De sanitate tuenda libri sex / Thoma Linacro Anglo interprete

21쪽

In Galenum de sanitate tuen da

& dura seper indilra 2.2s. Frictio multa tenuat, mollis mollit: quae multa mollis, tenuatin mollit. 22.68. Frictio praeparatoria quaenam Frictio varios manuum circu- actus cur exigit. O. 67. Frictionis balneique tempus

optimum. II. I 8.

Friistioni conditiones,& manuum circumactus quomodo faciendi. I9. Iss.

Frictioni cum pinguitudine utilitas. 6 T. TA. Frictionis differentiae secundu

Theonem. 2I. q.

Frictionis differentiae unde su

Frictionis mediae notae. r. 36Frictionis praeparatoriae sinis.

Frictionis praeparatoriae sco

Frictionis utilitas, quom Odo pro aetate uemperatura

varianda. 2 O. IX.

Frictioni omni commune est

calfacere. 26. 26.

Frietionem corporibus utilem esse δε ijs cluae corpori

conducunt. 24. s.

Frictione dura ligatur corpus, molli soluitur, multa extenuatur, mediocri crassescit.

Fri mones iam laborantibus particulis admouere non co

Frictiones rotudae. 69. S. Frictionum differentiae an respectu collationeque dici.

2 s. s.

Frictionum disserentia sumptae a qualitateri quantitate, atque a coniugatione earundem. 24. 6O.

Frictionum quatuor differentiae quomodo sumuntur ex

Frigida in tertio septennio n5 est lauandum 'uia incremento esset in mora. S.

Frigida lituitosa sanies qua

do in calidum ventrem defuit, vel contra. 9 O S. Frigida notam mediocris more quo indicat. 4 O. 63. Frigida usus quemadmodum

ancipiendus. ΑΟ. I 2.

Frigido humido qui sunt

temperamento valentiores

motus quam calidi de syde

rant. 69. 8.

Frigidum caput& frigidus

venter quibus tendum. 9O.

l . .

Frigori ingenti quando occur

rendum videtur. 49. IS.

GAlenus a quo tepore modbo non laborauit. 6s. Galenus in puerili aetate,ephebia, Madolescentia pressus fuit morbis non paucis, nec leuibus. 6 s. T. Galenus phlegmone bubone non sensit, nec febri laborauit quam diaria 6 s. 34. Galeni di

22쪽

Inde alphabetictis

Galeni diaria ex lassitudine. Galeni in amicos cliteras obsequia. 6S. ΑΟ.Galciat mos. T. I K. Galeni situs temperatus. p.

Galeni sponsio artis de sanitate ruenda. S. 6 . Cenitum omne ut genituraesiit interitus, causas ab initio habet secum ortas. I. 6. Geniturae origo utrinque ex humida substantia est. I. 6O.

Generationis nostrae primor' dia, semen sanguis,in quo dissident. I. S . Generationis nostrae primordia sunt semen genitale sanguis. I. 6. Gymnastes qui s. IT. 13. Gymnastae osticium. 33.7I. Gymnastarum assedito de fri

ctione. 2 O. 3.

Gracilitatis praecipuum remedium, pice ungi. 88. I 3. Cracilitatis remedia ante bal

neum. 88. I 6.

Cracilitas unde. I. I. Graciliu victus qui in renibus

calculos generant. 92.2.

H mma libra dicitur. 6 1. Hiera picra excogitata est ut succos crassos dolentos dissecet Hetergeat. 9O. q. Hiera picrae composito tri

Hippocratis breuita S. 23 3 Q. Historia de quodam gracili.

Historia de puello quodam totam diem irato,quem sordities ostendit, X cui mundities contulit. H. 32.

Humidi maxime sunt longae ui. 86.S3Humiditatis correctio. a. I. Humiditatis ex potione cor rectio. 69. O. Humox calidus a capite in calidum ventrem, quam cura tionem exigit. O. 34. Humor qualis est in corpore tale eius serum apparet. S3

Humore semicocto qui abundant in venoso vasorum genere in in reliquo corpore mordacibus lassitudinem afferentibus,quo modo cui andi. sq, 8. Humores crudi lino Tom

no concoquuntur i. 's.

Humores male reuocantur in tro qui ea tra sunt, foras qui intus. 9. 29. Humores que foras euocent. Humores qui foris sunt, per halitum leniter educedi: qui vero intus sunt, attenuandi atque concoquendi. 9 29. Humoribus crassis laborantibus utile quid. S. 69. Humorum contra r ssitudinem danda. s. I.

