장음표시 사용
401쪽
tinent. Hinc pini e0rum, qui Principibus p0 testatem tribuunt serendarum legum de externa disciplina, mihi videtur, ait B. Cardinalis h0masius opusc. 16 0m. 7, continere haeresim oppositam revelationi divinae, quam nobis Dominus manifestavit in libris novi Testamenti. Disciplina enim exterior et visibilis Ecclesiae situ est in regimine Helesiae visibilis; quod regimen non homo, sed Deus non Regibus, sed Episcopis dedit , ut Deus ipse revelavit per os postoli dicentis attendite vobis et universo regi, in quo vos Spiritus Sanctus posuit
Episcopo REGERE Ecclesiam Dei. Neque dicas, externas res omnes in Principum p0tes tale sitas esse quippe Ecclesia n0n pur0 spiritu regit, sed h0mines c0rpore et spiritu concretos, ade0que S0cietas exierna est et visibilis. Praeterea c0nsequeretur, non Ecclesiae, sed civili Imperio potestatem esse circa d0ctrinam fidei et praecepta m0rum, Sacrament0rum administrati0nem, liturgiam, caerimonias divini cultus, aliaque id genus, qNae actibus rebusque externis et visibilibus constant: quod nemo catholicus Trinabit.
Veruui Cationi starum aliqui aliam favendi Principibusrali 0nem excogitarunt. Dicunt uiui, catholic0 Principes esse oclesiae sacr0rumque canonum tutores, quos Scilicet,
ut ait C0ncilium riden linum sess. 25 cap. 20 de resserui. Deus sanctae fidei cclesiaeque protectores esse voluit. Istud ver 0ssicium uiti0uis sacrorum canonum ita dilatant, ut ex ut 0ribus legislatores faciant eum-ilues juribus decertare mequeant, ad Jacta i0nfugiunt,
402쪽
asseruntque Imperat0rtim exempla, qui jure tuiti0nis de externa disciplina leges ediderunt, et praesertim iis linianum laudaul, qui in rescript ad Dacianum Metrop0litam
Bigaei in Africa sibi jus altribuit Rciplinae in melius
Sed in primis videndum est, quae sit hujusm0di tuiti0nis vis et p0testas. Joannes D0mal, auct0r valde doctus, Jur. Publ. lib. I lit. 19 ila scribit ad potestatem eto ictum Principum pertinet praestare Ecclesiae suarum ditionum totum id protectionis et auXilii, quo potest indigere atque hujus rei causa Principes christiani plures edidere leges ad imperandam custodium et executionem legum Ecclesiae, uti videmus in oditibus Imperatorum christianorum Theodosii et Iustiniani, et in edietis Regum Francorum, qui iis complexi sunt innumeras leges Religionem respicientes. Id autem non ipsi fecerunt
quasi ad condendos canones, vel ut se legislatores aut judices ecclesiasticarum rerum erigerent, ac si in eis inesset potestas ad ordinandas res ecclesiasticas, sicuti inest ad diliones suas gubernandas; sed fecerunt solum ad tuendam observantiam legum, quas Ecclesia et p0testates spirituales, quibus Deus Ecclesiae regimen commisit, condiderunt, et ad defendendam et promovendam executionem quoad ea, quae in istis legibus sunt ad ordinem eaeteriorem spectantia. Certum itaque si tuiti0uis officium,
illud quidem 6bile et Christiano Principe dignum, in
Ecclesia defendenda, non in ea regenda Versari. Qu0d vero ad exempla pertinet, us linianus leg. 13C0d de seni et tuleri0c decernit, non χXemplis, sed
403쪽
legibus judicandum; et Iunocentius III c. 27 de eleel.
Non debemus, inquit, attendere solummodo quid factum sit, sed potius quid sit faciendum. Jam vero everegius inter Protestantes notissimus et celeberrimus in Proteg0menis ad Syn0dicon, sive Pandectas can0uum ab Ecclesia Graeca recept0rum, num 2 Si de side, ait, loquamur christiana, et legibus ad ecclesiasticam spectantibus disciplinam, ipsi etiam Imperatores christiani ingenue muti toties professi sunt , nihil sibi juris in istiusmodi sanciendis legibus tributum esse. Sic Constantinus Magnus, Valentinianus, Marciamis, Theodosius, aliique. Quin ipse etiam omnium peritissimus legum Imperator Iustinianus in ea fuit sententia, leges nempe civiles non praecedere debere, sed sequi ecclesiasticas, idque sine dedignatione. Quapr0ple verissime dictum est a Natali Alexandr0mist. ecci saec. VI cap. 7 art. 2 : Leges de rebus ecclesiasti- eis a saecularibus Principibus conditae nullius sunt momenti, nisi ab Ecclesia alae habeantur.
