Antonii de Haen ... Praelectiones in Hermanni Boerhaave Institutiones pathologicas

발행: 1780년

분량: 686페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

261쪽

S. 12O8. EMBTic A. 257An. 776. m. Decemb. quum tumis convulsiva Hannovera epidemice grassaretur, Cel. ICHMANNUsa duos vocatus est pueros, eodem morbo adflictos, quorum alter decem, alter duodecim annos natus. Ambobus omni quadriliori gr. unum radicis pecacvantiae cum magnesiae drachma dimidia dedit aliquoties inde vomitus orti, nonnunquam bis aut ter iudie alvus laxa Post quatuordecim dies ambo convalaerunt, absque ullo alio medicamento adhibito.

S. XXII. Di am hae a.

Quaedumque supra de utilitate pecacuantiaria dysenteriam memoravi, huc reserenda sunt. Haud 1evioris autem efficaciae haec radix est in omnis generis diarrhaea, ubi materies aeris causam morbi alit, quae tractum intestinorum irritando spasmos producit. Huc pertinet methodus CL AKΕΝs1 DB in dysenteriaciam supra S. II. adducta. 1cΗΑEL 1s L . sibi radicem in hoc morbo satisfecisse adfirmat. Ante aliquot menses, quum diarrhaea annoVerae grassaretur, in dysenteriam nonnunquam transiens , expertissimus Wie ΗΜ ANNUs saepius cum fructu granum dimidium ipecacuanhae cum drachma dimidia magnesiae albae ad

hibuit. S. XXIII. Febris intermittens.

Usus radicis in hoc morbo maximi certe momenti est in indubiis se experimentis mititur Nulla

262쪽

z58 PATROLOGIAE. mihi quidem observationes, scriptis ruditorum consignatae, Occurrere, quod in hoc morbo adhibita fuerit, itaque eo majorem medentibus me Consequuturum esse gratiam confido , si expertissimi WIcΗΜ ANNI methodum hic adseram, de ejus utilitate partim a topsia convictus. In pauperioribus, quibus corteXPeruvianus nimis pretiosus est, eadem ratione, qua alias cortice, hac radice utitur Evacuationibus rite prae- amissi8, omni tritiori granum unum cum scrupulo uno

sacchari albi, aut magnesiae praescribit infuso theaeforminorum chamomillae adjuvantis instar adhibito. Scrupuli duo ita administrati plerumque febrim tollunt, etiamsi

nec sursum, nec deorsum evacuent scrupulum tertium

die octavo post sublatani febrim porrigit. Ubi opus est,

roborandi causa unciam unam corticis peruviani subjungit. In epidemia magna annorum 1777 2 I779.

numerosa febres hac methodo sanavit, nec mihi ipsi desunt fausti successus XemPla. Juvenis, viginti annos natus , a Idngo tempore febri intermittente inregulari Iaborabat. Facies pallida, totum corpus jam leukophlegmaticum, parvam de recuperanda sanitate spem relinquebat. Interim omni tritiori grana duo radicis pecactrantiae cum magnesia drachma dimidia sumenda suasi. Nullae inde excretiones sensibiles, nullus vomitus ortu post quatuordecim dies febris debellata erat, per sequentes octo dies medicamenta nulla plane illi porrige. bantur, juxta methodum WERLΗoFI , qua ad inter, mittentes cortice utebatur illis vero praeterlapsis, per octiduum iterum eadem methodo radix administrata est. Ut ad uvans infusum floruin hamomillae hausit

aeger habent hi flores, in substantia adhibiti , vim quamdam febrifugam, raro vero solus, infustinam ut

263쪽

momillae debeatUr. Ex numerosiilsimis, quos Celeber. IcΗM ANNUS mecum communicavit, memoratu dignissimis casibus haud infimum locum obtinet, nec memoria indignus videtur sequens Per plures menses vir quinquaginta annorum cum febri tertiana luctatus atque modo ad remedia domestica, modo ad magis congrua, immo Corticem Peruvianum , confugerat subinde recidivam passus macie confectus Cum tussicula nocturna, molimina phthisica mentiente auxilium Observatoris denique inploravit, a quo nonnisilipecacuanhamae supra descripta ratione accepit. Atque haec, elapsis aliquot hebdomadibus, ipsi cortici palmam praeripuit aegrotum ex inminente periculo eripiens. nice roborandi scopo. fugata jam febri, sumsit postea corticem. f. XXIV.

