Titi Lucretii Cari De rerum natura, libri sex ad optimas editiones collati accedit varietas lectionis cum indice rarioris et obsoletae Latinitatis studiis Societatis Bipontinae

발행: 1782년

분량: 395페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

91쪽

LIBER S E CU N D VS.SI

Quin vacivina per inane deor uim cuncta ferantur.

Sic igitur debest Flammae quoque posse per auras Aesis expresiae sursum succedere ; quamquam pondera, quantum in se 'st, de ortum deducere pugnent: et o

Nocturnasque iaces Coeli sublime volanteis Nonne vides longos flammarum ducere tractus, In quas cun lite dedit parteis Natura meatum tNon cadere in terram Stellas, & Sidera cernis tSol etiam summo de vertice dillupat omneis a IoArdorem in parte is, & lumine conserit arva: In terras Igitur quoque Solis Vergitur ardor. Transversos lite volare per imbres Fulmina ceruis:

Nunc hinc, nunc illinc abrupti nubibus Ignes

Concursant, cadit in terras vis Flammea volgo. et is Illud in his quoque Te rebus cognoscere avemus: Corpora cum deorsum rectum per inane seruntur.

ponderibus propriis incerto tempore ferme, Incertisque locis spatio decedere paulum: Tantum quod Momen mutatum dicere possis. disto uod nisi Declinare solerent, omnia deorsum, Imbris uti guttae, caderent per inane profundum: Nec foret Offensus natus, nec plaga creata principiis: ita nil unquam Natura creasset. Quod si forte aliquis credit, Graviora potesse 22sCorpora, quo citius rectum per inane feruntur, Incidere e supero Levioribus, atque ita plagas Gignere, quae possint genitaleis reddere m0tus:

Avius a vera longe ratione recedit. Nam per Aquas quaeclisque cadunt, atque aera deorsum, et 3 ollaec pro ponderibus casus celerare necesse propterea, quia corpus A nae, naturaque tenuis

92쪽

T. LUCRETII

heris, haud possit sit aeque rein quamque morari Sed citius cedunt Gravioribus exsuperata At contra nulli de nulla parte, neque ullo et 3 Tempore inane potest Vacnum subsistere rei j Quin sua quod natura petit, concedere pergat. Omma quapropter debent per inane quietum iEque pon letabus non aequis concita ferri. Haud igitur poterunt Levioribus incidere unquam ΣήOEx supero Graviora, neque litus gignere per se, Qui varient motus, per quos Natura genat res. Quare etiam atque etiam paulum clinare necesse 'st 0rpora, nec plus quam minimum: ne fingere motus Obliquos videamur, id res vera refutet. 2 sueamque hoc in promtu manifestumque es le videmus:

Pondera, quantum in se 'st, non posse obliqua meare, Ex supero cum praecipitant, quod cernere postis. Sed nihil omnino recta regione viai Declinare, quis est, qui possit cernere, sese 8 2so

Denique si semper motus connectitur omnis Et vetere exoritur semper novus ordine certo,

ec Declinando faciunt primordia motus principium quoddam, quod Fati foedera rumpat, Ex infinito ne causam causa sequatur: et sLibera per terras unde haec animantibus exstat,

Unde est haec inquam fatis avolsa Voluntas, per quam progredimur, quo ducit quemque voluptast

Declinamus item motuS, nec tempore certo,

Nec regione loci certa, sed ubi ipsa tulit Mens. 26 o am dubio procul his rebus sua cuique Voluntas princip im dat: hinc motus per membra rigantUr. Nonne vides etiam, patefactis tempore puncto

93쪽

Carcetabus, non posse tamen prorumpere Equorum Vim cupidam tam de stibito , quam Mens avet ipsa Θ 26 Omnis enim totum per Corpus materiai Copia conquiri debet, concita per artus Omne is, ut studium Mentis connexa sequat str: Ut videas initium motus a Corde creari,

Ex Animique voluntate id procedere primum : , Inde dari porro per totum Corpus arilis. Nec simile 'st, ut cum impulsi procedimus ictu

