Tabulae lodoicææ seu Vniuersa eclipseon doctrina tabulis, præceptis ac demonstrationibus explicata. Adiectus est calculus, aliquot eclipseon solis & lunæ, quæ proximé per totam Europam videbuntur. Authore p. Iacobo de Billy Compendiensi, Societatis I

발행: 1656년

분량: 234페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

101쪽

Tabularum Lodoicaearum,

motum annorum 8 plenorum, qui est o Ir D 3 deinde in Tabula ilici accipies in mensibus anni com-

April.

ger circulus , toties is abiicitur quam ex signis subtrahes addendo ipsis c signis integrum circulum, Ut fieri solet in subtractio ne astronomica quando aliter non potest fieri subtractio de residuum c 1 18 1ue' coniicies in tabulam hoc modo de PQ 8 iue' subtrahes numer proxI-mc minorem qui est e regione dierum is in Tabula vkad columnam distantiae, nempe et si o notabis dies plenos is Deinde ex huius subtractionis residuo, ας tolles rursus numerum proxime misnorem e regione horarum 4 in Tabula, ad colum-uam distantiae, videlicet si adnotatis horis , similiter coniicies residuum inueniesque 3, de subtractis L de x i , residuo si deprehendes competere temporis, quare colliges omne tem pus inuentum dierum plenorum is cum horis 4 48 374wconcludes plenilunium medium contigisse Pariliis, anno i 649, Mai iue, elapso , in veteri alendario hor. 4 3 3 die is currentis, seu in nouo Kalendarici

102쪽

Pars siecunda. 9hor post mediam noctem 8 diei a. mensis

vlais anni I 6 9.

QUAE STIO IV. uomodo cognoscatur an Plenilunium sit

eclipticum necne. Ss Esto illud certissime cognosci per latitudinem veram lunae comparatam ad semidiametros lunae, umbrae: nam si latitudo sit minor summa semidia metrorum lunae, umbrae, futura est eclipsis sin vero maior fuerit, plenilunium non erit eclipticum sed quoniam horum cognitio pendet ex sequentibus , accipe interim breuel f cile praeceptum. Ad inuentum medi pleniluni tempus collige ex quinque prioribus tabulis medios latitudinis motus, ad extremam columnam collocatos, si enim summa ex illis motibus conflata non distet a nodo pluribus quam gradibus ii a , indicabit eclipsim futuram vero magis distet, coniicies nullam fore haec ex Ptole

maeo.

Exempli causa, quoniam inuentum est tempus medij pleniluni anno a 6 9 Mai i pleno hor. 4 8 37 . quaei es ad hoc tempus, medim latitudinis motus, tum

103쪽

tonnabularum Lodoicaearum, ad epocham , tum ad annos collectos Lexpansos nec non ad menses, dies,

licet in hoc schemate ho rum motuum summa si 11 distat tantum a nodo descendente grad. IAT ac proinde minus distat quam grad. si1 . hinc coniicies hoc plenilunium sere eclipticum.

Quaeres quid facto stopus quando planilunium inuentum non est ecliptia

cum, ut inueniatur plenilunium clipticum quod immediate pol euenturum est. Respondeo prius haben Eos motus latitudinis ad unum , duos tres, quatuor, quinque, sex, aut septem menses synodicos lunae, hos autem vides in tabella sequente, cum tempore, quod

ipsis respondet.

Dies horae nuta contenta in septem mensibus lynodicis. Mentes synodici Medis minus latitudinis ad . menses synodicis. Dies

Hora Minis Signa Grad. Minoia

. 441 ID 'o

Vnde

104쪽

Pars secunda. Si

Vnde si in plenilunio non ecliptico, habeas etiam motum latitudinis medium , facit iudicabis quot desint menses synodici ad Syzygiam proximam eclipticam, ex limitibus assignatis, initio huius quaellionis. Vt si

