Io. Baptistae Montani Veronensis In nonum librum Rhasis ad Mansorem regem Arabum expositio. A Valentino Lublino Polono, medicis posteritatique eorum fideliter communicata

발행: 1554년

분량: 710페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

631쪽

A morbo laterali,et peripneumonia habito. exponit. id est detento, et maxime uexato,quia ubi fuerit marexima inflammatio, et trahatur in consensum hepar, nec possit trahere nutrimentum, et ventriculas ea ratione afficiatur, et continere no posit, utrunq; etiam nutrimentum secundum naturam indica tunc ebe tantum malitiam, ut per consensum deuenerit ad membra naturalia, et ideo nolite ita prompte iudicare, cum inpleuritide fluor subsequitur,std uideatis an inflammam tio fit ex his speciebus, quae malae sunt, fi uidebitis ex

ignis malum spe, et malitiam augeri, ex qua sequiatur fluor pesime terminabitur, igitur ita limitanda sunt aegritudines, et sunt sumenda signa ex his, et ab

urinis, sicuti diximu3. Reliquum est, ut videamin gna indicantia permutationem ad alium morbum, ut perfictam omnium signoru notitiam habeatis. Dicerebamus secundum Hippocratem, et Galatium, quod permutationes plures sunt cum resoluitur, uel suppuratur,vel permutatur, vel corrumpitur membrum in quo fit. Quinta permutatio quae ex quo nunquam comtingit nolo eam confiderare,quae est,cum adforrhum convertitur. omodo habebitis gna discernetia aegritudinem ese resoluendam Non habetis alia, ni ea quae tradit Galenu3 quinto, Aphor.octavo. Quicunq; laterali morbo laborantes nise intra decimu quartundum purgentur ad suppurationem uertuntur, cognostetis ergo,quod non uertitur ad suppurationem, habebiturina,quod inter quartum decima purgabitur,

et signa

632쪽

C A P. IX. sollersigna sunt,s in prima accessione, uel secunda luatum apparebit,nis fuerit peccatum, vel ex parte meis dici,uel infirmi, et ita pronuntiabitis, quod terminaribit per uiam resolutionis, hin primis illis diebus non uidebitis haec, tunc necessario fet suppuratio, qua duplex est, Vt Galenus quinto, Aph. octavo in eo commento dicit una est quae ficut suppuratur materia in inflamamatione ita exit paulatim, ethoc ni fi intra quartumdecimu diem non purgentur, accidit, et necessario talis suppuratio sequetur F traherit decimumquartu diem, nec sat aliqua eruptio, talem suppurationem habuit Anaxion quem nos sumin curaturi: Alia est species suppurationis dicta a Galeno ibi, uae fit per eruptionem abscessus in loco inflammato facti, inqua eruptione devenit materia ad ciuitatem pectoris, cognoscitur autem haec secunda pecies, quoties transacta decim quarta die non apparet sputum purulentum, sed cruditu adhuc apparet,et tunc repente dolor definit. et rigor quidam insuetus percipitur, ut periculum medicis imponatur, et quia rigor superuenit, creadunt etiam quod 'bris cesset, uia dicebat Hipp. A causone habito rigore superueniente tollitur, immo tunc

ugetur, via ad pectoris cavitatem materia movetur et mutatur pulsus, ad maiorem inaequalitatem duriritiem etiam amittit, et ferrinitatem, et indicatur tunc

eruptionem esse factam et haec suppuratio nis intra

quadragefimum diem expurgetur, et totum exeat pun

633쪽

t V DE PLE TRITI DE pus, pertransbit aeger ad phim : His igitur nucognoscitis permutationem adsuppurationem, cum uero permutatur per viam permutationis, et transeat ob una inflamatione ad aliam, de uno mebro ad ali

habetis sua signa, et loquimur de his, quae quotidie

eueniunt,permutatur autem ad phrenitide aliquanis do ad peripneumoniam, aliquando ad oncopam, alia quando ad fluxum uentris, cum vertitur ad phrenium dem facile erit discernere, incipiunt habere primo uirigiliasipraeter consuetudinem, caliditatem circa careput, et dolor capitis augetur cum uigilijs mirum in modum,m tandem delirant,urinae praeterea subtiliore