Viribus alterius magnis, magnoque coactii: Nam tum materiam totius Corporis omnem

perspicuu 'st nobis invitis ire, rapique , a T

Donicum eam refraenavit per membra Voluntas. Jam ne vides igitur, quamquam Vis extera multos

fellit & invitos cogit procedere saepe , praecipite isque rapit, tamen esse in pectore nostro Quiddam, quod contra pugnare, obstareque ponit; 28 Cujus ad arbitrium quoque copia materiai Cogitur interdum flecti per membra, per artuS, Et projecta refrae natur, retroque residit ZQuare in Seminibus quoque idem fateare necesse 'st Esse aliam praeter plagas A pondera caiisam 28sMotibus, unde haec est nobis innata potestas: De Nihilo quoniam fieri Nil posse videmus. Pondus enim prohibet, ne plagis omnia fiant, Externa litas vi: sed ne Mens ipsa necessum intestinum habeat cunctis in rebus agendis; rq o Et devicta quasi cogatur ferre, patique :Id facit exiguum CLINAMEN Principiorum Nec regione loci certa, nec tempore certo

Nec stipata magis fuit unquam Materi i. D 3

94쪽

T. LUCRETII

opia, nec porro majoribus intervallis. et 'sNam neque ad aligescit quidquam, neque deperit inde. Juapropter quo nunc in motu principiorum orpora sunt, in eodem anteacta aetate fuere, Et posthac semper simili ratione ferentur: Et quae consueriint gigni, gignentur eadem 3 oo Conditione; A etaint crescent, inque valebunt, Quantum cuique datum 'st per foedera Νatii rati, Nec rerum Summam commutare ulla potest vis. Nam ne lite quo possit genus ullum Materiai Effugere ex omni, quidquam 'st, neque riti lus, in omne 3 os Unde coorta queat nova vis irrumpere , & Omnem

Naturam rerum mutare , & vertere motus.

Illud in his rebus non est mirabile, quare, omnia cum rerum primordia sint in motu, SUMMA tamen summa videatur stare quiete, 3 io praeter litam si quid proprio dat corpore motus. Omnis enim longe nostris ab sensibus infra ΡRIMORUΜ natura jacet: quapropter ubi illa Cernere jam nequeas, motus quoque surpere debent: Ρraesertim cum, quae possimus cernere, celent 3 I FSaepe tamen motus, spatio diducta locorum. Nam is pe in colli tondentes pabula laeta Lanigerae reptant pecudes, quo quam de Vocantes Invitant herbae gemmantes rore recenti: Et satiati signi ludunt, blandeque coniscant: 3 2o Omnia quae nobis longe consula videntur, Et veluti in viridi candor consistere colli. Ρraeterea magnae Legiones cum loca chirsu Camporum complent, belli simulacra cientes; Et circumvolitant equites, mediosque repente 3 a S

95쪽

LIBER SECUNDUS.

Tramittunt valido qitatientes impete campos: Fulgur ibi ad Ccelum se tollit, totaque circum Fre renidescit Tellus, subterque virum vi Fescitur pedibus sonitus, clamoreque Montes Icti rejectant voces ad Sidera mundi: Et tamen est quidam locus altis montibus, unde Stare videtur, & in campis consistere Fulgur. Nunc age jam deinceps cunctarum exordia rerum,

Qualia sint, & quam longe distantia formis,

percipe, multigenis quam sint variata FIGURIs: Non quod multa parum simili stat praedita forma, Sed quia non volgo paria omnibus omnia constant. Nec mirum : nam cum si eorum Copia tanta, Ut neque finis, uti docui, neque Summa sit ulla: Debent nimirum non omnibus omnia prorsum

Esse pari filo similique assecta Figura.

praeterea genus Humanum, mutaeque natantes

Squamigerum pecudes, Sc laeta Armenta, Feraeque, Et variae V0lucres, laetantia quae loca aquarum Concelebrant circum ripas, fonteisque, lacusque; si quae pervolgant nemora avia pervolitantes: Horum unum quodvis generatim sumere perge: Invenies tamen inter se distare Figuris. Nec ratione alia proles cognoscere Matrem, Nec Mater posset prolem: quod posse videmus, Nec minus atque homines inter se nota cluere. Nam saepe ante Deum vitulus delubra decora Turicremas propter mactatus concidit aras, Sanguinis exspirans calidum de pectore sumen: At Mater, viri deis saltus orbata peragrans,

