장음표시 사용
5쪽
EXHIBENS GAI ET IUSTINIANI 1ΝSTITUTIONUM SYNOPSINULPIANI LIBRUM SIΝGULAREM REGULARUM PAULI SENTENTIARUM LIBROS QUINQUE TABULAS SYSTEM INSTITUTIONUM IURIS ROMANI ILLUSTRANTES PRAEΜISSIS DUODECIM TABULARUM FRAGMENTIS
ET BREVI ANΝΟΤATIONE INSTRUXIT
IN AEDIBUS B. G. TEUBNERI MDCCCLXXX
7쪽
I. de huius syntagmatis ratione. ΙΙ. de Gai institutionum codice Veronenbi.
III. 0 Gai institutionum editionibus. IV. de vario genere litterarum et de signorum in hac editione usu. V. de Iustiniani institutionibus. VI de Ulpiani libro singulari regularum. VII de aut sententiis. VIII de tabulis systema institutionum illustrantibus. IX. de duodecim tabularum fragmentis.
Quod primus Gai Commentariorum editor praevidit, hi repertis studiorum iuris Romani veteris novum Seculum incipere, id eatenus verum e8t, quatenus doctores nostri in historia et antiquitatibus iuris Roniani explicandis novo hoc adminiculo adiuti mirum in modum pro secerunt et Institutionum iuris Romani tractatio inde ab illo tempore penitus mutata St. Eximia per ad ipsa Gai Institutiones adornandas a nostratibus adhibita est. Postquam oeschenii, ollWegii, lulimi laboribus inde sessis
editionum undamenta posita erant, celeberrimi viri artem criticam in singulis eius libri articulis exercuerunt, eosque commentationibus illustraverunt. Accedit nunc Codicis Veronensis denuo collati apographum a Gulielmo Studemund editum, tam prudentiae, quam studii ac labori eximium monumentum. Accedunt novae universi iuris tam Anteiustiniane quam Iustiniane editiones prioribus longe praestanteS. Si vero speravimus, etiam studiosam legum iuventutem uberrimos Ductus e Gaio nostro percepturam esse, ea quidem se Do aliquatenus sesellit. Iniquus fuerit, qui potissimam culpam in lectiones universitatum litterariarum coniciat; sed tamen exegesin Studiaque privata apud nostrates iusto magis neglegi, satis certum est. Maiore nostri Iustiniati Institutiones, ut Romae pueri lege XII tabularum, inde a principio studiorum ediscere
et memoria tenere assuefacti erant. Nostra aetate tirones Iustinianum neglegere et paene contemnere coeperunt, sed Gaium in eius locum succi dere n0nvidemus. Non sormantur iuvenes nostri simplicibus illis iuris auctorum primis lineis quae animos ratione iuris Romani imbuant et quasi in pectus descendant. Iuris Romani auctores eliumnunc laud3muS, diScerpta ex eorum scriptis membra libris nostris et praelectionibus inteximus; sed locos inde desumptos una cum reliqua litterarii apparatus m0b facillime rex animis AElfuere videmus Denique Thresto mathiarum quam
8쪽
iv PRAEMONENDA.exigua utilitas sit, vix credideris. Certe non his, sed simplicioribus scientiae nostrae elementis in Succum et sanguinem versis iuris auditore' 0Stquam ad forum accesserunt, in litteris retinebuntur. Sane meliorem librum studiisque privatis magis adaptatum quam Gai Commentarios etiamnunc non habemus, cum Iustiniani libro ita coniungendum, ut perpetua utriusque Institutionis comparatio et historiae iuris et perpetui in utramque Institutionem commentarii loco habenda sit. Quod ut oculis simul et animis iuvenum uno adspectu imprimeretur, viri doctissimi tenge et oechin novas Institutiones e Gai et Iustiniani libris componere Beroliui apud Retinerum 1824. IV ' studuerunt; quae tamen neque commode compositae erant, neque quod ad textum attinet, hodie sufficiunt. Idem sere dicendum est de novo Syntagmate Institutionum B. I. o lena arti Lugd. Bat. 1876), licet secundum Studemundi apographum non sine arte
critica edito. Mihi certe in usum scholarum editi synoptica alia ratione inStituenda videbatur, quam parare ausu sum, non ut cum tantis Viris in arte critica certarem, sed ut adolescentibus faciliorem gratioremque ad lantes iuris Romani patefacerem aditum, cui etiamnunc Iustiniani verba inscribi possent: si statim ab initio rudem adhuc et infirmum animum studiosi
multitudine ac varietate rerum oneraverimus duorum alterum, aut de Sertorem studiorum emciemus aut cum magno labore eius, saepe etiam cum
dissidentia quae plerumque iuvenes avertit, serius ad id perducemus ad quod leviore via ductus, sine magno labore et sine ulla dissidentia maturius
perduci potuisset. Inst. I. 1. I.
