장음표시 사용
731쪽
quas libero arbitrio et uoluntate consecit: quis erit tam destitutus sapientia et uacuus intellectu, ut dicat illam pactionem sortem et firmam esse debere, quam mulier metu coacta mariti subscripsit imperio, ac sic liberam uoluntatem et proprium arbitrium non intelligitur 'habuisse Τ 5. Ac per h0c ips0 legum capite, sicut iam supra dictum est, tale pactum nullius iudicatur esse momenti, quantum leges subter annexae testantur. 6. Ex corpore Gregoriani lib. II. δImp. Seuerus A. Iuli 0 C0nserturino. Ea, quae per uim et metum gesta sunt, etiam citra principale auxilium irrita ess0 debere, iam pridem constitutum est. Accepta hal. Iul. Dextro II. et 'Prisco' coss. . Item alia ex c0rpore et libro supradicto 'Imp. Antoninus A. Iuliae Basiliae. Pacta, quae ab inuitis contra leges constitutionesque fiunt, nullam uim habere, indubitati iuris os t. et cet. PP. V. kal. Aug. Antonino A. IV. ' ei Albino QOSS. 8. 3'Imp. Alexander A. Dionvsio. Ad locum: Paetum, quod mala si de sactum est, irritum esse, et cetera. ΡP. II. id. ept. Alexandro Aug. CODS. s. Item alia eod. libro et corpore:
Impp. Diocletianus et Maximianus ΑΑ. Aurelio Heraclidi. Sinon ex mandato uxoris tuae aduersario eius cautionem remisisti. idque euidentibus documentis monstrari potest, quod citra conscientiam uxoris tuae et ea in uita factum est, carebit essectu. I P. VIII. id. Sept. Diocletiano 'IV. i et Maxi- miano III. coss. 10. Item alia eodem libro et c0rpore: Impp. Curus et Numerianus ΑΑ. Aurelio. Cum fraudis studio transactionem interpositam esse dicas, quod inter uos gestiam
732쪽
est, infirmat iuris auctoritas. et reliqua. PP. VI. idus 'Decembr. Caro et Carino coss. i 11. Ergo si leges seruantur et custodiuntur principum statuta, pactionem , de qua locuti sumus, manifestissimum est
nullas uires habere. 12. ' Miam 3 hoc loco Theodosiani legoni 'de pactis pr0 hoc credidi inserendam, quia initium ipsius constitutionis tale est, ut 'didas: β PSi aduersum pacta uel transactiones, quas libero arbitrio et uoluntate consecit, putauerit esse ueniendum, et p0enam reddat, et emolumenta perdat, et infamiam incurrat:
sed ille, qui liberum arbitrium habuit, non ille, qui inuitus
sedit et faciendi uoluntatem non habuit. II. 1. Secundo loco me consulendum sub hac uoce duxisti, ut diceres, diuisionem in 'castello' sic sactam a marito mulieris ipsius, ut illa ne seiente domus cum membris suis uel hospitiis circumiectis diuisa sit. 7 2. 'Sine conscientia uxoris si ea praedictus maritus secerit nulla aequalitate seruata, nulla compensatione in omnibus custodita, ad haec uerba ex legum constitutione 'respondi ' maritum in negotiis uxoris sine mandato non recte aliquid definire: nec posse aliquid firmum et stabile esse, quod sine c0nscientia uxoris de rebus uxoriis uisus fuerit transegisse: praesertim si doceatur inutilis esse et sine aequalitate uel compensatione ipsa diuisio. 3. Notum est, quod etiam si mandato uxoris niteretur, et fraudulenta diuisio suel minus aequalis posset ostendi, uacua et inanis ' specialiter γ' tremaneret. 4. Adde, quod sine uxoris conscientia maritus idicitur definisse: qualem poterit sid) habere uirtutem Τ aut
quid ualebit, cum primum 'haec' refragari uoluerit 3 5. Sed sue sorte dicat ur Amplexa es diuisionem et acquievisti rebus
dicat Par. 86. et al. μ) i. e. villa vel curia, ut post dixerunt. . Marin. pap. dipl. LXXXIX. anni 587. 'fundorum Laveriani, Speiani, Ancessani cum castello suo' etc.. Ilem CVII. -- L. 34. χῖ. ult. D. de leo. 2. y Cum furnundione hospite, ut puto, iqui regis beneficio hoc se habere fortasse iniuria dixerat. Cf.
