Institutiones juris naturalis

31쪽

ost generale axioma, e qU Omne juS, Omnisque libero externae Conformationis justitia vel injustitia derivari potest. Principium cogΠΟ-scendi subjectivum Si ratio ractica μὰ re- vicierismatiaram restationes Persona'. Quia quae cientia ex alio peregrino fonto fuit il-Ia non est naturalis, ergo uri naturali Scientia tantum per rationem est possibilis Et quia hoc volumus , ut jus naturae Sit Scientia Practicari ideo non per theoreticam, Sed practi-Cam rationem potest in effoctum doduci. Ut

deniquo ad homines adplicari possit, debet

jam in sua abstractissima arte ad minus Naturam hominum is eorumdem universalem volationem socialitatem) in magi concreta Vero parte Plane Speciale relatione respicere, in quibus homine , exiSter , Sola ratione cogitari posSunt. g. l. Principium cognoscendi objoctivum So-quenti formula exprimitur. Omries lifera Externae a Cliora ES, PENE quas riter Perbona So- Ratio generatim est secultas omne notiones, judicia ad principia educendi. Est et theoretica, quae regulRS, Seu PrinCiPin cognitionum docet, rideoque Ogitationem Pro Objecto habens, ut in Logien . Vel Practica , quae Clionum 1egES , i. e. Tineipia, Se Cundum irae tota sentiendi , vivendique Tatio Coria Ponenda St. exhibet; adeoquo voluntatem Pro objecto Rhetas Etsi pro tota nostra Conformntiora lege tribuntitri , ut univergistis Rrmoni inter ΟS, Ceu Puti Tntionali , produCntUr VOCatur ratio πα-ctica moralis Si vero Pro externi Actionibus, an Ilios insuentibus , lege Praescribat tri, ut exteria harmoni hominum , in socinii: trite Vi- ventium , Mintur, VoCntUr rati Practica u- ridica.

32쪽

tam uri cum haec in conciliabilitate lihorae Oxternae acti Vitati cum Socialitate sita sit. 3. 4.)Sub θrsorici intelligitur ens quod iXterne libere agere potest, mi PS ius inctio cum libera activitate omnium concili hilis isto ideo h Eec foriri ula quaelibet actio nostra St u Sta, quae tum init Ersali actiDitates ierSonarum conciliabilis Si , O cori tra c. priori aequiVa-10t porro hanc pone Se invicem iXiStentiam PerpendamuS, advertimu Singulum, Certo de ali torritorio inclusum, intra quod omni Slibera ex torna actio est Ju Sta , Oxtra illud injusta hinc Suatae ex PreSSione S juri 6Phetra, juris regio Urim territorium atque eo concipi potest cur illi formulae itiam haec substitui possit: irrari Es actiora Ex Surit u Stoe, VTι a PerSOrici Hir Suam uri haram Susci it O oratra c. Utemur hoc objectivo principio ad Singulares, in jure naturae decidendas quae Stione S , Si Scis Citanti, cur D ustum Sit, furari, Vultierare, CCidere geri oratim alterum violenter in virium Suarum usu, exercitio impedire 2 responsteo, quia si id quisque alteri facero vellet, Sociali hominum coeXiStentia cirrita roddoretur. Hinc illor una, qui Cieriti sicam cognitionem juris maturae habere Cu-Piunt, St, Principium hoc ad singularos libe

sociali statu hominum Cogitari nequit.

33쪽

Praemissis his Verum St, a ju OSSe ne eS- Sarium attributum hominis cum omnis homo it Persona. h omne u in se continoro facultatem cogendi, h. e. Violatione juri mediis otiam coactivi removendi. Nam violatio, laesi juris , est involatio facta in Uris sphaeram alterius jam autem Principi cognoscem di objectivo consentaneum St, tale involatione mediis nec ossarii in defectu loniorum

etiam coactivi removere, Secta enim erit im-

Possibile suam Uris phoeram tueri, et intra Oam libere agere. Hae Coa Clio OH PoteS Pro

rostrictione Ii hortatis laedentis, non Pro injuria haberi quia per ara laedens Solum ad suos justo limitos repellitur. . . Si injustum

