장음표시 사용
161쪽
Inere tia,' Emendatione Prop. XXIII. r33
dium , admisere . Sed his omissis , quaero jam quis agno stet Ecclesiasticum AEquinoctium , longh, aut non longo u elesti ab esse; nisi qui proia Coeleste ipsum , veros nemphSolis motus perceperit 3 Quis porro sine Astronomia veras So.list, Luncque motiones metietur 3 Lilius ergo , &. Clavius aetas di Ecclesiasticum AEquinoctium cometiundantes .
veros motus, vel nolentes commendant. et
si T. Praeterea ; sat confidenter Clavius cap 6. num. 6. assir. mat , ab anno 16s I. ad 336s. Christi AEquinoctium vernum non multo longius spatio unius diei ad utramvis partem dieia r. Martii declinaturum. Ex ouo fonte haec hausit p. Quo docetore id didicit , nisi ex Tabulis Astronomicis riisque Copei-nicaeis , quas iam Coelo dissentiri , experientia docet y Cur ipsi ex Tabulis supputare licet ; aliis non licet pId certE Clavius d. cap. s. num. I. scripserat : Postremo coli, gitur ex his , quae aerimus , in tota una Friori Anomali e .Q- qu,rectiorum (ea ere Copernico annos continet IIII. dies 3o2.
. crimen inter verum , mediumque (idest Ecclesiasticum aEquiniatium ad duos integros dies nunquam excrescere ; imo neque ad sesquidiem e c. Supputat tum num. s. , inter alia tred cim , AEquinoctium anni Christi fros. ad diem aget Martii circa mediam noctem ; anni verti 6oo . ad eundem diem 23. Martii circa occasum Solis ; ct ex his certum illud estatum pronunciat et Ego certe reperio ', id iatra biduum aut tri. uum , di paulo amplius a die tr. non abest . Prurenicae ita. que , quibus utitur Clavius (nec iniuria , erant enim . eius saeculo praestantiores non malae iam evaserunt et cum ex ipsis tam certe concludac Equinoctii deviationes ad longissimum illud tempus Clavius e at illicd incertae evadent , : si quid adversus Lilianum Cyclum inferemus . Utcumque autem Clavium excusemus ob Astronomiae paupertatem eius aevo . numiam ; quda tamen Copernicula sectetur. , praetermisso Tychone , cujus Progymnasmata legerat s cum eadem laudibus prosequatur ; id omni excusare non possum.
Renascentem sub Tyreone Astronomiam Lilius , & Clavius non salutaverant . Rudolphinas I Replero anno 1616. editas , Bullialdi Philolaicas , totque recentiorum Astrono.
162쪽
morum praeesarissima inventa non perceperunt, tantum vite spatium neutri illorum concedentibus satis et Hinc fit, quis dum confidentius scribunt , adhuc infitent ; atque animinutationem non exuant . Annorum Solarium magnitudinem variam , di inconstantem concedens Clavius fictas eius res caussas memorat cap. s. num. 6. irregularem nempidi 8. sphaerae
motum &c. concluditque ; nil certi hac de re ab Altron mis , nisi post plurium siculorum observationes sperandum. 318. Sed rationum, quibus Astronomiam impetunt, libi mus momenta ; ut appareat illico , qutim math invicem cinhaereant argumenta . Astronomia, inquiunt, nobilis est Selenistia , di parum a vero deflectunt Tabulae . Quid inde milia gunt T Negligenda est tamen Astronomia , quia difficilis, re subtilis est; re vulgus a suis sacrariis arcet ; Cycli intriau-cendi , qui ab Astronomia non pendeant ; nec quicquam tu
ris in eos haheant veri Luminarium motus . Cum his tamen non multum a vero Ecclesiasticum AEquinoctium divagari de-het ; nec Cyciaeae conjunctiones Luminarium mediis ( non autem a veris nimis distent , celsi paucarum horarum imtervallo medie , interdum nullo , veras praeveniant , aut sequantur . Reyciantur Tabuit Theoreti ; quia inconstam testsed in hin: Prutenim non errant , qude ab anno salutis
ae s 3, ad 336s , inter quos intura Copernici periodus prata
cessionis AEquinoctiorum concluditur , taclesiameum a uunoctium vix ultra diem integrum a vero disterre, ostendane o Sermines quidem sunt hi non progredientes , sed repentes , ut cancri; Et iniuria in Doetissimos viros feruntur, qui hy-bernas, ciuisa ue horis Coelum ad-spectando transgunt e ut Cyelum in pessulatis , proiaque munitis cubiculis pri conceptum recipiamus.. Illud quoque falsae filii imaginationis opus , quhil credides rint et nullum Astronomum Ptolomaeo , Alphonta , Coperinico meliorem unquam surrecturum . Singulae aetates praestantissimos numerabunt GeometrM , di Astronoenos et climpraesertim profunda , vastaque iacta sint Scientiarum Mathematicarum fundamenta Antiquis inconcessa. Pregredietur ita.
que firmiori gradu Astro mia ; de sensim pleno vigore mi.
