장음표시 사용
241쪽
sttulisse, plures s necare voluisse, nisi excellentissima citri vis a populo cognita, venenis restitisset. Quod nonnulli tiani rutae adscribunt, quemadmodum in medica eius narratione diximus Citria itaque venenis efficaciter aduersantur Mmaxime illorum semen tritum, ex vino generoso haustum. Eandem rem p rq imminstabit etiam succus, nam per VCntrem toxicu excludit nec omittendu est, , Ortex tetrum foedum oris halitu emcdat. Quam in rem tigilianu testimonium huc proferre nae eis fortasse non erit, Media(inquit fertiri te usuccos , tardi inque sporem Helicis mali:quo non praesentius Illum Pocula siquando suae infecere nouercae, Miscueruntque herba3, non innoxia de a)Auxilium benit,ac membru agit atra benena.
-anima milentia Mediora fouent illo, senibitis medicantur anhelis. Si cruda manduntur citria, non facile coctioni obediunt,quin Ascrassum generat cimu
succum: ob id illis melle, aut saccharo co et ditis vesci satius esse putat medici quod
242쪽
ris ANTONII MIZAL DIQuam rem non animaduertens nec obseruans haec nostra aetas ulinimium dedita, ac voluptati plus aequo famulans, cruda citria in cibis parum prudeleresitanda proferre solet Ut ut fuerit, adue sus atram bilem, morbos,quos illa longos ac moestos excitat, egregi opitulari
nouimus. Succus flauam bilem reprimit, stibibi, Ma pesti arcet cotagia unde recentiores
et . et ' medi febres pestilentes serapiis ci
uis, oessa trio cocinnatis, sceliciter, tutur Sementa scorpionii ictibus tam potum, quam prepositum, mirifice prodest. Si integru*omu quis in iure, vel liquore alio coquat, cxpressisque nateranes succum sorbeat, suauissilinum sibi conciliabit halitum. Si idem,ut sua fert natura, etiam integrum in aqua rosa ce insiccharo,adiu coquatur, donec tabcsccsinius resoluatUr,immunem ab omni veneno & peste reddet cum qui manc iusculi, vel decocti talis, aut si mauis,Electar , unum vel alterum cochleare partium hauserit. Res in pesti--, a bui . Vnni, E coxdgiis mihi &fidis amicis mei, F, bis, Selicissimo successu,saepenumero expe
risiensibus e urbibus quamplurimis ra-
243쪽
ra admodii sunt citria, in eoru locum limoni paruo errore substituere licebit: quae compitatim pro citriis proclamari ac venundari solent. Aurantia adoro Limonia,earumque Tuctus, , medica auxilia. R. X. Duo poma ista cum suis arboribus,cli-- mali huic nostro septo trionalis Galliae squeadeo sunt infensa, ut nullis bla Auravitagiditiis, nullis officiis, artibus ineolia Lim '
bitare velint etiam si mitioribus locis
hospitia illis designentur, Momni cura sollicite tractentur tantus est patriae de natalium amor Sed missi longiore praefandi mora,ad rem veniamus. duo poma, una si placet arcula, includam Aurantia cum auri colore polluceant, merito nomen ab auro accepisse mihi videntur de quo aurea mala a Virgilio dicta fuisse, contendunt multi: licet id ad cotonea relatum malint plerique, sicuti in illorum historia scripsimus. Quod ad Limonia attinet, triplicem assignant illorum differentiam, quam elegantissimis Ioviani Pontani versibus, exhorto Hesperidum paucis depromemus. Sic ita
244쪽
Exiguo,succos uictu meditantur acerbos: Alter misi usi maiore seroridasucco Trectam liberiore ed oblineo tamen traque due tu.
