장음표시 사용
161쪽
S. I 19O. SUDORIFER A. 157 Quod si vomitio interpellaret, ut in peste, ac se-bribus pestilentialibus saepissime accidit, medicamentum sudoriserum tantisper propinare distuli, donee solo tegumentorum pondere, cimi quod inteaminis pars subinde ad colligendo halitus vultui superinduceretur sudor promanare inciperet. Nam , quod quidem obser-νatu summe dignum es, quum materio morbisco radii Persus ambitum corporis sese exporrigant, illico Di pro fluvium Sisomitiones ab iisdem retrorsum resexis, ac in entriculum k intestina decumbentibus , proνeu, entes, ultro sedantur. ' Adeo , ut quantacunque sto- Inachi subversio praecesserit, adsumta deinceps medicamenta probe retineantur, ae ad sudores ex voto proliciendo Conducant.
Denique scribit, si in febri pestilentiali sudor indicaretur, se continuare per 2 horas talem sudorem Crebro potu calido cerevistaeis lactis , quibus salvia infusa esset, vel erevisita, cui pauxillum foliorum macis intabuerat quo toto tempore sine abstersione corporis, sine uua mutatione indusii, debebant pergere. Hic videmus ad promovendos sudores duo fecisse SYDEN HAMUM, I Ianeum capitellum fronti superiori obduxit unde sudorem observavit faciliorem produci a Iinteamina aliquando supra vultum extendit. Sic incalescebat sub linteamine atmosphaera ergo calidus admodum aer inspirabatur, unde sanguis debebat incaleScere.
' Discimus ex hoc ratiosiai SYDBNHAΜΙ , cur nostri aegri in nosocomio me emetico asstin Tacutis reconvale8cant. Inpedita perspiratio faciens
nausea , vomituS, diarrhaeam, methodo nostra reducitur ad cutim, sicque cellat vomitus sine emetico.
162쪽
153 PATHOLOGIA. Sed praeterea, Er exspiratus semper humidus exiee materie perspirante 'umido perpetuo calido exhalante pulmonis. Hinc, si linteamen Iecit vultui
supertensum aliquantisper maneat, incalescit atmosphaera, humescit, facitque sic calidum humidumque balneum fa- Ciei, colli pectoris , totiusque corporis. Sed ob causas, antea recensitas, non debet nimis diu hoc manere ς nam laederetur maxime respiratio a tam calente atmosphaera deficeret tandem.
2 Balneo aporis, s 3 spiritus in accens haec jam sub initium exposita sed cur vapor spiritus
Vini accensus sudores tam enormiter promovetet Si enitui videamus naturam spiritus vini, potius constringit, quam aperit.
Spiritus vini accenditur elychnio, seu bacillo suIphurato flamma excitatur: quod flammam alit, alkoholest. Alkolio instaminatum, agitatum aquam spiritus ducit in vapore elevatque suo motu Calor humidus magnUSque conmunicatur cum tota atmosphaera hominis sub veste talari, aut sub craticula. Hine haeret homo totus in balneo humido , calido unde, quum corpus jam dispositum sit ad sudandum, sudores nunc facile prodeunt. C'
hQuaeritur, an vapor agat ratione aquae, Wal-koholi ; an vero tantum ratione aquae Dum aikohob ardet inflammatum, sola inde aqua avolat videte Chemiam BoERHAAVII, Theo riae part ali , ubi de alkohole X perimenta habet. An igitur aquae purae vapor idem non facereta Si quis vasi magno aquae calidae cruribus alte
demersus per semihoram inlideat cruribus, Aenu-buss
163쪽
8. IIQO SUDORIFERA. 159 Prolicimus hac methodo tantum sudorum, quantum velimus dum in ue Venerea, in spina Ventosa, hac arte eliciuntur , CaVendum ut homo vires non Diamis perdat Saepius in hac cura fui praesens vidi intra horam aquae tantum e facieis corpore toto X- pulsum, ut debuerit abstergi a pavimento ligneo, ne petrimas in cubiculum inferius stillaret pavimenta enim ibi ciniollandies non sunt fornicata, sed tantum facta ex trabibus longe a se dissitis, superpositis anseribus, junctura cannulata sibi invicem adpressis. empus sudandi ex viribus metimur, sudatione peracta mox damus cardiacum vinosum, abstergendum curamus totum corpus Repetitur hoc Per 2. 3. 4. septibus, femoribus probe tectis, ut vapor aquae πιhalare nequeat , poterit sudoribus dissiuere, ut ipsemet quandoque Xpertu sum. Saepius in nos oconato ad sudores vapore spiritus vini eliciendos, spiritus ebullivit in machina cuprea cum longo Collo, quod apertura sua incurvata vaporem copiosum dispersit sub stragulis&sudorem promovit adeo uberrimum, ut nunquam plus corpore interim repletissimo decoctis tigno rum Aliquoties volui lychnio accendere vaporem mox ad ubi aperturam, sed exstinguebatur; rat enim tantum aqua. Id videntes aquam bublientem solam adplicuimus,' semper deinceps h huimus eumdem copiosum aporem, eosdem profusos sudores. Ergo nil facit vapor p. vini ratione spiritus ;sudores tantum movet ratione vaporis aquosi er
est supernuus aqua sola facit idem De M.
