Titi Lucretii Cari De rerum natura, libri sex ad optimas editiones collati accedit varietas lectionis cum indice rarioris et obsoletae Latinitatis studiis Societatis Bipontinae

발행: 1782년

분량: 395페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Qtiae quoniam non siliat in rebus reddita, certa &Finis utrinque tenet Summam : fateare necessie 'l

Materiam quoque finitis differre Figuris. Denique, ab ignibus ad gelidas hiemisque pruinas Finitu 'it, retroque pari ratione remensu 'il. 333Finit enim Calor, ac Frigus: mediique Tepores inier utrumque jacent, explentes ordine Summam Ergo finita distant ratione creata , Ancipiti quoniam mucrone utrimqNe notantur ,

Hinc Flaminis illinc rigidis infesta pruinis. Ja OQuod quoniam docui, pergam connectere rem, qIlae Ex hoc apta fidem ducit: primordia rerum , inter se simili quae sunt perfecta sigura , Infinita cluere t etenim distantia cum sit Formarum finita, necesse 'st, quae Similes si ut, 3zs Esse infinitas: aut summam Materiai Finitam constare: id quod non esse probavi. Quod quoniam docui, nunc suaviloquis, age, paucis

Versibus ostendam, corpuscula Materiai Ex infinito summam rerum usque tenere, 'O Undique protelo plagarum continuato. Nam quod rara vides magis esse animalia quaedam, Fcecundamque minus Naturam cernis in illis ;At regione , locoque alio terrisque remotis Multa licet genere esse in eo , numerumque repleri. 3 3 sicuti Quadrupedum cum primis esse videmus in genere anguimanos Elephantos lndia quorum Millibus e multis vallo munitur eburno, Ut penitus nequeat penetrari; tanta ferarum Vis est , quarum nos perpauca exempla videmus. F. Osed tamen id quoque uti concedam, quamlibet ello

102쪽

T. LUCRETII 31

Unica re, quae tam , nativo corpore Sola , Cui similis toto terrarum noli su in orbe :Infinita tamen nisi erit vis Materiai,

Unde ea progigni possit concepta creari s sNon poterit: neque, quod superest , procrescere , alique. Quippe etenim sumant oculi, finita per Omne Corpora jactari unius genitalia reli Unde, ubi, qua vi, & quo pacto congressa coibunt

Materiae tanto in pelago , turbaque aliena 8 sso On ut opinor) habent rationem conciliandi: Sed quasi naufragiis magnis multisque coortis, Disje fare solet magnum mare transtra , CUberna , Antennas, proram , malos, tonsasque natanteis , per terrarum omne is oras sui tantia aplii stra sis Ut videantur indicium mortalibus edant, Infidi maris insidias vi reisque dolumque Ut vitare velint, neve ullo tempore credant,

Subdola cum ridet placidi pellacia ponti: Sie tibi si finita semel primordia quaedam s6OConstitues, aevum debebunt sparsa per omne Disjectare aestus divers Materiai: unquam in concilium ut possint compulsa coire ;Nec remorari in concilio , nec crescere adaucta. Quorum utrumque palam fieri manifesta docet res, 16sfit res progigni, & genitas procrescere posse :Εsse igitur genere in quovis primordia rerum Infinita palam 'st , unde omnia suppeditantur. Nec superare queunt motus utique Exitiales perpetuo, neque in aeternum sepelire salutem ; 37o Nec porro rerum Genitaleue Auctificique Mutus perpetuo possunt servare creata.

103쪽

LIBER SECUNDUS.

Sic aequo geritur certamine principiorum Ex infinito contractum tempore bellum :Nunc hic, nunc illic superant vitalia rerum , Et superantur item ; iniscetur Funere Vagor, Quem pueri tollunt visentes luminis oras: Nec nox ulla diem, neque noctena aurora secuta Quae non audierit in istos Vagitibus aegris ploratus, mortis comites & funeris atri.

illud in his obsignatum quoque rebus habere

Convenit, & memori mandatum mente tenere :Nil esse, in promtu quorum natura tenetur, Quod genere ex uno consistat principiorum :Nec quidquam , quod non permisio Semlae constet;

Et quam quidque magis multas vis possidet in se, Atque potestates, ita pluria principiorum

In sese genera, ac varias docet esse figuras. principio, Tellus habet in se Corpora prima , Unde Mare immensum volventes sumina fontes Assidue renovent: habet, Ignes unde oriantur. Nam multis succensa locis ardent sola terrae; Eximiis vero furit ignibus impetus iuinae.

