장음표시 사용
11쪽
Mariae . cogor itaque hae de re, quam confectam judicassem, iterum scribere , quod equidem lubentistae facio ; cum Oribodoxi Theologi dignior esse nequeat labor , quam Sacrorum Bibliorum textum , es sensem vindicare. En igitur quod nunc pro virili facere conabor. Ut porro , quod mihi propο- situm es, facilius assequar, peropportuna mihi visa es altera Epistolae jamdiu a me vulgatae editio, brevissimis aucta Adnotationibus, quae aut declarent inania Viri Cl. verba gravissimis elevandis momentis paria esse numquam posse ; aut patefaciaης
qManta Nis iis insit, quae se non percepisse idem fassus es: ita
enim es clarius res agetur es brevius . Ceteris autem refutandis' es addita Epistolae . Faxit D. O. M. ut Vir Cl. mente Christiana luce perfusa haec percurrat: tunc enim noumodo non ost endetur acerbioribus quibusdam a Sanctis Patribus desumptis ; sed immo acrioribus adhue censuris emendatio nem suam religiose notare non verebitur , priorque fatebit- eorum nihil praetermittendum aut dissimulandum fuisse a me , qMi scribere aggressus essem contra injustam emendationem Sacri Textus a Celotio propositam m injussius Nindicatam, non conir Celotium ; hae enim si facere voluissem , ncque initio praeterm si em , quae ipsi in Catena exciderant , mea abs re aliena, ue-- que nunc praetermitterem , quae in ejusdem Sermone erudita reprehensione digna videri possunt. Hebementer equidem opto, ut Viro G.persuadeatur demum , in ab ea opinione nunc abhorreat , qua antea delectabatur, eumque Ecclesia Catholica Matthaei e ' verba essensum jam amplectatur . Verum nisi id contigerit , voluerisque ipse aliis adhue verbis emendationem suam urgere , ego tamen praeter haec nihil editurus sum, nisi quid actue ei exciderit Theologica censera dignum . Vale . Dabam Romae in Divi Gregorii ad Cliτum Scauri x. Kal.
12쪽
CATHOLICI HISPAN. REGIS CONSILIARIO ET A P U D
VM tot susineas , ω tanta nego
in publica commoda peccems Si longo sermone morer tua tem
Brevissime igitur ad Te scribam , VIR EXCELLEN-ΤISSIME . Et quamquam tantae res, quibus gerendis ob egregiam Tuam dexteritatem, atque sapientiam adlectus es, non Te prohibeant, quin summae eruditioni Tuae accessio quotidie fiat; intemperantius tamen & otio & litteris Tuis abuterer, si longiori Te, rudiorique Epistola detinerem . Ad Te porro a 3
13쪽
scribendi argumentum praebuit Nicolaus Peregrinus Celottus , Vir Cl. cujus Catenam Sacram SS Euangeliorum , ut perlegerem , quatuor abhinc mensibus a Te acceperam . Is enim Caten. L. I. c. q. Not. ad Matth. c. ubi Catholica Ecclesia legit: Iacob autem genuit Ioseph virum Mariae, de qua natus est Iesus, qui vocatur Christus, ita scris bito Vera lectio es hujus loci: si Iacob autem g o nuit Iosephi conjugem Mariam , de qua natus si est Iesus, qui vocatur Christus Emendationem hanc nonnisi omnibus violatis juribus lectioni perpetuo in Ecclesia receptae substitui posse, statim animadverti : ac propterea ne Ecclesiae Catholicae hostes occasionem hinc arripere queant vel exprobram
di Catholicis Doctoribus nimiam Sacrarum Linguarum imperitiam, vel sacra Biblia emendandi licentiam, qua & Catholici Viri, cum libido stimulat, utam tur ; aut ne cuipiam Catholico homini, qui Hebraicas Litteras ne a limine quidem salutaverit hoc enim ad paralogismum dignoscendum sufficeret dubitatio aliqua suboriri unquam valeat, an hujus modi emendatio vero similis esse possit , ejusdenia
idcirco fundamenta prorsus convellenda esse judicavi . Atque hoc meum consilium vel ipsum Cl. Celotium aequi bonique facturum confido: non enim
