Hermanni Boerhaave Sermo academicus de chemia suos errores expurgante, quem habuit, quum chemiae professionem in Academiâ Lugduno-Batavâ auspicaretur. XXI. Septembris 1718

발행: 1718년

분량: 60페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

sUOM ERROREM EXPURGANT E axaquam si refrigerant, febrile frigus hisce mox adscribitur. Exhalantium ex vino ebulliente partium indoles calice excepta imposito modum docebat nascentium in nobis spirituum. Mistum acido alcati fervente impetu ut agebat in vasa coercentia, ita in corde chylus mirstus sanguini in thalamis ejus, inque enis corporis patrabat fere eadem in musculorum ampullulis agebat simillima. Ridiculosissima tarne assimilatio post Harudi tempora placuit acutissimis Geometris. Quid autem su'

pererat ratis Naturaein Artis instrumenta eadem, nisi ut actiones utriusque easdem coli gerent. Humanus Ventriculus fit illa Herni lica, in qua tepens fermenti acor cibos fermen lat. Me inde, impetu fervens hylas exsilit, alcasino bilis fomiti occurrit, en luctas pugilum, quas ciet duelli spectator fas humor X Pancreate servet . pus, furunt inter

se Duumviri, suis stipati undique Satellitibus, pars ruunt sta impetu in latibula venarum lactearum, penetrant se molimine proprio Ima pes

42쪽

3 mssERTATIO DE CHEMIA per maeandrosam lactei in fluentum sanguinis; sed nec ibi quietae sedes latentes statim ex insidiis hostes assiliunt novos hosce hospites, ut nova pugna jam pugnanda sit interim prosequendi profugos ardore animos

angusta viarum superant alii, in alveo sanguinis assequuti inimicos certamen integrant, at que instaurato consim in latos effusi campos in primum cordis penetrale irruunt, ubi recenti igne suribundi per isthmos volitant pulmonum, uniculorum perrumpunt myriadas.

Nec finis: nam dispersos globos rursus Colligit Viarum concursus, atque alteri immittit cryptae cordis fervidae, unde nova inute obstacula effringunt, per omnes ambages do losque corporis vagati in adyta cordis animo

si redeunti Apologum me ingere, aegrisbmnia, vana ue species, putatis narrare Imo vero actiones amrales vitae sic fieri serio dictavere recentiores Medici, salse bdentes melius sentientium Pristorum Omnium aliorum placita Speculatus igitur semel

43쪽

sUO ERRORE EXPURGANTE. 33 mel hancce fabulam brevis horae spatio ingens evasit Artifex Tu fac cautus discas quid acidum, quid alcati mox docearis signa utrius que facile perspicies Utrum tro majus sit. . Unum restat igitur , supplementa legas queis succurras debili, ut validiorem opprimas, do nec praeponderans ad aequam vim libratum sit. Suhiana sic , sic Tachemana, sapientia omnis verbis tribus CXhausta , quam admirabundus Orbis adorat lamplexus est Talis e rat facies Medicinae Chemicae Alios dixisse est nec ignoro, nec dissiteor ; sed uiscere credidi eam in exemplum adferre sententiam, quaς caeteris acceptior atque ipsis arrisit Saripientibus. Si enit jam commemorarem , quae jactata sunt de stibio sanante omnes morbos, solumque singulaxi prudentiae favore purum conservante, hinc universali ad omnia mala remedio si adderem causam, qua ita Censuerunt, unam esse hanc, quod igne su sum cum fossilibus stimini dissipans omnia, unum modo obryzum servando depuraret au' rum;

44쪽

3 DTSSERTATIO DE CHEMIArum; si audiretis Paracelsum usu medicaminis arcani primo alii sinibi promittere annos II ethusokm, tumque hos adeptum suo demus D deliberaturum arbitrio quam inde longam vellet vitam porro addere si Hemontium audiretis ex immortali cedro labant arte dabore Sapientum parasse medicatum liquorem, qui salubri adeo virtute humores ditaret vitales, ut detersis sordibus, supplendo quae de sciunt vietorum instauratu, viveret in secula, viridi semper crudaque senectute, homo incredibilia clamaretis nec sanis audienda

ini itaque de portentoso Buth i lapide diceretis qui levissimo ad summum apicem extremae linguae attactu profligaret Xdem

plo quidquid morborum calamitosissimum hominem obsederit quid de Artephio , qui

virtute electri traheret in se vitales de corpo re raptos juvenili spiritus, qui in halitus me dicatos adunatas vestalis ignis vires aporans intermoriturum nunquam sustineret spiritum Z in haec certe in similia si effunderet se ora'

45쪽

s UOM ERROREM EXPURGANT E artio, finis non esset eorum, quae inania Ven losarii spe tumentia , cassa usu, ostentarunt Chemici. Haec tamen illa sunt, quae curaefuerunt Medicis haec illa sunt, quae quietos prius suaeque artis tenuitate contentos sol licitarunt; his quaerendis bona, famam, Vim tam animam, sacravere eruditissimi multi,

multi sapientissimi, Medicorum ut Vertigi

nos certatim ruere fatali mentis stupore in haec absurdissima rerum viderentur suitque generale adeo contagium , ut lustrationis vix affulgeret spes Sola tandem Chemia malis remedio , queis originem dederat. An MLibavius, Robertus o leus, Joannes Bohnius, alii praeter illos plurimi, prudenti diliget

tia omnia explorando , ipso tandem solius Chemiae artificio proprio demonstraVerunt aliena esse, quae ars parat, ab ii , quae natura efficit diversam ideo naturalis instrui menti, ejus quod eX Chemia nascitur, rationemri neque naturam hominis ager per

