Jacobi Stellini C. R. S. in gymnasio Patavino ethicae professoris De ortu & progressu morum, atque opinionum ad mores pertinentium specimen

141쪽

a natura ipsa , alias opinione, quae naturae consormis, & a natura aliena esse potest; atque ob id naturales esse quasdam, ac necessarias; naturales multas , at non necessarias; plerasque vero neque necessarias , neque naturales; primo cupiditates omnes inanes eradicandas esse duxit; deinde circumcidi iussit eas etiam , quae non indigentiae succurrunt, sed varietatem voluptatum faciunt, nimirum, ne perturbata, curisque plena degenda vita sit. Zeno igitur, & Epicurus diversis exoris solventes , eodem recidunt , ut sapientem indigere quam paucissimis arbitrentur , & una quasi tantisper

itinere facto diducuntur, alter ut omnem provocet audax fortunae vim, & cum ea pedem conferat robore animi, sapientiaque fictus ; alter ut eandem

cautus subterfugiat , incursusque declinet , ne sit ei cum labore aliquo molesto pugnandum; uterque metu omni liberati; quod ille universi naturam, qua involutus est, ultro sibi sequemdam existimeti hic autem sollicitus de se uno, nihil eam ad se pertinere p.ret , a qua sit omnino disjunctus. XIX.

142쪽

XIX. Atque ad haec summa capita revocari possunt, qnae de vita instituenda a philosophis invecta sunt. Vel enim extulerunt ad superna hominem y vel ad humana devocarunt a suaque praecepta direxerunt in primis utrique ad vitam aut socialem, aut solitariam Si quidem alii sapientem suum evehere

contenderunt ad earum formarum cO

templationem , quae sempiternae sunt, &cum singulae complectantur universa quae sunt generis ejusdem, harum ope mentes inter se consociare studuerunt avectas a sensibili ad mundum intelligibilem, quem Omnes aeque participare possunt alii cives informarunt ad res gerendas , & excolenda officia ea , quibus mutuo sibi prodessent ad omnes vitae commoditates : alii cum se quisque mundi partem ipsam per se perfectam arbitrarentur , se se maxime dimovebant ab aliis , & vincula omnia dissolvebant, quibus ad vitae civilis communitatem allicimur , ne quid a comstantia, quam sibi finxerant, abscedere cogerentur , si conjuncti cum iis eusint , qui motibus variis agitari s lent . Nam sapiens qui sit inter ip-

143쪽

CXXXI

sos nullius miseretur , parcit nulli , caeterosque omnes amentes esse , servos, fugitivos putat: alii demum consulere sibi quemque debere statuerunt, neque se negotiis aliorum adjungere , ne quid inde molestiae sibi arcessat , aut detrahat voluptatis , si forte digitum unum discedat ex hortulis suis , aut ex his caput proferat. OmneS autem Virtutem esse necessariam existimarunt vel ad purgandum animum , ut liberius , expeditiusque contemplationi vacet ; vel ad efficiendum eundem rebus agendis aptum; vel ad eam firmitatem adipiscendam, ut , si fractus i labatur orbis , aut in tauro Phalaridis ustuletur , sapiens tamen quietus sit , ac securus : alii tandem ad acquirendam animi tranquillitatem , ac Voluptatem liquidiorem . Verum dum Philos phi magis quam par sit , extollunt homines, aut obdurant, aut enerVant, ineptos eos reddunt ad civi lcs usus ;ac dum sive reluctantes protrudunt in invia , sive proniores per deVexa prinpellunt, labefactant utrosque, & avem tunt ab iis , quae felicitatis humanae fundamenta natura jecit.

144쪽

XX. Quae cum omnia fluxerint ex opinionibus iis de natura rerum , ad quas erant sorte delati vel affectione animi cuique propria, vel analogia incerta quapiam, & obscura; factum est, ut rationem distorserint , aut infuscarint illi in primis , qui rationi perficiendae operam navasse maximam videbantur. Nam fere qui valet ingenio plurimum, eoque sine intermissione utitur , dum fastidit , quae in promptu sunt, ac rimatur abdita , circumseptus tenebris iis , in quibus haec demersa latent, imagincs ipse sibi rerum vanas

adornat, easque arbitratu suo colorat,& comit; ac somniantium more, cum

nunquam species hasce cum rebus ipsis conferat , ei ne subolet quidem nebulam esse , quam Junonem credit . Ac si forte mens aliquando experrecta sit,lὸ que ad res i psas rcferat , ait nuata jam speculationibus vanis, ea sustinere non potest, quorum ut impresso quasirccipi possit , substratu quodammodo solidiore quodam opus est . Quare, quod ponderosius est, per attenuatae , futilisque mentis quasi rimas ciabitur, effluitque ; quod est levi s , expansumque

145쪽

que latius detinetur ipsa levitate sua. Frustra igitur vitae leges a natura praescriptas, ac ratione sana quaereret quisipiam ex sententiis philosophorum; cum saepe rationi sincerae , ac purae non magis infesti vulgi mores temerarii fuerint , quam industria doctorum quorumdam; ut non iniuria Seneca philin DEAE. sophiam non in remedium animi , sed nef. l. in exercitationem inventam ingenii , 7 ς multisque periculi causam fuisse con- Ep. questus sit. IOI

APUD SIMONEM OCCHI MDCCXL.

146쪽

P. S. D. Nunc. intelligentie p. 6. quodan p. 7. e ibid. comitus p. V excitat

p. VIII. qui dqud p. IX. senti p. XIV. qui p. XVI. comprimas rp. XIX. praedat p. XXV. At p. XXXVIII. pene p. LII. Dialog. p. LXIV. promoveri

comius excitant

quidque

sentit quae comprimat praedae

pone Diog. permoveri