장음표시 사용
431쪽
Verum non difficile opus videtur hujusmodi rationibus
respondere. Enimvero qu0d ad primum argumentum pertinet, lex amori irationis quamvis verbo tenus in laic0rum bona seratur, re tamen vera in detrimentum Ecclesiae vertitur Velantur enim laici 0na sua in Ecclesiam transferre n0n pr0pter laicos ipsos, sed pr0pter Ecclesiam ne scilicet Ecclesia rebus et 0rtunis augeatur. Huc faciunt verba legis P S. Donationis . de Legatis 2: Non
quaeri oportet cum quo i is loquatur, sed in quem voluntatis intentio dirigatur. Cum itaque lex verbis quidem in laic0s 0ncepta sit , ejus tamen in lentio et vis omnis in Ecclesiam seratur, manifestum est Ecclesiae libertati ejusque juribus ad Vel Sari. Ad alterum argumentum respondemus, inter legem a morti rati0nis et legem de non alienandis Ecclesiae bonis
maximum discrimen esse Lex enim mortigali0nis priva-t0s vetat in Ecclesias et L0ca Pia ullam b0norum suorum partem raus serre proinde privati p0Ssunt res miles, quarum dominium habent, alienare, d0nare, es lamento relin-qHere, atque etiam, prout iis libuerit, consumere et disperdere, dumm0d ne in Ecclesias et L0ca Pia quidquam
omnino e0nserant. 0ntra vero per legem de non alienandis Ecclesiae bovis non velantur Clerici 0na patri-m0nialia alienare, qu0rum liberum dominium et administrationem retinent, sed vetantur Ecclesiarum b0na ali nare, qu0rum ipsi nec d0miuium, nec pr0prietatem ullam habent. Praeterea alienationem bon0rum Ecclesiae n0n modo sacri canones, sed civiles quoque leges prohibuerunt.
432쪽
Namque a Leone inperat0re per suam constitutionem leg. 14 0d de S. Ecclesiis sancitum est, ea ube ad beatissimae Helesiae jura pertinent, vel posthac forte pertinuerint, tamquam ipsum sacrosanctam et religiosam clesiam intactu convenit venerabiliter custodiri, et
sicut ipsa Religionis et fidei mater perpetua est, ita ejus patrimonium Duiter servetur illaesum Imperatores etiam Anastasius leg. 17 0d de S. Eccles. et Justinianus n0vel. 7 et 12 eamdem legem ubique loc0rum ratam firmam haberi voluerim t. Quin imo aliqui Can0ni-Stae putant, ex ipso naturali jure et divin nefas esse ecclesiastica b0na alienare. Joannes aspar Barthel in opusculis juridicis o m. Il opus . 8 ari. 1 de rebus etesiae non alienandis hanc quaestionein iustituit In non alienatio jure quoque divino et naturali Praetulis clesiae sit prohibiti Et respondet Et quidem juredinino inductu videtur hujusmodi prohibitio. Num rerum Deo oblutarum lienationem et distractionem a Jure Mosaico prohibitum fuisse constat in erit. e. XXVII ibi
quaestio haec sequenti distinctione melius solidiusque resolvitur. Lenutionem videlicet re ecclesiasticae in justa causa factum hodie adhuc lum jure dii in imo naturali prohibitum esse olisnutionem vero, quae sit cum legitima causa sed non se rustis s0lemnitatibus de jure tantum humano prohiberi. Prior pars conclusionis putet eae regula quod omne praeceptum a Deo datum in lege veteri perlinens ad jus naturale, perseveret quoque de
433쪽
jure divino in lege nova , ut patet in praeceptis Decalogi alienatio autem bonorum Ecclesiae primo modo sumpta procul dubio contra jus naturale videtur esse; nam cum ista bona cclesiae tamquam ad pios usustinice collata, et hoc sensu patrimonium Christi sub sola Praelatorum fideli custodia existant , ideo ea alienare sine usta causa, esset ea dilapidure et injuste alienarerem alienam, quod juri naturali utique adfersatur, ac
propterea RAPTORE alienantes dicuntur Gn. OMNES CCL.
RAPTORES caus 17 . . Unde quis dubitet eosdem peccare contra legem dii inam Itaque argumentum, qu0d a lege de b0nis Ecclesiae n0n alienandis ad tuendam mortiga Zi0nis legem adhibetur, illi probat utriusque enim legis dispar c0uditi est
ex dispari siue et natura rerum in argumentis Ver a pari p0rtet omnia esse paria.