observatio , qua edicus quidam flor sambuci, oxymelle scillitico, post Vero parvis dosibus radicisipecacuantiae phthisin sanavit, exstat in Journa de decine Z75. Aout Post primas dolas sputa purulenta diminuta erant. Observatio alia indubia

mecum communicata est, ubi ora INICET TU, per balnea vaporis in vicinia londinensi magno adparatu

264쪽

illis, unice radice pecacuantiae, sanavit. Erat puella

octodecim annorum nobilis, Cui a refrigerio trans- spiratio subpressa erat unde macie confecta pulmones tussi quasi rejiciebat , etiam in eo erat, ut ultra decem, aut quatuordecim die eam non Vivere amplius

posse edici opinarentur. Quum igitur omnis spes evanuisset, Medico illi DOMINI cETTI Chelseam tradita est, qui balnea vaporis, de pro usu interno radicis ipecacuantiae gr. unum bis in die adhibuit. Intra viginti' unum dies transspiratio & menstrua restituta erant vire adeo prostrata antea, ut semper portari deberet, intra illud ipsum tempus recuperavit, ita ut nunc sola scalas adscendere' descendere posset. Post hebdomadas quinque , pristina sanitate cum vigore virium perfecto restituta, cum agilitate saltavit. Nec sequentibus duobus annis Postea 1778. valetudo in pejus mutata est. Hisce omnibus non dubito, quin Iures adhuc adjici possent observationes , quae vel in scriptis Auctorum hinc inde sub farragine aliarum obrutae sunt, Vel in scriniis edicorum Clinicerum latent. Dignum saltem argumentum videtur, in quod Practici inposterum penitius .majori adtentione inquirant.

265쪽

PURGANTIA. ..

TOLOGIA.

S. 12IO Indicatur esse νacuatio 1 a fluxu nisi non conliquativo materia sordida, Corrupta glutinosa, acris, in intestinis haerens, indicat certe sui expulsionem e nam dolores iliaci, colici, corruptiochyli, a totius sanguinis, nunc nimenda. Verum notemus, bene haec ita se habere, quando illa materies ibi vel sensim creverit, vel e sanguine, aut bilis ossicina, vel systemate venae portarum, aut aliunde illuc translata fuerit, cum integris visceribus. Etenim phthisis, sive pulmonis, sive hepatis, sive lenis, sive alius cuiuscunque Visceris, id habet, ut adtenuata prae corruptione purulenta materies a vasis absorbeatur, 'per systema mesentericum intra intestina deponatur. Haec diarrhaea , si multis, vel dysenteria, si gravibus comitetur doloribus , si notabilis sit, vitam brevi terminat quo plus promoveatur, eo Citius : nam homo tunc brevi per purgantia quasi emulgetur totus. edici in potestate non est ultra hominem hunc servare; sed, ut poStea in CURA PALLIATIVA patebit per demulcentia

266쪽

Optata moderatur hanc alvum . Nio fit, ut tranquillius, in paullo lentius aeger exstinguaturia A materie peccante ejusque loco No. si nondum adsit alvi fluxus, sed pondus, anXietaS, dolor, orborygmi, alvus constricta, adsint, doceor, in intestinis materiem haerere, quae expellenda hinc incolicis clausiS.

