장음표시 사용
211쪽
preces, quibus nihil improbius in rectis
consiliis esse potest Cupere,ita me Deus Lailaris amet, frutices istos admodum suspectos A se' et
Ccoibus omnium hortis radicitus Cuel
li, potius quam coli,sia cosortio florum ac oleria penitus excludi,nec tam curiose curari. At futurum mihi polliceor,ut hac narratiuncula legitimus illorum usus innotescat. Quado itaque visum est,etiam magnatibus, ut incensui coetu suarum
hortensiunn platarum essent,de illis, qua coeptum est methodo sincere hic scriba, a Lathyri de facto gradu primo, qua Gai Nomeut&
cum vulgus crura, E,umam vocant i H RLail quod ventrem purget acinaniat: ossicin , aputiam minorem, quod,msi fallor, in pilusis, ceu paruis catapotiis semen ferat. Vel quod granis eius ad soluendam aluum, taciendas vomitiones, pro catapotiis pilusis utantur populares ac satis inconsulte, ne dicam temere,etia magnates maulici plerique Totus frutexta seri Asocopia lactis turget, folia habens amygda Dr em linis proxima: sed ita ut quae in summis cmicant ramulis, minora iis videantur quae caulem ambiunt. Gerit pilulas in cacuminibus, triplici cellula acloculameto
212쪽
distinctas, ut capparis,ro tu das In quarum ventriculis, aut si mauis, utriculis, grana cotinetur intercursantibus membranis discreta rotunda, Meruis maiora.
Quae corticibus exuta candida spectantur,. gustu dulcia horii viginti in pura aqua,vel mulsa pota, hydropicos sanant. Qui vehementius purgari volui, ea cum suis folliculis sumant, nam stomachusim-xesim scias laedunt. Itaque cxcogitatum est,ut
ou, cum iniculo pilorum,aut gali mace cape rentur. Granis septenis vel octonis in catapotio ad vacuandam aluum ut conces.sum est, sed infraenari debent, corrigi cum stomachicis, cinnamomo,inastiche, aniso, vel foeniculo, alioquin vetriculum ac intestina turbabunt. Haec eade mandi solet ac deuorari cum sicca ficu, vitis passi
sis, aut palmulis, sed aqua frigida est su-2 pexbibenda . Trahunt aquam bilem
... Lisila pituitam. Folia cum gallinaceo,vel oleribus,aut iusculo alio decoquuntur ad eosidem esseestus Qui essicacius purgari volunt, grana, Aetio autore debet mand re qui vero parcius, integra deuorare: prcsertim qui sunt imbecillo ventriculo. Vt ut sit caute, parceitcdum moneo.
213쪽
Ricini fruticem recentiores herbari Rie;---
Catapuliam maiorem vocant, quod semina an
eius in pilulis maiorib'claudatur, quam inlathyride Vel quod catapotioru more purget Gallicum vulgus, cum offici nis Palmam Christi nucupat, quod eius folium ineffigiem manus palmae articuletur Seritur in plerim hortis ad arcen Talp dam, Vt volunt, effodientium ac passim tumulantium talparum iniuriam Prosilit instar paruae arboris, lio vitifimulo, sed nigriore ramis cauis, in arundinis modum fistulosis, semine in asperis,uis clauso, Scaeerua ossa cinis dicto. Quod unustiis corticibus spoliatum, ricini animal Pubeartaculi foedi ac liuidi figiem tam proxime sus repraesentat, ut si vita desistet, plane rici nus esse videretur. Qui vermis es cani bus tam pertinaciter inhaerens, quam solet ut hirudo: de qua scriptum est, Non missura cutem,nisi plena cruoris hirudo. Gallis Tica utiquem vulgo dici osueuit. Plantae huius triginta grana, vel ut placci Ioan Mec quod verius puto, quindecim ad summum,& septem ad minimum, suis putaminibus repurgata, bilem, aquas
per aluum ac vomitiones, poeu delici ut Bilit, isdia,
214쪽
i8 ANTONII MIZAL DIVrma, a Vrinas etiam mouent, scd iniucunda, ut, i '. - loquitur Diosc. potione quam sequiturma ni sa Violenta stomachi subuersio. Eadem tu- 'MAGO imposita, varos ac maculas a Sole contractas emendant: tritaque folia cum polenta,oculorum tumores, epiphoras sedant,ac turgentium inamarum inflammationes coercent. Cum aceto illita, sacros ignes restinguunt, re per se triduo imposita faciem purgant.Sed pulchrum, S sane quam utile fuerit hic audire Ioan. Mesaeae depicini, seu grani regij, Vt vocat facultatibus egregie disserente: Ricinus, inquit, pituitam ac interdum bilem violeiater purgat, deiectione divomitu: materias quoque desserosam aqua a iun- C. Milo cturi trahit. Datur grana eius trita&ko- r, pq rum cha in iure galli antiqui co feruntque do
