Elementa theologiae practicae ad usum studiosae juventutis. Tomus primus quartus .. Complectens Tractatus de qutuor virtutibus cardinalibus, & de ecclesiasticis censuris

4쪽

ELEMENTA

THEOLOGIAE PRACTICAE

AD UsUM STUDIOSAE IUVENTUTIs.

TOMUS SECUNDUS

Complectens Tractatus de quatuor V νtutibus Cardinalibus de Eeelesiasticiscensuris .

NEAPOLI

Excudebat Publica . fuctoritate

IOSEPH ANTONIUS ELIA.

6쪽

TRACTATUS

DE QUATUOR VIRTUTIBUS

CARDINALIBUS.

CAPUT I. De Virtute in communi.

IRTUTIS nomine rectani animi affectionem intelligimus, laudabiles emcientem eos , in quibus ineli . In Scholis autem ex mente riuotelis virtus definiturbabitus electivus , tu me-Hocritare eons yens , frequenti bonarum actionum exercitio comparatus . Platoui Uero virtus illa animi temperatio est , qua Bene beateque tavimus , vel ad bene beate gue visendum ducimur. Non displicuit seu Α a tem

7쪽

4 De quatuor Viri. Card. tem ex parte ea definitio ofusinino , quiti inde virtutis naturam elicuit. Ne quid vero aequivocationis in vocibus subsit . virtus alia est vera , solida, persecta, ex ossicio & fine etiam ultimo, qua nempe ad rectam beatamque vitam vere promovemur saltem inchoate : alia incompleta, instabilis, imperfecta , ex OLficio sive objecto & sine proximo bona, qua tamen ad finem ultimum , in quo beatitudo est, minime ducimur ac movemur : non de hac altera , de qua multa Philosophi inflatis utrinque buccis crepuere , sed deprima illa vera, solida , persecta Virtute, quae proprie ac simpliciter virtus a Patribus dicta est , toto hoc capite sermo est. Nos enim , quibus de verae virtutis natu ra , ac proprietatibus christiane potiusquam philosophice loqui est anj mus , in

medium promere debemus , quid de ea senserint Ecclesiae Patres , ac praesertim Mustinus . Is itaque tu opere de Moria hus Ecclesae Catbolicae , Manicbaeorum landamenti loco ponit , solum Deum animae nostrae summum esse bonum . Indeque concludit Deum supra omnia a-INandum : Virtutes vero nihil aliud esse , quam diversos hujusce divini amoris modos. Non arbitror , ait S. Doctor cit. Op.

lib. I. cap. Iq. num. ΣΑ. cum de moribus

vita si quaesis, amplius esse requirenis l

dum , quod si bomissis summum bonum .

8쪽

C.L De nrt. ἰn commvnp. cquo referenda sunt omnia . . Id enim esse patuit, ratione quantum valuimus , ea quae no Irae rationi antecellit autIoritaω te disina, risihil aliud, ipsum Deum. Nam quid. erit aliud optimum hominis , nisi cui inhaerere es beatissimum Z Id autem es solus Deus, cui haerere certe non valemus. , ns diisεἰione, amore , caritate. Pergit porro S. Doctor cap. II. n. 23. ad virtutem definiendam , inquiens: svirtus ad beatam vitam nos ducit, nihil omnino ese virtutem astirmaverim, nisi liui:- amorem Dei. Evincit praeterea, quΟ- modo ex vario amoris Dei affectu nascantur virtutes illae , quae dicuntur Cardiuales : ait enim eod. loc. Itaque illas quatuor virtutes . . . . A etiam de ire non

dubitem , ut TEMPER TI sit amor,

rntegrum se praebens et , quod amatur IFORTITUDO, amor facile tolerans omnia propter quod amatur e IUSTITIA, amor soli amato serviens , propterea recte δε- minans e PRUDENTIA , amor , ea quia hus adiuvatur , ab eis quibus impeditur, fa- faciter seligens. Sed hunc amorem non cu

Iuslibet , sed Dei esse diximus , ides fum

mi boni , summae s ientiae , summaeque concordiae. Quare definire etiam so licet , ut Temperantiam dicamus esse amorem Deo sese integrum incorruptumque servantem bFortitudinem , amorem omnia propter Deum facile perferentem : Iustitiam. , amorem Deo

9쪽

ε De quatuar Viri, Caia. . a tanti m servientem , oe ob hoc bene impe. rantem ceteris, quae homisi subiecta sunt.' Frudentiam , amorem bene discernentem eaq1 ibus ad/uυexur in Deum , ab iis quibux

im Miri potes. His praenotatis , sit f. L

De Visistis Natura , ac Divisione, . Prop. I. Vera Virtus ex Augustino es ordo ιμη cris , sive ordinata caritas , qua bomo fruitur Deo, oe utitur creaturis. Nota cum Auginino lib. X. de 'Trinit. cap. ro. & lib. I. de Doctri Chris . cap. q. dum esse actus rationalis creaturae, ad quos cuteri reducuntur, uti, Sc frui. Porro uti est actus voluntatis aliquid in alterum reserentis. Ita ex S. Aug. ino

D. Thomas I. a. q. I 6. ari. I. . 'Frui Vero est amore inhaerere alicui rei propter se fam. fug. loe.cit. de Trinis. idest quando voluntas in aliquo cum quam dam dulcedine vel delectatione ultimo Comquiescit , ut explicat D. Thomas laud. q.

6. art. 3. Hinc illa duplex fruitionis, ocnbus dilectio : quod diligitur propter se di super omnia, dii igitur dilectione stultionis; quod vero propter aliud diligitur , diligitur dilectione usus. Vide si iubet S. Bona.

venturam diu. 29. art. 1. quaest. 2.die quid etiam haereamus , caritatis,

10쪽

C. I. De Wrnis communἰ. Iamoris, dilectionis nomine, non habitualem, non justificantem , non praedominantem , sed etiam inchoatum amorem Dei , piun io Deum affectum , cordis motionem In Deum ut finem ultimum , sive propter sonon ob aliud , exiguo etiam , eoque remi se gradu dilectum intelligimus. Prob. I. Verae Virtutis nominet intelligimus animi affectionem, qua bene & recte vi vimus. Atqui non recte rivimus, nisi fruamur Deo , & utamur creaturis . Ergo virtutis natura in hoc amoris ordine

sita est.

Prob. II. ordinis perversio , qua ab

incommutabili bono ad dona commutabilia avocamur, vitium est. Ergo ordinis conservatio, qua a creaturis in Deum rapimur , vera virtus est . Omnis it ue Bumana perversio est , quod etiam vitium vocatur, fruendis uti veste, atque utendis frui . Et rursus omnis ordinatis , quae virtus etiam;

nomisatur, fruendis fruI , re utendis uti. Aug. lib. 8s. Quaest. 3o.

Prob. III. yirtus vera hominem perfi- est, eumque reddit quodammodo meliorem. Atqui rationalis creatura , nisi summo a haereat bono, eoque aut spe, aut re fruatue, melior reddi non potest . Ergo non datur vera virtus sine nujusimodi amore .suemadmodum in ipsis cortoribus , ait S. Doctor ad Honoratum Di . I O. num. 36. quae inferiora sint, sicut terra, aqua, σ