Illud tertio l0d 0bjicitur, legem am0rtigatio uis publicib0ni causa alam esse, ne per ingentes Ecclesiae divitias respublica detrimentum caperet; idque propterea e legitima causa laclum esse, quia ptimi Principis est utili- talem publicam tueri. At aliquibus Canonistis ea lex videtur in salsa praesumpti0 ne undari ii namque existimant tantum abesse, ut bona in Ecclesiam et L0ca Pia translata reipublicae noceant, Ut etiam maxime prosint Iu40 argument late versatus est P. Ant0uius es in integr0 libr0, cujus inscriptio est et opes Sacerdotii num reipubliae noriae , ubi rati0uibus et sactis dein0ustrat quot et quantas ex iis 3pibus utilitates imperium civile perceperit, ut deniqNe 0u-
434쪽
260 LIB. III. c. II. DE REBUS ECCL POTEST SUBJECTIS
cludat, legem am0rtigati0nis non valere, e qu0d lex suu- data in salsa praesumpti0ne facti minime subsistit. Alii vero uet0res alias rationes asserunt, cur lex amortigali0uis tamquam irrita et illicita habenda sit. Facile c0ncedunt imperi civilicius potestatemque esse ea omnia rem0vere, quae utilitati publicae bstare videantur, dumm0do tamen res juste et legitime agatur: non enim
qu0d videtur ad 0num publicuui pertinere, id confestim fieri p0test; nihil in seri p0lest, qu0d sit injustum. Atqui junt eam legem, qua mites et singuli cives velantur aliquid b0n0rum su0rum cclesiis L0cisque iis
religi0uis et pietatis causa it inare, 0n 0d alienam ab ea m0derati0ne, qua in imperauit adhibenda est, sed etiam injustam esse, tum habita ratione civium, quibus suarum rerum in pias causas trasserendarum libera p0lesias adimitur, tum certe habita rati0ue Ecclesiae, cui
impedituento est, quominus jure acquirendi et piissidendisi ut 0ssit, qu0d quidem jus apertissime ad eam pertinere jam dem0nstravimus.
Id usuper est Ecclesiae libertati immunitatique c0ntrarium Pirrhin iiii quinque libro Decretalium ad tit de Constitutionibus seci. 2 S. Illa, inquit, sunt contra
libertatem Ecclesiarum et personarum ecclesiasticarum per quae si tantum violantur privilegia ipsis concessu jure communi positivo, sive canonico, sit e civili, sed elium, im multo magis, per quae auferuntur Ecclesiis et ecclesiasticis personis jura, quae ipsis jure divino, seu naturali et gentium competunt, sive ea, quae Ubi communia sunt cum aliis membris reipublicae etiam uicis.
435쪽
Sed per talem legem am0rtigationis j vel statutum hoc sit ergo per illud derogatur libertati Ecclesiarum et
personarum eccleSiasticarum etiam naturali, si De quae
jure naturali et gentium ipsis competit. Quod quidem
argumentum multis exquisitisque ali 0uibus c0nfirmat citato loc0.
Itaque P. Vilus Picliter in Summa jurisprudentiae
sacrae universae tit. 11 de c0us litui num. 35 Ib auctoribus, inquit, tamquam leges Ecclesiae injuriosae et irritae reprobantur quae prohibent subdilis, ne bona immobilia vendunt , donent, aut alio modo alienent in elesius et ecclesiasticas personas ita octores in cap. sinu l. de Immunit. Eccl. in et praeter filios Iugustinus Michel in theolog. anon. 0rat appendice toni 1 de legibus a mortizationis ubi ait dicus rationem publicum stlagitare tale le9es, ne scilicet X- hauri itur territorium, et nervus fere omnis transserui urui manus mortuus Religiosorum et Clericorum , repono Dium omnibus apertam ad Summum Pontificem , qui re ad se delata, et justilia causae c0gnita, facile consenti itii tulem legem vel statutum, si SubSit justa causa M.