res sunt outum definit, et difficultas anhelitu3 non augetur,sed paruus, et frequens est, et ubi incipit dein

lirium fit rarus, et per intervalla,rationem alias diis ocimus, et sc anhelitin uariatur, et cognoscetis tunc pleuritidem permutari ad phrenitidem, et vos occurretis, gna autem indicantia pleuritide permutari ad peripneumoniam a Galeno quarto de cauin pulsuum

ponuntur, primum est quod dolor cessat, quia pulmo infensibilis est, et se percipitur erit grauatiuus, sed

difficile est percipere talem dolorem, cum non deve niat pulmo ad tantum tumorem,ut membrana vesties pulmonem percipiat grauatiuum dolorem, se tamen percipietur grauatiuita erit, praeterea in pulsu distris rentia est,quia ubi tranfierit ad peripneumoniam mollis erit,inaequalitas autem siet maior, quia materia est in membro magis propinquo ini di,ideo magis opprimitur

634쪽

C A P. IX. sollmitur uirtu3,cessat autem durities,et ferrinitas.Cum uero ad 6ncopum permutatur a tremore cordis a pulsu, et a si copa subito adueniente, et subito sus eante cognoscitur. Cum tranfit ad fluorem alui iam dixtis miri quod aliquando bonum est, aliquando autem in Ium,malum autem est cum augmentata es' inflammaistio, et accidentibus superuenit fluor, qua fignum est quod per consensum hepar, et uentriculus, non contis fient,nec concoquunt quod deberent, et ita facile india

eatur a fluxione perseuerante malitia, si ad fluxum alui permutatur, etsi bona cessat dolor, difficultas

anhelitus alleviatur,et reliqua scimplomata,quae pleuritidem sequuntur quae sunt illa quinque iam enumerata, cum uero ad mortem, et corruptionem mutatur membrum quia pernecat calorem innatum, et ganagrenam facit,et Ohacelos biicopam et defictus patefiunt liuiditas faciei patet,cr exteriorum, et tunc corrumpitur membrum. Signa uero distinguentia ab hepate,quia de peripneumonia iam dicta sunt a Galenora pulsin est iste qui indicat, uia in inflammatione hepatis nec durus, nec ferrinus est, nec apparet 'utum in principio, nec in augmento, praeterea trahitur illis gulum deorsum,nec percipitur extenso ficut in pleuaritide, sed crasus quidam dolor, et hoc oonfiderabiamus cum de inflἀmatione hepatis seorsum loquemur. Et haec satis snt pro omnibus speciebus signorum,iam ad indicationes ueniamus, tu ille est finis intelli , quia omnia dicta sunt ut habeamus rationem mededi, quam

habere .

635쪽

si habere possemus absque oonfideratione norum,et

causa ru de illis prorsus nullam faceremus metionem,

sed quoniam non possumus indicationes sinere, nisilla prius omnia cognoscantur, ideo de illis agimu ,indicationes igitur ut scitis ab illis decem generibus notis sumuntur,de quibu3 alias diximus, tria sunt tammen potissima, quae indicant quid agendum, et sunt morbus, Iocus e ctvi et uirtu3, reliqua sunt ficut

aer,tempus anni regio,constitutio, estu consuetudo,teperatura,quae non indicant quia agendum, sed uel permittunt,uel moderant actiones nostras quomodo ferquatenus fit agendum, incipiamin igitur ab illis generibus, quae indicant quid agendum,inter omnes prinincipalis est morbus, lacri astas secundario. Circae indicationes ergo quae a morbo sumuntur ita procedemug: Si volumus curare morbum oportet cognoscere

essentiam illius, quia a substantia rei sumuntur indicationes,quae si confusa erit,confusae etiam erunt indicarationes/ distincta, erunt etiam indicationes distinctae, et quantum errabitis in essentia, tantum errabitis in . indicationibus et in curatione, Sed quomodo cognomsitur esentia morbi s primo oportet cognoscere gemnus aegritudinis, et quia aegritudinum tria sunt gerinera oportet igitur scire an aegrotatio fit, mala commplexio, uel mala compestio, uel solutio continui, quia aliae indicationes sumuntur a mala temperatura, aliae a mala compestione, et aliae a solatione contianui,secundum genus a cauin ejicientibus uel naturam