46쪽

sis DISSERTATI DE HEMIAChemia actiones itaque, quas industrii exer cebant Chemici, distare immaniter ab iis,

quas natura producit neque arguendum temere ex his ad illas, nisi aliunde fides certa constitit. Apparuit inde, ea saepe effecta Chemiae, quae nusquam, quae nec in corpore humano unquam, reperirentur. Patuit, falso a depuratione metallorum colligi sanatio nem hominum. Evictum fuit, modos, Uibus vita hominum eXpedit morborum causaS, Arti Chemiae prorsus non imitabiles esse; pendere Vitam & sanitatem a tam multis, di Versis, intricatis, atque subtilibus 'landis omnino causis, ut vana spes implendis tantis promissis a Chemia ostentaretur. Quae qui dem omnia, infinita id genus alia, postquam vera Xperientia asseriterant, feliciter corre-Xerunt, quidquid in Medicina peccatum fuerat prius. Atqui adeo haec vana, ut disturbandis sensus communis par sit absque ope

Chemica Fac ita esse , permisi utere, si hoc lubens dederim. Id modo tribuas vice

47쪽

sUO ERRORES EXPURGANTE. I reddita, optimam haberi, quae experimenti documento labantes leVat, redargutionem. quam facilis est resipiscendi locus, quum pro prio Artificem opere Ars propria redarguiti Sed spectemus, quIeso, rem ab eventu, qUiveritatem fideliter monstrare solet. Quando nam dormientis Melirantis hemiae vanitas demum excussa esto simulac Chemia sua industria semet lustravit. Quis Medicos ab uintentes Chemicis in viam reduXit prudentes certe hemici Verum repurgatae sum Artis ubinam docemus in Chemia ipsa. Ita

enim comparatum est cum natura hominum,

ut credere faciles, ad Xplorandum pigri laborem fugiant, festinent in assensum, nec excutiant libenter quod semel pectori credidit

fallacia Arduum est fines Naturae nosse, qUOS intra arctatur ejus in agendo facultas, unde haud raro nova admittunturin paradoxa falsa specie commendata Veri. Quam male autem Vei Um Xaminat, qui corruptus Judex quam raro emendatur praejudicata semel opinio imo impensius laetari nos aequum est de pul-Κ cher

48쪽

38 DISSERTATIO DE CHEMIAcherrimo hemicorum hodie per universam Europam instituto, quo sociatis laboribus Che, naiam ita colunt, Ut in Xperimenta ardentes, tardissimi ad colligendum, circumspectantes ad omnia, alienaecauti periculo, non minorem in emendandis erroribus, quam infirmandis placitis suis, industriae gloriam posuerint. Quam speratus respondit votis meritis successiis repurgata , labus idonea, nec fallax, habetur disciplina Chemica ita quidem , ut, qui praeceptis ejus mentem nunc sormavit, evadat subtilis videndis Naturae&Medicinae arcanis; eVitet fraudes, quas incogitat abnormis Londaedalorum sapientia; nullius in verba Magistri addictus jurare nec ineptus usquam Sectarum fautor. Ita usu praecaeteri praestat, nec est ut porro abusu casta jam noceat, utrumque beneficium suis acceptum fert ultoribus Ita Physicis nil de sperandum hac duce, omnia bona ab hac speranda in Medicis abditissima revelare, CXtricare impedita, latente corporum Vires detegere, imitari, dirigere, mutare, appli

care,

49쪽

s Uos ERRORES N PURGANT E Dcare, perficere, docet illa fidelissime. In gens Scientiarum Instaurator Baco exulamius ait, in eruendis Naturae rebus, utendum CX perimentis Vulcant, Daedali machinis, consiliis Minervae Chemiam eminere inter Artes, quae Historiam naturalem persciunt, Valere eam inprimis ad Medicinam fortem aetatem inter Xperimenta consumens , lautissimas profundens in Artes promovendas opes, dum ausa ingenti exsequi studet, quae magno anina praeceperat Baco, laborum fert praemia, sed laemia inclaruit, per hanc in

primis profecit, quod fuerit Philosophis utilis, quod adjutor Medicis, quod utrisque carus lonoratus, Chemiae debuit. Quo seror, quo rapior, ubertate rerum loqua interim effluxit, hora monet sileam. Desino igitur, sed in Eo , in quo ultimam perspicientiae humanae metam posuisse videtur Natura, Ibaac Maetono. Ille licet adeo felix ut cum vivente de principatu in Philosophia conten

dat nemo sanus, quando leges, actiones, vim re corporum e perpensis demonstrat D

K a sectis,

50쪽

o DISSERTATI DE CHEMIAfectis, non aliud quam Chemiam allegat quando inventas ibi vires iterum extricandis applicat haenomenis , mera Chemica adVocat, claroque testatur Gemplo abfuisset Chemia, singularium corporum propriam indolem, proprias Vires, i potuisse mortalium perspicacissimo cognosci Castigatae ergo Artis benescentiam firmissimis asserui testimoniis,

atque argumentis asserui ita, ut pateat quam sapienter Vos, NOBILISSIMI ACADEMIAE CONSTITUUNDAE SEPTEM 1R1, hanc acriter in ea colendam curaveritis, ne VO-lueritis ut vacaret diu desertus ab excessu Clarissimi Jacobi D mori, locus in Chemia Pro- sessorius. De quo Viro absque invidia fas est dicere, quod indefessa diligentia , singulari

ab exercitio deXteritate, observationum ditissimo penu, tantum inclaruerit, ut Celeberrimus inter Chemicos laudaretur omnibus.

Quod igitur Viro huic optime de hac disciplina merito me, nec ambientem , sufficere volueritis ago gratias, deque hoc favore mihi gratulor curabo hoc negotium, ut Esa Ro

SEARCH

MENU NAVIGATION