fri,uia Tertia praegrandi turgent ouata dolemo,
. Acciti j referunt sinuosa ab imae ineformam: , Stagustu ingrato, queque ora osse a recusent. Auratiorum His postis venio ad facultates, medicag ' utriusque auxilia Aurantiorum tria Obseruantur genera dulcia, acida, ex bis mista,vulgo acido. dulcia nucupata Dulcia omnibus partibus excalfaciunt aliorum succus refrigerat, magis minus librato cuiusque aciditatis gustu A sapore. Quocirca bricitantibus adsitim extinguendam optime exhibentur acida. Cortex ovibus calidus, igneus est: quod gustatu deprehenditur, nam acer est, P amarus: hinc cotra lucernarum flammu-I et las expressus ab eo succus,igne facile concipit transitque expedite in vinuissentiae sua tenuitate per vitreum calice, vel clonginquo iaculatuS. Limonia citriis et aurantiis omnibus
gustu acidiora su fit,&ob id succo frigi-m S r dior ac sicciore constant. Ex quibus le-
yr , rapium conficitur ad restinguedum bilis
245쪽
feruorem mire essicax: necnon ad postilentes febres meas quae contagione se piant. Sedi ludiso praetereundum, quod Admotu3foculo limon sensimque recoctus
In hilare anima,ac tenuem couersis in amnem, rapuellarum inacusis lauat, O candorem Inducit nitidis perco a argenteagutta. Hodie in calento balneo Marsae vocato, Fucmmum vitreis organis elicitur aqua ex limoniorum lucco quae praeterquam quod V tres acuta
lieribus sumin expetitur ad faciem fuco e p -- expoliendam, rugandam etiam vitiligines ubicuque fuerint, ac VarOS, VtOtius corporis maculas emendat, etiamsi ex elephatiasti essent. Eadeserviis idoneis remista acutis febribuud coniagiosis foeliciter succurrit. Quod nos freque- tersumus experti Hic fine facturus era, nisi in metem opportune mihi venisset, quod succo limoniorum bis aut ter colato, si integras margaritas lavabis, immerges Solaq; expones, in quinque aut
sex diebus ita illas colliquabis, ut mellis
consis etiam reserant. Ex ea materia po Duisse texis formare quidquid tibi visum fue 'i rand
xit, paucis diebus ines fieri Auto in ' - - Hieron Cardanus, cui ingenteis deben-
246쪽
tur gratiae, si vera sunt quae tradit Aliud est etiam admiratu dignum, quod apud
Leuinum Lemnium medici doctiss. scriptum de adnotatum legi: nimirum,limoniis tam acidum succum inesse, isque adeo exedentis naturae, ut si ei per horas aliquot aureum numisma inseras, accisis, amminutoq; podere illud eximi deprehende . Sed haec quia extra linat te medici nostri instituti vagatur, missa libenter facimus de illis alibi per occasionem(si diuina annuerint fuse, opportunes ripturi. Punica adoro eius fructus, cum medicu' tri que auxiliis A R. M I. A, moestiri istius pomuitia ex illis est, quae palpamus, gustamus, videmus& admiramur, sed parentes re vera ignoramus, Min hoc septetrionali Gallia tra-
inomencla contendunt nonulli a multitudine gra-
norum: acinorum,quibus scatet. Alij,a Granata Hispaniae ubi plurimum nascitur id nomenclatum adipisci defendiat. Sed has,si placet, controuersias ociosis opiniosis Grammaticulis exagitandas ac
247쪽
discutiendas relinquamus,semedica punicorum auxilia, ac facultates paucis explicemus. Dulcia punica stomacho inu D. MD-
tilia esse tradit Plinius, quod inflationes pariant, ac detes de gingiuas laedat. Quae vero his sapore proxima sunt vinosa
nuncupata aluum sistunt, siventriculo lumin(sii pauca sumas valde prosunt. Haec danda in febre nonnulli negant, , nec succo, nec acinorum carne utilia sint unde vomentibus ac bilem reiicientibus non probantur. Haec Plinius: cui non subscribit Dioscorides,trades malum omne punicum boni esse succi, ventriculo utile, sed perexiguum tamen sussicere alimen tum Dulce ut stomacho utilius habetur, ita in illo aliquatulum gignit calorem ac inflationes parit ex quo in ebribus abdicatur Acidum stringit,ac aestuat sto urina eu-macho auxiliatur, Murinam ciet svorum 'ora gingiuasque haedit Cortex, malico
rium vulgo dictus quod coria maxime perficiat,vel quod sit ipsi pomo velut coriaceum tegumentum si in aceto mixta galla coquatur mobiles dentes stabilire fertur. Et si integrum punicum ossa noua, addito operculo, in clibano torrefacl
248쪽
ctum fuerit, deinde cottitum, ex vino potum , aluum sistet ac eius tormina diis Ida es, ru scutiet. Quod etiam praestabit integrita isti triatii punici decoctio, hausta, vel clystere iniecta Flores(quos balaustia nuncupat
laminarum menses potu retinent, oris,.muis ulcera sanant: adhaec tosillas via uiam,cae creationes sanguinis, necnon ventri ac
stomachi solutiones, genitaliumque Vlcera, dralia quacuque in parte manantia emendanti adiuuant. Tu sorum farina
plerosque dysentericos a morte libera uit. Nuclei acidorum siccati, puluerati,& obsoniis respersi, vel incocti, fluentem aluum, stomachum in vomitiones e fusum retinent, bibunturque salubriter sanguinem excreantibus ac valde utiles habentur ad dysentericoria defessus, necnon uliginosas, impuras vulvarum decimiiugis fluxiones, quas albos menses dictit Dio- cor tradit eum, qui tres' minimos pu
nicorum cytmOS deuorauerit, nullam il
lo anno lippitudinem passurum .Fieri soleti punicis seu granatis medicatum vianum, cuius artificium tale habeto ex no stris vinorum secretis depropium Acinimaturi ex suis membranis diligenter ex-
249쪽
clusi, praelo committuntur, eXprimu tur, vinum saccis ad id accommodati perco visum eulatur, vasculis idoneis, quousque tax re VP et sidat, seponitur, declaru custoditur, oleo desuper affusione corrupatur aut acescat.
Sunt qui absque oleo illud in cadis asseruent: sed per aestatem facile apescit.Modo alios docebimus alibi, Deo fauente, cum facultatibus, auxiliis eiusde vini.
Quod postremum erit,ubi monuertimus Quomodo
corticem punici mali ferru in chalybem si 'c'
mutare,quemadmodum adnotauit Hie ,-.' rony Cardanus qui modum conticuit,
que proprio loco alias exprimemus. Sed haec quia fabrum ferrarium potius olet, quam medicum hortulanusi idcirco verbum non amplius addo, ut medici medica tractent,&fabrilia fabri Transeo itaque a punicis ad ficus Sedo me obliuio sum qui singulare arcanum, mihi, amicis multis foetici succcs u expertu, Omittebam Quodnam illud esst, inquies Si punicum dulce cum suo corion Orticetusum actauigatum percolaueris, S sex partibus succi, nam mellis adieceris, omniaque ad spissitudinem coxeris, habebis eximium auxiliuiduersus inflam-
250쪽
21 ANTONII MI EA Ll, et Inguimatio mationes oris,columellit, gutturis,etiam , -- si praesentem suffocationem minitaren-ris,pol pus, tur necnon ad narium ulcera, polypum, fartor oriis oris foetorem, sialia quamplurima, quM
'' longa essent recensere, ita facilia
tibi erunt excogitare. Ficus O eiusfructus, cum medicis auxiliis
rura cat. Po, vis istius arboris priscis temporini solemtia 1 bus,nedum nostris notissimum fuisse, c., testatur memorabile Catonis ingenium, thesibii indicibilis prudentia Nam dum per--- n e at o o Carthaginis flagraret ille, nepotum securitatis anxius esset, clamaretque omni senatu Carthaginem deledam attulit quodam die in curiam, praecocem ex ea prouincia ficum quemluti scribit Plinius Patribus ostendens, Interrogo vos,inquit,quando hoc pomum demptum putetis ex sua arbore Cum inter omnes recens esse constaret Atqui, respondit, tertium ante diem scitote decerptum Carthagine: tam prope a muris habemus hostem statimque sumptu est Punicum tertium bellum,quo Carthago deleta est sesequenti anno raptu Cato