Hys pum in vino cococtum quibus utile. J9. 39. Ichorea

23쪽

In Galen una deICliores in vel rem debilem

quando defltiui,quos morbos generant. 9 O. T. Iecur quae aperiant,exhibendi

Ignis a natura maxime vim siccandi habet. I. 6s. Imbecillitas actionis non est absolute morbi nota: sed so-

tu quae praeter natura est. S. 3. Impetus materiae vehementissimos contrarie interim effecitus edere. 38.62.

Impropriae frictionum disse

inanitio dii plex est. II. c. Incrementi: m sistitur, ossibus non sequacibus ob siccitate. Inculpato rabitu medicamentis aut victu tenui tendum

non est. 92. St.

Indicationem faciendorum sumi a temperamento, non ab

aetate. 76. 26.

Inaequales corporia status persequitur. 88. s. inaequales status trifariam sunt, prout compositio corporis nostri triplex est . 88.

Inaequalitas in diuersis parti

Infantulus primum quomodo tractandus,& cur sale insper

gendus. T. 69.

Infantium doloris tria reme

Instrumentali in eo se duplex notauit Galenus temperamen

sanitate tuenda.

Instrumentalium pastium se nitas ex quibus constat. I. 3I. Intemperam et acquisititis naturalis eadem est prouidelia. 48. S. In temperies calidarac frigida efficaciores ma8is quam qtie consistunt ex siccitates humiditate. 83. sq. In temperies calida frigida facile similibus nutrimentas in morbosam intemperan tiam abeunt. 83. 66.1ntemperies intra finitatis terminos sicciores, humectandae i humidiores siccandae, frigidiores calfaciendae,calidiores refrigerandae m. I 3. In temperies simplex non diu sola durat. 8 I. y3. In temperiem aequalem pertractat, idque abci; qui praecalidi sunt auspicans. 8 I. I. Interitus Onnata necessitas, Iocinoris dolentis curatio. 8a

Iocinoris excrementa. 4.37. Ira quid. 3O. I 2.

I ii cudissimum utile aduersum vero quod iniucundum. J S. Ius album. 63 33. LAbox,cibus, potio, naia', venus, mediocria modu ordinem denotant. 8. ST. Labor cibum praecedili, labor non excedat. 2. 2 O. Laboris, motus, exercitationis disse-

24쪽

Inde alphabeticu ς.

iii, differentia. S.IO. Laboret ut alius alia parte, nde fiat. 93. O. Lac asininu caeteris omnibus

tenuius. 92. I9.

Lac asinae tenue serosiimq; est.

Lac caprae mediocris stibstantiae est. 3.3I. Lae ex vitioso pastu quale.

Lac matris optimum c proprium pueris. 8.qq. Lac quibus exhibendum. 3.Lac praebens abstineat a vene

Lactis alimento utendum. 8.

Lactis boni contrariave notae.

Lactis commoda. 73. Io. Lacte utentium exempla. 72. Lastis optimi notae. IO. 6 Larin quid. 89.6. Lassitudo O. S.

I ast itudo phlegmonos unde

Lassitudo quae sanorum symptoma est. SO. - . Lassitudo tensiva. so. q. Lassitudo valides immodi ca, siccitas in temperato iuuene quincurentur. 9. i. Lassitudo ulcerosa acrem humorem habet c in solidis corporibus, cintra venaria

sinus. I. 8O.

Lassitudo ulcerosa qua arte curatur. 3. 8.Lassitudinis causa in quae in unaquaque cons yderanda.

Lassiti: linis phlegmonosae curatio. 62. Tq.

Lassitudinis sympto in a. O. Laisitudinis symptomatis vera differentiae. O. 6O. Lalsitudinis tensiuae curatio. Lassitudinis ulcerost cura cum

cruditate. 2. 66.

Lassitudinis ulcerosae cura ubi circa cutem est per se. 2.

Lassitudinis ulcerosae curatio variatur pro diuersa dispositione corporis flecti. si.

Lassitudini quis motus acce

dit. I. 2 O.

Lassitudinem ulcerosam quid

Lassitudinem ulcerosam quae faciunt. SI AS. Lassitudinum compositarum remedia..c. O. Lassitudinum curationes. 62.