DE MATRIMONIO De Matrim0ni duae sunt quaesti0nes, quae in ure publico ecclesiastic instituuntur. Prima est: cuinam p0- testas sit impedimenta matrim0uium diri tuentia c0nsli- tuendi i Altera est: quisuam in causis matrimonialibus sit judex c0mpetens 'o prima initium facimus. Potestatem constituendi impedimenta matrim0nium di
404쪽
tum Ecclesiae, tum Principibus tribuerunt. Priorem seu lentiam d0cuerunt Pr0 testantes, qui matrim0nium dumtaxat humanum et civilem c0ntractum arbitrantur. Ex 0c enim errore consequitur, absolutam Regibus esse in matrim0nio potestalem, quandoquidem humani civilesque contractus saecularium Principum legibus tu unaquaque s0cie fale conlinentur. Hanc sententiam anathemate perculit Triden linum C ,ncilium sess. 24 de Sacr. matrim. 3 n. 4: Si quis diaeerit eclesiam non potuisse constituere impedimenta matrimonium dirimentia, anathema sit. Verum n0nnulli aucl0res, qui cum haereticis sentire, et
calli0lici haberi volunt , desinition om Concilii riden liuimalis artibus eludere conati sunt. Joannes Latin0jus, in opere de regia in matrimonium p0 testate, interpretatus est Ecclesiae nomine designatum a Triden linis Patribus suisse non ordinem Sacerd0lum, sed universum fidelium c0etum, et in primis Reges atque Principes, ad quos ea p0lestaSpr0prie pertinet, et quorum n0mine et auctori late ab r- diu Sacerdotali exercetur Latiu0j audaciam compressit Auctor observationum in librum M. I. uuiis Theologi Puristem is, qui inscribitur de regia in matrimonium p0testate, tibi et malam auu 3j fidem in testibus c0rrumpendis, tritu audis et adulleraudis, et ejus allacias aliaque id genus iugeri u scriptore pr0rsus indigna de lexit. Alleram seu leui iam tuentur catholici sere miles. x quo enim matrim0nium ad diguitatem Sacramenti elatum est , 0 testalem impedimenta dirimentia c0usti uendi ad uuam Ecclesiam pertinere p0riel, quae ab ipso De c0lla iam al)et circa res spirituales ciurisdictionem. viiij us
405쪽
argumenti vim perspexit Calvinus ipse lib. Instit. cap. 19 S. 17 Ubi enim semel, inquit, obtinuere casholici,
matrimonium esse Sacramentum, conjugalium causarum
cognitionem ad se trainerunt, quippe res spiritualis erat prosunt judicibus non attrectanda. Tertiam denique sententiam, quae hanc p0lesialem tum Ecclesiae, tum Principibus concedit, amplexati sunt pauci numer doctores cum SancheZ, qui lib. 7 disp. 3 num. haec habet absque dubio dicendum est , posse Principem saecularem eae genere et Natura suae potestatis
matrimonii impedimenta dirimentia delibus sibi subditis
eae usta causa suis legibus indicere eo pacto, quo id Ponitise Summus potest. Fatetur autem hanc potestalem reservare sibi Pontifices p0luisse; quare Principes m0d0 nequeunt impedimenta matrimonium dirimentia c0nstituere. Eamdem sententiam radit Petrus S0l lib. 4 de matrim. in sue Veruntamen ab hujusm0di sententia valde distat 0pini γ, quam Can0nicus illa Mediolanensis, aliis etiam erroribus am0sus, explicavit in pere latice conscripto De iure constituendi impedimenta matrimonii . Siquidem hic aucl0r u 0nstituendis impedimentis dirimentibus mutuam utriusque potestatis consensi0nem p0stulat, ita tamen ut plane significet Ecclesiae p0 testatem essen0n proprie constituendi, sed tantum prop0uendi impedimenta matrim0nium dirimentiari idque adhibitis publicae utilitatis et h0nestalis rati0uibus, quibus plimi quique Principes ad eadem impedimenta adoptanda, SUI IU RU-ctoritate rob0randa moveantur. In hac itaque re nihil Ecclesiae praescriptio valet, nisi quae prop0Suerit, eadem
406쪽
Principum auct0ritale c0nsi mentur. Igitur haec opinio Pr0 testantium pini0ni plane c0ngruit, qui inuem ea iure Principibus p0testatem tribuunt, Ecclesiae nullam.