inuentum fuerit medium plenilunium anno 16 9 August. 22. hor. t ora' ,4 ad hoc tempus collectus sit medius latitudinis motus o 3 agnosces ex limitibus eclipticis, plenilunium istud non fore eclipticum, siquidem motus ille distat ab utroque nodo plus quam grad. 3 ad Huic igitur morulis o i 3'adde motum latitudinis duorum mensium ex tabula praesente . a.o,d fiet summa gn ii a 33 quae cum distet a nodo plus quam grad. is r , nondum plenilunium, quod sequetur pol duos menses synodicos in mense Octobri erit eclipticum, quare uerit ultimo motui latitudinis confecto I i 33 addes motum unius. mensis o ,α fit aggregatum 2 3 , quod cum non distet a nodo gradibus is ix concludes a plenilunio Aug. a. a. hor. ' interiacere tres menses synodicos ad proxime futuram Syzygiam eclipticam. quapropter si Aug. 2α. hor. i' addideris dies tri bus mensibus competentes cum horis, scrupulis, quae sunt in prima columna figura praesentis, nempe Di Ix, deprehendes primum plenilunium eclipticum post mensem Augustum anni ic 'iore Nouemb. 9 9 3 . Sic procedetur circa quodcumque plenilunium non eclipticum, ut inueniatur aliud, in quo eclipsis sutura sit.

105쪽

ad epocham , tum ad annos collectos te expansos nec non ad menses, dies, horas, & scrupula At videre licet in hoc schemate ho rum motuum summa s18 1 ue distat tantum a nodo descendente grad. x67 ac proinde minus distat quam grad. Iir . hinc coniicies hoc plenilunium fore eclipticum.

Quaeres quid facto sit opus quando plenilunium inuentum non est eclipti-

cum ut inueniatur plenilunium clipticum quod immediate post euenturum est. Respondeo prius haben Eos motus latitudinis ad unum , duos, tres, quatuor, quinque, sex, aut septem menses synodicos lunae, hos autem vides in tabella sequente, cum tempore, quod

ipsis respondet.

Dies horaei minuta content i Mentes medit minus latitudinis in septem mensibus synodicis synodici l ad I menses synodicis. Dies

IID 'o

Vnde

Summa

106쪽

Pars secunda. Si

Vnde si in plenilunio non e liptico, habeas etiam motum latitudinis medium , facile iudicabis quot desint menses synodici ad Syzygiam pro rimam eclipticam, ex limitibus assignatis, initio huius quaestionis. Vt si

inuentum fuerit medium plenilunium anno I 6 9 August. 22. hor. λ' ' ,4 ad hoc tempus collectus sit medius latitudinis motus o 3 agnosces ex limitiabus eclipticis, plenilunium istud non fore eclipticum, siquidem motus ille di ita ab utroque nodo plus quam grad. 3 r. . Huic igitur motui adde motum latitudinis duorum mensium ex tabula praesente Σ Σά, de fiet summa gn ii i 33 , quae cum distet a nodo plus quam grad. is r , nondum plenilunium, quod sequetur post duos menses synodicos in mense Octobri erit eclipticum, quare uerum ultimo motui latitudinis confecto I i 33 addes motum niux mensis o . ωst aggregatum o r. 3 , quod cuni non distet a nodo gradibus is ix , concludes a plenilunio Aug. Σα. hor. ' 'ci' interiacere tres menses

synodicos ad proxime futuram Syzygiam eclipticam. quapropter si Aug. 22. hor. i' o 39 addideris dies tri bus mensibus competentes cum horis, scrupulis, quae sunt in prima columna figura praesentis, nempe Di Ix , deprehendes primum plenilunium eclipticum post mensem Augustum annicis ' sore Nouemb. 9 9 3 . Sic procedetur circa quodcumque plenilunium non eclipticum, ut inueniatur aliud, in quo eclipsis futu-

.ra sit.

107쪽

si Tabularum Lodoicaam QVAESTIO V.

Quomodo ad tempus Pleniluni medi inueniantur prosi phareses Solis ac Luna.

VARI NU . sunt prius ad illud tempus anomaliae solis, lunae: lim petanoma liam solarem, excerpenda et ex Tabula x. prosthaphaeresis diis, adhibita Si opus est parte proportionali, similiterque excerpi debet ex Tabula, prosthaphaeresis lunae. Verbi gratia ad annum 164st, at is plenum invetere Kalendario cum horis , anomalia solis estsign. I 17 3r. 43' Besanomalia lunae cois 41 has

inuenies eode plane modo, quo inuentus est motus

latitudinis in Quaestione praecedentio per hanc solisanomaliam, ingredieris Tabulam x. quaeres sign. io , quae quoniam sunt in calce' res ad latus dextrum astendendo gradus, , in communi proselide signi de gradus.inuenies prosthaphaeresim grad. sed quia supersunt 3 33 , quaeres per illa, partem proportionalem hoc modo differentia prosthaphaereseos inuentae superioris i 3 4 est se ioc, quare si fiat vesco quibus differunt gradus 27 4. 8 ad iocrit1 33 addo 1 ad 3 quae in anomalia conti nentur, quia scrupula secunda superant o ad aliud,

