Joannis Joviani Pontani Liber de meteoris / Cum interpretione Viti Amerbachii

31쪽

PONTANI LiBER

uc rentpraebere nouissimenta colanis

Mutit s nouus to ius rabituro ITe quos uelit et adfinem uenisse laborum

32쪽

ARGUMEN a

continet enim tructitionem Doctrinam de meteoris, quae sunt res, eu, ut Arisbtelas uocat παθου,

- id est sectiones, quae insublimis i. iiii μετέωρον enim Graecissublimesignificat tes tumissu insublimis endens. Inde Seneculio, cauit eum partem rerum nauratium,sublimia,uebum uerbo exprimens Ossanquam aut non omnia quae ita uocantur inbus rema,aut media regionne aeris accidunt, tamen id communit , C exma partesit, ac nomen illiusmodi allectionibus

ini tum est ab eo,quodplurimum contingit,utsolet fieri Et an qu fiunt etiam in terra junt ab N ὰhasuram aDis habent, ac illo tendunt. Nomet Ae facillaru sta μεταpraeposi χ αειρα uel u oci, quorum utrumque significat tollo,elatio en do, pendeo,mutatis quibusdam literis ni rincια hi videntur etiam mihi uocata esse meteora ideo, iquod duimos hominum sus ensos faciant, e dii: bios denim quos significat μετεωροF, G ipse Areto est fatetur de quibus iam coram se ad huc l

33쪽

o ture, quaedam liquo modo attigisse,quam in instac uulgus, imperito u penso faciunt. αtion opusculum diuidi potest viduaspartes,ut orsupraefatio fecunda expositio rerum in p. disti epropositurum, quae consi se intra quatuor enera causarunt,uelut intra pomeriasua Dinnetarimen hic nihil admodum dicitur,quanquam inis one est etiam a uis,ut iam num utilitas. Nec pol sunt homines carere pleriss tuli rebus, nempe irentis bruta, fluminibus, ontes in nubibi sit tantum ut aquam Nndunt,sed etiam ut Solis uris dorem mitigent aliqua . Sic etiam cometo unt, lithomines tum moneant aliquid Crterreant, tum Macar permutent. Irissuam quandum caussant pnalam bubo infucris lueris. Sed relinquo hac causam oe de reliquis breuiter addo, ne nimis longus in argumeto. De primamrte quae estproatio,

pos ricum. De causa materiali remota,c efficiae repropinqua insecundo capite aliquid Disca cum de quatuor elementis dicit, quodinde omnia oo

friuit propinqua, te quibus in sexto cupiterrumabitur clausa uero ficiens fro inea sis et nime litates calidum et riqi sim: remota Abc Ii 11

34쪽

τ6 ARGUMENTUM. praecipue, Dinde aliorum train planetarum, σιμ urum porcstites, pollui es, ut uolunt reo centiores Mathematici: reliquus re ad causam Νη-

malem pertinent caeterum Deus, ut aliarum rera

omnium larum quos causa est ejiciens prima, remotifima. De qua disputare non est phUici. Haec omnus secari quos possunt intres partes pro tribus regionibum ueris ii quibus fiunt. In infima regione luminata sontes, item uenti, C terr nomtus generuntur In media reliquae aquosae ustistoines seu in re fiones ic enim nunc inscholis uocat, ut pluuia nix,grando, ros ei miles Insuprema in flammationes omnes efficiuntur, ut unt lampa des, ignitae trabes, Sellae cadentes, cometae: De quibus omnibus copiosi insequentibus dicet

cupat

35쪽

NETEOR PONT.

dum ornamentisvariatii ut inuitutionem saeperamoenitatem loci, murigoria de Ioue er 'none it apostrophea filium uum, Crete auexquadeam facit 'ρσωπι αμ. Infine inuocareti ve gii manes, claudit totum P ution uoto Icu optatione. 3Eπpos IT. χAP. II.

Omnia constare quatuor Esemenstis, ipsa itementa inuicem

conuerti. Vesuorsunt elementa,quaeuocuntur corpo

36쪽

: Eta POSITIO duo Ar hicles iam principium superiorum corraporum, id wskil irum uocat, im clementum prια in ius ad corpiu lunae pertingens deorsum. Et uocatum aether a priscis Philosophi, scribit, oe: et . ccci, id est, semper currendo. Potest etiam ab ραθω derivari, quod significatu ut iii Noe,

do,aut ardeo. O Nunquam autem illae locus non haubet qualitates,imen suo motu,quic cularis, ter per ictus spremum partem ueris calfacit. Porro illa pars ueris a ueteribus, ibusdam Philosophis etiam aether est dictus, sed improprie, ut Aristiteolis o kndit ut enim aethra locus aera thirum

ti si arx t torpus perpetuum,ut A rishtelesscrtzii nullis mutationibus ut aflictionibus obnoxiu, et est idem,s quidam Philosophi quintum sentium

uocant latis est calidus siccus, corpus proximum ei trudbli,in quo Luna mouetur, no quidem re uera, aut, ut loquuntur Arisbtetici, Ela ignis, sed calidiis ina, recti ima pars aeris, utpote suo prema uicistis ima corporibus coela libus,quae in perpetuo ueloci ςimo sunt motu,dictus, nocendo, ut Varro putat, s in rebus nasicoetibus mediussit. Igiis enim seu caloris ui materi extenditur. Sub igne uer est corpus calidum C humidum, C habet inde nomen,quod in eo uenti agitentur, enim fo