N0s vero Sententiam n0stram explicantes primum assii mamus, Ecclesiae p0 testatem esse impedimenta matrim0nium dirimentia c0nstituendi, et eam qUidem n0n precariam,
neque a Principibus acceptam, Sed inuin pr0priam et nativam. Id probatur ex natura christiani matrimonii, quod prorsus Spiritualis est, idque argumenti genus in secunda sententia exp0nenda breviter attigimus. Deinde confirmatur ex usu cclesiae, quae vel a prima aetate hanc p0lesialem semper et ubique in ipsos quoque Principes explicavit. In hoc argumento egregie Versalus est Gerbesius in traci de potestate Ecclesiae et Principum super impedimentis matrimonii, ubi teste an-Εspenio Juris ecclesiastici universi pari 2 tit. 13 cap. 1 num. 18, plura antiquitatis testim0nia et Xempla, quae cclesiae potestatem ponendi impedimenta matrimonii vincunt, per omnia saecula deducit, ostenditque , hanc auctoritatem accepisse eclesiam a Christo, eamque jure proprio a primis saeculis usque ad haec tempora semper hac auctoritate sani fuisse, eamque quodammodo necessariam esse, iit Ecclesiae Pastores providere queaul, qu0
fideles matrimonium ita ineunt, ut Sacrumenti effectum spiritualem assequuntur. Quamobrem idem au-Εspenius eod. cap. num. 10 0ncludit Igitur flum Traditionis insecuta Synodus ridentina recte anathema dixit in eum, qui tinerit, celesiam non potuisse constituere impedimenti dirimenti re in iis constituendis errasse.
407쪽
Hanc autem p0les talem n0 ex Principum indulgentia tacita vel expressa in Ecclesiam manasse, sed ei in uinopi 0priam, et a Christ c0llatam esse, tum mullis aliis gravissimis rationibus, tum praecipue ex an riden-linae Synodi sess. 24 de matrim dem0nstratur. Sed
praestat audire tum V ii suis litteris ad Card. 1 chiepiscopum Meclinensem die 2 februarii 1782 alis,
in quibus il disserit Notum etiam est, quod can. ejusdem sessionis 24 desinitum est, posse Ecclesiam constituere, ut plures gradus impediunt ac dirimant. Cum ergo nullo unquam tempore dogma fidei falsum esse possit, necesse est, ut ab Ecclesiae origine et omni anteacto tempore verum fuerit, et omni consequenti uetate verum futurum sit , Ecclesiam ea , quae a Concilio asseritur , potestate pollere ut si tacita testem Principum requireretur ad habendam potestutem concessio, sequeretur illuc lprimis Ecclesiae temporibus sub Principibus nimirum
ethnicis verum esse non potuisse, neque hoc temp0re verum esse posse illis in ostis , in quibus Christi fideles degunt sub insidelium dominatione, et si ob aliquam, ut
vocant, rationem latus Principes revocata ea, quae obtenditur , indulgentia et concessione, abrogare sancita
ab Ecclesia impedimenta reserent, feri posset ut verum esse desineret, quod a ridentino desinitum est, idque portenti existeret, ut aliquando dicendum foret Ecclesiam n0u 0sse, qu0d Ecclesiam posse Spiritus Sanctus Oeeumenicae Synodi oraculo declaravit. Sed rem plane consedit idem Pontifex in Bulla dogmatica auctorem dei adversus Syn0dum ist0riensem, ubi sub numer 59 la
408쪽
declarat atque definit: Doctrina Synodi ad supremam eii item dumtaxat potest item originarie spectare, contra-etui matrimonii apponere impedimenta ejus generis, quae ipsum nullum reddunt, dicunturque dirimentia , qu0djus originarium praeterea dicitur cum jure dispensandi
essentialiter connexum, subjungens supp0sus assen sub vel
conniventia Principum potuisse Ecclesiam constituere impedimenta dirimentia ipsum contractum matrimonii, quasi Ecclesia non semper potueri ac possit in christianorum motrimoniis jure proprio impediment constituere, quia ematrimonium non solum impediant, sed et nullum reddunt quo id vinculum, quibus christiani obstricti teneantur et tum in terris infidelium in eisdemque dispensure cΑNON LM 3, 4 9, 12 SESs. 24 CONCILII TRIDENTINI VER
