Georgii Gentii Speculum politicum. Sive amoenum sortis humanæ theatrum. Cum notis illustratum

131쪽

M8 DE Μo'R I Bus REM GI o s. lGramen lacrymis fusis mihi, taceto, dixit: Sodalitiam benemountiae non oblisifici solet, - .Etsi ego quidem non ea sim pulchritudine , ω-

Iore, atque odore s - Nonne sum tamen ex eodem, quo rosa est, horto iEgo sum servus Domini illius munificem ltissimi , ,

- Antiqua issius benevolentia enutritus. Sive ego iam iners, sive artis , i Benevolentiam a Domino spero; - : Quamvis etiam, ' ndu afferam merces , Neque obsequii opes habeam. Ipse enim desperatis servi rebus remedium, novit; tDum nemo mortesium illis mederi pinest. mris est, ut domini, qui mancipiis libertatem Teddunt; '

Senioribus sex 1is) libertatem praestem. io Domine, qui hunc orbem creaturis e. t

Tu quoque huic seni tuo mancipio liberi, i

tem praesta. r . ' , io Sade , templi benevolentiae viam' limgreditor: νο Vir Dei, vium Dei ingreditor. Infelix est ille , qui caput suum doexeris' Ab his foribus ue iatrae fomm inveneis

132쪽

distriptumfuit tumulo ' Sabramἰ Curi Manus liberalis robusto lacerto praestat. iamo restitis it Charemifus, verum in aeter-m Restabit musium illius nomen , .benevolentulliberalitatefamosum. - Divitiarum quinquagesimas dator nam luxuriantes vitis ramos ,

133쪽

HISTORIA.

Exi sicus quidam Africanus inter II

leppenses mercatores considens, infit:

O benevoli & divites Domini, si

apud vos locum haberet aequitas , apud nos temperantia; iam pridem mendicandi mps is

hoc orbe exularet.

O temperantia, tu me divitem redde : Praeter te enim opes sunt nullae. . Patientiae angulus a Locmanno fuit .el

Eulaunque paιientia caret, etiam Sapientiam

nullam habet. . . C

Historia: In AEgypto duo fuere princip1s Enii, alter Sapientiae;divitiarum alter studio intellius; ille sui aevi lumen, hic ἈEgypti primceps evasit: Princeps opibus dives,doctrini su- . perciliolis oculis per contemptum intuitus : linsit: Eoo regnandi saltigium conscendi; tu vero etiamnuiri in prii lina pauperie haeres Respondit alter: O nater, meum est, Creat ris maximi benevolentigna laudibus cumulare; quia haereditatem valuin inveni,id est, Sa-

De Temperansiae Praestantia.

134쪽

C A P u T III. I 2Ipientiam : tu vero Pharaonis dc Hamanis, id est, xegmina AEgypti. Ego illa sum serinica, quam pedibus co

culcant 3 'Non sium apis , cuius aculeo mortales ita miscant.

volentia reddam grates , od scilicet robur mortales lacessens non lhabeo ξHistoria: Quendam audivi religiosum , se tunae angustiis pressum; quI veteres pannos consuebat, suumque animum hoc carmine placabat: Sicco pane eontenti simus , vestituque vi

Onus enim propriae miseriae praestat, exprobrationi mortalium. Quidam illi ait: Quid desides 3 In ista enim

urbe vix quidam est natura benignus, qui universis promiscue beneficia praestat, lumbos enim ad servitium piorum accinxit , . desideriisque animorum promptissimus adeli: quod si egestatis conscius fuerit tuae, piorum bene volentiam demereri, sibi muneris magni loco ducet. Pauper infit: Taeetos Egestate moriρνα- stat, quamnecessitatem ulli exponere. Perinde ne sunt :Lnveteratospannos aestat confvere, & pariem

senam vestitus causa ditibus libellum suppli

Nemprofecto est ae Tartari eruciatus subire .

135쪽

Vieini ope Paradisi m irreptiere. Historia: Quidam Regum Persarum exquisitissimunt Mustaphae , pax sit super ipso , ministerio milit meaicum , qui transacto aliquot 'annorum in Arabia spatio , nemine operam suam implorante, medicamentaque quaere te , quodam die vatum adiit dominima , qu renset Μe certe huc medicandi causa miserunt fprimores , atque ad haec usque tempora op Tam meam nemo aettimavit, ut scilicet munus mihi servo incumbens exequi potuerim. V tes ait: Hse λι egenti visendi est ratio , mn, nisi stomψebo iatrante , comedunt 3 atque etiamnum pruriente, manum a cibo retrabunt. Medi- eos inqu/MHaee es unica bonae valetudinis ea asproin Alum ineulatus , discessit. .

Sapiens rum temporis verbafaceres . Cibove manum admovere captat s Cum exsilentio damnum , : ' aex abstinentia mors imminuerit.

Proin dubio procul verba ejus Sapientia e-

. runt,

Ipsi que eomedere sanitauisfructu erat. - Historia: Quidam saepissime resipiscebat,

mox novis vitae criminibus , vitiisque poenia tentiam profligabat: ut. tandem vel eras dus quidam senex illum ita astatus dixerit: Novi equidem , multum comedendi consiuetudinem apud se invaluisse I animae vero vinculum, paenitentia scilicet, evisio est tenuiui3 atque prout tu saginas assectus, vel catenam ruperint 3 accidetque , ut te aliquando evertanter perdant. Quidam lupi enutriebat catulum :

136쪽

Enutritns plani dominum Ilamavit. Historia : In annalibus η Ardeschiri Babeg ni memoriae proditum est, illuna rogasse medicum Arabem , quantum cibi capiendum sie uno die 3 Μedicum respondisse : Centum drachmas suffcere. Cui ille oblocutus, mirTantillum quid roboris homini praestare potest inedicus reddit: In cibi quantitas restis

briurabit: si verea illam exresseris; tis cibi briurus

eris.

Car: Comedendum est, ut visamus, summoque Numini laudes dieamus

Tu vero arbitraris , mr ideo visere, ut e medamus.

Historia: Duo relisiosi Horasanenses contracto inter se soc1etatis commercio ad utramque sertunam parati ) peregriuationem suscipiebant ; unus corpore debilis, alternis diebus cibum semel cap1ebat: alter robustus, quotidie ter comedebat. Fato ad urbis alici jus portam pervenerunt , ubi incto miseristentatae proditionis crimine , capti uteritie in carcerem conjiciuntur, seribus calce oblitis. Ρost chiarum hebdomadarum spatium, ipses criminis insontes fuisse cognoscitur; seribus iapertis iobustum extinctuna, debilem vero superstitem deprehendunt. Hinc nata mortali-

bus admirandi materies , suam sapiens quidam discussit, inquiens : si res e contrario accidisset, admirandi materiem praestitisset. uti, ouἰa maximu/fuit iasino,inediae impar oecubuit: hic vero exselito abstinens , inediam β'imit, feliciterque evasit. F 1 Cum

137쪽

i1 DE TEM P. PRAESTANT. Cum modicum comedere cuiqvim in Hirutum fuerit, Si inedia eum forte presserit s faciliuι feruns vero euticulam curaverit profuse O laurea Rebus angustis inedia perit. Hiitoria: Sapiens quictam filium suum ab ineluvie cohibuit, inquiens: Multum eomedere mortalibus morbos adfert. Respondet filius: Itiecit a pater, perimit; o nonne andivisti, quod sacetioribus dici solet 8 Saιietate mori satius esse , quam lmdirans errς. Ρater inquit.: tu mediam insi1tas viam, Deus enim imper vit maximus: Comedite & bibite s sed vin pro- 'fundite. ' Ne comedas tantum , ut vomitu cibum d nuo rejicias: Neque etiam tantilliun , ut corpore inedia fracto, anima discessiit. . Quamvis in torpaνω bae malle cibus sis derueium x Modum si tamen exresserit s molemam paris. Sacebarum rostum, si nimium eomederis s noxam adfers :Sι vero Meum pamee comederispanem s sacebarum rosarum reis.

Historia: Quendam morbo affectum rogarunt : Quid minus expetit tuus 3 Respondit ille: Illud expetis, ut aismus meus nibu expetat Stomacho oppleto venireque nascitur morisbus a

Cui nec praesentissima prolant remedia. Historia: Apud lanionem quendam in urbe h Wasita religiosi aliquantum aeris alieni con

138쪽

CAPuT III. traxerant: lanio suum quotidie flagitans, naia seros acribus indignisque verbis laniabat. Redligiosi probris illius graviter vexati, de solvendo maxime soliciti erant; sed in i raesens)nihil, nisi injurias sortiter) tolerare poterant. Hinc cordatus quidam ex illis infit: Faeilius arat, spe eibi ast Eius f qm lamonem spepecu

niae nutrire.

Magnatum benefleta relinquere satius est smam ianitorum isurio devorare. D desiderio eurnis occumbere praestat , iniquas lanionum exactiones tolerare. Historia : Viro cuidam liberali in Τatarico cenamine graviter vulnerato,quidam infit: Ethmercator quidam, qui unguelmina habet praesentissimum ; fieri notest, iit sertasse tibi sagia tanti nominil, largiaturi' Nari ant .' mercat rem illum avaritia fuisse famosissimii m. Ita ut , si ranis loco in mensa habilisset S

Nemo ad extremum usque judicium ci rum in hoc mundo vidisset diem. Vir liberalis inquit: Si unguentum illud e petivero ; dederit, aut negaverit: Si dederit; Profuerit, aut non prosuerit. Quovis modo ab ejusmodi xiro aliquid petiyse venenum sit

acerrimum.

icquid precibus a vilibuν impetraveris , 'Corpore quidem auctius lanimo vepo immismis

Sapientes enim dixerunt: ponamus, vita aquam vendi oculorum lacrymis, id est,hon ris prostitutione 3 sapiens eam haudqua-

F 3 quam

139쪽

a16 DETEM P. PRAESTANT. quam comparaverit. Praestat enim gloriose imaerires quam vitam misere trahere. Colocytitidem ' ex manu viri probi φ b nevoli si comederis , Praestat; quam si dulce sive saccliarsim ex manu viri virulenti & vultu torvo. Historia: Sapiens quidam numer osam habebat familiana, reditus pauco a rerum ansustiis actus, divitum cuidam , de quo optime sentiebat, rem exposuit 3 qui petitione illius ome sis , mendicandi prothitutionem iii viro hon sto turpilliniam ducebat. Novercante fortuna , tristu flebilique xuuis

Neesitatem alicui expositurus , Iato ridens que vultu adeas οῦ , Nequaquam enim mali Dccedit negotium viri,

Narrant: Divitem reditus eius nonnihil ad auxissectonoris vero , quo ipsum prosequi s lebat , plumum detraxisse. Post dieriura it que aliquot spatium , cum solitum non experiretur amorem, infit:

Panis meus auget r g iamr - minuituint. Prasat omnino egenum esse , quam mendicandi militaιem tolera e.

Historia: Relisioso sortunae anguitiis presso aliquis infit: Vir quidam eii longe ditisunm,

140쪽

C A P u T' III. ' I 27 si egestatis tuae certior famas fuerit; spes equidem est, set ς, ut ille in explenda egestate tua minime cunmtur. Respondet alter: Ego non novi hominem. Cui inquit ille: Ego timi duxero. Prehensa itaque illius manu, religiosum in aedes ipsius perduxit. Religiosus hominem vidit, labiis demissis, vultu tritiem , altumque silentem. Visa hominis specie, retrocedit tdux retrocedentem, quid agis, rosat3 Respondet alter: Ego donum ipsius, tristi illius vultui donavi. Neeesitatem viro vultu tristi m exponas e pravo enim ingenio illius dolore affeteris. Si animi euras atque 'iatorem euipiam expon relabres 3 a ponas talii a e ut laeto ingenio mox bεnscium sentias.' Historial: Alexandriae annus admoduin e tuit siccus , ut patientiae tabenis ex mortae lium arbitrio elapsis, obstructisque coeli sortibus creaturarum clamores ob annonam ad aethera usque ferrentur.

Non reliquum suit animal, non sera, avis apiscis, nec formica; Cujus clamor propter inediam aethera non

subierit.

inrum equidem , lamum suspiriaque animorum clamantium, notu coaluisse In nubem; lacrymasque, oculis fluentes, non versas in imbrem.

Anno illo ita calamitoso, homo quispiam nequissimus erat, flagitiis di sceleribus compertus , Deus ab amicis istutii longe dimo-F veat,