Tum porro nitidas Fruges, Arbustaque laeta Gentilius humanis habet unde extollere possit: Unde etiam suidas Fronde is, & pabula laeta Montivago generi post it praebere ferarum.

Quare magna Delim mater, materque ferarum,

Et nostri genetrix Haec dicta 'st Corporis una. Hanc veteres Grasum docti cecinere poetae Sublimem in curru hi jugos agitare leones: Aeris in spatio magnam pendere. docentes Tellurem ; neque posse in Terra sistere Terram.

104쪽

adjunxere Feras, quia quamvis effera proles Oiliciis debet mollici victa parentum. Muralique caput summum cinxere Corona; Eximiis munita locis quod sustinet Urbeis :Quo nunc insigni per magnas praedita terras Horrifice fertur divinae Matris imago.

Hanc variae gentes antiquo more sacrortim

Idaeam vocitant matrem , phrygiasque catervas Dant comites, quia primum ex illis finibus edunt per terrarum orbem Fruges coepisse creari.

Gallos attribuunt. quia numen qui violarint Matris, A ingrati Genitoribus inventi sint Significare 'volunt indignos esse putandos, Vivam progeniem qui in oras luminis edant. Tympana tenta tonant palmis, & Cymbala circum

Concava rahi cisonoque minantur Cornua cantu ,

Et phrygio stimulat numero cava Tibi a menteis, Tela lite praeportant violenti s gna furoris Ingratos animos, atque impia pectora volgi Conterrere metu quae possint numine Divae. 'Ergo cum primum magnas invecta per urbeis Munificat tacita Mortaleis muta salute : lare atque Argento sternunt iter omne viarum Largifica stipe ditantes, ninguntque rosarii in Floribus, umbrantes Matrem comitumqUe catervas. Hic armata manus: Curetas nomine Graji uos memorant phrygi 0s) inter se septe catenas Ludunt, in numerumque exsultant, languine laeti, Terrificas capitum quatientes numine eristas:

Dictaeos referunt. Curetas: qui Jovis illum Vagitum in Creta quondam occultasse feruntur 6o S

105쪽

LIBER SE CUM DUS. 6s

Cum pueri circum puerum pern ce chorea 63s Armati in nrimerum pulsarent aeribus aera , e Saturnus eum malis mandaret adeptiis, Eternumque daret Matri sub pectore volniis. Propterea Magnam armati Matrem comitantur: Aut quia significant Divam praedicere, ut armis, 6qOAc virtute velint patriam defendere terram ;Praesidioque parent, decorique parentibus esse. Quae bene, A eximie quamvis disposta ferantur Longe sunt tamen a vera ratione repulsa. Omnis enim per se Divum natura necesse 'st 6 sImmortali arvo summa cum pace fruatur , Semota a no stris rebus, seiunctaque longe. Nam privata dolore omni, privata periclis

Ipsa si iis pollens opibus, nihil indiga nostri,

Nec bene promeritis capitur, nec tangitur ira. 6so Terra quidem vero caret omni tempore Sensu : Sed quia multarum potitur primordia rerum, Multa modis multis effert in lumina solis Hic si quis Mare Neptunum, Cereremque Vocare Constituet Fruges , A Bacchi nomine abuti 6ssMavolt, quam Laticis propritim proferre vocamela :Concedamus ut hic terrarum dictitet Orbem Esse Deum Matrem, dum re non sit tamen apse. Saepe itaque ex uno tondentes gramina campo Lanigerae pecudes, A equorum dia ellica proles, 66o Buceriaeque greges, sub eodem tegmine caeli, Ex unoque sitim sedantes sumine aquai, Dissimili vivunt specie, retinentque parentiam Naturam & mores generatim quaeque imitantur: Tanta 'st in quovis genere Herbae Materiai 66;

Lucretius. E.