163쪽
eabit . Motuum veritati , non fictitiis placitis incumbimus omnes . Tabulae propediem magis , magisquq exactae supputabuntur . Affulgeat vaticinio Pater Summus omitam Lu
, 3I'. vagitus primos , ut rem altius repetamus , sub Aristarcho Samio, atque Hipparcho dederat inter Grecos Astrinnomia. Sub Ptolomaeo adolevit quidem ; sed parum sibi constans , de viribus imbecillis , ob neglectam , inter alia , rem fracticinum doctrinam ; qua , ut di magna organorum is pellectili instructis per cacissimis Astronomis sub Tychone , ct nostra hac aetate florentibus , tanta , ct tam multifex coelestibus speculationibus secta est accessio et ut non nisi A.
Rronomiae imperitus Tychonis , Mpleri, Bullialdi, Gassendi, Horocci , Vordi , Zimmermania , Famste sit , Ric. cioli, Hevelit, Hugenii, de la Hire , Cassimi aliorumque
qu3mpliaritim observationes, & inventa Ptolomaicis, Almon- sinis, Co mimisque non praeserat. Lineam insignem Gnomonicam in Templo D. Primnii M. noniae contruxerat anno Isis. P. Ignatius Dantes Perusinus Dominicanus , quam aut Mificiorum subsultatione , aut ob reparatum tam ei labris caementariis fornicem , 1 vera meridiana deviantem egregius minus restituit primum ; tum septem ab hine annis penitus innovavit . Similem in observa.torio nobilissimi Patritii veneti Hieronymi Corrarii (qui magno scientiarum omnium damno, non Au est quM fatis concessit 3 hic venetiis , qui ct nos contutate superstitis eius filii Angeli Corratis utimur, spectamus . His Lineis, inter ca tera organa innumera , mutnoeticuum momenta scrupul sissimh inquiruntur . Consentiunt sibi mutuo , & caeteris in.strurnentis Lineae istae e eum anno rhs6. Bononi g. re vene. tiis AEquinoctium vernum die is. Martii circa horam tertiam p meridianam ostenderint. 3 ao. Optiis itaque his Lineis , aliisque pr* grandibus organia tubo optico instructis , nedum motui Solari recipiendo ingenio consultum est , vitata fora num Dioptrae insufficientia et sed di ipsam talipticae obliquitatem graduum a I. as. ga.' Cassinus rimatus est , quam Ptolomaeus erranti Era-
164쪽
tostheni subscribens gradum 23. si ZEo. secerat, reelamante Pappo Alex. prop. 33. lib eo. Math. Coli., qui eandem nume. rat gr. 23. 3oet , qualem Monteregius et Ut millimchonem illam constituisse gr.23. III go. cujus tamen minintum utam primum MFeius refractionibus absorbendum peta
- Quum igitur dies diem aperiat , & prioris anni sit post rior discipulus ; nemo, cui pectus sapiat , inficiabitur , n
vas semper, & novas condendas esse Tabulas Astronomicas . Non enim motuum verorum inquisitio res unius est saeculi ;clim praesertim Astronomia sermo novitia sit . Antiqui et nim absurdas hypotheses physicis legibus repugnantes , suspeetasque observationes exararunt et ut sine iactantia gloriemur et Astronomos tales post Tychonem genuisse aetatem nostram qui longh Antiquis omnibus praestent . Id vel obtrectatores concedent , si diligentiam , si instrumentorum appomtum , si Regionum dissitariam eoiactisum, Geometricasque contem. plationes mirum in modum promotas perspicerent . Eo Dro deventum est : ut non nisi de parvis minutiis sit inter A. stronomos altercatio . Iniuria ergb tot , tantisque viris Cyclorum fautores praeponeremus , qui peritissimi non fuerunt
32I. Nec ivereantur. Cyclorum advorati , magnis dari lutibus , di Astronomorum rixis adi tum , A veros seetemur motus ; nec quemvis Astronomum suum velle annum, sua Cque Tabulas exhibere . De Stellarum motionibus veris inter Astronomos agitur , non de ente aliquo rationis , aut forma.litate, graduque Meta-physico ad phantasti cum Mundum spie ante . omnes in una motuum veritate expiscandalvitidii imtendunt Si lapsus quidam in obserarationibus intercedat ; si error in hypothesi p. non illum , 1 caeteris Astronomis ad m, niti, defendent ipsmet proponentes , ( Lansbergit infidos nu meros excipio; sed sententiam illicti in meliorem remmul bunt . Nullibi equidem veritatis eruendi ardor ferventius mentes ciet , ae in Physic Mathematicis Distiplinis . Et si autem non semel Planetarum Theoriae sub controversam cadant : Nemo tamen ex Astronomorum semilia' ita observa.