Lassitudinum quae sint symptomata Massectiones. I. 3O. Lavandum quando, quant frigida 34. 8.Laxitatis emendatio. 9.' T. Laxum,coactum, constrictum colligatum. 26. 27. Laxum, liberum excrementis exitum praestat. 6. 7s.

25쪽

lii Galenum de sanitate tuenda

riberii temperat apothera

pia cur tantur.36. I. Libri enarratoris quaestiones diluunt. 23. 62. I in semen si in aqua concoquas, refrigerantem cremorem efficit. 9 q. 6 Q. Luctae motus. 3 i. s.

modo variari postat. Marasmus. 7s. 9- Materia caussertim salubrium in quo consistit. I p. s. Materia quadruplex genus.

Nedens aliis, Wipse Leribus

scatens. 6 S. 2S.

Medicamen ex caricis. S. Medicamen ex clianae melo.

Medicaminis compositio essectus variat. 6 2 s. Medicamini copositio quod ex abiete sit. 6 l. 6. Medicamentum ad omnem lassitudinem strea X. N i. I. Medicamentum ex populi foribus. 6 I. 29. Medicamentum quando nullum copioia est cxliabendii.

Medicamentum ad appetentiana excitandam ex ad concodilonem utile. 96.38. Medicamento non ita prompte educi potest malus succus, quum imbibitus est in carne iij anguinis, tritii continetur in capacioribus

Medicamenta varianda esse,

Medicamenta tenuissima inhabitum ferri, rassa in ven

tremorari. 6 O. 22.

Medicamentorum stomaclucorum crassitudo. s. 38. Medicinae partes duae. I. q.

Medici philosophi officia. Mediocritas ex omni genere adhibenda optimo statui,

quomodo sumatur. 34.37. Me malum , multum spumaremittit. S8.32. Me optimum curiose despumatum, cui miscendum. 6O. Mellis delectus. 7. 66. Membra diuersorum non similiter sua obeunt munia. 4

Membra robusta sunt.&summa vires obtinent in ancrementi statu. 2. q. Mercurialis. 7S. 3. Methodi proprium. 26. IO.

Myrti circa folia vitioso statui

aspergenda. s. q. Misi a duplex. TO. 68.

Mollis in ima id discrimen.

Mollius unde. 67 . . 8c.' I. Morbiis ianitas habent rationem causa est Hientis. s.

Morbus omnis, praetcr natura Morbia

26쪽

Inde alphabeticus.

Morbiim ut in affectione con Motus quos corpore exercent stitutioneque corporis con omnes homines, artifices iusistere, ita ianitatem opor ta inertesque,eorum ignOtet. 6. 79. rant vires. 33. 49.

Morbo grauati in senectute, Motuum singulorum vires noqui salubrem naturam ab or uit Galenus 33.22. tu acti erant. 6 i. 78. Morbi ex intemperantia,igno

Morbi ex malo victu comparati. 6S. q.

Motuum suorum qui ignorat

vires. 33. O.

Mouemur aut a nobisipsis, aut ab alijs, aut a medicamento. 8. 7. Morbi qui ex plenitudine ori Mulsae compositio. s. o. tantur. 79. 33. Musculorum tensio in triplici Morboru semina in nobis en opere. 38. . sum effugiunt. . I . Mutatio fiat aut in qualitate, Motus citra voluntatem susce aut in quantitate. 7. 43.pti qui sui, S a quibus causis Mutatio pulsus ex naturali cavarientur. 32.2o. Ore varia. 32.6 I.

Motus continuit vehemen Mutationes in corporibus n-tes,exercitationis quam prς paratoriam vocant, sunt proprij. 38.32. Motus ex parte rationali, ap- de fiunt. 6. 68.

NAxur ipsis instrumentis

quales facultates inseruerit. 2. q. petitoria,&animosa, naoctu Natura laborantis interdum excedens, biliosum reddit a medicamentum non admit-nimans citra modum vero tit si . 6 S.

subsistens frigidum pitui Naturae progessium qui est ad

tosum. IO. II. siccitatem , effugere corpori Motus nec continui nec velle non licet. 8 . O. mentes apotherapiae sunt. Naturae hominum numerosae. 38.34, 64.77- Motuum omnium vires nouis Natura proposita veluti Polyse, artis sanitatis tuendae leti canon est.2 7. O. nus est. 33. 13. Natura propositae rei prolixi-Motus qui non pertinent ad tatem requirit. 6 q. Ss. artem sanitatis tuendae. 33. aturales functiones a pueris Motus qui iniones non sunt, calidis lumidis bene fui. triplices perhibentur.32. SS. s. q. Notus qui viscera concutiant. Nulla materia eum latere de- d. i. et qui vult esse peritus sanitatis