Iam de singulis opusculi partibus breviter rationem reddam. IL Cod ex manu scriptus Veronen Si membran3ceu ex quo nune
Gai commentarios editos habemus, anno DCCCXVI a Niebuhrio inventus est. Qui cum in transcursu bibliothecam capituli episcopalis Veronensis
lustrabat, in hunc codicem incidit, eiusque unum solium a Sese transscriptum cum Savinio communicavit. Quo acto statim apparuit hunc codicem rescriptum sub quibusdam S. Hieronymi scriptis genuinas Gai institutiones continere viduaeitschr. sur esch. RW. III 12 seq. 140 sq. 165 sq. 172).
Academia Scient. Regia ortissica codicem tanti habuit, ut viros doctos Veronam mittere constituerit, ubi opus studio Coeschenii et oil egit
it persectum est, ut pleraque omnia quae temporis iniuria non plane evanuerant in schedas sua conserrent. oeschenio simul peris edendi munus iniunctum est, et auspiciis academiae nostrae prodiit editio princeps
Membranarum ipsarum ratio talis est. Recentissima scriptura, litteris uncialibus exarata, S. Hieronymi partim epistolas partim alia quaedam exhibet. Sub hac, et in parte codicis sub media scriptura, exceptis tribussere flatiis, reliqua Gaiana produnt, eaque sola in magna soli II parte extant. Primitivus codex soli sortitae quadratae mediae 12 comprehendisse Videtur, ex quibus tria e codice ut nunc est deperdita sunt: unum tamen extra codicem alia via nobis servatum est Folium enim singulare, 0dici
9쪽
PRAEMONENDA VVeronensi olim iunctum, in quo de praescriptionum et interdictorum iure exponitur nunc Gai IV. g 136 - 144. med.), iam Masseius in pusculis ecclesiasticis historia teologica rent 1740. p. l. 90. publici iuris secerat. Ex his 251 paginis sexaginta integrae, duae ex parte, bis rescriptae
sunt, et ita quidem, ut SaepisSime altera Scriptura alteram tegat. Praeterea ii qui membranas ad rescribendum praeparabant, non eo Se continuerunt, ut
veterem scripturam abluendo delerent, sed eam in aversa cuiusque sere solii pagina, quae pilosa olim uerat, cultro lit videtur eraserunt. Quo factu inest, ut magna pars foliorum ter Scriptoririn, et n0nnulla etiam bis scripta, nunc aut penitus legi non p0ssint, aut nihil nisi verba abrupta incertosque litterarum ductus exhibeant. ReStant p0St tot tantosque virorum doctoruin labores in universum: sere paginae desperatae, qua Suis loci adnotavimus. Gaiani peris scriptura litterarum uncialium antiquitate et elegantia insignis est litterarum urina, sigiarum ind0les et frequentia nec non initialium gura talis est, ut diebuhrius codicem Iustiniani tempore antiquiorem arbitretur assentiente generatim oppi0. In codice etsi tam initium quam mem commentariorum Gai superesse constat, tamen titulus operis univerSi non reperitur Singulorum quinetiam librorum inscriptiones desiderantur. Rublicae hic illic inveniuntur, plerumque numero apposito, quasi titulorum divisionem indicantes. Quas valde dubium est a Gaio ipso profectas esse. Sunt enim partim non apte positae v. gr. ad Gai I. g 13.), in universum autem in primis paginis ultra modum cumulatae, cum in aliis operis partibus, ubi vel maxime necessaria erat articulorum distinctio, nulla omnino reperiatur. Multo requentius, ubi nova incipit materia, vacua linea praecedit. In articulorum exitu unum, aliquando duo puncta posita inveniuntur. Praeterea nullo omnino interpungendi genere Sus S librarius nec singula itidem verba intervallis distinxit, sed omnia uno tenore perscripsit ex antiquissimo librariorum more. Singulae paginae 24 versus continent, circino ut videtur dimensos, excepto uno solio quod 3 versus habet. Singuli versus plerique 3 literas complectuntur. Prima cuiusque paginae, et initialis cuiusque articuli littera maiore forma ultimae versuum litterae minore plerumque
