장음표시 사용
31쪽
ter inducitur territans homineS , Ut formidine coerceat, quos punire nollet. Atra nubes quasi Iouis irati subsellium, pingitur, unde horrendo cum fragore, multiplici crepitu suum ina vibrat, rutilatque per quosdam hiatus discisse nubis,ut aquis, potius ruentibus, quam fluentibus mortales obruere velle videatur: & tarnentia os sereno coelo velut arridet. Appositum sane commentum, quod bo- sis gubernatoribus congruere. De
PMutio disserenda. Cap. XIII. QVOD Imperatores laudati in expugnandis hostium urbibus mo liuntur, ut iteratis militaris discipli
nae versutiis excidium, caedemq; procrastinent, deditionem expectantes, hoc boni gubernatores in Rep. faminaque conantur; atq; adeo non parcunt modo, quod ad praecedentis capitis doctrinam spectat; sed ubi parcendum non eli, poenam, quoad neri potest, prorogant, ne puniendi cupi . di videa a tur. Qua sano in re consen
32쪽
GvBIRNANDI. 33tiunt Diuinae Maiestati, quae v Iciscitur sero; ut iam in prouerbium abierit, Plutarchus sic libru inscripsit. Sera Numinis pindicta. B alio sulfragatur , nam si poena
propere irrogetur, infertur plerumque damnum, quod repeti sarriaeque-at: quod e maturo vindictae consilio inon imminet. At non proinde poena . ita proroganda, Ut licentia ingruat.' Mutentes venia plectens'. Cap. XIV. B ineunte mundo familiare Deo fuit, prius benefacere, ingratos postmodum, ac proteruOS plectere. Quod tum alibi , tum in parabola serui nequam perspicue satis ostendit ubi hominem ingratum, immemorem indulgentiae recenter acceptae, grauiter obiurgat in hunc mo
Serale nequam,omne debitaru dimissi tibi, quoniam rogasti me : Π0Bue crσσopor: uit, ct te misereri cossem l lii.
Haec obiecit seruo ad indicium re B s uocato.
33쪽
Mocato, qubd clementia diuina ab sus esset &mox, Tradidit eum tortoribus. Haec boni gubernatoris instructio est, decorusque ordo i impensa, neglectaque beneficia subsequatur 'I-tio,cui viam ingrati animi sternunt, suoque se gladio iugulant. Criminum rei cadenssi. p. X RIIs, qui peccando sibi duntaxat noiacent, facile ignoscere; de iis verbqui multiplici crimine Rei p. officiunt, poenam sumere par est: nam v
nia, quae Rei p. perduel libus in inite tur, non clementiae, sed iniustitiae, i. gnauiae, vel negligentiae tribuitur. Sic David: In matutino interficiebam omnes peccisores terrae : ut disserderem de citas itare Domini omnes operantes iniqui
Evigilabat scilicet, ut inopinos tenetores caperet, ac nece illorum Vrbem expiaret , quae alioqui multis crim inibvssorderet. Harc Rex
34쪽
ille, qui cum mitissimus esset in eos, a quibus ei irrogabatur iniuri seuere in Reipub. hostes animaduerte e
Legioxa multa consultὸ dissimulanda. ἰCap. XVI.
EXpedit pleraque leuia non patr-
enter terretantum, sed ea velut incognita praeterire, ne gubernator occasonum vitricis iustitiae capta tor videatur, fiatque proinde inuitus, unde pel ora contingant. Hinc efficiatur, ut Praelati a pruden tia cel ebres, verbis artificiose compositis, leuiorum cui parum, quarum conscij sunt, ignorationem crebro confingant, tum ne impunitas concesta, sed fortuita credatur, tum etiam ne subdiatorum ceruicibus incumbere, fg ab eis summum ius exigere velle existi inetur, quod animi subditorum horret. Profecto Chri itus Apostolos rudes; imperfectosque tulit, nec leues culpas, quas nonnunqua admittebat, exprobrare, seu ne stare coleiait, licet eos interdit suavissime potius in- II 6 struere
35쪽
. strueret, quam corriperet:quod ex ipso euangelico textu perspici potest.
Populo sitisfaciendum. Cap. X VII.