106쪽

Dissimilis ratio : tanta in Flumiae quoque.

Jam vero quamvis animantem ex omnibus unam

Ossa , Cruor, Venae, Calor, Humor, Viscera , Nervi onstituunt, quae sunt porro distantia longe Dissimili perfecta figura principiorum. 67o

Tum porro quaecunque Igni fiammata cremantur; Si nil praeterea , tamen ex se ea corpora tradunt,

Unde ignem jacere , A Lumen summittere possint:

Scintillasque agere, ac late differre Favillam Cetera consimili mentis ratione peragrans, 67 Invenies intus multarum Semina rerum Corpore celare, & varias cohibere Figuras. Denique multa vides, quibus est Odor, & Sapor una Reddita sunt cum Odore; inprimis pleraque dona , Relligione animum turpi cum tangere parto. 68OHaec igitur variis debent constare Figuris: Nidor enim penetrat, qua Succus non it in artus: Succus item seorsum , & rerum Sapor in uuatur Sensibus, ut noscas primis differre figuris. Dissimiles igitur Formae glomeramen in unum 68 Conveniunt: & res permisto Semine constant Quin etiam passim nostris in versibus ipsς Multa Elementa vides multis communia verbis; Cum tamen inter se Versus ac Verba necesse 'st Confiteare alia ex aliis constare Elementis: 69o Non qu0d multa parum communis Litera currat . Aut nulla inter se duo sint ex omnibus isdem :Sed quia non volgo paria omnibus omnia constant. Sic aliis in rebus item communia multa , Multarum rerum cum sint primordia , longe 69s

Dissimili tamen inter se consistere summa

107쪽

post lint: tu inemo ex aliis constare ferantur flumanum genus, ac Fruges, Arbusta lite laeta. Nec tamen omnimodis connecti posse putandu ilo mala : nam volgo fieri portenta videres, Semiferas Hominum species ex flere ; Sc altos Interdum flamos egigni corpore vi Vo :Multaque connecti Terrestria membra Marinis i Tum faminam taetro spiranteis ore Chimaeras pascere Naturam per terras Omniparenteis.

Quorum nil fieri manifestu 'st: omnia quando

Seminibus certis certa genetrice creata Conservare genus crescentia posse videmus

Scilicet id certa fieri ratione necesse 'st :Nam sua cuique Cibis ex omnibus intus in artus Corpora discedunt; Connexaque convenienteis Eificiunt motus : At contra aliena videmus Rejicere in terras Naturam: Multaque caecis Corporibus fugiunt e corpore percita plagis, Quae neque connecti cuiquam potuere, neque intra Vitaleis motus consentire, at de animari. Sed ne forte putes animalia sola teneri Legibus his: Eadem ratio res terminat omnel S,

ana veluti tota natura dissimiles sunt inter se genitar res quaeque; ita quamque necesse 'st Disi nisi constare figura principiorum: Νon quod multa parum simili sint prae ita serina ;Sed quia non vulgo paria omnibus omnia conuent. Semina cum porro distent, differre necesse 'st Intervalla, Vias, Connexus, fondera , plagas, Concursus, Motus: quae non Animalia solum Cor P0ra sej angunt, sed Terras ac Mare totum E a

108쪽

s,8 T. LVCR ET I

S cernunt, Coeluinque a Terris omne retentant.

Nunc age, dicta meo dulci quaesita labore percipe: ne forte haec Albis ex Alba rearis principiis esse, ante oculos quae Candida cernis :Aut ea , quae Nigrant, Nigro de Semine nata : eve alium quemvis quae sunt induta colorem, Propterea gerere hunc credas, quod Materiai Corpora consimili sint ejus tincta colore. Nullus enim Color est omnino Materiai Corporibus, neque par rebus, neque denique dispantia quae corpora si nullus tibi forte videtur posse animi injectus fieri, procul avius erras: Nam cum Caecigeni, Solis qui lumina nunquam