165쪽
Inconstanti es Emendatione. Pros .XXIII. is p
tiones I aut Tabulas exhibet ; ut non sibi , firmiores , i turasque auguretur : Duobus illis inconcussis fundamentis Geometriae , dc Arithmeticae nititur Astronomiae aedificium ;Graecis fabulis procul amandatis. Cur autem Clavius Alphon. ini anni magnitudinem retinens non sibi timeat ab Astrono.
morum rixis, non intelligo. . I . .
iret. Sed concedamus jam Astronomicarum Tabularum imeonstantiam , Astronomorumque rixas . Non hae tales sunt, ut vix notabili verorum motuum desectui inconstantiorem , lubricioremque Cyclum, atque e sdentem ejus salsitatem pricis ponere debeamus . vix uno, , .ut alteroi minuto primo defit cludit a veris motibus Theoreticae Tabulae; hae tamen fracti nes recentibus , successivisque observationibus emendantur
diemo autem aequo fieret animo Clavii consilium , quod Alphonsit , quod pernici observationes elegerit , praetermissisI Whonicis ; Tychonem tamen ipsum innominatum laudat num. go. , exprimit autem in posterioribus apologiis suis . quando viri tama adeo increbuerat , ut livore obscoetrari non posset . Pauca tamen minuta illa , quibus Tabulae inter se differunt , ut magni sunt in Astronomia momenti ;ct unanimi consensu Astronomi omnes ad eadem corrigenda conspirant .s in Paschali tamen celebritate determinandi on nino conr,mnondas anc nisi misraelongis temporibus , in quibua novae Tabulae condentur 3 si enim tribus , . aut pluoribus horis AEquinoctia Tabularum anticipent, aut postponandverum tempus ; dies tamen AEquinoctii , aut Novi-lunii inta
- gri. Quod dixi parvis minutiis differre veros motus Liminatium a Tabulis id non de ptolomaicis , Almo nis- , pernimisque intelligo ; Sed de recentioribus , Tychonicis
nemph , Rudoisil nis Phalolaseis , Britannicis , Ricciolia. nis Flamstedianis , & de la Hire ( praesertim D ultimis IE Mae autem Philippus de lai Hire eximius Gemnetra pri rein partem I abularum Astronomicarum anno i 68I , easque nulli hypothesi , aut Systematii, sed observationibus sorilis innixas exhibuit . Hae tamen i novarum observationum ,
quae diuturnius numerent temporis spatium, limam poscunη; l. l cum
166쪽
eum jam a scopo deviare sensim incipiant. Quia tamen , pr ter suas , praestantissimorum Astronomorum observationes adhibuit , & Luminarium prosthaphaereses ad normam Corati magis exactas proposuit c non semel Ricciolo consentiens ituto poterimus elua numeris ad annos plurimos in negotio praesertim mediarum Lunationum , AEquininii verni , uti .
si . Exhibeamus in veri specimen Tabulam et , quae ex Alphonta , Copernico , Tychone , Neplero , di de la
Hire ad Meridianos a singulis bisce Autoribus electos pro amnis in ea aviscriptis, AEquinoctia verna in horis p meridianis ad Horitontem Romanum redacta complectitur . Fateor quinoctia illa 1 nobis invita Minerva , & prae-sestinh tapputata (ut salva maneant diligentioris Calculi iura ut autem supputandi onus diminueremut , Tabulas quidem Alphonsinas ,& pernicaeas ad-sumsimus , quales a Renerio exhibentur; qui introducta Tabula generali prosth phaereseon Orbis a Domino de S. Legier inventa, Coperni eum computum breviorem reddidit . Tabulis 1 ychonteis usi quoque sumus, quq a Niralis Mercatore in Astronomia sua ex Tabulis Friucis Mulieri transcriptae sunt ; Hiraeas ex proprio accepimus Autore et omissa in eunetis aequatione dierum naturalium s. cum quia aruluationis illius Tabulae ad ho h nobis elam Saecula exaratae . praedictis Astronomia recentioribus non sust : tum quia correetio illa parva cum sit , in Glendarit negotio nigligi tuto potest . Repleri numeros nobis supputatos o simus et cum parum a Tychonicis , tam nihil differant , ex.ceptis postremis Tabulae a . anni in quibus Rudolphinae ad trientem, saeph etiam ad dimicuum hora: . uinoctia post.