NAMUM est. . . . de febri epidemica osente-rico indicabantur in illa bis ter, purgantia. 5 A revulsone ς centies in anno, qui multa praxi gaudet, capitis dolores purgante tollit. Capitis dolor chronicus saepe a nimia extensione vasorument ephali. V. s. in pede saepe juvat, saepe tantum. ad tempus, redeunte dolore. Purgantia adsumta XInass. Pil. Coch. RUFFI scammon. bis, ter in septi-Wana, per tres , quatuor septimanas exfiibita, saepe rem totam curant, estque ratio in promptu vasa sunt nimia copia extensa hinc dolent, quia duro ossi adponuntur, vehementer pulsant. V. s. vasa deplens sedat malum. Si depletis vasis vim contractilem penitus recuperent, ut possint in aequilibrio manere cum sanguine, curata est Xephalaea, modo id aequilibrium perennet. At vero, si lethora cito renascatur, antequam Vasa robur antiquum recuperaverint, hephalaea renascitur. Unde V si saepius repetendari qua ex re fit, ut corpus debilitetur , t vasa debilia ad minimum raptum sanguinis versu Ca, put itfrum dolori causam praebeant. Ex obposito purgantia saepe repetita minus qui' dem deplent vasa, sed a minima derivatione , quamps systema nensentericum purgantia a capite faciunt, valia paullo minus extensa parumper possunt se con-brahere iterato purgante , antequam plenitudo nili ia

267쪽

g. I 2IO. lGIL ANTIA. 263 renata sit, iterum parum. sic multiplici repetitione

demum robur antiquum nancis CGntur.

An ergo semper ephalaeae ex hac causa natae alterutro horum aestituuntur in sanitatem ΤMinime; si enim prae distensione nimiais diuturna, vasa robur penitus amisere, vel maximam partem, distenduntur perpetuo, dolent; sive ipsa prae extensione: sive pericranium, in quod promunt. Idem verum , si in dura matre Vitium haereat. Unde saepe conducit, abradere totum capillitium, pannis siccis, aromatico fumo inbutis, quotidie bis, vel ter fricare caput, ut, si in vasis externi Capitis intum haereat, hae hac lege roborentur; llodscitis in noso comi cum insigni effectu in inveterata kephalaea cum vertiginibus factitatum esse. In percussione, aut vulnere capitis, ubi effusus Cruor poplexiam aut minatur, aut facit in effusiione sanguinis in thoracem , abdomen, purgantia antiphlogistica, sed iberali manu, continuo usu adhibita, egregii usus sunt, summae saepe essicaciae in his Inorbis. Haec ilia cura reforPrionis, vel revulsionis, V. s. Si purgantibus iteratis constans, quam X BOERHAAVIo, DL PRAESIDis Commentariis , propria praxi, toties Vobis audavi in vulneribus atque contusionibus capitis, thoracis , ab dominis; inariuum fracturis cum contusioneri in contusione O-tabili omnium cin corpore partium. In anginis serosis, phlegmaticis, purgantia stili infiniti usus revellendo anginis vere inflammatoriis haud adeo, quamquam etiam ibi eccoprotica prosint non, quod materiem morbi crudam inde revellant, sed quod derivatione humorum ad inferiora efficiant, ut in loca inflammata minor fiat humbrum adpressio. Conamur saltem tunc, ut et in phrenitide et plerisque inflammato-

268쪽

a64 PATHOLOGIA riis morbis partium superiorum, per enemata frequentia

systema mesentericum laxissimum servare, ut eo turgen te minus obruantur superiora.

6 A signis cotitionis si coctio praegressa, si moutus critici, si denique symptomata critica faciant colicos dolores, ambigui quandoque haeremus, utrum natura crisin sit molitura per renes, an per inteStina, si renes simul doleant id enim in renum adfectibus solemne ut dolores colicos adjunctos habeant. Si vero intestina tantum doleant, non renes, potius exspectamus crisin per alvum . iis renes doleant et intestina, crisis forte per utramque viam fiet. onui alia occasione ex variis 1PPoc RATI locis, rises quandoque contingere per urinam, per alias Vias quandoque, idque decretorie, per sola urinas. Igitur in omnibus his cassibus enemata e seqUo prosunt utrique eventui emolliunt quippe intestina renes, ita ut per utramque hanc viam fieri posset evacuatio juvante decocto hordei cum melle' nitro. Si non sat cito votis respondeat, decoctum amarindorum cum sale polychresto utramque absoluit paginam; juvatque simul abdomenis lumbos obvolvere cataplas. matibus , fomentiS.

