
Infiemalia numina ab Hesiodo enumeratam , quae demisium tenet gladium, vagina nudum: juvenem pariter alatum , qui ad dexteram juxta sponsium sculptus est , caput hadentem ferina pelle contectum, & malles manubrio innixum , arbitratur esse Genium , Q tanzelotypiae praesidem. Hic Deus, uti jam alias observa vi facile referre potest Picumuum , vel Pilumnum, Cum viri, tum uxoris Genium; hos enim Varro, apud Nonium Marcellum, vocat Deos Conjugales, quibus in AEdibus lectus 1 ernebatur . Iidem etiam Dii vitae praesides, & custodes habiti sunt: qui, ne Mars Silvanus in domum irreperet, &, ut opinabatur , puer
recenter natos veXaret, ad tutelam domus, ante fores
statuebantur, erantque tres, uti alias diximus: quorum primus limen securi, alter pilo feriebat, tertius vero scopis everrebat. Deus Silvanus prohibebatur intrare, quia neque arbores ceduntur, ac putantur sine ferro, neque far conficitur sine pilo, neque fruges coacervam tur sine scopis . Ab his autem tribus rebus tres Hum patos Deos Intercidonem a securis intercisione, PAlumnum a pilo, Deverram a scopis, quibus Dela cinstodibus contra vim Dei Silvani faeta consecrantur . GorisI.
140쪽
RAECLARI ssIMAE hujus lucernae schema vidimus etiam Romae in Musto Collegii Romani PP. Soc. Jesse , qua luribus, singularibusque monumentis reuerto, Cinrante Cl. atque Eruditissimo P. Contuccio ejusdem Musei Praeside,& Acad. nostrae socio. Monogramma in nostra Lucerna unionibus per globulis expressis ornatur,in circuitu vero capita xu.Apost lorum. Saepe in veterum Christianorum Musivis Christus cernitur suis circumdatus Apostolis,' sed hoc in alia non vidimus lucerna . Apud Equitem Hieronymum Odam Amicum nostrum Acad. socium Eruditorum damno paucis ab hinc annis fato functum, vitreum vidim fragmentum veterum Christianorum, in quo Jesus Christus juvenili vultu in medio est positus, in circulo vero xii. Apostolorum emgies indutae pallio cum Epigraphe
Pctrus cum tuis omnibus hilaris pie Zesar adnotandum quoque est, Petri nomen adpositum futile Circa primam in ordine emgiem , ad innuendum non tam tum nomen possessoris vitrei cyati, sed xu. etiam Apostolos ex hoc innuit, fuisse in vase insculptos. Nostra lucerna pro Christi vultu ejus habet Monogramma o natissimum, ex quo antiquiorem eam puto Vitreo Uascinio. Ex Christi nomine in lucerna adposito in mentem subeunt