In Tabula itaque a. intolerabile Alphonsi , de Copernaei
vitium percipiemus , di mirum erit , Copernicaear prae Al. phonsinis magis exorbitare etsi anno iret , de huic so . bus prost hapheresis t. sphere subtractiva ex addititia evadat( motus enim spheret memorate ex L ad A Signum devolvitur in Prutenicis & locum Augis novem fest gradus saltare cingat Alphonsud . 32s. Sed
167쪽
Inconstareri es Emenstatione. Pro XXIV is q
m g 1s. Sed Lydii lasndis instar proponamus unum, atque alaterum AEquinoctium a Ricciolo Bononiq in templo D. Petr nii , di a Cassino ibidem diligenter observata, adque Roma
Cassin. in Decim observat Bononiensium , de in libello de Linea Gnomonica Bononiensi Italiis edito.Hori predictarum observationum sunt poemertilians , araque temporis apparentis , ad quod idem si reducamus eadem quinoctia ex Alpho nia , N. Prutenicis supputata in Thbula a , ita stabunt tempora Romana apparentia eorun
Io a gyEx Tabula itaque et . maximh omnium abest Commicus a vero, minimum Tyclio: magis autem observatum s Ri elotus , & de la Hire consentiant. 316. Concludimus itaque id , quod sequitur et novas semper consulendas esse Tabulas, antiquis nisectis , quae Coelo jam dissentire deprehenduntur . Furor est veteres sectari, e Perimento refragante , di novas omittere certis ob ervationbbus
168쪽
hus innixas . Parvus error hi ipsa Tabularum , eonstinctione admissus progressu temporis ad auget adeb numeros ; ut ferri nequeat . Tychonicat ipsae , Rudolphin* , & Philolaicae se.
nescere dudum coeperunt earum tamen radices vivide cum .
sint , meliores promittunt fructus, si rami alii amputentur .
alii nobiliores inserantur . Nullus Astronomorum fert tantam
illam Anomaliae prccessionis AEquinoctigrum inequalitatem Coperniceam commentitiam , aiebat Tycho , ct incertam , imb dc parallaxes sat imitimis majores usurpavit Copernicus a quo vitio nec Tycho ipse immunis fuit ; qui easdem duobus minutis primis , minus rem , auctas dedit . Vanum est ,
Tabulas Astronomicap perpetub duraturas a quocumque Astio nomo sperare. . .H Rino ii itaque tempora aut ex Coelo ipsuneglectis Tabulis deducantur : aut , quq mea est sententia , non ustra sexennium , aut Oetennium , ut Ralendarii dignitas salva sit, promoveantur Luminarium Tabulares numeri . Ita antecedens decennium sequentis prohibebit lapsus, saltem inquentiores ; dc parvus AEquinoctiorum numerus , prioribus rithcobservatis , Coelo sensibiliter aberrare non poterit cFacile porrb ea ratione cum die et r. Martii conciliabit ut , in annis illis saltem, in quibus suspicio imminet , ex remotione
AEquinoctii Ecclesiastici a vero , posse Pascha a legitima sede
sua dimoveri. Illud porro beneficium recentiores Tabulae vel nolenti Clavio impertiuntur ut AEquinoctia supputata versus diem ri. Martii magis , magisque retrahant . Proximiores enim sunt
diei predicto Numeri Clarissimi de la Hire ; quam Nepleria. ni & hi frequenter quam Tychonici Tabula et . Liquet erisgb non-nisi rerum Ceestium ignarost, antiquiores .recentibus Tabulis a doctissimis Viris (qualium non-nullos artic 3Iy. nn
moravimus , quibus similes nullus dubito , sutura vide. hunt tempora ) elaboratis proferre posse. verum autem est , Astronomorum Tabulas brevi vigere ; habent quandam v lut generatiotas propagationem , ct traducem . Si longa meis ditemur tempora ; tumi Astronomia se ipsam sola corriget . Si nullam invenimus Astronomicarum Tabularum perpetuitatem; qualem Lycius sortietur a ueris motibus violenter avul-
169쪽