alio suis ipse laboribus spectasse videtur, quam ut Euangelii puritas, atque simplicitas illaesa k incorrupta ad omnes facilius dimanet, ac fuat. Confido
14쪽
VII etiam rudem hanc meam Epistolam Te humaniter excepturum, UIR EXCELLENTISSIME, cum gravissima inter Aulae negotia Sacrarum quoque Rerum, studia colere non intermittas ; cumque ob humanitatem Tuam plane singularem Te omnes jure observent vehementer, ac diligant. Vt autem ad rem propositam propius accedam, duplicem praestatuam legem, cui omnino parere oporteat quemcumque de emendatione Sacrorum Textuum cogitantem. Statuam ergo in primis ad ejusmodi emendationem opus esse , ut evidens adsit emendationis necessitas. Deinde cum evidenter de emendationis necessitate Constiterit, ut tria
hoc emendationis genere dici queat: Vera lectios hujus loci; statuam opus esse, ut plane sit evidens, quae proponitur emendatio. Duo haec principia ingredi debere Sacrorum Codicum emendatri-Ces leges, arbitror negaturum neminem, qui Sacris Bibliis Dei verbum contineri fateatur. Divum posero Matthaeum C. I. v. I 6. nullam habere emendati nis necessitatem; squam autem pati posset, Cl. Ce- Iotti emendationem non modo evidentem non esse, quin immo evidenter falsam esse judicandam , duo haec ita paucis demonstro. Itaque Matthaei locum antea dictum nulla indigere emendatione, demonstrant multiplices Sanctorum Patrum, atque Interpretum opiniones, quae
textum eumdem , prout in Ecclesia Catholica legi
15쪽
consuevit Triden.sess. q. componunt cum iis, quibus D. Lucas cap. 3. Iesu Christi genealogiam de
scripsi, & Matthaei textui contraria videri possiunt. d si harum opinionum nulla certa est; nulla tamen intrinsece repugnat immo alia censetur alia vero similior . Ex quo colligit quisque nullam adesse evidentem necessitatem , ut S. Matthaei Evangelium ibi emendetur. Hoc brevissime demonstrato , paullo susiori oratione alterum nunc ostendam, quod haud aegre me facturum spero . Potuit, inquit Cl. Celotius Catenae loc. cit.) facere Graeco Interpreti S. Adam
thaei, quicumque ille fuit, di cultatem una n he
litterula hebraica interveniens in textum . Haec
post nomen posita mutat genus de masculino in femininum . Eadem ante nomina posita nat quasi pro
arthro, sive articulo. Interveneris I haec inter ib
i) Animadvertendum hic est, quibus gradibus procedat Cl. Cesotti emendatio in catena proposita . Mevi, ait . . . irre Dis plane vitio Interpretis error, ut Ioachin ,.loacim confunderentur . . . se necesse es at mare, nunc quoque in praesenti aliquid similiter factum Vid.infra num. V. . En primus emendationis gradus . Pergit. Potuit facere Graeco Interpreti S. Iganthaei disscultatem una n he litterula hebraica . Viden' gradum
alterum P Tandem r intervenerit haec inter illud nomen quod δε-terpres vertit Virum er Mariam . Igitur ex male redditis ab Interprete syllabis eiu & cui Ν nominum Racim & Rachin transeu, dum NEcassARIO est ad poτvir 3 indeque ad hypothesim τυ iu-τεRvENERiT; tumque intelligetur statina evidentem adesse emen. DiuitiLod by Corale l
16쪽
lud nomen, quod Interpres vertit Virum , Mariam. Porro vocabula in Hebraicis non satis separantur alterum ab altero , ut qui fuerit rudis illarum litterarum, in facili habeat cognoscere illarum disinctionem. Interpres non cavit, He littera inter Conjugem posita, se Mariam, quo referri deberet. Hinc orta dissisultas ad hanc diem perpetua, oe maxima ; verumque morata est otiosi articuli otiosissima opinio. Cl. Trombellius f Mariae SS. Vii. Par. I.