27쪽

In Galenum de sanitate tuenda.

nitatis tuendae. i .io. Oleum emplastica habet vim Nutricis con1yderatio. Io. 4e . a. 3O. Nutrimentum quando puero oleum ex chamemel per ha- exhibendum. Io.i6. litum uaporat. si . 66. Nutrimenti crudi incommo Oleum habeatur quod halituda. 63.79. educit fore expresso per tres Gutrimenti omnimoda pro metisses. 6 I.

hibitio quomodo stomachii oleum circunfundi corpori laedit So. 73. quomodo debebit.37. rtautrimenti per venas ad in oleum quibus tantum infudit gulas partcs distributio. 6q. Cal. Zy.3I.

'7 Oivum Osmarinum si quum Nutritio quando fit. 83.3s rosmaris herba oleo inconuic Besitatas curatio. 88.31 tur. 61 8o. Obliquii quod recti trans Oleum fampsychinum hyemetiersique plane est medium. regione tempestate frigida L Τ . , 40ncum medicamentum.

Obstructio cutis virile. 7. II. I. TZ.

Obstructio ex vinis leuior Oleum tenue nullam adstrin- ΛΖ gςndi Vim habet. 6 i. 33. Obstructionis remedium 8 . Opera bifariam usurpari. o. Obstructionis remedia etiam Opera media ter coniussa- ad tardam concoctionem fa tionem quomodo se promat

Obstruunt surgant quae Optima natura ne momento . quidem durat. 6. i. Oculi quare meatus abeant optimam corporis curam qui quibus repurgentur. i 6. M. prorsus scripsisse super-

Oculorum prouidentia paro uacuum sit. i 13 cheteusis dicitur,&quibus Optimum in Omni rerum pe-

roborentur oculi. 92. nere unum est vitiosa o

ole unguenta calefacien plurima sunt. 8 18tia de re laxantia. 7. 38 Ostocopos. i. 67Oleam betae,cucurbita agre ouilla quibus dec iis. a. s. stas,altheae,vitis albae, radici Oxymes variandum pro su-

Oleum anethinum per halitu Oxymelitis compositio. 8 digerit,sive solum, siue cum O.' pia Oxymelitis compositio, mel, in ace-

28쪽

Ilidex alphabeticias.

acetum aqua miscenda. 8 plex cpiperis delectit s. r.

q. 37. Anis qualis esse debeat. 72 Piperis longi utilitas. 6. sa. Pituito si succi in frigidum c-trem delapsi curatio. 'O sq. Plet hora est succorum a quabiliter se habentium redundantia. s. 72.

Plethorici qui succis aequabiliter se habentibus nimium

abundant. 28.3S.

Papilla ori indita, infantium doloris en maenest. 8. 8.Partis cuiusque osticium quando minus probe administra

tur. 2. 7.

Partes laesae non omnes sunt roborandae. 92. 73. Partes quare urgeantur ut non Podagricorum nephritico commodum alimentum ra- rum remediorum differen piant, unde requirant. 63.

Pascua lacti nonnihil conser

Paedotriba a gymnaste sic diuersus est ut a medico coqu'Phlebotomia quando usque ad animi deliquium celebran

Phlegmonos lavitudo unde

nascitur. SO. 78.

Phlegmonos laisitudinis cu

Pili unde. Iq. 8O. Pinguem quendam paruo tempore ad mediocritatem car

Pori in toto sunt corpore, nedum cute. q. 6s.

Praesagire mederi unica ratione fas est si uniuscuiusque simplicis negocijs vis sciatur

Praesidium contra nocturnas imagines. 94 43. Prolixitatis causa. 73. s. Propensi suapte natura ad exercitiain musicam. 8. 63. Prouidentia eorum qui imbecillitate 5 leui causa laedun-Prouidelia duplex eorum qui

ex nimis acuto neruoru sen-YMώ - silassi ille dolent. 8 I. 79.

nis tubus reduxit Galenus Pitisana cremor cur utilis absi88. i. dantibus crassis humoribus. Piper album ad exactum liuo SS.6S. rem contritum inquae mi Pubertatis initium. 83. 9,stum iuuat frigidus humor Pudore affectorum spiritus tin frigidum defluat ventrem eorum qui perturbantur, no

piperis albi utilitas. s 6.S6. Piperlongum adulteratum duquiescit. O. I9. Puer non vehementer frican

29쪽

In Galentam de sanitate tuenda.