EVenire solet, ut perturbatuSpO
'pulus suspicione vexetur, quae lieneti animos, dum auctoritate gubernatoris scelus aliquod perpetra-aum coniectat. Quo in euentu pij, ac prudentis gubernatoris munus suspicionem serio aliquo actu abolere, atque ita se gerere, Ut Omnino persuadeat, se culpa vacare. In hunc modum David, cum in iussu ipsius, Ioab, Z Abisai interfecissent Abner praeseruim militiar Saul, quem honore afficere debuerant, solemni funere elatum, ac tumulatum ii emi, populumque ad lachrymas permovit, iurauitque ante solis occasii in se fo- re ieiunum, ad sensum doloris, innoxii hominis morte conceptum e Primendum, quo quidem luctu suu ecis auctorem non fuisse conuicit, ut ex in sacri textus verbis i iquetr
erunt eis cxn ta , quae fecit rex in con
36쪽
I'ectu totius populi. Et cognouit omne vulgus, iure is Israel in die illa, quoniam non actumsuisset a rege, ut
occideretur Abner. Nocet, vel leuis suspicio sinistrade integritate gubernatoris in Vulgus illapsa quocirca quantocyuS cx-ptingenda est. Cauendum ta eri , ne gubernator exosus irato populo seipsum obtrudat Qua qui dein re Paulum imitari decebit , qui cum Ephesiorum Vulgus a quodam Demetrio concitatum aduersus Apostoli ipsius doctrinam vehementer clamitaret,
: Magna Diana Ephesiorum; Morem gessi discipulis, & nonnullis Asiae principibus rogantibuε
ne se daret in theatrum, cam eius ta- quam odiosi hominis praesentia &adhortatio importuna, & periculosa videretur. Sic prudens gubernator ab intempestiua efferati populi admonitione abstinet, aliosq; submittit, qtii, grati cum sint, vulgus pacaremideant, donec ipse animos iam se datos assari, ac permulcere queat.
37쪽
anda. cap. XV ID. VI c sapiens non leuiter praenunciat quae agere constituit, Cum consilium mutare, vel imperfectum opus relinquere, Vel coeptum corrigere, plerumque contingat:quo in uentu triplici satius est rem non virugasse. Accedit boni propositi spes *pe frustrata. Accedit cautio , ne bona coepta a malevolis intercidantur. Accedit denique admiratio perfecti operis velut repente nati. Sunt & Ita prudentiae capita ad rem hane confirmandam opportuna, quibus efficitur, frequentius peccati lingua exerta qua cohibita. Ergo ubi res maturuerit, tempestiua detectio est: dii vero obnoxia est mutationi,prude
38쪽
eerrae seracis partum reuellere, cat to, ne bonis seminibus officiat. Quocirca gubernator prudens, mox ac populi, familiaeue abusus deprehendit, animum appellit ad eos euellen- . doS, cauetque quam serio potest, ne bonis moribus seueritate noceat. Atque ideo leuiter incipit illam velut sylvam senticosam apprehendere,&a bonis plantariis oculate discernere, ut adhibito postmodum conatu, illaeso tritico rigania eradicet. Non ergo impetus sub initium faciendus, non acriter perstrependum, sed suavitate multa animi permulcendi, Wvim postea factam ; vel admota quas salcem patienter. vel etiam alacrueerferant. Profecto insignis prudentiae argumentum est,populum familiamve in morem unum diu incumbentem aliorsum vertere, quasi di- eas, fluuium alueo uno decurrentem alio ducere: quod implorato Dei auxilio, adhibitoque senum consilio tent ndum est. Boni mores inducendi. Cap. XX.
A JGn bic consulitur legislatio
39쪽
quae, quo parcior, eo solet esse falci brior , sed modus quidam populum,
familiamve ad pietatem, non tam Verbis,qtram exemplo permovendi, quem p ij ac prudentes gubernatores obseruant. Profecto imperator, qui in Urbis obsidione versatur cernitque ad capiandam Vrbem opus est syluam caedere, vel expleta fosta Viam exaequare, non mandato, sed e emplo rem conficit, si tantum ipse primus excidat, vel accepto ligone terram effodiat. In hunc modum, qui bene praesunt, dum morem aliquem bonum animis subditorum in Fene-Tare cupiunt, taciti primum ipsi rem auspicantur, eoque ipso populum ad rem eandem vehementer afficiunt, siue da eleemosyna eroganda, siue de hospitalibus domibus extruendis, siue de tradendis nuptui virginibus, siue de spiritualibus exercitiis frequentandis sermo fiat: quod utinam Lector expendat.
LUsiliarispi, ac prudentes asciscendi Cap. XXI. Qui
40쪽
nat s epe velut Nauclerus intecoc Cani Vortices, coelo nubibus obducto, ventis saeuientibus, & immi Dente naufragio anceps, inopsq; c5- si ii haeret, Sc quo se vertat ignorat. Subeun t cogitationes variar, Coniecturae, suspiciones, multi plicesque nimi motus; qui absque fido consiliario minime sedantur. Exquirendi ergo viri, quos pietas prudentiaque commendet: nam si desit alterutrum integritas ad consilium requisita obtruncatur, cum pietas Voluntatem,
prudentia intellectum instruat, de
pars Vtraque ad bene coasulendum coeat. Quod gubernatores laudati percallentes, inculpatos senes a consiliis habere solent, senes obeXperientiam prudentiae parentem, inculpatos ob exemplum pietatis ex vitae CSndo reor hum: neque enim impura vasa purum liquorem evergunt. Non defuit Achitophel experietia, adeoq; consilij fama claruit, ut tanquam Ο-racula Diuina eius responsa accipe rentur, aiente sacro textu: