장음표시 사용
121쪽
Pars secunda. dimidiam moram 8 33 tempore physico
habebitur initium morae hor. r. 9 3 addendo eamdem moram dimidiam tempori physici, fit finia morae hor. 3. 46 29 . ut vides in laterculo praesente.
Atque haec de Eclipsi lunae , nunc ad solis eclipsim
122쪽
94 Tabularum Lodoicaearum, QUAESTIO XIII. suomodo per iaculum inueniatur EAipsis Solis.
VAERENDv M primo erit novilunium medium, sivirum sit eclipticum indagandum, 2 inuenienda est vera siderum distantia, cper prosthaphaereses iteratas, tempus nouiluni veri exquisitissimum. 3 ad hoc tempus quaeri debet verus solis locus a vero aequinoctio inde tem pus physicum Eclipseos 4 ex dato vero solis loco, sectio meridiana inuenienda. ' exinde indagari debet altitudo solis Sesangulus parallacticus latitudinis. 6 per altitudinem solis excerpendae sunt parallaxes solis, lunae ex Tabula xvi tum etiam parallaxes lunae longitudinis, latitudinis tempus apparens noviluni
conficiendum est per motum horarium lunae verum. 8 iterum tempus apparens novilunij eonficietur exactius per motum horarium lunae visum. 9 ex semia
diametris solis clunae digiti ecliptici inferentur. io
verum incidentiae me mersionis tempus perquiretur. ii apparens tempus incidentiae, emersionis contaciendum in tandem initium ranis eclipseos solaris tempore vero lapparente debet definiri. Verum
haec omnia sigillatim explicanda sunt.
123쪽
Pars secunda. IEs O XIV. cuomodo reperiatur novilunium medium.
Eias inovilunium tunc fieri dicitur, cum lineae mediorum motuum solis, lunae pertingunt ad idem zodiaci punctum . Tempus autem quo id singulis mensibus contingit, sic cognoscetur. Ad datum anni mensem collige per tres priotes tabulas mediam lunae a sole distantianam si summa sit signorum i praecise , continget nouitu nium media nocte ante Kalendas dati mensis. Si vero summa consecta ex motibus distantiae sit inaequalis L fignis . illam ab his subtrahe wresiduum coniice in Tabulam vi, respondentesque dies, horae, ac strupula dabunt medii novilunii tempus. Exempli causa, si quςras momentum novilunii medii, quod contigit Parisiis anno G14 mense Augusto. inuestigabis mediam lunae distantiam ad annum sorineuntem ex Tabula I, qui est a. 13 3 14', tum ad annos o est autem ille a. 49 34 4 deinde ad annos i 3 plenos, estque ex Tabula II. o rc d nique ad mesem Iulium communem completum nempe Eo , horum motuum summa est 1 6 33
quae sublata de signis ci ci co , dat pro residuo s
124쪽
αι 18 , quod coniectum in Tabulam iv exhibet diem i cum horis 2 ergo Parisiis medium novilunium contigit anno 61 post mensis Aug. diem I, & horas, ue diei secundae , iuxta vetus alendarium, seu stylo nouo August. Ἀ.currente hor. post mediam noctem Coniicies vero inuentum novilunium esse clipticum, si medius latitudinis motus ad tempus illud, non distet a nodo maias quam grad. a. o i versus boream aut grad. ii i versus austrum. Si quia ad tempus noviluni inuenti, medius latitudinis motus 1 6 fodistat tantum a nodo grad. x es, coniicies illud novilunium eclipticum esse. Quod si medius latitudinis motus ad tempus nouiluni iuuenti, non consisteret intra illos limites, ex eo
nihilominus, inuenires novilunium eclipticum addendo motus unius aut aliquot mensium prout explicatum est in Quest. iv. huius Partis, dum de plenilunio egimus.
cuomodo inueniatur queri noviluni, tempus. T Z T simili omnino ratione peragetur, ac in ple- Tu Mnilunio , quare consulenda runt praecepta quae utradidimus a Quaest v ad Quaest via mea in
Sic ad tempus quilunii medii quod contigit anno
125쪽
Par ecunda. post Auguli diem i ablolutum cum horis 11 ue in
meridiano Parisiensi, iuxta Kalendarium vetus,ano mali solis erat o anomalia lunae. ii ue
si . ergo prosthaphaeresis biis fuit iis a. Σ Subtr de prosthaphaeresis lunae ue Adiect Hatum igitur
prosthaph eseon summa 6 9 36 erit vera distantia solis ac lunae .proinde summa haec coniecta in Tabulam , dabit tempus prosthaphaereticum hor. r. 7 3 Et quoniam luna sequitur solem , tempus illud subtractivum est, debetque tolli a tempore me di nouilunij hor. r. r. 9 ct 4 habetur novilunium verum hor.
Ad quod tempus a nomalia colis coaequata est fgn. 1 a. o et i manomalia lunae 8 4 9 43 . ergo pro-sthaph resis solis fuit i Σ3 36 Subtr. &lunae 33 8 Adiect harum summa conuersa in tempus datior ii et i 8', pro tempore prosthaph et ico sub tractivo, quare si illud subtrahas a tempore noviluni j medi hor. r. r. ' 33', fiet exactius noviluni veri tena pus hor. post mediam noctem io 7 7 . Non aliter poteris capere momentum exacti alimum novilunii veri, redintegrando praedictas operationes, easque limitando ad postremum tempus prosthaphaereticum, inuenies novilunium verum anno I 6s4 Augoia currente, iuxta Kalendarium nouum hor. io 26 sq.
Ut vero illud tempus examines, cape ad illud mediam lunae sole distantiam, .medium solis locum, horum summa erit media lunae distantia ab quinoctio,
126쪽
quare, si huic applices lunae prosthaphaeresim, set vera distantia seu verus locus lunae ab aequinocti, inde tolle verum solis locum, restabitque vera lunae a sole distantia, quaeri suerit sign. o, exquisitissimus est calculus sin minus, error per defectum vel per excessum ostendet scrupula adiicienda aut detrahenda tem
hori constituto. Medius solis locus
Qua propter desunt tantum v quibus respondent incolumita distantiae 4 temporis haec igitur si addas ad tempus supra constitutum, fiet exquisitissimum nouiluni veri tempus hor. a 26 32
127쪽
suomodo tempus aequabile conuertatur
in apparens. UAERENDA est primum anomalia S pro-sthaphaeresis aequinoctii, prosthaphaeresim
applicabis ad crum solis locum a medio aequinoctio in fiet verus solis locus a vero quinoctio, per quem ingredieris Tabulam XII, Mexcerpes in communi proselide scrupula temporis , quae iuxta conditionem ibi adnotatam, applicabis exquisitissimo veri novilunii tempori, wset tempus apparens seu physicum. In nostro exemplo a nomalia aequinoctii per Tabulam VII, inuenietur 4 18 per Tabulam VIII prosthaphaeresis aequinoctii erit o i 3 Adiect quam addes vero solis loco a medio aequinoctio sequem in Quaest. praecedenti reperimus '48 & fit verus solis a vero aequinoctio 4 9 cum uo ingressus fiet in Tabulam XII, & inuenietur 6 3o Subtr. igiatur si haec sustuleris ex tempore exquisitissimo novilunii veri hor. io 26 39 , extabit tempus apparens hor.
128쪽
uomodo inueniatur inrefectio Eclipticare meridiani.
I DE quanto interuallo tempus physicum noviluni distet a meridie, desillam
temporis disserentiam conuerte in gra
dusi scrupula motus sumendo is gradus aequatoris pro una hora in gradus, serupula tolle ab ascentione recta veri loci solis, si novilunium meridiem praecedit, adde vero si meridiem sequitur, residuum vel agglegatum erit ascensio recta meridianae sectionis . hanc ascensionem recta coniice in Tabulam XI. ita enim habebis sectionem eclipticae 5 meridiani, quam ali medium caelum, ali punctum culminans , alii sectionem meridianam appellant. Exempli gratia in nostro novilunio tempus physicum mox determinatum est hor. io 2o', ergo distata meridie hor. 39 si',quibus ex Tabula XX. iuxta proportionem assignatam respondent gradus aequatoris 1
.s ue unam si hora una dat gradus is hor. i dabit r. s per regulam auream 3 hoc est fere 1 18 , hic enim sussicit ut scrupulis primis, quaei quia novilunium meridiem praecedit si tollas ab ascensio -
129쪽
Pars secunda Iorne recta veri loci solis, quam in Tabula XI inuenies sign. 44. ingrediendo videlicet in Tabulam praedictam, cum vero solis loco is residuum sign. 3 et ascensio recta mei idianae sectionis, quae in eamdem Tabulam coniecta, exhibet meridianam sectionem 3 ista autem coniectio fit hoc modo si in corpore Tabulae X reperiatur exacte asi ensio recta, signum in fronte, tradus ad latus sinistrum, dabunt rotunde meridianam sectionem absque ullis minutis. Sed quia vix unquam illud contingit, quς runtur in corpore Tabulae , duae ascensiones rectae, inter quas data ascensio sit media , tum fit ut differentia duarum ascensionum assumptarum ad Go minuta, sic differentia datae ascensionis iuperioris duarum assumptarum ad aliud,
Dillud aliud additum signo in fronte existenti, de gradui qui respondet superiori duarum ascensionum asia sumptarum, exhibet meridianam sectionem. Vt quia in nostro exemplo ascensio recta 3 cadit inter ascensiones 3 2 18 4 348 i , capies illarum differentiam cx, tum facies ut 63 ad 6o, ita differentia datae ascensionis dc superioris 3 L 18 ad aliud, desinuenituris quae addita signis Lueo dant meridianam sectionem quaesitam 3 23 3 .
130쪽
Γuomodo reperiatur altitudo Solis,oe angulus parallacticus latitudinis.
VPPONO ' eclipticam esse magnum circulum, unde sequitur illam diuidi bi- fariam ab horizontes, ac proinde semper 'supra horizontem, extare ago gladus ZΟ-ldiaci, ergo datur aliquod punctum istius semicirculi superioris, quod utrinque distat ab horizon te gradibus o tale punctum appellatur ab Astrono mi gradus nonagesimus. Suppono 2 arcum, qui dueitur ex et en illi ad gradum nonagesimum, constanter facere angulum recturri cum ecliptica hoc facile demonstrabitur ex sphaerisis Theodosii Suppono 3 sectione meridiana existente in aliquo sex signorum per quae sol continuo ascendit, gradum nonagesimum esse uersus orientem si vero sectio meridiana fuerit in aliquo sex signorum, per quae sol descendit, gradus nonagesimus erit versus occidentem. Haec clara sunt, tamen author sum tyronibus, ut priusquam opus quod est pro possitum , exequantur, sphaeram materialem coram se habeant,m sectionem meridianam eclipticae submeridiano constituant, diligienterque adnotent situm nonagesimi gradus, de veri blis loci, qui etiam locus i