BggreSSorem Contine Coactione, cogo illum, io suo lihortati QOS imite Ponat, pene quo Sotiam ego tamquam liberum en ViVere OS-Sim, mea coactio adversus cum adhibita OSt taratum 'CXocutio uri S non injuria Proinde Verum Si qui Hres Suo utilia Hesmirai facit injuriam. Ne quo potest redeo S UStZe Oactioni resistere , pcri continuabit Idae Sionem, et u majori coactioni obnoxium reddet Caeterum a facultate cogendi faculta PhySica, coactionem offoctua di debet bene distiDgvi, quia nonnunquam evidentisSimum jus habenti desunt vires ad coactionem effectuandam. Propior clariorem hirium cognitionem utile est o communiter sit, ut in Juris-Scientia otiam do officiis uris, juridicis tractetit r. Per officium juris intelligitur lihora externa conformatio, obligationi juris juridicae coD-

34쪽

veniens. Obligatio itris est necessitas detor-miuatae exter Uae Conformationi o jure alterius cognoscibilis , sic ex jure creditori pro debitores ritur necessita SolVendi, quae Stobligatio m. solutio est officium Uris Homi-I1e agno Scendo jura agnoscere debent officia,

obsigationes uris. Quia jus habere Significat, OSSe libere externe agere , quod in Ο-ciali statu non St OSSihil Sine CorreSPondente extorna conformatione aliorum officiorum juris principium cognoscendi objectivum debet esse propositio, in genere illam liberam,

S externam conformationem determinans, iis ne qua jus alterius, quin turbetur , exerceri non potest hinc formula omittes Omnes ea a Ctiones, quibus libera exterri aliorum ractiDitas cum uniDersali coraciliabilis rostring ctrctium, exprimit principium objectivum ossiciorum, obligationum juris.

Principium hoc diverso modo exprimi

potest, quin reali disserentia oriatur : Sic I-Ο. neminem tracta . ut purum medium ad tuOS arbitrario fines. - Ο. Omitte omne ea actiones, quibu Socialitas inter hominos impossi-hitis redderetur. 3-io. Non viola jus alterius. 4- Ο. Neminem laede. 5-o. Cui quo suum tribue Sc. Quia omnes hae QSimile formulae OS- sunt sine difficultato ad Supra statutam for- Daulam rediaci cum per singulam harum in re id exigatur, quod per oStram. Attamen in Sy Stemate videntur hae nostro P ΟStPonendae , qui , quando qui , ut Purum mediUm. tracto tur, Per quid socialitas impossibilis rod-ditur 2 c. non nisi modi arato nostra formula

sufficienter resolvi potest Hinc officia uris

35쪽

ditur, Potest jure cogi, quin habeat jus resi

stendi. g. 12. g. 15.

Generatim Pro PoSitio nunciatis obligationem lex appellatur; ideo Pro Positio: mit IE OmDES ea a Cliori ES, quibres c. Est cxjuris. juridica Homo Spectato Suo Corpore

smo, ejusque legibu Subest 'iri leges h SiCa, quae determinarit, quid homini physico

possibile, necesSarium Sit SP eCtata ero anima en rationale , et liber arbitrio Praeditum eSt, adeoque ab omni coactione quidem immuni eSt, Verum tamen legibu rationi subest. Nam ratio utata SSentiam Suam vitat omnem contradictionem , ergo exigit, ut ita agamu , ut OStru Horma agendi SSo possit universali S, Seu ut ab Soluta harmonia intor omne actione entium rationalium Obtineat; quam Vi autem haec ullo unquam tempore realisari OSSit; Si tamen Pra Cti Ce nec eSSaria idea, cum hanc rati PractiCa Semper respiciat, dum OSitionem, Vel miSSionem alicujus actiotiis otii admittit, aut Praescribit. Haec dea, ut norma agendi OriSiderata est lex rationis . Vocatur etiam tib Ertati , moralis, Seu ethica , Cum hominum more dirigo-ro Wii S dein Dotam rationabilium octionum

imprimore debeat hinc lego morale quae

36쪽

do torminant, qu i homini liceat, Sc porto at facere, inuidem , Si non tantiam ad actiones