sus de veris motibus pro verno AEquinoctio obtinendo sufficiant.. g 1 T. Si iam novo examini subjiciamus veros motus ex Astronomorum Tabulis deductos ; ut qua fide Luminarium Synodos , atque oppositiones commostrent percipiamus : a parebit illicd ; Tabularum discrepantiam in Paschali celebritate , una cum Κalendarii Systemate aptis cancellis retinendo esse , quam in AEquinotatis , insensibiliorem . Novum interim onus subii et ut sex Novi-lunia ex clarioribus Tabulis supputarem ; ut nullis uterer Ephemeridibus ; cum quia ad eos annos Ephemerides conscriptas non habemus ; tum quia earundem supputatores , praeter calculi laborem , nihil plerumque Theoreticis Tabulis addunt : sed eas digerunt, quas elegerunt . Novi-lunia autem tempore aequali , poemeridiano , pro mense Martii Gregoriani vides in Tabul1 13. Ut in AEquinoctiis , ita & in Novi Iuniis hisce , prctermisso apparenti, aequale tempus retinuimus et paucis enim utriusque differentia horariis minutis constat. Tabulae porto pro aequando tempore ratione dierum naturalium apud Tychoni cos , ct Recentiores singulis fermE saeculis restituendae sunt, quas perpetuas faciunt Alphonius, & Prutenim. 318. Infirmum fuit itaque argumentum et abjiciendos esse motus veros in Κalendarii correissione , quM Tabuic incon. stafites sint , & qudd res traderetur Astronomorum rixis idccedentes supputationes docent , parvam esse Tabularum variationem (Copernici AEquinoctia excipio enormiter , tam Io ab errantia respectu Κalendarii in ordinem certum cogem di . Eam variationem recentiores Tabule sensim sustollunt , quibus standum , antiquioribus neglectis . Contraria itaque
consequentia sponte sua emergit; chod nemph : Tabularum
varietas ostendat per-necessariam esse Astronomiam veros minius inquirentem , dc illorum hiatus corrigentem. gxs, videamus iam , suam benE eorundem annorum N in lunia ostendane Epaehq ; ea autem in eadem Tabula et g. conspiciuntur. l
170쪽
di maior est inter hos Compulistas discordia , quelm intes
Astronomos utcumque veteres , & Recentes.
Sed neque quatuor illos Astronomos in allatis supputationi.bus elegi , ut compararem I honsum , & pernicum , multoque minus Ptolomaeum, Tychoni, & Modernis . Astrinomiae non ignari norunt quantum priores illi deficiant . Tineram aetatem suam Astronomia sub Copernico nacta est ;quae sub Tychone adolescere caepit robustior apud posteros
evasura . iis Ptolomaei fictas , falsasque hypotheses ferre p. quis Alphonii , Copernicique fabulas 3 Has coluit Clavius
m explicatione Nalendarii , ct Commentariis in sphaeram Sa.crobosci , eo capite excusandus , qudd non diutius vixerit . Cum itaque vel hoc tempore Prosessores norunulli i Astmnomiam , vel nullis , vel primis labris salutantes in veros m tus proclament ; pro his Tabellam et s. condidimus ut ficto Epaetarum Cyclo minus errare Tabulas vel Alphonsinas , di Prutenicas , in Lunationibus designandis discant. IN. Regerunt: Nescitur anni magnitudo . Demus hoc . Nesciatur dummodo frequenter , exaeth , di pluribus ex locis ab eruditis Astronomis utrumque anni AEquinoctium observetur ; de novae , novaeque Tabulae ex observationibus illis supputentur , qui decennium ( id in Gregoriana correctione Iosephus Molatius, etsi veteris Astronomiae cultor prinposuerat 3 non superent. Desperant Tabularum correctionem . Math hoc; &talcem in messem alienam immittunt. Non desperant Astronomi . Quod si desperarent quidem , id imitimae Paschatia
celebrationi non ossicere , ostensum iam est et de minutiis enim controversia est . Id mirum , qubd Tabulas Astrono. micas pessundant , & Alphonsi placita de anni magnitudine complectuntur . Alphonsus quidem Astronomus est , di d. bularum conditor . Cur hoc e Quia facile erit , inquiunt , arinum corrigere si ab limitibus Almo nis subsultet . Concedamus hoc . Facilis ergo erit correctio , si veros motus, si Recentiorum placita sectemur.3 35. Tabulae , nam ct hoc addunt, semper mutantur. Id