Bunkow ad L. Rom. Burg. p. 58. . Diony ses h. d. R. R. II. lp. 35. ' Edd. haec verba iantecedenti periodo attribuunt. hy) malint responde aut respondeo. η' i. e. certissime. i) hoc edd.
733쪽
diuisis , respondendum est legaliter, et pro omni ueritate h0c specialiter habendum, quia etiam inter maiores personas et 'legales, δ' si fraudulenta diuisio facta probetur, legibus rescinditur, et u iudice diuisi0 ipsa, aestimantibus magnis uiris, ad meliora reducitur, et laeta compensatione firmior diuisio constituitur, sicut lex infra scripta evidenti lectione declarat.
Impp. Diocletianus et Maximianus ΑΑ. Aureliae Seuerae. Audivisio, quam iam factam esse proponis, conuelli debeat, rect0r prouinciae praesente parte diuersa diligenter examinabit: et si fraudibus eam non caruisse perspexerit, quando etiam maioribus in perperam lactis diuisionibus soleat subueniri, quod improbum atque inaequaliter factum esse constiterit , in melius res0rmabit. ΡΡ. XVII. kal. Iul. ipsis VI. et Constantio Ill. COSS. 7. Item alia eodem libro et corpore Impp. Diocletianus et Maximianus ΑΛ. Aproniae Mammae. Si diuisio inter te et sororem tuam non bona fide lassia est, etiam citra principalis restitutionis auxilium, quod etiam mesoribus tribui solet, ad aequitatis temperamentum resor- mari potest, etc. PP. VI. kal. Iul. Maximiano II. et 'Aquilino 3 QOSS. III. 1. Tertio loco uel capite interrogandum me specialius censuisti, utrum contra iudicium iri possit, quod aduersus maritum in causa mulieris prius datum est, 'eo, β quod
mandato usus suerit uxoris suae, et 'in causa ipsa uictus
abscesserit,' et contra eum iudicium prolatum fuerit. Addidisti etiam, quod mandatum neque gestis legaliter fuerit allegatum, nec satisdatorem dedisset ille ipse procurator ab uxores actus, et sic causam dixisset, ' quam agebat. 7 2. Quod si uerum est, illud iudicium dici non potest. Sed nec 'iudices sine uerecundia et turpitudine erunt, qui personam in ipso
δη i. e. quae lege de rebus suis constituendi ius habent. δ) Cf. L. 3. C. comm. ut . iud. 3, 38 et Haenei ad Gr. C. p. 22. Ex Schult. G. Aquila edd. Est a. 286. β) h. e. ideo:
fortasse eaecidit frespecto'. ' h. e. ante Sententiam, quum Sevictum sentiret, discesserit. y AbeSt a P . 86. β) i. e. comites Homarius et Burgundis; υid. Praef.
734쪽
litis initio n0n inquisierunt, sicut est 'legum, δ' nec secerunt. ut satisdat0rem daret procurator, quod et consuetudinis est et re vera legaliter obseruatur. ac praeterea si hoc factum
non est, nullam personam habuit litigandi. sed nec illi potuerunt in causa proferre iudicium, ubi fuit 'procuratoris δ' ludi sicatoria, inanis et nulla pers0na. 3. Quid potest esse miserius 3 quid abiectius' quid legibus sic contrarium, ut ingrediatur audientiam, sedentibus iudicibus, ille, qui nullam in se habuit firmitatem, et citra legum solemnia uanas actiones intendat 3 4. Respice leges subter adiectas: tuitu intelliges, quod, qui mandato utitur, satisdat0rem dare debet. Sed in illo mandato hoc futurum est, ubi aut uerbo mandatur, aut gestis epistola mandati non legitur allegata. 5. Ergo testimonium legum, sicut iam dictum est, sequentium diligenter 'attendite. Sic agnoscetis, iudicium stare non posse, ubi ad agendum solemnis persona, id est s0lemniter ordinata, ingressa nonsuerit. 6. Ex Paulli sententiarum lib. I.:
Voluntarius procurator, qui se negotiis alienis offert, rem rutam dominum habiturum cauere debet. 7. Item alia e0dem libro et corpore: Actoris procurator n0n solum absentem defendere, sed et rem ratam dominum habiturum satisdare cogitur.' 8. Item alia eodem libro et corpore: 3Petitoris procurator rem ratam dominum habiturum, desiderante aduersario, satis dare cogendus est: quia nemo in re aliena idoneus est sine satisdatione. 9. Item alia eodem libr0 et c0rp0re: βSi satis non det procurator absentis, actio ei absentis nomine non datur.
10. 0uid apertius, quam leges supra Scriptae declarant, quod nulla actio per procurat0rem sine satisdatione tu tendi potest aut pr0p0ni 7 11. Ergo si actio non datur illi procuratori, qui sat s non dederit, quomodo p0terit dici aut nominari iudicium, ubi 'satisdationis' uestigium nullatenus inue
735쪽
nitur 3 Quid testificantur principes per constitutiones innumeras, nisi nulla esse debere iudicia, ubi procurator satisdationem non dederit, 'Mud y rem ratam dominum habiturum, euidentissima sponsione si marit J Attentus audi, 'quod loquitur lex subter adiecta: tunc intelliges, cadere iudicia, quae sine procuratoris satisdatione suerint omnino prolata. 12. Ex corpore Theodosiani lib. II.: 'imp p. Valentinianus et Valens ΑΑ. Commune negotium et quibusdam absentibus agi p0test, si praesentes rem ratam dominum habiturum cauere sint parati, uel si, qu0d ab his potitur, iudicatum solui satisdatione si mauerint. ΡP. ll. Id. Decembr. diuo Ioviano et Varronio eos S. 13. Item eodem libro et titulo: 'Impp. Gratianus, Valentinianus et Theodosius ΑΑΑ. Pancratio Ps. P. In principio quaestionis persona inquiri debet,
utrum ad agendum negotium mandato utatur aecepto. Quibus rite et solemniter constitutis potest esse sententia praeteritis autem his, nec dici controuersiae solent, nec potest esse iudicium etc. Dat. prid. Non. Apr. CP. Antonio e L Svagrio COSS.
IV. 1. In dei nomine quid tractari aut obseruari debeat, qu0ties pacta inter partes emissa suerint, si e0ndiciones tales interponantur, quae nec legibus, nec rationi conueniunt Τ Τ2. 0uid agere aut obiicere aduersario debeas, lectionibus Subter annexis poteris euidentius ius rinari, quod tantum de dubiis rebus pacisci possumus: de rebus enim certis, 'ex' incertis et suturis 'autem de crimine transigi nulla paenitus
ratione potest. 3. Paullus sentent. lib. I. tit. de paci. et conuentionibus uel transacti0nibus: yy) aut edd. ' quid edd. ') L. 2. Ph. C. de cvnit. et PVOC.
2, 12) p. 224 Haen. L. 2. I. C. de consors. 3, 40). a. 364.3' L. 3. rh. C. eod. p. 225 men. coli. L. 24. I. C. de procur. 2, 13). a. 382. 3) Ipsa haec verba novae consultationis videntur , quae I Ctus responso suo praemisit. Ideo interrogationem
posui. χ) et edd. δ) aut edd.; de rebus enim cerus nec incertis suturis aut Sehult. o. I. 1. S. 6.
736쪽
Functio dotis pacto mutari non p0test; quia priuata e0nuentio iuri publico nihil derogat. 4. In bonae fidei contractibus pactum conuentum alio pacto dissoluitur: et licet exceptionem pariat, replicati0ne tamen excluditur. Eodem libro et titui. β5. Εuimuero si de re iudicata aliqua pactio interponatur, stare legibus non potest. Ad quam pactionem excludendam harum Paulli sententiarum proseres lectionem
6. Post rem iudicatam pactum, nisi donationis causa interponatur, Seruari non potest. Lib. I. tit. de transact.'7. Item eodem lib. et tit. ΤNeque contra leges neque contra bonos mores pacisci possumus. De criminibus propter infamiam nemo cum aduersari0 pacisci poteSt. 8. Idem lib. III. tit. de instit. hered. Paeta uel condiciones contra leges uel decreta principum
uel b0110s mores nullius sunt momenti.
9. Ex corpore Hermogeniani tit. de paci. et transact. 'Impp. Diocletianus et Maximianus ΑΑ. Sebastiano. Neque ex Illa 40 nascitur pacto actio, neque si contra bonos mores uerborum intercessit obligatio, ex his actionem dari c0nuenit, et reliqua. PP. IV. kal. Iun. iisdem coss. β' 10. Item eodem c0rpore et ' tit. 3Iidem ΑΑ. 0t CC. Flauio Rumitalo. Inter cetera et ad
locum: Pactum neque contra bonos mores, neque contra
leges emissum ualet et reliqua. PP. i s d. ΑΑ. coss. 11. Item eodem corpore et tit. Iidem ΑΑ. et CC. Zeuxiano Antonino. Pacto transactionis exactio iudieati n0n tollitur. Unde si pater tuus condemnatus iudicio post transegit et soluit, solutione magis, quam transactione, tuum defende neg0tium, et reli q. PP. XVIII. kal. Ian. ipsis ΑΑ. coss. δV. 1. In dei nomine quid tractari debeat, quotiens aduersarius aliqua sibi direpta. 'uel ablata, pr0p0sita intendit 'in I. 1. 3. 2. ' I. 1. 3. 5. 7) I. 1. 33. 4. 7. ') III.
737쪽
actione reposcerer β3 2. Primore in loco debet personam suam, quae sit ad repetendum idonea, euidenter ostendere: et dum claruerit, eum ad repetendum personam habere legitimam. in genere acti0nis quid, aut quantum, aut quas species, 'in modo et mensura uero si summam et quantitatem debet specia- litor designare et indubitanter exprimere. 3. 0uae uniuersa secundum leges subter annexas ' hi, qui iudicaturi sunt.' petitorem implere compellunt: 'quia si aut neglexerit, y aut satis- sagere legibus fortasse nequiverit, causam perdat, Secundum Jeges subter annexa S. 4. 0uibus m0dis causa petitor cadat, leges lib. I. Paulli sentent. tit. de eo, qui causa cadit, ita: Plus petendo causa cadimus aut loco, aut summa, aut tempore, aut qualitate. Loco, alibi: summa, 'maiorem petendo :' temp0re, ante petendo quam debetur : qualitate, 'debiti Oeneris β' speciem ' licet uiliorem' postulando. 5. Item lib. I. Paulli sentent. sub titulo si hereditas uel
uereditas pro ea parte peti debet, pro qua ad nos pertinet: ali 0 quin plus petendi periculum incurrimus et cuia Sam per
6. Ex corpore Hermogeniani, titui. de calumniatoribus
et plus petendo: δΙmpp. Diocletianus et Maximianus ΑΑ. Aurelio Dextr0. In ter cetera et ad locum: Si tutor uel curator plus petierit, causa cadit. 0uod cum factum esse dicas, frustra a nobis remedium quaeris: quia te ratio iuris impugnat. ΡΡ. IV. id. Decembr. Nicomedia, Constantio et Maximo coss. 37. Item eodem corpore et tit.
