장음표시 사용
321쪽
esse hoc vel illud ab isto motu, unde quaeso iste motus' Praeterea cum Sol quibusdam
videatur esse quasi anima omnium otuum, & verisimile sit eum esse ignem, quo modo nutritur 3 Quaeritur etiam, an illius alimentu minuatur nec ne s Et si sit in cotinuo fluxu & refluxu, quO- modo fit ut sol sit constanter unus& idem absque ulla mutatione' Habentne corpora animata vitam a calore Solis ' vel potius anne terra habeat calorem suum proprium
An radi j solares sint corporei
Has quaestiones perlubens proposui tibi, quia a i cientia naturae solis quam suppono quintam essentiam , ut Vocant, Omnium rerum ) quamplurimorum naturae arcanorum cognitionem pendere existimo.
Denique nuper audiui docti Dsimum philosophum asserentem
dari vacuum in rerum natura, sed nullam esse rarefactionem &condensationem &c. De quibus omnibus tuam opto opinionem. Vale. Frater meus te salutatum
vult, & ego sum semperque ero Tui amantissimus, ac laudum tuarum si non idoneus, JH-tem benevolus buccinator.
Sequitur nunc Epistola nostra responsoria ad singulas iupra allatas quaestiones , quam quidem studio apponere & hic inserere , uti iam diximus, ideo placuit, ut siquidem hoc Caeculo fatis frequenter & feruenter in multis dogmata Philosophica antiqua , non tam ratione quam experientias hac quidem plerumque ex aequo , illa vero quandoque quidem iuste , quandoque autem etiam indebite & minus
iuste ac solide oppugnari videamus , benevolo lectori animum addamus, causamque praebeamus , proprio etiam genio, ingenio & marte eiusmodi quaestiones examinandi , ventilandi,& aequa ratione censurandi &c.
allatas quaestiones. Illustristimo Domino Guilleiamo Marchiom a Neucastellsalutem oec. AN Reginae Sabae illius
insipientiam subtilissimis aenig
matibus tentaturus , an tenuem
scientiam meam tuis doctissimis quaestionibus exploraturus, an denique humilem tibique deuotam personam meam , tuis gratissimis literis recreaturus,illustraturusve, ad me perscribas , etsi ipnorem; id tamen probe scio,
322쪽
scilicet nil me minus scire, quam ut tuo affectui, tuis eruditissimis litetis &quaestionibus, ex aequo, sede , digne , sciteque respondeam. Haud enim tuam Illustriss D. latet , ut reor ; plura nempe verius a nobis ignorari , quam sciri, multaque esse scibilia, quorum tamen, heu J non est scientia. Sic quoque in rebus patratis , plurima a norus suppOni,quae tamen neque sunt, neque fortassis unquam futura erunt. E contra etiam , ut bene Ecclescap. 43. Multa ab condita esse, maiorabis quae scimus & consipicimus: e rpauca nos didere operum Dei. Etenim
hanc Deus dedit aspholionem tibis hominum , lat di imitantur in ea, Pt non inuenias timis opus, quod operatus es Deus ab initio 'flue ad inem e TQ
Quibus suppositis & praemicss, si forsan tuis quaestionibus
minus atque , minusue plene deplanὶ respondeam, tanto,Vt spe ro, benignius veniam dabis, quanto profundius superius enuis meratis modis innodatos nos esse prudens agnostis. Prosecto nam
que scias, nil mihi gratius accidere posse, quam tuis gratissimis
gratum etiam dc condignum rependere responsum, cum tanto
pere Tibi me deuinctum & fatear & agnoscam, utpote quod non solum hic quondam illustri
tua praesentia me honore, Verum etiam modo docto calamo tuo recreare non dubitaueris. Verum antequam primamRTIV M. III quaestione tuam aggrediar qua
quidem nil in rerum natura praeter cri in tam quandam materiam e motum, corpus nimirum ex accidens, Er omnia
hoc NI illudqpab illo motu ar&traris .c. liceat obsecro dc mihi altera
quaestionem reciproce reponere. Si nihil in rerum natura sit praeter certam quandam materiam& motum, corpus sicilicet & accidens, & omnia vel hoc vel illud esse appareant &c. Vbi ergo, obsecro , remanet regina illa nobilissima rerum,sorma, inquam, substantialis Anne forte etiam vLque adeo inane spatium & va. cuum doctii simus ille tuus philosiophus in corpore naturali adis mittit; ut praeter materiam , &motu nil ulterius in eo esse vel iis An forsan formam cum materia8 an potius cum motu coniungie materiam, unitque formam' Si hoc , cum motus non aliud sit quam actus entis in potentia vi in potentia est: forma aute actus corporis organici ut actu est, illi eo motus origo se panditi si illud quomodo ergo deinceps materia dicetur potentia Z qua rati ne forma corpus s Vbi remanebit natura, utpote sine forma nulla,
ab Aristotele tamen principium motus & quietis dicta es quid obsecro copulat accidens illud cum corpore; si nil praeter corpus & accidens est quis constituit corpus in esse corporeitatis 3 anne forte illud accidens at nemo dat quod
non habet, neque aliquid sui ip-
323쪽
sius principium producti uu esse potest, necesse est ergo praeter illam certam tuam materiam &motum , siue piae ter corpus & accidens,esse adhuc aliquid tertium scilicet formam substantialem, cuius principaliori impulsu & adminiculo corpus illud naturale prodeat in actum motus. Sicut enim impossibile est corpus naturale posse concipi sine actu suae formae: Sic & impossibile videtur si tamen aequus rerum aestimator sis , uti minime dubito
motum, in , aut a corpore naturali esse aut promanare polia sine forma. Quaerat igitur ille tuus
Philosophus , si placet , mihi
prius nodum in scirpo,&ego inueniam orphano eius motui si non piam parentem, saltem nutricem Armam, quae clim det esse rei totum, cur non & partem accidentis illius motus 3 Posita namque in corpore naturali sorma tali, illico & ponitur in potentia seu actu talis motus &c.
te quaerere. Corpus minutissimu,
immobiliter in cetro telluris, demersum,ctim non sit in actu motus , eritn E suapte natura in eius potentia Z Si hoc, qua specie ergo motus quave versus moueri appetet' clari iam per finem &terminum suae quietis mediante motu acquisitum, ulterioris motus appetitum omnino amisissedi exuisse videatur: Cumque mois
tus videatur medium quoddam ad finem, sicilicet quietem obtinendam a natura ita institutum, consequens videtur habito iam &acqui lito fine quietis, etiam media , hoc est motus appetitum cessare. Quod si vero tale corpus absque potentia & ulteriori motus appetitu possit citra interitu se in rerum natura & loco suae naturalis quietis conseruare, quid deinceps,obsecro,curabit de actu vel appetitu motus
Sicuti enim corpus dicamus graue ) numquam non appetit moueri deorsum propter quem appetitum etiam semper est inpotentia motus sic in loco ¢ro iam constitutum, cum Vlterius , aut aliunde dimoueri a centro suo haud appetat, non Videtur amplius esse in appetitu , &potentia motus; habito enim iam fine frustranea videntur amplius media ad finem. Ex quibus suppositis sequitur corpus dari posse sorsan neque
graue neque leue nam grauitatem & leuitatem subito sequitur motus & consequenter nequerarum neque densum et nam ubi
raritas & densitas, ibi*grauitas& leuitas, & quod paradoxon in
immensum auget ; neque etiam elementare.Enimvero Ubi neque
raritas neque densitas, ibi neque grauitas neque leuitas ; & ubi nulla grauitas & leuitas , ibi nulla etiam consequenter ut ita dicam , elementareitas. Vides ergo Distiir oste
324쪽
esse posse aliquid in rerum natura quod neque corpus sit esementare neque motus. Cum vero nobis etiam proxime resipondendum sit de lolis igne, dicas, rogo, quis parens sit ignis & lucis solatis & facise
quoque parentem inuenies motus. An sorte lux ignis 3 an ignis potius lucis Si haesitas, speculum ' cauum luce solari illustratum diligenter consule,& lux subito ignem produces veritate indicabit. Sic dc Deus lux es in quo tenebrae non sunt Pilia. Ignis item consumens est.Sed quis praelum et distinguere lucem . hanc ab hoc ignis vel ignem a luces Ita & caetera paria sumendo, de motus productiva, si placet, philosophare causa: & miraberis , forsa i motum haud aliter in forma latere, ac ignis in luce, utpote quae debite collecta mox prodeat in igne &c. Ex his-Sρurm ce paucis prudes plura conclude.
uam mu- esse supponatur, nutriatur; ac si cotinuo in fluxu & refluxu laboret, cur no mutetur &c. licet parte t. libri mei,ubi de solaris globi
super proprio axe couersione an nua agitur, sta Gienter explicatum , & utcumque demonstratum habeas, urum tamen & hic addere placuit. Videlicet, quod quemadmodum in mixtis coria potibus ob diuersiarum qualitatum in unum collectarum sympathias & antipathias , continuam pugnam esse necesse sit: ita in simplicissimis, impermixtis,&primis corporibus puris squalem& Solis Elementarem efficacissimam flammam esse recte arbitrari' ob carentiam & absentiam contrarij quietinimam debere es.se pacem,&vnione necessarium
videtur. Quem ergo furor solaris incedi) inimicu depascet,cum sibi suo in regno habeat nullum Z vtpote Solis Iustitiae typu geres, ip-loSalomone suo in sol io quietior. Qui vero fiat ut Sol in continuo fluxu & refluxu idem absque
ulla mutatione tam constans persistat &c. Aio usque adeo fluxu dc refluxu illum solari flammae necessarium esse, ut sublato illo, &ipsum sebito mutari necesse sit. Nam si Oceano, aerique fluxus& refluxus in proprijs sedibus nomodo non obsunt, sed prosunt
potius ad eorum a putrefactione conseruatione, quid oberunt So
li sui ' Quod si enim Sol neque
rotaretur, neque agitaretur, sortassis neque Sol, neque globatus ignis esset. Rotam namque stipitis cuiusdam axi volubilem assi-gito, & circum circa artificiose nitrati pulueris chartaceis pixi di-bus onerato,& exonerato: & laris flammae circa propriu axem
se gyrantis typum Lau) obscure
obseruabis. Caetera vero ex capite 2. partis prima: Oculi mei Enoch & Eliae conclude. Num verb corpora animata vitam a calore solis obtineant: an
potius terra sibi etiam suum pro-M m prium
325쪽
prium habeat s Reciproce quaero. inum in stomachum haustum caloremne suum quendam proprium in illud instillat An potius eundem in potentia stomachi eminenter latitantem eXci
.. olli tati Dicerem ego , solarem scilicet calorem respectu animalis, se habere instar patris ; telluris Vero instar matris: denique animalis proprium ab utroq; productum, instar esse filii utriusque.
Radios aute solares citra corporum penetrationem corporeos asserere, profecto aperte negare
videntur vitra desissime di aphana sine penetratione tamen di- istis radijs peruia. Alioquin S magnetis, interiecto pariete, ferrum tam constater sibi allicientis vim
esse quis me prohibeat opinaris Quod si corporeos dixeris, admittere quoque non euitabis:.scilicet corpus aliquod viribus naturae in instanti minimum 2 oo
ooo. leucis belgicis seipso posse
moueri aeremq; penetrare. Cumnaq; Sol tot horis a tellure distet;& primo sui ortus instanti,radios suos eiusdem , aut speculi faciei immittat, euidens est supposito
uno, admitti debere & alterum. A Solis vero naturae cognitione plurimorum arcanorum scie-tia dependere recte existimas, neque me contradicentem unquam
habebis. Na quidquid tetra nox absente sole preterogatiui obtinet, hoc & rerum nexus sine Solis influxu , luce & calore obtinere vi dentur. Cum autem solem quintam supponas essentiam omniu
aliquid aquei, humidi, terret 8 Si
hoc, qua ratione eum ignem, &simplicem asseris3 Quod si vero eum potius quintam essentiam ignis dixisses impermixtam aliarum rerum quintis essenti)s, sed subtilissime ipsamet natura mais 'gistra destillatam quasi, profecto
haud adeo de eius pabulo & nutrimento anXius suisses .Lampades enim perpetuo, sine ulterioris pabuli affusione, in Romanorum quorundam sepulchris , arte sola ardentes , fatis innuunt quid ipsa na tura in lapade mundi queat &capse enim Sol sibimet in ta subtili & quasi spiritali suppositione & natura sufficiens vi. detur respectu conseruationis sui . Sapienti autem hactenus paucis multa,ut puto locutus, libenter quidem dicendi finem modo facerem, nisi inane illud mon
strum vacui hactenus nusquam visum a silentio calamum retraheret.Nam hoc admisso prosecto non tam uniuersi decor faedabi. tur, quam neXus rerum hactenus laconiunctu disturbabitur, commutandaque erit generatio deinceps in creatione, & e contra corruptio in anni hilationem: viribusque iam naturae fieri, etsi
meo iudicio haud tute aut pie, paulatim existimabitur , quod hactenus ste
326쪽
hactenus in solius rerii Ter Opt. Max. Patratoris Maiestate & potentia haud miniis recte quam pientissime adorauit , admirabaturque uniuersia rationalis crea
Sed ut vacuum plenius exhau-i riatur evacueturq; dignetur, Obsecro, Tua Illustrissima D. Figuram I. laminae G. penitius inlpicere , & ea quae supra de illa de
mostrauimus aequa ratione ponderare. Si enim in cuppa a.b. c aer neque conden statur, neque raresiacit; quorsum ergo tam subito evanescit quave ratione, quo motore vitri densitatem, tam insensibiliter penetrat Zvel si hoc no, cum duo corpora nequeant simul& semel esse in eodem loco viribus naturae, quis Obsecro, aqua ex inseriori vitro ad staperius accendente, di etiam aerem tam cito anni hilat ' quis eadem denuo relabente nouum aerem indicta cuppa recreat' Vel quis ergo coagit aquam contra naturam iam sursum ascendere ' anne vacuum illud b. a. cy an agens aliud reale
si hoc; ergo quale sit illud assignetur. Si illud: quomodo inane quid, nihil & vacuum, reale corpus ciere & in illud actiones
reales & attractivas exerere po
Supponamus deinde totum quadratum spatium a. r. s.&smiialiter virdmqtie vitrum intus esse Vacuum i eri ine hoc modo hoc
corpus in loco S Quod si denique ERTIUM. aps
aqua cacabi calore suppositi ignis
intumefacta& ebulliens, non rarescit; unde ergo ei illa humida augmentatio ' an forte ex ignes an eX aere eius superficiei innatante an denique ex aqua ipsa quorum quodcumq; causam ac- .cretionis illius aquς dixeris, meo iudicio minus recite, minus philosophice dixeris. Nam ignis,remota iam & negata rarefactione, aquam suo calore potius minueiare, quam augere Videtur , quod patet in liquoribus diu super euebullientibus. Aqua vero unde sui incrementi materiam de sumetZanasse ipsa, an ab aere' prius dici nequit; quia eo ipso denuo concederetur rarefactio : neque s cundum . Etenim aer in aquam conuertendus, necessario magis
quam in se videtur condensianiadus est; si minus, qua ratione erisgo tam subito iam in aquam conuersum introducitur in eum grauitas'
Vnde patet Philosophum illum , quisquis sit, necenario etiacommixtiones & commutationes elementorum ad inuicem negare,econtra Vero multa exotic
& ab stirda concedere coactu .iri. Cum enim aer etsi sua natura leuissimus, tamen in aquam conuersus ingrauescat;aqua veru in aerem transmutata leuidescat, omne autem graue per condensationem, & vice versa ,omne te
ue per rarefactionem fiat: profecto non video quid rarefactio &
327쪽
condensatio in natura delique- est neque ad aliquid est; ut quid
rint, quod tam severam relega- ergo,vel quo fine in rerum natutionis e rerum natura sentetiam raest demeruerint: econtra neque in- Denique si pro rarefactione &telligo, quid inane illud vacuum condensatione vacuo supposito, Vel naturae, vel scientia praestare, grauia sponte ascedant, leuia des& prodesse queat, quod ad latam cendant, aut hoc fiet naturali inhaereditatis praerogatiuam suble- clinatione corporis naturalis ad uari aut adoptari seu a Philoso- illud nihilum & vacuum tanquaphis,seu a natura debeat. Et revera ad centrii priuatiuum: aut ad im- mirum, imo iniquit esset natura pediendu supplendumq; vacuu. velle aut posse, quod neque Au- Si concedatur hoc: vel ergo natu-ctor eius Optimus Max. vult aut ra acquiret siuum finem &inten- sortὶ fieri intendit e scilicet in tum ascendendo& descendendo:
nis ori theatrum mundanum produ- Vel non: si acquirit;ergo vacuum
3μ - cendo, quod corporum munda- semper impediet; sin vero, igiturnorum tam admirada repletione frustraneus ponitur ille ad va.& creatione iam ab iplo Deo eua- cuum in natura nisus.cuatum sublatumque videbitur. Tandem quidquid in rerum Esto autem vacuum, Verbi gra- machina est, ad aliquid, & aliud ita, inter corpus L.& corpus F. est. At vacuum ad nihil,& Ad no Figurae 3. laminae G. quam igi- aliquid est quia quod nihil in setur vel quomodo obsecro inter est, neque ad aliquem finem, ne-hoe & illud spatij dimensionem que ad terminum realem & cor- Philosiophus ille metietur Vel telatiuum esse potest; non ad fi- enim a se distabunt inuicem, vel nem realem,quia neque sinis per non distabunt: si hoc, utrumque nihil, neque nihil per finem ali- erit ergo unu simul,& frustra po- quid acquirit aut molit non ad netur vacuum inter hoc & illud, terminum, quia nullus est termi- frustraq; hoc dicetur hoc,& illud nus nisi alicuius sit terminus Cualiud. Si illud, necesse est igitur ergo vacuum nihil sit; qua ratio- per medium quodda illa arpo- ne ad aliquem terminum esse pora distare.at medium nullum, ni- testZὶ ergo vacuum in rerum na-hil,&inane est: ubi ergo vacuum tura neque datur, neque viribus est3 rerum patratarum dabile est. Deinde quidquid in erru natu ra est, vel ideo esse videtur, aut ut suo modo AuthoriS naturae repraesentatio, echo,& typus sit; aut ut ad aliquid sit, at vacuum nihil
Habes itaque,Illustrissime Domine , hisice quidem meam mentem , sed noscio an etiam tuam &aliorum . Hoc auteni aequissim, rerum & lcisntiarum aestimator semper
328쪽
semper agito, scilicet ut nihil in
mentem recipias, neque aliquid forte iam receptum foueas aut naturae, aut rationi, aut Diuinae denique menti repugnans. Vale.
Et me Tibi , Teque mihi semper integrum , uti capisti, habeas. Antverpiae. Kalend. August. M. DC XLV.
CAPUT IV. De quinque reliquis Ptinetis,
stria humana profecto nostro hoc saeculo admiranda circa corpora caelestia phaenomena detexerunt, quae veterum philo phorum scholas omnino latuisse videntur. Quippe cum diuinae bonitati familiare sit, semper quid noui ex sui thesauri arcanis eruere,quo mundus, salijs & tritis ei quasi iam vilescentibus) nouis
recreetur, scientiaeque no tam renouentur , quam perficiantur; hinc & omnino credibile videtur Ter Opt. Max Creatore eiusmos. Diti di nouitatibus caelo deductis, saeculum nostrum tot miseriis &
dianiis. peccatis scatens, tot bellis agitatum, ad suae diuinae potentiae, sa- 277pientiae & bonitatis admirationem, laudem S amore pientisit me prolectare inuitareque velle. Omnia enim propter et sis operatus est Dominus, si sacris Literis credamus: eo scilicet fine, ut cuncta
creata entia rationalI creaturae,
muto quasi sono, omnipotentis conditoris sui laudem,potentiam bonitatem & sapientiam buccinarent, cum omnis creatura sit echo quasi Dei. Ita etiam verissimum esse illud Dauidicum , caelos Icilicet Gnarraregloriam Dei; Saturnus Planetarum supremus tricorporea sua mole SS. Trinitatis mysterium repraesentans , haud obscure monstrat. Vide in lamina. G. figurae risina 4. quartae, tres stellas C. B. D. qua iamin G. rum quidem semidiameter m diae B. diametro comitum C. &D. & stellae Martis F. omnino aequalis est: prout & medius globus h B. mole sua adaequat IO-uem E. Sicuti etiam C.& D. Maritem F. quod frequentissimis quidem obseruationibus, &dimensionibus optimo & longissimo telescopio a nobis diligenti indagine omnino copertu habemus. Alij quidem arbitrantur duas ansales stellas C. D. conuerti citaca Saturnum. B. proindeque occultari aut vespertine aut matutine; quod nos quidem nunquam
obseruauimus. Quod si vero hoc fieri contingat, necesse est talem motum esse tardissimum, proindeque non nisi post aliquot an-
329쪽
nos obseruabilem. Hinc cum tali pag. ait. &. et tr. huius libri 4. motu dicti laterones, unus quide deductum habes. cum solarem matutine, alter vero vespertine discum sub angulo solummodo resipectu oculi nostri coniungun- 3 .H M. conspiciath ita ut reueratur necessarium videtur Saturnu terra minimum centies fortius, rotundum & solitarium, econtra & intensius illuminetur quam ip- ad latera & in quadraturis tricor- se Saturnus. Ex qua tam diuersaporeum apparere debere. ratione irradiationis Saturni &Inspiciatur figura. r. laminae telluris, cogita quid luminis Sa-G. Intelligatur Saturnus f. ocutu's turnus a sole remotissimo haurire A. laterones e. s. Quando itaque queati Diu aum iam dime laterales itellae e. s. sa- Probabilissimum itaque , ηιου aturnos seu matutine, ieu vesper- imo necessarium arbitramur ρ- ti utine copulatae erunt secundum re- scilicet Saturnum omnino alii in Elam lineam A. E. f. scilicet in n. de quam a sole remotissimo tua& puncto huic retro Saturnum men sibi sufficiens conquirere. opposito, oculus A. Satornum f. Cum vero eius duae laterones necessario solitarium & rotun- stellae lucidissimς cernantur; pro- dum conspiciet. Dictis vero co- fecto necesse videtur Saturnum mitibus denuo promotis in e . dc ab eis utrinque potissimos stilu-S tricorporeum cernet. Sed si hoc minis radios mutuare. concedatur, cogemur etiam ad- Diximus supra Cap. et .memb. mittere Saturnum a dictis latero- 3.Saturnum circa proprium iumnibus posse quandoque occultari, axem gyrari horis ro6. 38 t. siue sueclipsari; quod cum vero nu- diebus nostratibus 19. horis io. quam visum fuerit,inter duo unu U. proindeque tantum etiam cae- concedere necesse erit. scilicet di- teris paribus fore diem unam nactos laterones aut citra Saturnia turalem Saturni, si in eo ex sup-
se gyrare ; aut si hoc, necessario positione Cardinalis Culani inpropno lumine eos praeditos, Sa- colae forent. Quibus suppositis, turnoque luminarium instar esse, repete figuram 3. laminae G. cu- quorum lumine ipse proprio de- ius A. globus intelligatur Satur-stitutus recreetur, illustreturque. nus ,globuli vero collaterales;d.e. Saturnum autem nulla ratione c. f. retro E. &F. supponantur la- sussicienter a sole ob ingentem terones eius. Dico saturninos inremotionem eius ab eo posse il- colas , si qui ex suppositione so luminari distat enim minimum rent , iucundissimos habituros unus ab altero ro,ooo,ooo. leu- dies& vix nisi in T. X. A. dc eius cis horarijs, hoc estro. millioni- puncto opposito, nocte expertubus ut supra capite r. memb. I. ros esse. Quod si ia dictus Satur
330쪽
nus intelligatur verti super polo: versus laterones inclinatos, scili, Cet super m. eiusque polum per
trarium , Dico suppolito etiam
laterones nunquam sua loca rotatione aliqua circa Saturnum
mutare in neque sub ipsis Saturni -- nis polis incolas lumine diurno priuandos sore, uti consideranti patebit ex dieta figura. Sed qua ratione, inquies, habituri ellent aestate dc hyemem Resipond. eiusmodi temporis dinferentias eo modo etiam sed suo optime demonstrari, saluarique posse, quo supra rotatione annua solaris globi, . circa proprium axem faciem suam modo intensius,modo remissius calentem telluri obvertentis aestatem, hyemem, autumnum & Ver teris
ricolarum fieri posse explicauimus: ita ut duorum lateronum hemisphaeria etiam in magis &minus intense calentia de lucent; a diuisa intelligantur, sic ut intensius calentia aestate, remisissius vero hyeme Saturno obverti intelligantur&c. Pollit etiam forsan susipicari, lamna s. an non forte medius globus A. sua natura lucidus, duos laterones E F. opacos illuminet, caeteris tamen omnibus paribus , Ut di etiam est intellectis &c. Iam oculus in Saturno suppositus, in Theorijs nostris Tychonico reformatis, nunquam inseriores planetas visurus esset magis
a Sole recedere quam Iouem gradibus Aci Martem g. ir. Vene- tuu rem gr. q. Mercurium gr. 2. pro - 'TI
indeque omnes Solis comites di riores ruiseturus , Soli vero suum propitum
motum scilicet 29. annorum cedere. reuolutionem assignaturus dc tandem te in centro uniuersi demersum arbitraturus esset.
Denique admirandum est, molem Saturni, resipectu telluris
prout de omnium Planetarum)prodi iadice quadrata suae reuolutionis , scilicet se habere ad
terram Vtior. ad I9. proindeque tellurem magnitudine sua vicibus 161. excedere si tamen simul de laterones eius coniuetos intelligas, alioquin Saturnusto litarius Sc medius mole sua ςqualis est Iovi, laterones vero Marti, prout ex figura A laminae G. apparet, ubi omni u Planetarum magnitudines aequa proportione descriptas desumptasq; habes,eX radicibus quadratis suarum reuolu' - f., tionu&c.) Deinde valde suspica- foreas. mur Saturnu sorsan adhuc sibi sua hperiores Planetas agnoscere, licet pia, 'hia, nobis ob ingentem distantia inuitos, quandoq; tame pro cometis, aut stellis nouis falso agnitos. Denique eum quoque ex A.
elementorum quacumque mixtione constare , proindeque Varijs etiam mutationibus corruptioni , dc suis quoque meteorologicis imprestionibus subiectum esse probabile videtumquod idem de alijs etiam Planetis, caeteri S