164쪽
16o ATHOLOGIA.ptimanas ultra semel, vel bis de die. Verum, Per I, 2. septimana antea portet corpora replere copiosis decoctis lignorum. Decocta haec vario iodo parantur. Si homines ipsi parent, vel paranda in paucis sumtibus a Pharmacopoeo jubemus ut fiant sequenti modo
Coq. cum mens. d. q. ad dimid. Quodsi autem velitis formulam aliam secundum artis regulam, en ἔν Rasurae lign. guaiae. v. Cori. guaia c. I ij. Μacerentur aq. per hora xij, dein per horas visa claus bulliant; tum adde Rasurae ligni salsafras kij. Cori fassa has, Sit. GlycyrrhiZ elect Iij. Spir. in ut resima melius solvatur, git. Coque omnia per momentum vase clauso, Maneant in servida digestione per thorium. Colat mens. iij. d. v. lgn quater de die sumat Viv.
Additis residuo decocti I iij. guajaci, I iij Iigni assastas , possunt coqui omnia per quadriliorium Ut supersit colatura mens ij. , quae pro potu ordinario sumatur. Si autem ulcera venere adsint, ea tempore sudoris, foveantur calido hoc decocto secundario. His ipse lenius agentibus promovetur perspiratio
infensiis, diaphores dicta ut enim saepius a Vi
165쪽
S 119O-92. EUDORIFER A. 61dimus, motum corporis localem lenem perspirationem PromoVere, motum majorem XCitare sudores , ita iisdem remediis internis externisque, quibus sudor, sed Copia paucioribus, virtute debilioribus, Ansensilis perspiratio promoVetur.
s. 119Ι. Hoc dictum est, praecedere oportere. s. I92. Sudor diaphores Uc. sudores ait
criticos, aut levantes etiam tempore cruditatis, vidimus in Em Ego Τ1cE. os turbare nefas et hos indicatos inceptOSque a natura, nec pergentes, edicum oportet
vi lenissima aperientibus, diluentibus , Iandissimo salino, aut acido stimulo , resuscitare' promovere. X mel cum aqua calida, cum lacte butyrato calido, Cum
sero lactis calido, cum infuso florum sambuciis pauxillo salis prunellae hic uniciunt. Si vero pergat satis, Medico nil agendum est; si nimis sit, ut homo debilitetur, inminuto leniter stragulorum pondere, vel calore potuum, inminuitur aut decoctis, emulsisve farinosis Ergo , ut in omnibus,
ita hic ιητρος της φυσιος Θεραπευτlης. Si natura debilior, quam ut incoeptum opus Perficiat, juvabit eam; si nimia vi agat, moderabitur; si opus ipsa belle peragat, plane feriatur edicus. IJ A tenuitate materia morboso dispersin, et aspergendae per omnia ina ut in pese. Nempe in quibusdam, ut animadvertimus hoc ipso capite de sudoribus ex SYDEN Η ΑΜ sed si sit pestis species, quae generalibus antidotis queat inpediri
ne noceat sanguini, tunc sudores illi in peste minus indicantur. Tandem, si pestis It ejus naturae, ut quamvis homines sudent, tamen moriantur, non indi- Tom. V. L cau-
166쪽
cantur haec remedia sudorifera, sed potius antidota generalia , in C AF DE VENENI explicat )n morsu enenato, adplicatis adplicandis ad Io- cum adfectum, sudorifera ex amphora, Oscho, Opio, egregie promovent Vim Omnem corporis ad locum adfectum, ut vi veneni pellatur foras.