96쪽

Omnia con vllcns oculis loca, si queat usquam Conspicere amissum Foetum ; complet ille querelis ibi undiferum nemus adsistens; & crebra revisit Ad stabulum desiderio perfixa Juvenci: Nec tenerae salices, atque herbae rore VlgenteS, Fluminaque ulla queunt, summis labentia ripis, Oblectare animum , subitamque avertere citram: Nec vitulorum aliae species per pabula laeta Derivare queunt alio , curaque levare: Usque adeo quiddam proprium notumque re Pirit. Praeterea teneri tremulis cum vocibus blaedi Cornigeras norunt Matres, Agnique petulci Balantum pecudes: ita , quod natura reposcit,lid sua quisque fere decurrunt ubera lactis. postremo quodvis Frumentum non tamen Omne Quodque suo in genere inter se si inite esse videbis Quin intercurrat quaedam distantia formis, Concharumque genus parili ratione videmus Pingere telluris gremnim , qua mollibus undis Litoris incurvi hi hulam pavit AEquor arenam. Quare etiam atque etiam simili ratione nec se 'st, Natura quoniam constant, neque facta manu si in t Unius ad certam formam primordia rerum , Dissimili inter se qEaedam volitare Figura. perfacile 'st jam animi ratione exsolvere nobis, Quare Fulmineus multo penetralior ignis, Quam noster filiat e Taedis terrestribtis ortus. Dicere enim possis, coelestem FULΜINIs ignem Subtilem magis e parvis constare figuris :Atque ideo transire foramina, quae nequit ignis Noster hic, e Lignis ortus, Taeda de Crea US.

97쪽

LIBER SECUNDUS.

praeterea Llimeli per cornu transit: at imber

Respuitur. Quare Nisi huminis illa minora Corpora sunt, quam de quibus est liquor almus Aquarum: 3 9o Et quamvis subito per colum V1 na videmus perfluere , at contra tardum cunctati ir olivum :Aut quia nimirum majoribus est Elementis , Aut magis hamatis inter se , perque plicatis. Atque ideo fit, uti non tam deducta repente 3 93 Inter se possint primordia singula quaeque Singula per cuj iisque foramina permanare. Huc accedit, uti Mellis Lactisque liquores

Jucundo selisu linguae tractentur in ore ;sit contra taetra Absinthi natura, ferique inoo Centauri foedo pertorquent ora sapore :Ut facile agnoscas, e laevibus atque rotundis Esse ea, quae sensus jucunde tangere possunt: At contra , quae amara atque aspera cunque videntur, Haec magis hamatis inter se nexa teneri; ηOSProptereaque solere vias rescindere nostris Sensibus, introituque suo perrumpere corpUS.

Omnia postremo sona sensibus Mala tactu Dissimili inter se pugnant perfecta Figura:

Ne tu forte putes Serrae stridentis acerbum AIO Horrorem constare elementis Levibus ae ille ,

Ac Musaea mele , per chordas organici quae Mobilibus digitis expergefacta figurant: Neu simili penetrare putes primordia forma

In nare is hominum , cum taetra Cadavera torrent, IS

Et cum Scena croco Cilici perfusa recens eli Araque panchaeos exhalat propter odores:

98쪽

Neve bonos rerum simili constare Colores Semine constituas, oculos qui pascere postulit Et qui compungunt aciem , lacrimareque cogunt: Aut foeda 1 pecie taetri, turpeique videntur. Omnis enim sensus quae mulcet causa , juvatque, Haud si ne principiali aliquo laevore creata 'st: At contra , quaecunque molesta , atque aspera constat, Non aliquo sine Materiae squalore reperta 'st. Sunt etiam, quae jam nec Laevia jure putantur Esse , neque omnino flexis mucronibus Unca :Sed magis singillulis paulum prostantibus , & quae Titillare magis sensus , quam Lardere possitnt: Faecula jam quo de genere 'si, inuior ille sapores. Denique jam calidos igneis, gelidamque pruinam,