Difert. 6. c. q. n. a. J bis fatetur Graeco Interpreti difficultatem hoc revera facere potuisse, licet eamdem Cl. Viri emendationem rejecturus . At numquam proseisto istud ego dederim : immo fundamentum hujusmodi prorsus disjiciendum existimo; quod ita haud aegre fieri, persuasum mihi est. I. Itaque Hebraica lingua Vis dicitur ish; Mulier autem ishah , scilicet masculinae vocis media littera est 3- , quae in feminina voce abjicitur, adjecta in fine littera n he. Quamvis ergo Matthaei Graecus Interpres reperire potuerit Cod, dicis Hebraici verba nullo distincta intervallo, v Iuti ishahmirum , num am tamen sumere potuit ish hammiriam pro ishab miriam. Quis enim fingere sibi queat Graecum Interpretem, qui
dationis necessitatem . Atth. cap. I. vers. I 6. emendationemque
Cl. Celotti evidentem plane esse , juxta leges seu a me praestituta.
17쪽
Matthaei Evangelium ex Hebraica Lingua in Graecam transferre optime novit, ita smul rudem fili se, ut non novisset advertere, an inter aleph &shin interjecta esset, an non littera 1od re si transtulit: Ioseph Virum Mariae ; non autem I 'hi conjugem Mariam , dicendum plane est Hebraico inTextu scriptum fuisse non Et quamquam in nonnullis Sacrorum Bibliorum h
braicis exemplaribus Levit. 2I. 8.& Deuter. 29. 3Ο.
scriptum aliquando fuerit ishab interposita 1od; id tamen amanuensium indiligentia accidisse
ex eo demonstrat Mercerus, quod id neque a Mas sciretis, neque a Kimchi adnotatum est , qui, cum ne minuta quidem neglexerint, id non praetermissi sent, si reapse littera 1od ex veteri traditione iis in locis interjicienda suisset sa) . Atque haec animadvertenda in primis putavi supponendo Hebraicum Matthaei Codicem, quo Graecus ejus Interpres usus est, punctis vocalibus caruisse. At siquis, prolata
a Hoc momento omne cautae meae pondus contineri nunquam putavi. Illud tamen non praetermisi, ut adverteretur hac etiam licentia indigere Cl.Celotium , qui sane lubentissime complexus est duo haec loca , in quibus ab amanuensibus erratum esse , commemoravi . Inquit enim ipse Sermonis pag. 67. Satis ad rem praesentem ab eo, qui me arguit, praesari qualia- eumque exempla , quibur ipse defendar. Igitur ebin, eis, potuit, intervenerit praecedentis Adnotationis ista quoque addenda licentia. Diqitir Corale
18쪽
ndum de lite sententia, supponere velit Hebrabm Matthaei Codicem vocalia puncta 3 habuisse,
3 Attingendum duxi levissime vel hoc argumentum ductum
notis, quas vocum elementis Hebraei apponere potuerint, itthaei etiam temporibus, ad pronuntiationem , notionemque tum determinandam, ut, si cui de punctoriim vocalium, aut Iorum ἰσοδαυαμων vetustate persuasum fuerit, isto etiam mo.nto ipse moveri possit. Hoc argumenti genus , quodcumque
dem fuerit , prorsus sustulisse sibi visus est Cl. Celottus monis pag. 68. productis tantum notissimis Divi Hieronymi,is Ep. Ia 6. ad Evagrium, scilicet: nec refert utrum M. an Salim nominetur, eum vocalibus in medio litteris per- utantvr Hebraei 3 pro voluntate lectorum atque varie- regionum eadem verba diversis finis , atque accentibus prωntur. Gravissima quidem sunt haec Hieronymi verba ; sed ea tamen , quibus lis de antiquitate aut novitate notarum uois calium apud Hebraeos, quae plurima summorum hominum ingenia exercuit, finiri plane non queat. Neque vero antea diis ctae antiquitatis caussam ita desperatam censeo, ut quidam ejus hostes scriptitarunt; ac propterea illud argumentum brevissime attigi . De alterutra mihi quidem opinione plane persuasum esse nunquam potuit: dumque notarum vocalium novitas mihi sese vero similiorem exhibebat illud ab assensu me retrahebat, in hujusce generis quaestionibus , haud semel contigisse quodpiam detegi
monumentum , quod vero similiorem opinionem prorsus salsam esse revinceret. Litigabant exempli gratia Grammatici Graecide vetustate accentuum esus Linguae 3 plerique autem vero simi. lius censebant notas ο προσωδων priscis Graecis ignotas suisses& suam in sententiam pertrahere nitebantur, non dicam, quae in voce M scribit Suidas; hujus enim incerta aetast sed quae idem affert voce φαρμακος ex Didymo Alexandrino, cognomine Chalcentero, & Augusti temporibus Grammatico percelebri 3 quae-
19쪽
an non masculinam vocem a seminina distinguere
debuit & Dagh h litterae sequentis, ob reje stam
que habet Philo de Opimis Mundi pag. m. I 8. aliaque si nove
runt hujuscemodi. Ast ecce in effossionibus Herculanensibus reqpertum istud Euripidis in pariete depictum eodem parvo charactere rubri nigrique coloris, iisdemque προσωδίοις , quibus nunc utimur 3 eaque omnia ab hisce parum distant .