extornas, Sed etiam interna reserantur, sunt seia Si stricto OracES, Seu Virtuti scio oes Si vero ad sola a Ctione EN tertia S, earumque legalitatom, urit en Sta lato moraios , Seu u-

ridicae me id G SuPra memorata te est tantum juridica leX, Sed, Um Supromam obligationem XPrimat, Si u rEmari iurida nesΩ- talis, rimitio et les juridiC , A qua , tamquam fonte, Omne relique deducuntur , et vocantur lege doriba iiDin. Sub his rospectibus practi a ratio Si morali Θ, juridica logis latoria poteSta , quae Pote State a S invicem ponitu independente Surit, sed ultimo in soconveniunt , Nod iam , quae hominem ad suam finem ducit, Securam reddant M)g. 16. Statutum Principium objectivum jurium,

officiorum omine S, qui hia Supremum Principium instructum eSSe debet, Proprietate S, seu charactere habet. St - Ο. formale. Quia o forma rationi S quae St Uita Dan Em Contria dictionem , derivatur Rati enim praecipit, ut fines nostro libere PerSequamur is On-

37쪽

so quamur DiSi ergo ibi contradicere volit, dotis admittero, ut hunc libertatis Sum adversu ΠΟ impedire volente etiam coactione modi ante tueamur , Proinde rio impedire Volentibu praecipit, ut ex motu coactioni abstineant a turhationibus 9 12. 2-o. Qui formulam hanc ad curatius conSideraverit, facito iniselliget in ea univei Salem uri notam . Si- De qua actione 11ΟStrae cum libertate omnium conciliari nequeunt g. 11. 13. contineri; os igitur hoc principium Hibersial , et Cum ex Practica ratione immediate deductum sit, actionesque Singulare reSPiciat, Si etiam racticum. 3-io. Si domessticum. Quia etsi juris, et morum doctrina Sint Parte philo Sophiae Pra Cti Cae , neceSSaria, Universalia principia Statuentis , ut iisdem homines Suas liberas actione S, Vel omiSSione conforment, etSi traque univerSale practi cum Principium objoctivum habeat, utri HS que Ohjectum Sint actione liber)e, utraque Seia Sualitati limite ponat, unum, eundemque inem rationalem rospiciat tamen principium objectivum jurium, officiorum juris nullam idontitato habore Cum principio affinis Scientiae, Ethicae sequenti pho sufficienter Ommon Strabitur.

g. 17.

Nam 1-Ο. Ethica ex hoc principio objoctivo procedit Eritia ratiora alia , CUM, HES, Surit tractarida Scientia uri autem ex hoc homiries Ora Sunt, tamquam Edia , Pro Ostris arbitrariis inibus tractandi. g. 14. 2-o. Lo juridica non pracipit Socialitatem , sed jam prae SupPonit, HOS Vel libero Coo Sensu usi casu in Socialitat na venissori lex ethicavor obligat no in Socialitatem . in qua ra-

38쪽

tio humati a Volvitur moralis activitatis Sphaera arri Pliatur. 3-io. thicos logis objectum

Sunt non tantum externae actione , Sed etiam internae , qui Sem Per bona Volunta requiritur, ut acti habeat morale moritum : legis juridicae vero objectum Sunt Solum actione SoXternae Cum ad interna nemo cogi OSSit. Et ideo ex aridica contentatur legali conformatione, Seu e Pura bona Voluntate, Seu κmetu coactioni , aut inclinatione ad socialitatem , aut quocunque demum ex Stimul Pro-