Lue gallica subtiliore, nec fixata hactenus ς nam quum fixam sedem nondum habeat , potest eo facilius internis externisque antea explicatis auxiliis de corpore sudante expelli. 2 A temneri singulari iustus agri qui saepius aegrotans solebat sudoribus semper curari; vel qui in vita, ut quOSdam eperire est, Contra generales sanitati regulas, sudoribus obnoxii sunt sani vivunt ut Epidem. 7. Urst. O. erat 1ΜOCHARES , qui a febricum catarrhois Lephalalgia tertio die sudoribus judicabatur quum in sanitate jam sudori adsuetus erat. 3 consitutione epidemica cognita modo Prius bene Xaminaverimus, an , qui alio in loco epidemicus talis morbus grassatur, non habeat sudores copio sos a meficamentisis regimine calido alioqui, prout est in multis locis consuetudo medendi, omnes omnino morbi indicarent sudatoria. Sed, si sine ea perversa methodo morbus revera indicet juvari se, aut judicari, sudoribus, ut SYDEN-MAM aliquando, sed rarius, invenit, talia indicantur.
' Notandum autem hic, magnam partem, si non maximam, pestem sumimum gradum febris putridae esse: hinc cum sudoriferi cautius mercandum.
167쪽
S II 02 SUDORIFER A. 16349 Ab obstructionibus artis, S ubique fere
in toto corpore haerentibus resolνeridi , Naxime in morbis subculaneis ycabie , fora fera , tu gallica uice Osa , Ultimum ad n 2. hujus paragraphi expositum de tribus primis agendum. Hὴbemus hic re morbos notabiles, sub eorum classemis alii rediguntur. I Scabies, quae sicca , Vel hunrida. Adparent in ea pustulae parvae miliares, quae, si humidae stat, o fundunt liquidum albidum , flavum si siccae, nil ex iis liquidi exprimitur. Materies videtur sensim cum Pustula coincreta Crustacea reddi Ait CELSUS, Q. c. 28. S. 6. - Scabies ero est durities cutis rubicundior, ex qua ustulae oriuntur, quaedam humidiores , quaedam sicciores. Exit ex quibusdam sanies, sitque ex his continuata exulceratio Pruriens serpitque in quibusdam cito : atque in aliis ex toto desimit, in aliis vero certo anni tempore revertitur. Quo asperior est, quoque prurit magis , eo dissi- Cilius tollitur. Itaque eam, quae talis est, ἀγρια Graeci adpellant. id est, feram. Inpetigo, sive lichen , divisa in quatuor spe- Cies , recensetur a CELso loco laudato Aminime mala es et, Ensos inquit, quae similitudine scabiem repraesentat; nam rubet, durior est,' exulcerata, rodit. Distat autem ab ea, quae magis exulcerata est varis milles pustulas habet, videnturque esse in ea quasi bullulae quaedam', e quibus interposito tempore quasi squam mulae solvia tur, Certioribusque haec temporibus reUertitur. - Alterum genus est pejus 'simile papulae fere, sed asperius, rubicundiusque , figuras, arias habe S. Squammulae e summa cute decidunt, rosio major est, celerius latius procedit certioribuSque etiam, a quam
168쪽
164 PATHOLOGIA. quam prior . temporibus fit, ct desinit rubra coognominaturi se Tertia etiamnum deterior est; nam crassior est durior, magis tumet; in summa cute findituris vehementius rodit. Ipsa Uoque quammos , sed nigra Est proceditque latet, nec tardat. Minus Vero errat in temporibus, quibus aut oritur, aut desinit, neque ex toto tollitur: ire cognomen est Quartum genus est, quod Curationem omnino non recipit distans colore; nam subalbidum est, recenti Cicatrici simile, quam muIasque habet pallidas, quasdam subalbidas, quasdam lenticulae similes r quibus demtis profluit sanguisnonnunquam. Alioqui vero humor ejus albidus est , cutis dura atque fissa est, proceditque latius ''. Haec Vero omnia genere maxime oriuntur in pedibus manibus atque ungues quoque inseStant. 3 Pupula CELsus ibid. I. 18. - 2PUlarum ero duo genera sunt. Iterum est, in quo per in mas pustulas cutis exasperatur, rubet, leviterque roditur, medium habet pauxillo laevius tarde serpit idque vitium maxime rotundum incipit , eademque ratione in orbem procedit. ., Alterum est, quam ἀγρια Graeci adpellant in qua similiter quidem, sed magis, uti exasperatur eXulCeraturque, ac vel mentius roditur, Gnte dum etiam pilos remittit.