Vide sis Le Pitture Antiche d' Ercolano T. a. p. 36. ubi εκλπον habetur , & quae ad ea ad irotarunt Doctissimi Academici Herculanenses. Vnde ergo certi esse possumus, vetusti im aliquod monumentum non superesse in lucem aliquando. edendum , unde nosci debeat longe esse vetustiores , quam plerique putarint Hebraica in lingua, ejiisve priscis dialectis vocalium notas Novimus utique vetera numismata Samaritanis litteris, aut Hebraicis antiquis, signata; novimus Punica Melitensium monumenta, Hebraica dialecto conscripta; novimus Ρhoenicias Pal- mirenorum inscriptiones, & nulli bi vocalium notas perspeximus eat num propterea finita lis erit, si ex hisce monumentis dijudicanda res est aegre adhuc possunt repugnantes revinci . Ioannes Quintinus profecto in Descriptione Melitae, quae edita iterum fuit a Burmanno VOL I s. oesur. Antiqv. scribit nonnullae etiam eum Punicis litteris in Ieriptae setae lapideae extant , quae Aura , er appostis quibusdam punctulis prope accedant ad Hebraeos . Cl. quidem Agius in Dissertatione , quam praemisit Hannoni Poeno pag. a a. suspicatur deceptum Quintinum, quod puncta Hebraeorum vocalia circa seculum V. Christi fuerint inventa e sed immo suspicabuntur alii rem hanc praepropere in
suspicionem addit,stam suisse 3 non enim res praeconceptis opinionibus, sed opiniones rebus accomodandae . Pocockius certe
20쪽
1od, & punctum Cameret, An non si littera n praefixa esse debuisset sequenti voci ci In miriam
pag. a I 3. J exhibet Inscriptiones quasdam Cyprias Citiensium, quas non ad Coptos, ut ipse innuit, sed ad Phoenicios perti,
nere judicaverim tum ex forma characterum, quorum plures novimus , tum quia inquit Cicero Fin. l. q. c. aci .: Scis enim Cirtaeos, clientulos tuos e Phoenicia profectos 3 ubi ipsum loqui de Citiae is Cypriis , contra atque dubitet Ortelius, apparet, ex quo ibi loquatur de Zenone , qui erat & Cyprius , & Κιτιεύς. Iis porro in Inscriptionibus observare fas est litteris apposita esse diversi generis puncta, quae etsi innuere quid possint, haud profecto scio; illud tamen mihi persuaserim ea puncta pertinere ad determinandam vim elementorum . Quamobrem in hujusmodi rebus , quarum certa origo hominibus incomperta plane est, persaepe observavi easdem antiquissimis temporibus inventas fuisse, pervenisse autem ad nos consuetudine magis, quam scriptorum multitudine : aut certe perrara esse earum
Rursum certum est etiam vocabulum quodpiam Hebraicum certis constans elementis plane diversa, & aliquando contraria significare his aut illis vocalibus pronuntiatum. Quare inquit Hieronymus L. 8. Det E ch. 27. Frequenter hebraea nomina pro diversitate accentuum, er mutatione litterarum, vocaliumque vel maxime, quae apud illos habent proprietates suas, varie interpretantur . Certum pariter est Divina Eloquia fallendis hominibus minime fuisse composita , id enim putare nefas. Ex his ergo judicari posse mihi videtur, statim atque alicujus Prophetae Liber evulgaretur, nonnullas apponi debuisse notas, quibus vocum notiones, ubi opus esset, determinarentur 3 hoc enim
in casu nulla intelligi potest traditio, ex qua ad verum Prophetici Libri sensum pervenire possent Iudaei. Quod siquis illud diceret Sacros Scriptores consuevisse singillatim sua scripta populo exponere ,& significationis rationem tradere 3 illud pro-