In ea ui Augustini Michel sententia ui Philippus rideriel in
dissertatione De eo quod justum est circa mortietationem ita seribit: Ut palam fui, non esse cur merito Pontificis circaeausas ecclesiasticus judicium detrectent adversarii, pauca delibo ex Thomassino. S. Pius V ad necessitatem regni Galliei concessit Carolo IX lienare fundos ecclesiasticos ad quindecim mille libras reditu annuo assurgentes Gregorius III consensit in distrahenda praedim ecclesiastica decies centena millia li-
436쪽
262 LIB. III. c. II. DE REB S CCL. OΤΕSΤ. SUBJECTIS hrarum aequantia Henrico III laetus V permisit enditionem fundorum ecclesiasticorum ad centum mille philippo eos redituso inui, cet Gerus jam eo anno contulisset auri decies centena millia et amplius. Quis Delesiae et Ecclesiastici od utitito temreipublicae praestiterint subsidii his nostris temporibus per donagro tu ita tum in Gallia et Hispania, tum in Iustria et Ilulia,
emiant illustriora documenta . quam ut adversorii omentari possint, onera reipublicae solis incumbere uicis. Neque nego bit Pontifer, premente reipublicae necessitate, ea praesidia e bonis Ecclesio inferioris, quae eontulit e uetopmylaei Ecclesiae Roman se. Refert Iuctor Theutri Europaei odistinum 1683 7 Iug. Innocentium XI Imperatori submisisse ter centum mille coro nolos, addita amplissima facultate ex ipsis templis rosa sacra et ei melio od usum belli ureici in monetas conflandi. Vide etiam Joannis Philippi Hahan dissertali 0nem , De eo quod justum est circa bonorum immobilium ac munus mortuastronslutionem , et a Cr0i Theol. 0rat . . . n. 390, a quibus designantur auct0res, qui in utramque sententiam seripserunt.
DE BONIS ACQUISITIS Ouae hactenus dicta sunt, ea pertinen ad bona acquirenda reliquum est, ut de bonis ab Ecclesia jam acquisitis aliquid dicanius. Jam vero nem sane dubitare p0lest, quin Ecclesia et I 0ca Pia silarum rei uni dominium habeant. Qui enim eisdem sua bona radideriuat, ii quidem transferendi d0miui jus habebaul; et illud tu eos transtulerunt, qui acquisiti0uis et d0 minii capaces ei aut Valida ergo et legitima sui eorum bonorum traditi et possessio, ide0que dominium e pr0prietas in Ecclesias e L0ca Pla
437쪽
transivit. Ex d consequitur, eadem b0na pleno jure ad solam Ecclesiam pertinere, eaque imperii civili nulla
At dices num igitur Ecclesiae bona a domini emincuti immunia sunt ' Dominium eminens, ait Grulius de jure belli et pacis lib. 1 S. 6, est facultas eminens,
quae superior est jure vulgari, utpote communitati competens in partes et res partium boni communis causa.
Duae ver sint illae partes et res partium ita explicate0d. lib. cap. 3 S. 6 Dominium eminens, quod iritus habet in cives et res civium ad usum publicum. Quamquam vero, ut ait S0to de just et jur. lib. in . . art. 1 concl. 1, facultuitibus subdit 0rum Princeps uti possit, quando eidem reipublicae luendae et administrandae necesse fuerit, ii tamen, ex qu0rum b0nis et facultatibus
publicae necessitati subventum est, n0n plus Sustinere oneris debent quam celeri, sed damnum, qu0d passi sunt, e public0, Ut junt, resarciendum est. Hoc usque
selendum est, ait Grolius de jur belli ac pacis l. cap. 14 S. 7, 0sse subditis jus etiam quaesitum auferri ex vi superem intis dominii, sed ut ut eae vi supereminentis domini primum requiritur utilitas publica, deinde ut, si fieri potest, compensati si it ei, qui suum amisit, eae communi; et lib. 3 cap. 2 , 7 addendum est, id cum sit, initatem teneri his qui suum amittunt, sarcire lumnum de publico. Itaque C0cceius c0piosus et diligens interpres rotii in cap. 3 lib. 1 ait Duo necessario auct0r requirit 1. utilitutem publicum 2. V ut si uni jus auferatur, reparatio ut ei publico. manes mugi iii
438쪽
Gr0lii doctrinam D0cl0res uris p0lilici ad unum inues sequuti Unt. His positis de bon0rum ecclesiasticorum immunitale et libertate ab eminenti domini quaesti0nem praetermittimus, cum palam acturi simus eas esse sacrorum canon Umpraescripli 0nes, ut civilis societas in publicis necessitatibus plus utilitatis ex b0nis Ecclesiae capiat, quam ex tali minenli 0mini latura esset. Qua super re in primis animadverto, piscopos et C00n0bia nunquam destitisse ad sublevanda regnorum calami tale magnas largiliones sacere quod multis exemplis dem0nstrat homassivus et et nov. cci discipi.