Adspexere , tamen cognoscant corpora Tactu , Ex ineunte aevo nullo contincta colore :Scire licet, menti quoque nostrae Corpora posse Verti in notitiam nullo circumlita suco. Denique nos ipsi caecis quaecunque tenebris Tangimus, haud ullo sentimus tincta Colore. Quod quoniam vinco seri nunc es e docebo. Omnis enim Color omnino mutatur in omneis: Quod facere haud ullo debent primordia pacto timmutabile enim quiddam superare necesse 'st , Ne res ad Nihilum redigantur funditus omnes. Nam quodcunque suis mutatum finibus exit, Continuo hoc mors est illius, quod fuit ante. proinde Colore cave contingas Semina rerum: Ne tibi res redeant ad Nilum funditus omnes. praeterea, si nulla Coloris principiis est Reddita natura: at variis sunt praedita Formis, E quibus omnigenos gigan ut Yariamque Colores. 73o

109쪽

praeterea magni quod refert, Semina quaeques una quibus, es quali positura contineantUr, Et quos inter se dent motus, accipiant ille: )Perfacile extemplo rationem reddere possis, CC.r ea, quae Nigro fuerint paulo ante Colore, Marmoreo fieri possint Candore repente :Ut mare, cum magni commorunt liquora Venti, Vertitur in canos candenti marmore fluctus.

Dicere enim possis Nigrum , quod saepe videmus , lateries ubi permista 'st illius, A ordo Principiis mutatus, & addita, demtaque quaedam , Continuo id fieri, ut Candens videatur, & Athum: Quod si Caerifieis conflarent AEquora ponti Seminibus, nullo pollini Albescere pacto Nam qllocunque modo perturbes, Caerula quae sint Nunquam in Marmoreum possunt migrare Colorem. Sin alio atque alio sunt Semina tincta colore , Quae Maris efficiunt unum purum ille Nitorem :Ut laepe ex aliis Formis, variis ille Figuris Effcitur quiddam Quadratum , unaeque figurae :Conveniebat, uti in Quadrato cernimus este Dissimile is formas ; ita cernere ala AEqdore ponti, Aut alio in quovis uno puroque Nitore, Dissmile is longe inter se , variosque Colores. praeterea , nihil officiunt, obstantque Figurae Dissimiles, quo Quadratum minus omne si extra: At varii rerum impediunt prohibentque Colores, Quo minus esse uno p0ssit res tota Nitore. Tum porro , quae ducit & inlicit, ut tribuamus priticipiis rerum nonnunquam , callu, Colores, Occidit, ex Albis qu0aiam non Alba creantur :

110쪽

T LUCRETII

Quippe etenim multo proclivius exorientur Candida de nullo quam de Nigrante colore ;Aut alio quovis, qui contra pugnet, & obstet. Ρraeterea , quoniam nequeunt sine Luce Colores Esse , neque in Lucem exsiliunt primordia rerum rScire licet quam sint nullo velata Colore. Qualis enim caecis poterit Color es e tenebris, Lumine qui mutatur in ipse, propterea q00d Recta aut obliqua percussus Luce refulget tylum a Columbarum quo pacto in Sole videtur, Quae sita cervices circum, collumque coronat diamque alias fit, uti rubro sit clara pyropo :Interdum quodam sensu fit, uti videatur Inter Caeruleum viri deis miscere Sinaragdos. Caridaque pavonis, larga cum Luce repleta 'st, Consimili mutat ratione obversa Colores.

Q Hi, quoniam quodam gignuntur Luminis ictu, Scilicet id sine eo fieri non posse putandii 'st. Et quoniam plagae quoddam genus excipit in se supula , cum sentire Colorem dicitur Album, Atque aliud porro , Nigrum cum , & cetera sentit,

Nec refert ea, quae tangis, quo sorte Colore praedita sint, verum quali magis apta Figura: Scire licet nil principiis opus csse Colores: Sed variis Formis varianteis edere tactus. praeterea , quoniam non certis certa figuris Est natura Coloris, & omnia principiorum Formamenta queunt in quovis esse Nitore: Cur ea , quae constant ex illis, non pariter sunt

SEARCH

MENU NAVIGATION