4 Vitiligo Exsus ibid. f. 9. eaque tripleXeeiplos, melas leuce.
Vitiligo quoque, quamvis per se nullum periculum adferat, tamenis foeda est, is malo Corporis habitu fit. Rus tres species sunt . 'Aλφος vocatur, ubi color albus est, fere subasperiniso continuus, ut quaedam quasi guttae dispersae
169쪽
S ΙΙ92 SUDORIFERA I 65 ne videanthar. Interdum etiam latius, ct cum quibusdam intermissionibus serpit. - Μελας , colore ab hoc differt, quia nigra est, umbrae similis aetera eadem sunt. Αευ ea habet quiddam simile ἴλ pae, sed magis albida est altius descendi , in eaque albi pili sunt, de lanugini similes. Omnia haec serpunt; sed in alliis celerius , in aliis tardius Alphosis Elas in quibusdam variis temporibus Oriuntur is desinunt. LEUCe, quena occupavit, non facile dimittit. se Priora curationem, non dissi illimam, recipiunt ultimum vi unquam sanescit ac si quid ei vitio demtum est, tantum non ex toto sanus color redditur. Utrum aliquod horum sanabile sit, an non, Xperimento facile colligitur. Incidi enim cutis debet, aut acu pungi r si sanguis exit, quod fere fit in duobus Prioribus, remedio Iocus est; si humor albidus, sanari non potest. Itaque ab hac quidem abstinendum est. μ' 5 Intertrigo, quando cuticuIa discedit a cute;
unde partes nudae utanes dolent a causis internis oriuntur,is ab Xternis. -- Ab externis, 1 excoriationes ab equitatione, a decubitu diuti irno , ab urina in
infantibus, dum illa non satis ex mappis aufertur, sed continuo manet uti adplicata. - Ab internis Caussis. intertrigo nascitur utrique sexui ad genitalia loca, seminis usque in vulvam anteriorem cibi cutis desinit tantum epithetium praesens cum prurit intolerabili. saepe cum pertinacia ad omnia remedia. Confunduntur porro nomina hae saepe apud Auctores nec fere datur in explicandis omnibus his nominibus, eorumque divisionibus, confusio major. Id in Praecedentibus ubique obtinet inter Scriptores practicos id etiam patebit in sequentibUs.
170쪽
166 PATHOLOGIA.6 Uora fera ex collectionibus Auctorum videtur esse species papulae, nempe seCunda, quam αγριαν, feram nominant. 7 Leprct coccorum udos ortim adparet esse species vitiliginis albae tertia igitur vitiliginis species. Si legamus in sacra Scriptura c. 3. lib. LeVit., videtur lepra Judaeorum hac tertia specie designari unde Christiani Auctores antiqui lepram in Evangelio deicriptam itiliginem nominant. ARNOBIU Auctor tertii saeculi, Praeceptor LACTANT 11, in libris suis pro defensione religioliis chra iliano contra Ethnicos , unus fuit e nobis, inquit, cujus foedae vitiligines jus siloni obtemperabant. . . . Ille nota albicantium vitiliginum manu admota detersit. 8 Elephantinis , seu lepra Arabum , horrendinsimus omnium utaneorum morborum in quo tota Cutis tumida, Spera, sicca , Contorta, plena Pu StilliS, ulceribus; quem morbum AR ET AEU CAPPADox graphice describit c. 33. . . de GH morb. diuti, Ut c. 12. I. .curationis diuturHorum. Praeter hos octo Utaneos morbos dantur nonnulli alii, ut tinea, chores, favi, in acies capillitio tqui ad scabiem humidam potissimum pertinent; quo Ireferuntur therminthi, epinyctides, phlyclenias.