7 A statu ri si aeger talis sit idiosyncrasiae,

ut si quid ipsi desit, natura per alvum se expediat maretis; si homo ille adsuetus sit, bis, ter quater in anno

diarrhaea corripi, illa non adparente aegrotare; utique Indicatur uno ante omnia purgans nisi nova atque in solita aegritudo ipsum manifesto aliquo errore invaderet; V. g. Pleuritis, aut alius morbus a refrigerio corpore

calente suscepto tunc enim foret sequenda vera morbi indicatio

269쪽

f. I 2II. Veratur a contrariiS.I Ergo vetatur ab alvi fluxu colliquante, Ut an mie Xposui.

2 Quando nulli sunt indici materiae latitantis in

intestinis quid enim purgare velimus , ubi, quae Pur' getur, non adest materies 83 4 Vetatur, si epidemici natura non indicat. 5 Vetatur in morbis, ubi revulsio tilia juvare potest, immo noceret in pleuritide, peripneumonia &taenemata tamen, ut antea dictum , juvare possunt. 6 Vetatur a cruditate contra praeceptum HIP PocRAiis in fragmento heurniano, N. 19- 7.

7 Vetatur, si natura aegri repugnat , ut in P, stericis, Hypochondriacis , multisque aliis, qui a pur gantibus male habent. s. 1212. Materies movenda sc , diluendo , Divendo, diVidendo materiem , ut in vomitu dictum. In pertinaci alvo juvant egregie frictiones abdominis; sed saepe dolores ventris illas non ferunt. Cataplasmata toti ventri adposita , continuo renOVata, epithemata quoque ex emollientibus parata cum levissime stimulantibus floribus , vidistis saepe in nosocomiO egregii effectus fuisse Balnea, semicupia juvant emol- iendo totum infernum systema maxime ventris. S. I 2I3 Excitatur I diluentibus si enim a. Ita hauriantur calido corpore, atmosphaera sunt diaphoretica a sudorisera. Sed adtendite, frigus poditere esse modicum , alioqui augere posse ventris dolQ-

rem.

Etiam potus hos non oportet esse fervidos actu, quum sic diaphoresin excitarent, sudoresve non oportet eis se frigidos, aut potius diuretica fierent, ut ca-

270쪽

α66 PATHOLOGIA.pite de Dro ΕΥ1c 1 videbimus, sed moderata calida. JuVant O aquae selteranae , aquisgranienses, inprimis sedlicenses , carolinae, quae Vitriolicae, aquae salinae ut multa per Germaniam celebrantur. Sal ebshamense, sa carolinum, a sedlic sct , aqua multa dilutum. Serum laetis, ac butyratum, o ob pomorum acido-dulciUM, Gob mororum roo ribesiorum, roob ambuci, roo cerasorum, aqua calida dilutum. Ipsi horraei fructUS recentes in aqua aut sero actis cocti uti satis patet ex abusu horum, quo cholerae, diarrhaeae, dyS'enteriae oriuntur.

Excitatu plurimis hominibus alvus omni mane hausto per fistulam fimo abaci Cum saliva aliquid huJus stimuli deglutitur , ut hinc intestina in alvum

promovendam proritentur

Excitatur aliis bono vitro gelidae, omni manesumto vel solo, vel post hocoladam aliis & jejune, post enta illum. 2 Lubricantibus, simulque acrimoni facit simulantibus utcunque olea blanda , recentia, prelisag olea recenter pressa blandaque vix possunt dici stimu- Io agere; si enim quid habeant id plane in oleo obtusum haeret, quamdiu est recens pressum. Sed acrimonia haerens in intestinis quandoque ita intestina contrahit, ut alvus pertinaciter claudatur. Oleum potum involvens hanc acrimoniam contractionem solvit, soluta contractione alvus solvitur.3 Faeces siccae inplent intestina, ut fere repent, quasi unum corpus efficiant cum intestinis oleum epotum largiter emollit faecem interponit se inter molem faecum , intestinaque Ne miremini hoc oleum utut crassum adpareat , est penetrantissimum longe penetrantius aqua. Si campana in antlia neumatica corio madido inposita aera externum utcunque admittat

SEARCH

MENU NAVIGATION