108쪽

Pars secunda. 8;

inuenio a quae sublata de prosthaphaeresi inuenta quia prosthaphaereses illae decrescunt ascenadendo relinquunt veram prosthaphaeresim solis i uec . quia cum signo io, scribitur Adde, prosthaphaeresis illa erit adiectiva. Non aliter per anomaliam lunae G 16 ingredieris Tabulam x, quaere signum is, quod quia est in calce tabuli, iterum perquire gradus 2 ad latus

dextrum astendendo, te incommuni concursu deprehendes prosthaphaeresim 1 4 33 sed quia supersuntue negligentur scrupula secunda quia non superant cir ideo inquirenda erit pars proportionalis,ut mox factum est, nam si co differentia gradu ας dant ue' seu g ue dabunt a. quae addita prosthaphaetesi inuentae 1 33 , quia prosthaphaereses crescunt ascendendi exhibent rui rim' pro vera prosthaphaeresilunae, quae rursus erit adiectiva ob causam supradictam, quia cum signo es, scribitur Adde

cuomodo inueniatur vena Solis ratina disiantia cum tempore prosthapharetico.

I prosthaphaereses inuentae sint eiusdem condiationis, minor subtrahitur a maiore si autem sint conditionis diuersae, inuicem adduntur, de habetur era distantiae lunae a sole. Ut quoniam in no

109쪽

8 Tabularum Lodoicaearum

stio exemplo ambae prosthaphaereses sunt conditionis adiectium, minorem tolles de malo te &residuum erit vera lunae a sole distantia.

hie per solem intellige locum oppositum soli. Quod vero spochat tempus prost haphe elicum quod aliusnihil est quam tempus illud quod prosthaphe eseon ammae vel differentiae respondet illud assie queris coniiciendo in Tabulam, sub titulo distantiae, veram lunae a sole distantiam : quomodo autem fiat ista coniectio,

iam supra docuimus in Quaest. Hi huius Partis. Ut quia vera lunae a sole distantia inuenta est x, haec coniecta in tabulam, dat horas a. 19 tale est prosthaphaereticum tempus pleniluni nostri, cuius temporis

conditionem sic perquires.

Considera virum lunair cedat solem seu locum soli oppositum, necne quod quidem hac ratione cognosces si prosthaphaereses sint diuersae conditionis, illud sidus prccedit, cuius prosthapEt resis est ablativa si vero sint conditionis eiusdem, illud praecedit cuius pro 'sthaphaeresis adiectura minor est, aut ablativa maior. Quod si luna praecedit solem, tempus prosthaphaereticus est adiectivum, debetque addi tempori mediae Syzygii si contra, luna sequitur solem seu locum soli oppositum tempus illud subtractivum erit,debebitque subtrahi a tempore medi plenilunii, ut habeatur verum. Quoniam igitur in nostro plenilunio utraq; pro-sthaphae te sis est adiectiva, irosthaphaeresis solis minor est prosthaphaeresi lunae, luna sequitur solem, ergo

110쪽

Pars secunda tue

tempus prosthaphaereticum ' subtracti utini e rit tollique debebit a tempore edi pleniluni g

3 ', residuum hor. α α erit tempus veri pleniluni minus exactum.

QVAESTIO VII.

suomodo tempus vera Plenilunij exactius

conficiatur. A ra in Tabula v. motu anomaliae solisi lunae, tempori prosthaphaeretico resipondentes illos motus adde aut detrahe anomaliis supra inuentis in Quaest .v, prout tempus prosthaphaereticum est adiectivum aut subtractivum. Ec habebis anomalia castigatas, per quas prosthaphae reses solisi lunae excerpes in Tabula Ix aut x. ut iam dictum est harum prosthaphaereseon summa vel differentia, erit vera lunae, loci oppositi soli distantia, quae in Tabulam, coniecta, exhibebit exactius tempus prosthaphaereticum, adiectivum aut subtractivum. prout diximus in Quaest praecedenti. Vt in nostro plenilunio tempus prosthaphaereticum iam inuentum fuit hor. 1. 19 49 cui anomalia solis respondet ' ue , clunae icis hos motus si detrahas i quia tempus prosthaphaereticum fuit subtra

SEARCH

MENU NAVIGATION