pari. 3 l. 1 cap. 28, et seqq. De hisce largitionibus Constantinus I 0nc agitu in nota ad cap. VI art. historiae ecci Natalis Alexandri saec. XIII et XIV haec liabet Hujusmodi largitiones vehit jure naturae dictante
fiebant, cum gratitudinis virtus exposcat, eos donis ustisici, qui Ecclesias nedum Xtri Xerunt, sed et locupletarunt; cum ubi de communi damno avertendo uultur communibus viribus propu an dum videatur, et cum a d avertendam ipsarum Ecclesiarum ruinam multum conducat laicos his largitionibus promereri sunt enim multoties velut semina uberem segetem reddentia. At vero duo canones a du0bus C0nciliis generalibus, canon scilicet decimus nonus a Concilio Lateranensi sit, et canon quadragesimus sextus a Concilio Lalerandus IV ea de re c0uditi fuerunt, ne etenim, ait Roucaglia l0cocilato sub donariorum nomine gravissimae invalescerenteae ictisnes, eo magis quod Principum preces mandati vim
439쪽
obtinent, ideo rebus Ecclesiae Cone ilia suis decretis consulere non destitere. Concilium Lateranense III indulsit, quod ubi laicorum opes impares essent pro publicis nece8sitatibus amovendis, id judicantibus Episcopis et Clero, quod necesse esset eae proventibus Ecclesiae tribueretur. Concilium Lateranense IV etiam Papae consensum evectandum sancivit et Concilium Constantiense una piscopi, Cleri ac Pontificis consensum ad aliquid Principibus de rebus celesiae tribuendum voluit intervenire. Neque Ver est, cur imperium civile pigeat hujusm0di consensump0stulare non lenim Ecclesiae bona vi et h0stilem in m0dum invadenda sunt, sed pus est c0nsensu et auctoritate Ecclesiarum, et praesertim illius, qui his rebus praeest, quique reipublicae calamitatibus et saepe opem tulit, et, cum pUS esl, serre n0n renui l. Ipsa naturalis rati suadet, neminisas esse in rem alienam eliani sibi debitam contra d0mini voluntatem, vel e iuc0nsuli invadere: prim enim res pelenda est, ne sacra d0mini jura vi0lentur. Est, ut ait Pusseud 0rsus ur. Nat et Gent. l. 2 cap. 6 S. 5 eudominii vis, ut dominus res suas ipse possit dispensare, etiam ad quas alteri tradendas obligatur. X quo consequitur, quod res ab altero sibi debitas non statim ipse quis involare queat, sed dominum, ut sibi eas tradat,
poscere debeat. Verum ut 0, unde digressi sumus, revertamUr, ac Piscan0nibus sancitum est, s0cietati civili, quam Vera neces-
Sita premit, pem auxiliumque ex b0nis Ecclesiae serendum esse, atque id semper ab Ecclesia laclum suisse, 0uΠ- mentis historiae comprobatur. At ver Ecclesiae subsidia
440쪽
266 LIB. III. c. II. DE REBUS ECCL. POTEST SUBJECTIS
non modo voluntaria, sed etiam gratuita sunt. Dum imperium civile eminenti d0minio utitur, ex c0mmuni Doct0rum sententia tenetur id quod acceptum est c0mpensare. Sed Ecclesia nullam vel levissimam compensati0nem p0stulat; ea siquidem de re nihil in sacris can0nibus praescriptum
legimus. Quid igitur amplius fieri ab Ecclesia oleralyAtque haec de bonis Ecclesiae satis dicta sint, et c0ncludimus his . Ambr0 si verbis de ossic ministror lib.
c. 28 Hoc in imum incentivum misericordiae, ut compuliamur alienis calamitatibus, necessit ales aliorum, quantum possumus, juvemus, et plus interdum quam possumus. Melius est enim pro misericordia causas praestare vel invidiam perpeti, quam praetendere inclementiam, ut nos aliquando in invidiam incidimus, quod confregerimus vasa mystica, ut captisos redimeremus aurum Ecclesia habet non ut servet, sed ut roget et subveniat in necessitatibus.
Et hi Institutionibus uris Publici Ecclesiastici finem lacimus parati quemcumque errorent, in quem lapsi si