Antonii de Haen ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones pathologicas

발행: 1780년

분량: 686페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

131쪽

vel ex aqua calcis vivae cum salis ammoniaci ixivio adhiberi possunt l. Similibus remediis diligenter adplicatis bonam saepius stagnantium dissipationem factam expertus fui quamdiu vero cicutae usus a Magnis .cGIeber Archiatro D. SI ORC meo inductus fuit noso- comi , soleo fomentis herbae hujus adplicatis discussionem tentare saeptu optimo cum effectu tumores utcunque magno diligenti fomenti hujus illa dissipavi. Interim quoque internis remediis dissipationem omni conamine adjuvare conducit quem in nem purgantia hydragoga, sudorifera, iuretica, atque ea, quae pro

causarum aliorumqUe circumstantiartam ratione indicantur, adprime ConVenilint. Methodo hac non tantum genu hydropes, sed etiam aliorum articulorum feliciter dissipavi. Puellae, adhu in nosocomio degentis, tumor hydropicus articulum pedi OCCUPan , etsi cum horrendis doloribus, motusque inpedimento magnaque fluctuatio stipatus fuerit, tamen fomentis de nneis cicutae tam bono cum successu dissipatus fuit, ut vix ullo amplius dolore praesente nunc deambulare vaIeat id solum de malo superest, quod ligamenta sub motu articuli quemdam strepitum edant, acs ossa 1Cca ad se mutuo ad bderent uti adhuc nuper, dum LGl L. B. AN W1Ε- τε inter caeteros Osocomi aegros etiam hanc visitaret puellam, manifeste percipi poterat. Si igitur artiaculorum hydrops recens, nec de magnum referens tumorem, aptis discuti remedii queat, haud necesse erit, curam hocce in stadio perscimione ligamentaris capsulaetentare quae tu noxae , ac utilitati adferre potest. Merito enim hi pertus Ione ligamentorum non satis extensorum ea metuuntu symptomata, quae dii. RA-sEs in omni S. 65. a punctura tendinosarum paristium sequi posse docet Laesae enim partes tendinosae.

ejusmodi membranae, inaequaliter iis trahuutur unde

132쪽

facillime in loco perforato inflammatio oriri potest,

Cito per omnem Viciniam proserpens; quae diras subpurationes , aliasque degeneratione producat.

II. Si autem tumor magnus jam adsit, distensioque ligamenti magna, discussio vix amplius speranda est. Copia major liquoris contenti, laxitas atonia

vasorum absorbentium, eam tun vix concedunt; neve

inani nos spe lactantes, procrastinando operationem malum periculosius, vel penitus insanabile, reddamus, Oportet ad tumori aperturam tempore congrUO devenire, quae hoc in casu me ullo perficitur pericu- , Io rela Xatis enim tendinosis partibus Vi ea inaequalis distractio contingere solet, quae iis non subficienter distensis in priori casu metuebatur , sicuti in Paracentesii abdominis obtuso satis instrumento multae

aponeVroticae parte absque ullo perforantur periculo', quod certe non leve foret, si partes perforandae non essent adeo Xtensae. Solebam alias lanceola tumorem pertundere, UlnUSque linteo carpto apertum

servare, aptis injectionibu depurare, ae fomentis supra memoratis locum fovere atque methodo hujusmodi aliquoties integram obtinui curam , saepius vero infaustum inde eventum experiri debui sequebantur enim quandoque febres, inflammationes subpurationes, putredines, carieS, aliave pessimi a symptomata, ut ex sequentibus patebit exemplis. Vocabar quondam ab aliquo civitatis Chirurgo ad aegrum, qui e disparente bubone Venereo, tumorem ad genu hydro- Picum suscepit aperuimu tumorem, urundis apertum servavimus, a quotidie bis injectiones fecimus, sed infausto cum successu ; Xasperabatur enim quotidie malum, supervenit inflammatio Totum crus ac femur occupans inde subpuratio pessima c. caries, demum mors. - Brevi post 4, eodem Chirurgo ad alium

133쪽

alium hominenu robustum vocabar, qui ex rheumatismo hydropem articuli contraxerat utroque in latere sat alte adscendentem Quum prioris aegri infortunata symptomata non methodo medendi, sed cacheXiae corporis ac tui venereae adscriberemus, eidem insistebamus medelaeri sed aeque tristi, in homine caeteroquin sano,