Secundo loco assi mamus, Principibus laicis potestalemn in esse impedimenta matrim0uium dirimentia c0us liluendi. Id autem intelligimus de matrimoniis christianorum, cum nem dubitet, quin Principes valeant insidelium nΠpliis, quae c0ntractus mere naturales et civiles sunt, tum quod ad civiles essectus, tum qu0d ad vinculum c0u-jugale pertinet, impedimenta ponere. At matrim0ui christiani iuculum a Priusti pum V iluntate n0n pendet namque res sacra et spiritualis essecta est ac P0 inde p0leslati Ecclesiae altribula. At vero Naeuam adversariis ratio est, quam0brem ea p0 testas in Principes conseraturi Mali imonium a junt, quamvis ad Sacramenti dignitatem elatum sit, suapte natura tamen et primo l0c naturalem civilemque contra-
409쪽
trim0uli 0ntractum a Principibus irritum fieri posse. Neque e casu, ut adversarii regerunt, civiles leges Sacramentum allingunt, sed contractum unum tollunt irritumque faciunt sublat aulem civili contractu, qui est materia Sacramenti, nequit Sacramentum amplius c0nsistere, quia sine materia nullum aeramentum c0nsicitur. Verum prorsus negamus, in civili 0uli actu materiam Sacramenti sitam esse, sed in contractu ad praescriptum
ecclesiasticarum legum celebrat0 qua proler . h0mas in supplem quaest. 54 ar. 4 ad 1 Sicut Deus, inquit, non conjungit illos, qui conjunguntur contra divinum praeceptuni, ita Nec conjungit illos, qui conjunguntur c0ntra Ecclesiae praeceptum, quod habet eamdem obligundi licu-cium, quan habet divinum prueceptum. Id perspicuum est
ex facto et consensu lolliis Ecclesiae; ea nam ille matrim0nia, quae contra leges a C0nciliis et Summis Pontificibus latas contracta essent, irrita perpetit habita sunt Saestulares quidem Principes possunt matrimoniis c0ntrahendis leges dare; sed unaquaeque lex tantum valet, quantum est iupolesiale Legislat 0ris. Cum igitur saecularium Principum
p0lestas res tantummodo temp0rales ac civiles m0deretur, c0nsequitur e0rum leges circa matrim0nia in ordine solum civili alas esse, adeo ut matrimonia adversus eas
leges ulla civilibus esse libus, quantum scilicet allinet ad dolem, successionem, haereditatem et alia Πjus generis, priventur spirituale autem christiani matrimonii viliculum ejus i diuis est, ut civiles leges ad eum pertingere nullo
410쪽
236 his III. c. II. DE REBUS CCL POTEST SUBJECTIS
modo p0ssint. Huc pertinet caput 1 de sp0nSal et matr. , ubi matrim0nium inter virum raucum et mulierem deSax0nia, repugnante civili lege, contractum a Synod Triburiensi validum declaratum est, et rubrica ejusdem capitis enunciatur his verbis: Matrimonium solo consensu contrahitur, nec in residatur, si consuetudo patriae non
Servetur. Huc facit etiam c0mm0nili Cleri Gallicani ad Ludovidum XII de regi ipsius edicto, qu nuptiae
filiis familias initae absque parentum c0nsensu nullae et iuvalidae decernebantur Cier auleii Gallican ea de re admodum s0llicit et auxi resp0 usum est Verba ista
VALIDE et INVALIDE CONTRACTA MATRIMONI nor esse alitere licunda, quam per solam relationem ad contractum civilem. Et S. Thomas in supplemen quaest. 57 art. explicans, cur legalis signati ex ad 0pli 0 ne orta matri-m0uium dirimal, inquit, quia filius adoptatus conversatur in domo patris adoptantis, sicut filius naturalis, ideo legibus humanis prohibitum est inter tales matrimonium contrahi, et talis prohibitio est per Ecclesiam approbata et inde est, qu0d legulis cognatio matrimonium impediat. Et ad 4 Diacendum, inquit, quod prohibitio legis humanae non sustificeret ad impedimentum matrimonii, nisi interveniret Ecclesiae auctoritas, quae idem elium interdicit. Ex quibus inni-bUS Salis expl0ratum est, p0les talem impedime ut dirimentia jure proprio c0nstituendi ad Ecclesiam certe pertinere; Priticipibus vero integrum esse suis subditis contra civiles leges copulatis, licet ea matrim0uia ali 0 ne Sacramen-li et iuculi iude pr0gnali valida sint, essectus civiles denegare; idque salis aest ad 0. iii ossici c0ulineud0s, ne