manantera hinc filii hujus est, ut homines justi Sint inter quos Socialitas , o legalis libertatis Su perSi Stat. At lex virtutis xigit Pene omne a Ctione moralitatem; proinde otiam penes officia justitiae, ut ea Hon e metu coactioni S, Sed X deStimio legis adimpleamus hinc fini hujus, ut homine moraliter honi sint. 4-Ο. thica ad Omne actione extenditur; u Ver tantum ad ea S, quae alieniῶjuriba ΠOcere OSSent. 5-o. thica tantum officia pro Ponit, ideo etiam officiorum doctrina Vocatur: u Vero Principaliter jura solum talia officia exporiit ad quae homine jur cogi oSSunt. Sic qui ossicia erga sum transgreditur, ille quidem Oram ora Scientiae, D si foro ratione reddere debebit, Sed nulli ustae coactiori Subest , nisi una aliorum jura Violet. . . Per fanaticam turbationem alicujus communitati congregatae ad religionem Suam exercendam. Qui officia erga soe. . Per intem Perantiam , Vel prodigalitatem violat, agit immo. aliter, Sed injuStus est tunc solum , Si Per id aliena jura . . famulitii Creditorum, ConSanguineorum violet Oui Ossicia equitati negligit, agit immoraliter eum tamen coactione ad benefaciendum Stringere. esset acti ivjuSta, omnemque libertatem, et

39쪽

socialitatem turbans injUStitia Praetextus, mΟ-ralitatem Promo Vendi in Omiathus his casibus coactionem non Pote Si justificare. Nam ita ultronea bona Volutita efficit essentiam moralitatis, Sicut mala Vc IUDta S Ssentiam immoralitatis , atqui coa Ctio aeque modum Cogitandi mutare, neque onam voluntatem instillare potest. 6-O. Ethica Stimulat nos ad officia obsorvanda per interna motiva PraeCipiens, ut homo, qui qua Sen Suale en PrOclivis S Set aliter agere , qua rationale DS propter legem moralem moraliter agat duris-Scisntia Vero obligat O Per aliam, Ohi-bstis eo Sualem inclinationem, . . DE CO-

actiones M. X dictis jam intelligitur, logislationis illico majorem CSS Sphaeram , quam juridicae, haec tamen Prima sibi vindicat quia aeri nequit , ut qui libero , adeoque moraliter agat, nisi PriuS liberta eju muniatur

Sectio HI

De juris naturalis Partibus, limitibias, Oisu 3 18. Notion iuris, offici juris ac Supremo

utriusque principio e Datura hominis rutis , atque X eo Stabit ita uri naturaei, ut Scientiae , exi Steritia , rectu PO Stulat ordo , ut

divisio hujus scientiae fiat. Cum jus naturale generatim talia jura, ossici juri proponenda ab pat quas hominibus juxta eorumdem relation S Sola ratione compotor intolliguntur. cum haec pro diversitate relationum, in quibus homine S, XiStere. Cogitari OSSunt, dixersa Sae debeant, Patet per Uprema ho-

40쪽

minum relatione nobis Suppoditari divisionis rationes Maxime uniVerSalis relatio St socialitas , Seu Statu , in quo libera externa activitas iri alterius activitato influit, se influere pote St. Interim in hac relatione nullum

jus existere potest g. 4., ideo non suppeditat

rationem divisionis. At supposita socialitate cogitari Possunt homines vel vivere Sine Socie-iale vel in societateri hinc divisio juris naturae in Extra sociales , Sociales Illud os complexus jurium is officiorum hominibus sinoso cistat ViVontibu Sola ratione Competentium. Iterum extra Societatem vivunt o singulare homine S , Vel familiae , Vol Civitatus hinc jus naturale extraSociale abit in jus siria

gularium , familiarum , quod utrumque , Sipor hoc jus familiare internum Subintelligatur)

venit nomine uri naturae Pribati; quia in hoc subjectum jurium habet tantum privatum characterem, obitatum , Seu Gentium. Hoc, Seu SOCialoe S complexus jurium of siclorum juris hominibus iri Societate Viventihus competentium. No respicimus tantum naturale SOCietate , Seu tale , quae ad Qxi-Stontiam , Securam durationem enori humani Sunt noceSSaride, mi de uniDEr8ales VO- cantur ; nam ubique locorum , temporum rQPeriuntur, urit Ver Familia , . GDitas;

hinc divisio juris naturae Socialis in familiares is ciDile, quod Vocatur etiam jus ublicum cum in eo Subjectum jurium ab sat

charactorem publicum Aliqui Propter recognitam neceSSitatem religioni ad promovendam moralitatem addunt his societatibus Ecclosiam. Interim , Cum hae relati Propriam a communibu profani Societatibu recedontem , Seu PO SitiVam naturam habeat, hanc Societatem exmittimus Ure naturali. Meni-