EVentura eadem nempe accedebant symptomata ac pariter periit. Similes Casus funestosis mihi,' aliis accidisse memini. Hinc sinistro aperturae successu territus, de aperturae hisce in tumoribus facienda dubiam semper feci prognosta sed meliora, casu quodam in-eXspectato, edoctus, minus timere coeperam et casus hie erat Pertudi, consueto more, tumorem articuli hydropicum linteis carptis adplicatis apertum servare Vulnus intendebam; sed, praeter meam voluntatem, linteum Carptum non ipsum capsularis ligamenti vulnus penetrabat arenovans adparatum vulnus capsulae inflictum, praeter exspectationem meam, clausum deprehendi concretas

ligamenti partes vi quadam separare timui hinc reliqui Clausas, solumque fomentum de cicuta adplicui sed enipulcerrima, vix non citior sanatio sequebatur, quin ullurn

symptoma malum curam retardaret. Dum proXima Viceidem mihi obcurreret tumor, studio vulnus ligamento inflictum sibi permisi, nec ullo corpore inmissum apertum servavio aeque felicem expertus sum eventum; qui, quotiescunque simili procedebam methodo idem Plerumque correspondebat; nec unquam amplius illa symptomata vidi, quae antiqua procedens methodo, toties experiri debui. Didici ergo urundarum, aliorumve Corporum , vulnus apertum servantium usus ac

diligentes nimis injectiones symptomatum illorum terribilium causas fuisse. Igitur nunc, si hydropici articulorum tumores mihi aperiendi obcurrant, ita procedo et locum eligo magis Tonti V. I ele-

134쪽

13 PATHOLOGIA. elevatum, quem pertundo, Uum sere semper tumor major supra patellam utroque, Vel alterutro , in latere adpareat, praestat, si possibile, in latere externo aperturam facere inter tendinem, qui fit per musculum rectum femoris anteriorem, VaStum in -- X-ternum , cruraeum seu femoralem, inter tendinem

bicipitis, qui in fibulam inseritura fit autem ope an- Ceolae apertura parva longitudinalis, qua facta pes ita ponendus, parumper agitandus, ut omnis humoremuere possit postea vulneris Iabia digitis parumper uniuntur, empla Sirtim tena iuperinponitur, ac

fomentum desuper ex iis, quae supra laudata fuerunt; demum fasciis parum adstrictioribus locus firmatur. Si forte paucus humor, nec situ, nec pedi agi ratione educendus, fuisset relictus, eum facile fomentis cicutae discuti posse probabile est inveni enim levem tumorem ab operatione persistentem fomentis cicutae penitus disparuisse. Interim si nova aqua certas ob causas plus adcumularetur, quae fomentis discuti minime posset, operatio de novo repetenda foret , quae tamen nunquam mihi necessaria fuit. III. Cura hactenus a me descripta de eo tumore intelligenda est, cujus contentus liquor nondum magnam passus est degenerationem, neque notabilem ligamentis

coercentibus, nec ossibus, aliiSque partibus cavo contentis destructionem induxit malo enim jam adeo provecto vix ulla cura superest si quid tamen adhuc tentandum foret, id ex cognita degeneratae materiae indole determinari deberet. f. . Quod tumorum ad articulos hydropicorum pertusiones tam funestum saepe habeant eventum, si vulnera facta turtandis aliisve corporibus intrusis aperta servare conemur, aut in ectiones frequentiores faciamus

135쪽

ς 4184 INDic. IN HORB. coRRIO FLUID. 13 Iveritas hae ulteriori digna examine esse videtur, quae aliis tumoribus apericladis forte haud inepte adplicari poterit.

I. quidem posset dici, dira haec symptomata,

instammmationes quippe, subpurationes C dicta X methodo provenire, quoniam urundis, syringis c. saepius adplicatis partium tendinosiarum vellicatio frequentior contingeret , concretio discissarum partium inpediretur , quum interim i amenta educto humore minus extensa, robur pristinum resusciperent unde aeque in partibus dis scissis inaequalis fibrarum tensio ac diffractio contingere posset, ac in ligamentis non adeo extensis, accidere solet inaequalis auteni distractio Jusmodi facile febrim, inflammationem excitat, a qua reliqua malorum caterva pendet. Haec forte una ratio est infausti eventus, methodum dictam saepe Xcipientis Sed ILis probabilior, in accessu aeris mihi quaerenda

videtur , priusquam vero noXa aeri ab ea methodo qua tu

rundae, crebraeque injectiones in curandis articulorum hydropibus adhibentur , timendas recenseam , licebit Pauca in genere circa accessum aeris ad vulnera in ope rationibus chirurgicis laeta praemittere. Aeris ad vulnera accessum quidam Chirurgorum ubique timent, pessimas corruptiones ei ceu causae adscribentes; quidam vero nullibi timent, exemplis exanimalium vulneribus petitis, quae omni patent aeri quid circa hac ex praxi didicerim , enarrabo. Ubi omnis aditus ad vulnera aeri praecluditur tunc eum nihil omnino nocere posse, Xtra contrOVersitam est. Praecluditur autem accessus I si par V adeo fiat apertura , quam exstillans liquor sola Contractilitate laterum, vel pondere incumbentium partium, vel sola gravitate propria ad aperturam tendente , non a ad-