δε) Vi d. nos. 41. β) in modum et mensuram uel edril. Intelligit ICtus taxationem in hac actione fleri solitiam. Vid. Cic. pro Puli. 7. q) Cf. not. 28. y) qui si aut negligere edd. quae si aut neglexerit Pi g. s. ') I. 10. S. 1., ubi vid. not. Pro Se quente ita corriso etc. quia omissum erat plus petendo . ') iurepetendo edd. Fuerat re steminato maiore petendo , nam petendo suSpectum. β' eiusdem rei edd. Scriptura gener. primo vitium creavit, gene in simile dem abeunte: ante quod simile deuiti ex
738쪽
I idom ββ ΑΑ. et CC. CIaudio Menandro. 0uotiescunque ordinatis actionibus aliquid petitur, ideo petitor cogitur specialiter genus litis edere, ne plus debito, aut eo, quod competit, postuletur. Sive itaque fideicommissum, siue sundus, siue pars fundi, siue domus, Sive pars d0mus, siue debitum aut suodcunque petatur, specialiter designari debet petitionis summa uel quantitas, cum genus litis editur. Si quis igitur plus 'eo,' qu0d ei competit uel debetur, petierit, rem et causam, de qua agitur, perdit. Plus 'enim Τ petitur,
sicut resp0nsis prudentiam continetur, Summa, loco, tem-p0re, causa, ' sive ' qualitatis aestimatione. Unde 'istius lege rescripti' excipe aduersarium apud iudicem competentem: quem si iudex plus petiisse perspexerit, exstinctis aduersarii tui petitionibus, pro partibus tuis sententiam dicet. PP. Mediol. Xll. kal. Aprilis, Tusco et Aquilino coss. Τ'
' Hic require, qualiter actionis editio pulsato sat. 3VI. 1. Iuuante deo quid tractari debeat aduersus eum, qui se heredem dicit alicuius, aut ad se hereditatem personae cuiuslibet aestimat posse competere 2. Et dum agere sorsitan tentaverit, prim0re in loco debet euidenter ostendere, Se personam habere legitimam: et hoc dum ostenderit, ut iuris legumque dictat auctoritas, genus actionis edere debet, in quo
ηβὶ Ide in eodem c0rpore et iisdem edd. q) Ex Schult. o. ab eo edd. y Malim autem. ) Addidi. quali late euil. In hac pluris petitione, velut si quis Tyrium purpuram pro purpura νC tierit Gai. 4, 53 , ex adiecta quat tale augetur aeStimatio, Sive omnino, sive ex facultate Dei. Cf. Euseb. vel Eucher. , episc. Luod. homil. XI. de Pascha Maa. bibl. yiare. Lugd. 1677. T. VI.
p. 643. e . . . quia ituor modis plus petendo subire periculum pro luris ratione pePhibetur: ... loco, tempore, genere, qualitate ' anz tempore, re, generis qualitate' '). ') Lex res Dipti est quod praeScribitur, continetur rescrinio. Videntur autem tmyeratoreS id, quod antecessit, iam prius alicui rescripsisse, quod nunc allegant. Et recte naenet. ad Herm. C. p. 70. harac totam per iodum rescripto assignat, quam Pu99. Subscriptionem ante eam revoca=is, ICti esse putavit; sed is iudices, non iudicem commemoraturuS erat. Τ') a. 295. ij naec consultor vel alius
ut Similia scholia reperta sunt in Fr. Val. velut S. 112. δ) Vid.
739쪽
manu sua subscribat, 'quo , yy dato genere actionis. 'a coeptis 3 triduanis inductis 'quarto die β respondeat aduersarius Silus, ut leges praecipiunt, responsionibus saluis pulsato, quae de iure et legibus suffragantur: salua etiam actione calumniae, quia, dum calumniat0r, qui pulsat, ostensus fuerit, qualis sit poena calumniae, legibus Subter annexis ostenditur: sic tamen, ut ipse pr0bet, quemadmodum sua interest, et ostendat, ad Se uniuersa, quae repetit, pertinere. 3. Illud praecipue summa cum cautela obseruari oportet, ut, si aduersarius scripturam aliquam donationis ostenderit, et primore in loco si dem
singulae quaeque res si scriptae fuerint, quae d0nantur, sicut leges iubent, ualet sacta 'd0natio: et' ' si eas, dum uixit, in bonis suis habuit, aut eius iuri uel dominio competebant, aut si lite contestata de hac luce migrauerit. Quae uniuersa qualiter et quibus modis adstruere, 'destius arei uel aduersario diuinitatis auxilio resistere debeas, inserius 'e intinent adscripta. 4. Et ne sorte dicat aduersa pars, aliqua sibi principali rescript0 aut praecept j0ne suis se concessa, ad huius 'modi' uersutiam potest pulSatus modis omnibus replicare, principem ea Semper Uellec0ncedere, quae legibus rationique conueniunt: quia Cala Si , quae nullam de legibus sortitur firmitatem, in praeiudicium alterius a principe non potest sumere sirmitatem; sicut idem in serius declaratur. 5. Petitio hereditatis, cuius defunctus litem non erat contestatus, ad heredem non transmittitur. 'Ρ aullus lib. I. sentent. tit. β' si hereditas uel quid aliud petatur.
Τη) i. e. ut. ) acceptis edd. post induciis hostis commate. q) Non, ut puto, ex quo genus actionis editum, sed ex quo lis mota et per Sona legitima ostensa erat; inde enim triduum petitori dat Lex Rom. Buro. fit. XI. actioni edendae, ut non ilia edenS
litem perdat: quod ius post Nov. Valentin 78 Lib. II. fit. XXXIV.
S. 14. uSu vel constitutione videtur introductum. Idem vero tr duum inducias quoque praestabat reo, ut quarto demum die re
Sponderet. Alia probat nudor . Zeilschr. XIII. p. 55. β) munificen-
') defensore edd. β) continentur edd. ' Par. 86. mali Par. 7. Puis. 'q) libi I. sentent. lit. 6. edd. Non dubito, quin Signum 6. in Ου' dice fuerit P. O Paulus, et ab editoribus demum pone ii l. tran8-
740쪽
Jui petit hereditatem, ipse probare debet, ad se magis,
tu in ad eum, qui p08 Sidet, siue ex testamento, siue ab intestato, pertinere. 6. Idem eod. lib. sententiarum receptarum, eodem titulosi hereditas etc. 81Εas reS, qua S quis iuris Sui esse putat, petere potest: itatam eii, ut ipsi incumbat necessitas probandi, eas ad se per
in petiti0ne hereditatis ea ueniunt, quae defunctus mortis tempore dereliquit, uel ua, quae post mortem ante aditam hereditatem ex ea quaesita sunt. Eo d. lib. et tit. si hereditas
uel quid aliud petatur. δ8. Lib. II. sent. Paulli tit. ex 'empto et uendito: 3Ηeredibus debitoris aduersus creditorem, qui pignora uel si ductas distraxit, nulla actio datur, nisi a testatore inchoata ad 00s transmissa Sit. 9. Lib. III. Paul. sent. tit. de legatis: βPost di qui legati cedentem actio, quae inchoata non est, ad heredem non transmittitur. 10. Item qualiter donatio fieri debeat, ex corpore uermogeniani. tit. de donat. inter uir. et uXor. 'imp p. Diocletianus et Maximi auus ΑΑ. Septimio Sabiniano. Cum de bonis tuis partem quidem tertiam penes te retinuisse, partem uero tertiam in eum, quem 'ini potestate 'habes, ac tertiam in emancipatum d inationis titulo contulisse commemores . non est iuris incerti, in eum quidem, qui in sacris familiae tuae remanet, destinationem magis paternae uoluntatis saetam, quam ' persectam ' donationem peruenisse: nec in emancipatum translatam, si generaliter