Dissimili desitata modo compungere sensus Corporis, indicio nobis est Tactus uterque. TACTUs enim , Tatius proh Divii in numina sanital )Corporis est sensus vel cum res Extera sese Insinuat, vel cum laedit, lilae in corpore nata 'st , Aut juvat egrediens genitaleis per Veneris res: Aut ex offensu cum turbant Corpore in ipso Semina, confundi inique inter se concita sensum: Ut si forte manu quamvis jam Corporis i pie Tute tibi partem ferias, aeque experiare. Quapropter longe formas distare necesse 'st principiis, varios quae possint edere sensus. Denique, quae nobis Durata ac Spissa videntur, Haec magis hamatis inter sese esse necesse 'si,

Et quasi ramosis alte compacta teneri.

In quo jam genere in primis Adamantina saxa

prima acie c0nstant, imis conteminere sueta ,

99쪽

Et validi Silices ac duri robora Ferri, Araque , quae claustris rellantia vociferantur. 4 ollia autem debent ex Laevibus atque Rotundis Esse magis, fluido liue corpore Liquida constant. Nec retinentur enim inter se glomeramina qllaeque , Et procursus item in proclive volubilis exstat. Omnia postremo , quae puncto tempore cernis 4 Diffugere , ut Fumum, Nebulas, Flammasque neces. 'si , Si minus omni bii' sunt e Laevibus atque Rotundis, At non esse tamen perplexis endupedita, pungere uti possint corpus, pente rareque saxa Nec tamen haerere inter se, quod illis lite videmus 46o Sentibus ese datum : facile ut cognoscere possis,

Non e perplexis, sed sicutis esse Elementis. Sed quod Amara vides eadem , quae s uvida constant, Sudor uti Maris est, minime id mirabile habendum Nam quod fluvidum est, e Laevibus atque Rotundis Est: at Laevibus atque Rotundis mista doloris Corpora; nec tamen haec retineri flamata necesse ' Scilicet esse globosa , tamen cum Squalida constent, Provolvi simul ut possint, & laedere sensus. Et quo mista putes magis aspera laevibus esse principiis, unde 'st Νeptuni corpus acerbum :Est ibito secernundi, seorsumque videndi. Humor dulcit, ubi per terras crebrius idem Bercolatur, ut i a foveam suat, ac mansuescat. Linquit enim supra taetri primordia viri Aspera , quo magis in terris haerescere postliat. Quod quoniam docui, pergam connectere rem, quae Ex hoc apta fidem ducit: primordia rerum

Finita variare FIGURARUM ratione.

100쪽

uit , d si non ita sit, rursum jam Semina quaedam Esse infinito debebunt corporis auctit. Nam ille in eadem una cujusculus brevitate Corporis, inter se multum variare Figurae Non pos uni. Fac enim, minimis e partibus esse Corpora prima tribus, vel paulo pluribus auge Nempe ubi eas parteis unius Corporis omne is, Summa atque ima locans, transmutans dextera laevis omnimodis expertus eris quam quisque det ordo Formai speciem totius Corporis ejus: Quod superest . si sorte voles variare figuras Addendi ina parte Is alia, erit: inde te litetur Ad mili ratione . alias ut postillet ordo , Si tu sorte voles etiam variare figuras. Ergo formas novitatem corporis augmen Subsequitur: quare non est ut credere possis, Lisse infinitis distantia semina formis, Ne quaedam cogas immani maximitates . : stipi a quod jam docui, non posse probari Jam tibi Barbaricae velles, Meliboeaque fulgens

purpura Thessalico concharum tincta colore, &Aurea pavonum ridenti imbuta lepore Saecla, novo rerum superata colore jacerent: Et contemnis odor Myrrhae, Mellisque sapores, Et Cycnea mele , phoebaeaque daedala chordis Carmina, consimili ratione oppressa silerent. Namque aliis aliud praestantius exoreretUr. Cedere item retro possent in deteriores Onassia sic parteis, ut diximus in meliores: Namque aliis aliud retro quoque taetrius e set

SEARCH

MENU NAVIGATION