136쪽

adjutus pressione manibus Chirurgi, aliave vi interna facta perfecte replet. Eo Si labia vulneris ob suam

elasticitatem ac densitatem humore emisso, mox viam aeri accessuro intercipiunt; quod Contingere solet maXime tunc , si vulnus juxta decursum rectum fibra rum factum fuerit; si instrumento magi SCUt , iam triquetro si annula nulla adhibita, nec Vulneri urundis intrusis foramen magis paten , rotundumqtie Onciliatum fuerit. et Ubi aeri accesssus ad vulnera quidem non de negatur, nec tamen is ibidem stagnare permittitur, tunc quoque vi nocet, ut quotidiana loquitur experientia; inpeditur vero stagnatio primo : si latera parietes vulneris liquido emisso ita conprimi, sibique adplicari possunt, ut omne deleatur cavum attamen hoc in saccatis praecipue tumoribus dissiculter contingere solet saepe enim sillus non est talis, Ut conprimi penitus possit, aut si etiam iste talis foret, conpressio accidis adhuc parietibUS , ut contingat, necesse est unde facillime Iicae a rugae formantur, inter quas aer relictus calore rarefactus, sua inducit noXaS. Secundo, melius itaque in Vulnere praeprimis saccati tumoris stagnatio aeris inpeditur, si ea fiat apertura, ut omne cavum linteis carpti aliove corpore aboleri possit. Habui abscelsus, quos vulnere pithamam ultra longo aperui ita, ut in deligationibus non possibile fuerit, quin aer maxima adlueret copia is nec minimum putredinis signum aliudve symptoma malum inde natum observaVi. Tertio ubi aer per aliquod tempus in loco vulneris stagnare permittitur, tunc solummodo noxius esse solet, tristissimaque causare symptomata hujusmodi aer agere videtur, ut is, quem a thologi non renovatum dictaui, ac tanquam venenatum declarant hic

137쪽

II 84 INDI IN mo B E. VORRIG. . FLUID. I33ce ad febres, insammationes, subpurationes, aries, gangraenas, phthises, Conliquativas Vacuationes C. ac mortem ipsam saepe producit. Est tamen disse. rentia inter ipsa vulnera, tum ratione Ioci, tum subjecti, tum genii tumoris, tum aliarum circumstantiarum I sic dantur tumore , in quorum apertur aeris

accessus rarius nocet, etsi stagnatio inpediri penitus nequeat alii sunt, ubi plerumque, fere semper nocet, in tumoribus Cysticis apertis, aer stagnans, si prohiberi nequeat, ut plurimum summe noxius deprehenditur. His rite perpensis abunde patebit, Cur noxius saepe in aperiendo articulorum hydrope sit hirundarum ac injectionum frequentiorum usus : Conlapsus Iabiorum vulneris sic inpeditur , Vulnus magi paten rotundumque emcitur, ut sub deligationibus ac injectionibus vix a Uri aditus denegari possit; neque conprensione aliave methodo ingressus in cavum articuli aeriterum expelli omnis potest , quin portio relicta stagnando corrumpatur , dictaque efficiat symptomata. Idem metuendum foret, si latior seret apertura, quam exstillans liquor perfecte adinplore, sicque aerem minus arcere posset interim , ut supra monui, non adfirmo , methodum hanc urundis ac injectionibus semper funesta inducere symptomata sed saepius haec inde sequi contendo, alia vero methodo descripta ea ViX unquam contingere, nam ea omnis aeriaditus ad cavum articuli intercluditur tempore enim stillicidii aquarum aer per parvam aperturam intrare nequit, is quando fluxus jam ad sanem vergere videtur, labia conprimuntur, quae cito concrescentia uti in paraCentes abdominis quoque contingere solet aerem Xcludere pergunt Praeterea pertusionis modus, membranae durae elasticaeque indoles ad debitam se cito 3 ro

138쪽

retrahens parvitatem , clausuram ac adunationem vulneris in ligamento capsulari facti multum adjuvat. Methodus haec aperiendi tumores , videlicet parva facta apertura lentum liquoris effvxum Conciliare tu rundis aliisve corporibus inmissis vulnus nec ampliare, neelaians servare, a diligentipribus ab initio injectionibus

abStinere , hae , inquam, methodus quantam utilitatem in aliis quoque tumoribus cysticis habeat, ut ostendam, quorumdam tumorum cysticorum exempla, ceucqrollaria, adducere mihi liceat.