libus

636쪽

t C A P. I x. Iibus sumitur,aliter enim curatur aegritudo a bile, aliter a sanguinealiter a pituita, aliter ab humore meis Iancholico, ita quod materiae faciunt diverstatem non parvam indicationu, Nec deterreant philosophi quod, idem fit secundum diuersam rationem causa materiati et esciens, non coincidunt secundu eandem rationem confiderandided secundum diuersam coincidunt, et causae istae uel escientes, uel materiales faciunt has

indicationes:tertio oportet confiderare accidentia quae habent rationem causae quae duodecimo Therap. punt dolor intensus et Siscopa ita ualida,ut nis occurram tis,habeatis rationem cavsae conducendi ad mortem,et hoc genus oeuderandum est, et ab ipso fiunt sumenadae indicationes,quarto mores sunt confiderandi,aliterin.curabitis aegritudine mores malos habente, aliter habente benignos,quinto sumutur indicationes amotu aliter.n.curabitis aegritudine acutam,aliter chronica, Sexto a temporibus sumuntur,aliter in principio, aliter in fine, fue in declinatione, aliter in augmento, illiter in statu curabitis, Septimo locus a termino praecognito accipitur, aliter enim curabimus aegritudine, quae speratur refotu alio modo curabitis, et alia emis

plastra adhibetis, cum non ieratur resolutio, etsi fuerint figna ut transeat ad sorrhum aliter cur abiistis,i sunt ergo septem capita confideranda in confideri ratione esentiae, imo indicatio, quae sumitur a genere Fue fit mala cumplexio, ue mala composetiosue solutio continui indicat ut remoueatur, secunda quae a

637쪽

DE PLE TRITI DEGUs ut tollantur accidentia, et cum habeantiatio. nem cause indicant ut tollantur , quatuor vltima in res,motus,tempus, et terminus indicant rationem ermodum agendi, et ista sunt quae in uniuersum confiderantur circa indicationes,quae a morbo sumuntur.inis

dicatio quae sumitur a morbi genere fumitur a forma, ut ab ipsa incipiamus: Habuistis quod pleuritis est inflammatio, et quod inflammatio est genus,ideo primo indicationes sumentur ab inflammatione. Hoc magnito oportet ut sciatis quid fit inflammatio, creum inflammatio nihil aliud fit,nis tumor struidus,uel

struor cum tumore cum suo struore alterans temptaraturam, mutans Oompo tionem cum mole, et tumois re,cum viroque solvens continuum, cum tumore quiadem extendendo, cum struore mordicando Ex hoc sequitur quod struor, et tumor in inflammatione cauis fant omnia tria genera aegritudinum et primo mam Iam temperiem,ardorem. ut inquit Galenus secundo de ratione uictus in acutis. oommentario primo,deinis de est mala composetio. i. moles et tumor, tertio adest solutio oontinui: Haec omnia sunt tollenda, via praeter naturam sunt, sed quia omnia astruore, et tumore dependent,haec secundo, tollenda sunt et quia contraria contrarijs curantur, tolletur struor suo oppo to scum reii Igerantibus,tumor vero, quia plenitudo est in loco praeter naturam existens cum suo contrarios.cum euacuatione, igitur inflammatio haec alterantia bus, Cr euacuantibus indiget,sed quantum ad inflamationem

638쪽

C A P. I X 3 ootionem attinet, omnia habemus requisita, sed quia in cap. defluxione ostendimus inflammationem ad oecie fluxionis reduci, et in qualibet fluxione datur princiis pium,medium, et terminus ultimus, ideo tres sunt termini in inflammatione, mus cum incipit inflammaritio, deinde praecedente tempore fit quidem inflammatio sed partim facta, partim futura est, infignis tuis

morsed continuo fluit materia, et maior fit, quintus terminus,cum tota materia iam fluxa est ita quod inis flammatio in tribus terminis confideratur, et variae sumuntur indicationes, sed incipiamus a termino ad quem iam tota ina fluxa est, nec amplius fluxura est; si que in summo, iiec amplius expectamus novum a cesum, uolumus curare tumorem, cum tota materia fluxa est in duabus indicationibus manebimus:est cais Iiditas praeter naturam, et multitudo materiae:ad feruorem refrigerantibus,ad multitudinem evacuantibu indigemud, et quoad primum incipiemus cum refrigetrantibaes, sed uideamus an id fieri posit cum his qua

actu,stet potentia frigida sunt. certe non,quia talia constipant poros, cum autem materia contenta est in lorico, et poros constiparetis eritis cilica corruptionis membri,quia calor naturalis indigens regi iratione,ut euentetur miscetur cum sua materia, et primo locus fet uiridis, secundo nigrescet, et fiet gangrena, Crohacelos, et occidetis aegrum , Modo dicebam quod erat refrigerandum,uerum est,sed alia arte refrigerabimus non quidem cum his quae actu, vel potentia,Cr per

639쪽

D E PL EV Io et I DE

per se frigida sunt, sed cum refrigerantibus per accladens, ficut sunt ista quae faciunt dis re per balitum,

Aut cum uultis refrigerare locum aperitis senestras,

ut euentetur,et ita Iocus inflammatus cum evaporantibus, refrigeratur, et haec sunt calida, et humida nprimo sicut est chamaemetum, aqua calida simplex.tilia alba,et omnia quae fiunt calida circa primu,quod si materia fuerit crassa calida, usque ad secundum ut serit Galenta sent medicamenta ista igitur sunt quia bri debetis uti pro refrigeratione loci inflammati, ex quibu3 per evaporationem dissabitur materia, Iocus refrige cet, et fimul, et semel euacuabitis, quia linum sequitur ad alterum, ista igitur est uia ubi inflamma,tio est facta quatenus facta est: Notetis modo Nos inadigemus in hac intentione fomentis, quia iam supposuimus quod nec frigida actu, nec potentia,sed calida, uel actu, uel potentia necessaria sunt, fomenta autem diuersa sunt quae debent reduci ad methodum, cui Dcit Galentis in secundo de ratione uictus in acutis conmentario secundo, et hae sunt de rentiae, uel humida sunt,uel ficta,uel permisita ex his, istae sunt tres, prismae vel sunt mordicantia et acria, uel fine mordicaritione, vel mista ex his, quomodo debemus uti his F. mentis, et distinguenda sunt ea s Blao quod ea qua sunt humidasne ero one ut aqua calida in usta, vel uast aeneo, aut in spongia oonueniunt materiabiliore se et acri, quare est hoc quia contraria oontrar scurantur, materia bilios acris est indigemus obtuna

dentibus

640쪽

C A P. IX. sos

dentibus eam, et quia calida refrigerantibus ideo huiumidum fimentumfaciet compo tionem,extinguet acrimoniam et restigerabit, s fuerit sanguis tenuis 'metitum siccusne mordicatione erit actu calidu,quia oportet facere evaporatione, et resolutionem, et hoc quia contraria contrarijs curantur, et ideo facietis saeculatex milio,' hordeo calefactum moderate quo jmenisto facietis filicsimum dissationem, quia ita materia postulatsementa uero cum acriarat, et sicca, mateis rhae uento flamosae in loco contenta conveniunt, vi facculus constetu3 ex sale, idem etiam potest cinis, Hippocrates tamen utitur sale, s fuerit materia pituito a crassa in loco contenta humidum fimentum, cumero one, et mordicatione erit factum , ex orobo,vel hordeo decocto in aqua,in aceto, hoc erit acerrimum. Ex hoc.n.decocto 'mentum habebitis humidum, uod habet acrimoniam, et hoc propter materiam pituito,

fam, et crassum,et ista sunt capita omnium Fixentois rum,et hoc pacto inflammatio 'eia, ut facta est sis per curatur, et non alio modo, sed quoniam difficile est cogitare an materia fit ita fluxa,et amplius fluxurira non fit,et praeterea quae fit materia faciens inflammationem,adhuc Frte difficilius est deo dicimus quod

Hippocrates, et Galenus,duas regulas dederunt,una propter ignorantiam causae, alteram propter ignomrantiam an materia fit fluxura. Quoad prima ignorurantiam cause regula fuit, ut a leuioribus humidis, deberemus incipere, postea ad erodentia ficta accedea in re, ia

SEARCH

MENU NAVIGATION