III. Ex hoc igitur codice prima prodiit editio ita inscripta .,Gai Iustitutionum Commentarii IV e codice rescript bibliothecae capitularis Veronensis auspiciis Regiae cient Acad. 0russi a nunc primum editi. Bero lini apud G. Reimerum MDCCCXXμ. Posthac Frid. Blithmius codicis loc0s dubios vel omnino non explicatos denuo inspiciendi consilium cepit, cuius schedulas annotationesque G0eschenius diligentissime in usum secundae editionis a. 1824 c0nvertit. Secuta est tertia editio quam oeschenii 0rte interruptam absolvit Car. Lachmanuus. B0nnae apud Marcum. 1842. 8.)Εditiones Goeschenianas in plurimis secuti sunt posteriore editores, et paragraphorum quoque distinctionem Goeschenii auctoritate introductam retinuerunt, quae in p08terioribus editionibus passim auctae et litteris a et b
10쪽
H PRAEMONENDA.subdivisae sitiit. In graminatica ratione si oeschenius ubique sere ad Codidis exenaphim e conformavit et Scriptura ni retinuit vel minus usitatam atque adeo inconstantem. Inconstanti9e exempla collegit in raelatione ed. III.)V. g. praegna et praeg=ὶanS, n C et nactuS, eis et , ociscere et herciscere, prehendere et prendere, deminuere et ι minuere, parenturn et parentium, volgo et vulg0, aprid et aput, Sed et et, proxumu et proximu8, 9 nectus et a Iectus, inponere et imponere, i q)ensa et inqpensa etc. Perpauca conflantiae gratia uiduit. raeterea saepe in Conice confundunturae et e b et v d et , c et V V. gr. devere, derit0r, pr0Γare, Serbus,
bilii : quae iam Goeschenius tacite correxit, recepta scribendi forma ab ipso Iibiario magis frequent3ta. Recentiores editores quantum Coeschenianis editionibus debeant, ipsi fateritur. Inter quos elii cet hil. d. Huschke, qui praeter editiones suas iuris Anteiustiniane perimulta eaque ingeniosa ad Gaium illustrandum con uisit in variis scriptis Zur ritili und Interpretation vota Gaius' Iustitutionen, Studien des rom. Rechis. Wraiisla v. 1830. pag. 168-336 Kritis he Be- mei hiangen uin IV. Buch dei Institutionen de Gaius, eschichil. ZeiisHir. XIII pag. 48-388 Gaius, Belli pge Iur riti uni rum Verstanditissilesselben, Lips. 1855). Nitidissimas editiones ad usum academicuin specialiter adaptatas, l0corum similium uberrima collectione et tabulis systematicis ad 0rnatas, paravit d. 0 eching, qui in Praestatione ceteras editiones
Recentissimis editionibus novum subsidium praebuit Ap0graphum Studemundi, qui uni 1866 1867 1868 0 dicem Veronensem denuo inspexit, et in ira acie 3 in culi quam ingenii permulta primus vidit, dubia removit, plurima a prioribus editoribus tentata explosis, et ructum admirabilem laboris iussu Academiae Regiae scientiarum Bor publici iuris secit sub titulo Gai Institutisnum Commentarii quattuor, Codicis Veronensis denuo collati apographum consecit nitelmus ludemund Lips apud Hirgelium MDCCCLXXIV.), a bibliopola qu0quc splendide ad0rnatum, praemisso prooemio, in quo omnia ad Codicem pertin Dialia ccuratissime enarrantur, adiecto iudice notarum et indice orthographic m. Quem librum secuta est editio praestantissima ab ipso Stude mundo et Paulo rue gero parata Berolini apud eidmannos 1877 in qua dissiciliorem interpolandarum lacunarum partem suscepit Paulus rueger, speciali simul comine utati0ue critica Kritische niersu chlangen im Gehiel de rom. Rechis 1870 de Gaio
'ximie meritus. Stud se mundianae editio iii inserta est epistula critica Theodori omniseni ad viginti sex dissiciliores Gai locos spectans. Novas editi0nes ad apographum Studemundi curaverunt etiam d. Hus chli et . . Potenaar, de quibus infra verba faciam. IV. Post tantam clarissimorum virorum operam novam editionem J-n opticam in usum scholaium paraturo editio Studemundi et ruegeri, collato 3p0gr3pb0, praecipuum milii undamentum fuit, iusta ratione lamen habita ea varietate lectionum, quas HuschLe in editione recentissima Lips. 1878 aut