Piter postquam dentes emiserit, quomodo nutriendus.

I l. 3.

Puer quomodo fricandus. II.

Puer solo lacte alendus quoad dentes irriserit. Ita 2. Puero vinum inhibendum. I . s. quare ibidem .

Pueri animus anno decimo quarto fingendus. II. AS. Pueri temperamentum calidum eodem gradu quo prius, humidum vero non eodem quo prius. 3.3O. Pueri secundum septennium declaratur. 28. I 3. Pueri thoracem qui a reliquarum partium symmetriano parum aberat, curauit Gale

Pueri non sunt plus aequo calfaciendi S humecitandi. 2. Pueri quae exigunt usque ad

tertium annum a natali Ira. q. Puerorum naturales facultates. 8.ss. Puerorum temperamentum

calidum catimidum proinde si pati lutum tranuis qualitatem auxeris modum iam excedent.

Puerorum victus ratio humi

Pueris quando equitare licet. Pueris solidior cibus quando

exhibendus. IO. 32.

Pueros circa, a secundo septennio usque ad expletum tertium, quid agendum.

Pueros frigida non abstinen

Pueruli corpus molle quam diutissime seruandum est.

Pulsus mutandi causa.

33 22.

Pulvis pinguis.

QVs vcntrem astrictum la

cessiunt, stomachum imbecillum subuertiat.

Qis aestio an ad sanitatis tuendae artem,calidi, frigidi, humidi,& sicci cura tantum habenda sit, extrinsecus osse dentia alicuius artis munerI

subiaceant. 3. IO.

Qualitatis demptio. 86.qq.

alitatum duplex oppositio

QSntitatis demptio.

R Axionis duplicis esse id

quod maius est..6. 29 Redundantiae cauendae ratio.

Regione in intemperata non potest natura irreprehensibilis igni. 27. et Remissionis initium. 2.2. Renes si calculum creant, ηε corpus

30쪽

Index alphabeti cUS.

corpus sit gracile, inaequalis Sanitas morbum praeceditis compositio est,quae nulli in tempore dignitate. I. 2 o. Sanitas optima propter assiduas mutationes non contingit,in quae sant ea quibus continue mutamur s.

Sanitas varia. 3. O. malitia cedit. 9 I. 6s.l .es quomodo compendio traduntur. 23. 8.

Robur quando omnibus minuitur post ipsam summi vigoris aetatem. 9 I. Ti. Rosiaceum optimum unde. 8 9 Sanitas quomodo sumenda.

Ruta cur siccanda. s s. o. Sanitas similarium partium

s Anguis biliosus lituito quid.3. 9.

sus. unde. Sq. 8. Sanitas symmetria quaedam. Saguis bonus exigue vitiosus 3 SO. copiosius mittendus. sq. 74 Sanitas sumenda non est re- Sanguis crudus seni icoictus, latione facta ad quemlibet. prorsus crudus, paulo esse S. .etens a sanguinis forma Sanitatis custos optimus. I. sanguificationis veluti viti 33. ma pars.s . 6 s. Sanitatis latitudo. s. . . Saguis optimus unde nascitur Sanitatis perfectam cogni IO.s 2. tionem qui libri docent. Sanguinis missio in lassitudi 3. 7. ne phlegmonos quare sit Sanitatis inculpatae scopus . iteranda. 63. O. T. 8. Sanguinis qualitatum praepol Sanitatis ratio est utriusque lentia. i. 67. facultatis inueniendae. I. 23. sanguinis ubi redundati agra Sanitatis symmetria duplexuat quid agendum. 62.6O. 3. 6 I. Sanitas apud omnes symme, Sanitatis tuendae ars que protria quaedam est 4. 13. mittit. , . TI. Sanitas ut sanitas est , ab alia Sanitatis tuendae ars uniuer- sanitate non differt. . 39. a quomodo habetur. 67. Sanitas ubi dicatur esse. . 6 I. 39. Sanitas instrumentalium par Sanitatis tuendae artis expertium in quo consistat. 3.38. tu Gal. 6 S. 37. Sanixa latitudinem habens Sanitatis tuendae Galeni pra medii temperamenti tuti cepta. 63. q. li vitio ob hoxia,quo sensu Sanitatis tuendae moderatio- percipiatur. 6. 6. m si qui e summittant,cos' moda