37쪽

II ET EOR. PONT. τρt scutit iro Latini elum uocauerunt uocabularnimum huic elemento cum ea parte mundi, qua das continet, nisi coelum etiam o Graecum a carivo appetatum, quod isti κοιλον dicunt Aqua est

frigidie humida, corpus f usum teri S i Aquod aequa in ummitate si quod Varro putat, aut quod ab ea ruuemur ut uuli Pompeius. Terra in infimo loco iacet, autpotius in medio, CT centrum esttotis mundi, Aetio diciti, ut Varro citat, a terirendo, id est, arundo C colendo. Ex his quatuor corporibus inplicibus omnia constituuntur, quae sunt insta Lunam, in eadem resoluuntur omnia Dicuntur autem a Philosophisprincipia rerum teri u , quod ex j tanquam ex materia omniacon tent. Quanquamautem non sunt materia in

prima, tamen cum non positisse materia in forisma, Cr nil simplicia corpori u inclusa, recti

principia materialia dicuntur elementa. Porro cdefinitur elementum Elementum est ex se componiturerincipio. in eodem non ini iriecundum rinum. Haec deTitio extri gra vi Hr taleiis opere τωρ μετὰ τά ρυ T. his

ετερορειδος, id est,est corpus inplex,quodcumali' simplicibus corporibus compositum constituit,

38쪽

dem habent cum toto appellationem,ut unoes,ner; Mus,cars,liena ONMetenim pars carnis est cauro. Sed non sunt illi proprie limenta totius alicuitam corporis possunt enim tum ipse resilui in minutiora specie di lirentia, tum partes eoru Ruidelicet inprima elementa, ut est aer, terra, τοῦ ingdo trina isti de partibus tingvi limitariabus habet aliquam similitudinem cum simplicibus

corporibus, compositus, ac sane res ruutur ad disnimantis corpus,ilitas res e Luocuntur,aut similares, aut dis itares. Vocem elementum ab lenido Latiniorummatici derivant Graeci ab illo orrudine,ctiun hiru,quam interse habent τοι scidioxerunt: τοῖχοι enim significant ordines quo dum, tum alios,tum etiam eos,quictunt in plagis. Ita morem haec quatuor corpora potestitem exercent insemutuo in constitutione compo sit ut motantur,e contemperentur. Neq; enim putandum est, quod eruti elementa constituunt aliquod compositum,

ars id ii vi iudicare potist Sed prius in ipsa generatione runguntur, a tanquam praecoqssvnti r. Et

39쪽

Id ETEOR. PONT. Si risumsimile non tantum qualitates remunerem compositus se Uubstititium etiam ipsum elemenso αrum, quanquam mutatorum nonnihil priuhs, ut diis X , aut potius te perutorum in est plas, inulas firmus pro dignitate oe gradu compositorum intarabili quodam modo, sit testa pleras, incoma prehen ibili ab humano intellecti . Postremo ipse interse alia in alia mutantur, ut ea, quae cognatismnem aliquam interse habent in qualitatibus, citius insemutuo transeant,ut est quaera etiquae in burimi ritate conueniunt,quam eu,quae in neutra qualio tute conventu ut terrae aer, item aquae ignis. IIaec ut etiam Platonis de elementorum inter se irationesententis,quisic attin Timaeo: κυκλον δε υτω Hιαδιδόν α de αλλάλα,ωρ φωνίατοαπnργίμοσιν Haec de elementis uolaipuula pluribus tramre,utta uis eurum re his intelliget

reelementis.

n hoc capite agitur de causa efficiente remo, μ ρτεώiωρ, nempe deuia ellicientia, seu in luxu, ut uocant, superiorum corpora rum,

40쪽

s, ENPOsIT Iorim, inter quae planeta praecipuum locum tenent, sicut inter Planet duo lumina principatum buabent,sic enim uocantur apud Macrobium olerLuna. Planetae sunt septem nter quos Saturnus upremum locum tenet, proximum Iupiter, tertium Mars, medium Sol, post Solem Venus, Verserems uitur Mercurius,Luna ultimum locum obtinet, ideoq; dicitur omniu minima esse tametsi ualde magina apparet nobis. Reliqui esunt multo maiores,nocuod ita nobis uideantur ied quia limgi lime ab una

terra. O volongius enim recedit conspecticorupus, eo minire uidetur, donec tandem euun escat, iiDcut est uerisimile, propter hunc ipsum curassumplarasque tellus non conlpici nobis, prGertim, qui habitamus in crasso Cr turbido uere suturnus est stigidus cir siccus, ta quia hae qualitates do versantur uitae, in supremum locum collocatus est illa planeta, nec omitti potuit propter stibilitatem durationem, quae duo infunt in f igido C sicco. Iupiter est calidum e humidus, e soli proprie diαcitur subseruire Mars est calidus e siccus. eae naturae sol calidus C siccus temperate. Venusi magida e humida temperate, C famulatur Lunae. Nercurius elluarius, ' ab alijs alius,atq; alias uiores accipit ex tu e constitutione Luna sistigida C humida Haec autem omnia de qualitatibus kl, tirlim