schiadi Aut coquuntur in aqua casei,vel caprinula super ea mulgetur, colatur,&it hydropicis utiliter exhibetur Oleum ab his expressum, cicinum seu ricininum dictum,colico dolor a pituita, flatibus summe confert, adhaec morbis articulorum Corrigitur ricini noxa, ut athyri
dis,sidatur a granis septe ad grana quin-
215쪽
decim. Sed de Lathyride, ricino suis: In quibus hanc hortensium plantarum medicam historiam claudimus,ut domesticas arbores, cum suis fructibus, eadem persequamur methodo.
res,cum suis fructibus arcolis tredecim dcscribens. Malus Gnaeus pomum, cum medicis triusque auxilis facult.itibitis. A ME A I. TTA, VE 'ra, quod Qelix faustumque a sui, hortensia, domestica olera, radices item, S odoratas herbas,nccndicetus herbaceos ac flores, plantasque inodoras, pro nostra mineruae tenui captu, utcunque expedivimus. Superest, ut si Para Miniti methodo frugiferas hortorii arbore', vitae humanae accommodas, expliee 'mus: maxime illarii fructussi ab his au-jicando qui molli tunica vestiuntur, a Gramaticis generali nomine Poma nil pomi cupantur. Hinc gradu facturi ad eos, qui si dum maturuerunt, dura&lignos veste forinsecus tegutur, de Nucis appellatione
216쪽
comprehenduntur a malis itaque exor dimur. Diphilus, Graecus agricola, meis dictis tradit mala, quae nondum maturitatem attigeriit, noxium succum in corporibus gignere bilemq; ac morbos excitare,&horroris causas dimouere. Quae vero maturitatem assecuta sunt,melioris esse succi pollicetur: propterea maluo facile excernuntur, ob minorem acerbitatem. Acida improbii humorem gignuli ac magis substringui Atque, ut rem di fusam paucis colliga malis uti debemus sobrie circunspecte provincetium saporum facultatibus, naturis Austeris, cum ventriculus propter calidam intemperiem, vel multam humiditatem imbecillus fuerit Acerbis, dum haec multum
aucta videbisti Acidis, dum crassum succum, qui non magnopere frigidus sit, in ipso collectu suspicaberis. Siquidem fri
gidus succus no acidis, sed acribus expu-gnatur. Quae in hyemem, ver aestatem optime seruata fuerint, ea morbis sepenumero perquam utilia esse solent: modo farina aqua subacta circuntinantur, reclibano coquantur, aut calidis cineribus
mediocriter assentur, vel ad aquae bulb
217쪽
Isrhentis vaporem tenerescat Dare autem conueniet statim post cibum aliquando etiamtu pane, ad vetrem sistomachum venter
roborandum,his qui cibum fastidiunt,ac et Ter
tarde concoquunt,quique vomitu,diar Gara ae se
rhoea ac dysenteria infestantur. In quem r
usum apta sunt acerba: na parata Vt modo dixi, mediocrem agnoscunt adstrictionem. Hic minime superuacaneum erit admonere ex Plutarcho licet parum ad medicam nostram historiam pertineat quod mala tam grauia esse solent gestantibus dorsuariis iumentis, etiam si pauca porten', ut oneri, viribus alioquin non impara, succumbat,ac sudando deficiant solo odore(vt Latinus putat Apti Prum hic; leius adeo illa offendente, ut animosin- quantia r. Quod ad mala cydonia,summe
odorata referendum potius crediderim.facilis admodum erit experientia cuiuis Remedium praesentissimum est oblatus panis,quem si vorarint,vi scribit Plinius, sese protinus recolligunt Vitabitur id periculi,si aliquot prius edenda,vel conspicienda,aut odoranda illis offeras Alo idos varios, formulas item diuersas custodiendor cuiusuis generis pomoru,
218쪽
reperies in nostris hortorum Secretis. II ----, lud mihi pene exciderat Malum dulcexilium pr. odoratu ab interioribus Ieminibus mu-D bi, dat vini olibano impleatur,d superaddito suo operculo sub cineribus absque ustione coquatur, deinde a pleuritico
edatur, rem plane admirandam operatur quod in deploratis semel atque iterum experti sumus. eius fusius, cum medicis auxiliuacfacultatibus triusque R. II.
v, de malis scripta sunt, si ad pyra- transferantur,nihil nouo sermo-Dram dis ne opus erit. Nam in his quoque alia au-f stera sunt, alia acerba, quaeda acida, nonnulla dulcia,simulta ex horum mistione composita Sunt quae nullam insignem qualitatem prae se ferant quo fit,ut cumaque sint, hebetia nulla roborandi vi polleant.Talis itaque pyrorum Usus erit, qualis malorum, ut praeclare scripsit Galenus qui aquosam dulcedine omnibus fere tribuit pyris cum lenta acerbitate: quod inaequale temperamentum arguit: Mob id a cibo sumpta oferre stomacho tradit praesumpta vero aluum substrino
219쪽
HOR TvL MEDICvs Issgere. Sane pyrorum Oinnium crudorum Dro cera- usus, etiam valetibus onerosus esse solet 'si &maxime ieiunis decocta multo salu rosus.
briora consentur Sunt qui diuisa, granis purgata Sole siccent vel clibano, his que per veniem, MIchthyophagia vino vel calente aqua maceratisic saccharo respersis iucude vescantur Pyrorum genera omnia adstringentia usum habent accomodum repelletibus cataplasmatis. Aduersantur etia boletis iuncis: nam allos extrudiit pondere, pugnate pre sitos menteque succo . Scripserunt nonnulli '' quod pyra in cubiculo enitetis parturientis reposita aut latentia, partum di ficilem faciunt. Sed id cotoneis malis, ut mox dicemus, scribendum esse mihi si
dem fecerunt amici aliquot, qui naturae arcana per rerum experimenta quotidie quaerunt: scrutantur. Cotonea arbori, eiusfmectus, cum med cubtriusque auxiliis A R. In I.
POMi arboris istius figura, ut superiorum,simpliciter exprimi nequit: quoniam cotoneorum alia incisuris crispan Cotoneo rur, colore adauru vergete, eX quo Grae-
220쪽
multis placet,dicta sunt. Alia candidiora videnturi odoris praestantissimi. Alia struthea nuncupantur Arotino pro uetumaiora, cicscio quid suauius reliquis vibrantia. Habentur praeterea sylvestria parua, in sepibus plurimum nascentia. Qu'tquot sunt, tenui lanugine omnia pubescunt fragranti odore nares X- hilarant, accerebrum roborant Plutarchus autor grauissi memoric prodidit o tonea mala, seu cydonia, odoris sui praestantia lethalium venenorti vires retun- , dere, eorumque Vehem etiam hebetare. p Addit,s haricum,praesens alioquin Venenum , in patinam adhuc cydonium, vel cius sal gamum olentem, ignauum fuisse ac laguidum necnon a peculiari sua natura viribus exhaustis defecisse ac ita incolumes ilhaesos euasisse omnes, quos insidiantes venefici eo potion arant. Idq; tandem compertum fuisse illorum relatu qui venenum vendete rem ita habe- Coelia i re deprchend runt Coeliacis cruda pro- sunt cotonea cocta: necnon dysenteri-che rata, ustis, orthopnoicis, cholericis purulen- excreantibus oris gratiam. hali,