COROLLARIUM L

mdarides sunt tumores pectilitaris cert3 genii, aindolis earum mira magnitudod excrescentias earum, etsi optime curatarum, facilis regeneratio,' plures aliae Proprietates dissicilius explicandae, eas ab omni alio tu-Worum genere distinguunt 1 tamen prae caeteris in iis admirandum est, quod apertur hydatidum adeo dubii saepe eventus es e soleat, ut ea ex ratione Chirur' gorum etiam peritissimi quidam nullas amplius aperire audeant infaustos aperturae hydatidum eventus Eri ad vulnus hydatidum accedent ibique stagnanti maxime adscribendos esse credo. Multas aperui hydatides sinistro cum successu, ubi ad inpediendum aeris accessum ejusque in cavo stagnationem , non subsicientem intendi operam plures pertudi hydatides Cum bono eventu , ubi ad possitam prius normam in curando hydrope articulorum praescriptam ope rationem institui Soleo igitur in maioribus hydatidibus aperiendis ita procedere angusto foramine ope Ianceo lae hydatidicum pertundo tumorem a liquorem sensimae sensim exstillare permitto, nulla adhibita vi ac presesione externa, sed quantum vis parietum contractilis

ipsius

139쪽

ipsius sacci, o incumbentium partium pondus exprimere Valent stillicidium hoc pro magnitudine tumoris ad aliquot concedo dies, spleniis axis vulneri adpositis, Io coque molliter tecto , donec videam Cavum adnotabilem contractum fuisse angustiam , quo facto, si locus permittat, Iatiorem facio aperturam, cavumque, si possibile est, linteis carpt1 , apto madidis decocto, Omne e X-Pleo , adque ad destructionem duco Vel quidem frequentius, soleo parumper tantum plus vulnus dilatare, ut Uectione facere queam , quas alias semper lenibus ab initio corrosiv1s ac detergentibus feci, ultimo ve- To, quem pertractandum habui, casu injectiones solo decocto cicutae institui, aeque felici ubiqua cum successu ethodo a id habeo utilitatis , ut aeri nullus ad Cavum pateat aditus, nisi circa finem, sacco ad notabilem angustiam redacto, ubi minus stagnare, aut Ocere potest, aut facilius corrigi deinde methodo hac Iatera sacci sensim se contrahere possunt, faciliusque postmodum me recidiva, aliisque malis symptomatibus metuendis, destrui. Ubi locus parvitasque tumoris permitteret, Ut mox latiori plaga vulnus fiat, non opus est Parva apertura; verum plerumque hydatidici tumores aperiendi obcurrunt notabilis am magnitudinis, quo latior ab initio apertur locum vix habere potest. Dices, fallem tunc, ubi major hydatis latiori vulnere aperta fuit, corruptiones ab aere metuendae aptis coerceri

inJectionibus poterunt i Respondeo, id quidem aliquando bono cum successu tentari sed docuit praxis, saepisssime optimas injectiones nullatenus subsecisse, quin funestissima sequerentur symptomata. Methodum Uero descriptam , parvis aperturis tractandi hydatides, tutiorem ubique invenire licuit.

140쪽

COROLLARIUM IL

Hydrops Iaccatus hujusmodi quoque tumor est, in quo aperturae ob aeri accessionem stagnationemque vix inpediendam saepius nocuisse, immo Iethales fuisse, visae sunt. Licet enim mors ad operationem subsequuta non ipsi operationi, sed alteri aliunde petitae causae quandoque adscribatur operatio tamen passim prima

mortis causa dicenda est , ac saepe aliae corruptiones vis- Cerum pro causa mortis adstructae potius effectus operationis sinistro cum eventu factae declarandae sunt. His ita se habentibus melius saepe foret, tumorem ejusImodi potius relinquere intactum, eo quod observationes doceant, homines tumoribus hisce per O. O. immo, Ut in Farisn. a. hiruta refertur, per O. annos' ultra vitam protraxisse. Si tamen operatio instituenda foret, an non se tutius quoque ea, ac modo de hydatidibus dictum fuit, institueretur methodori tunc saltem , quando saccatus tumor Xtra abdominis cavum inter integumenta' peritonaeum haeret 8 parva nempe facienda foret apertura emittendoque liquori entus conciliandus foret exitus, quin Vis Xterna CaUUm quasi emulgens accedat, qua facili aeri per cannulam circa finem luxus ad saccum datur aditus; faccus interim methodo hac sensim se contrahere posset, ac cavum suum inmi-nUere , quo facto per dilatatum parumper vulnus debitae inJectiones feri possent, cavumque sanari obpones in scitidis aracentes vix quoque inpediri posse, quin aer cannulam intret, ibique stagnet nee tamen ab ala, tidis paracentes Chirurgos abhorrere Respondeo, Vertim quidem est, attamen jam supra monui, accessionem aestagnationem aeris plus nocere in tumoribus saccatis,

ita, ut etiam inter hos ipsos adhuc quaedam sit differentia sunt enim saccati tumores, qui plus, sunt qui

SEARCH

MENU NAVIGATION