Iurisprudentiae mediae libri 4. Pardulpho Prateio I C. Augustobuconiate autore ..

411쪽

Iurecos. explicatu scio. Iudicij quaestionu m tria esse genera M.Fabius in lib. Institui. Orator.constituit: quod&iuris ciuilis in compendium redactor vir incerti nominis, lib. iiij. probat, quaedam facti,quaeda iuris, quaedam nominis. Litis contestationem

priorem esse iudicij partem Iustinia-

ni constitutione expressum est. Qu ae

omnia in libro singulari, cui titulus est, Arensis controuersiae Astystio , cap. XXV.explicui. Exequendi verbo litem ad finem perducere, & litem peragere significamus:qua acceptione Usus est & Vlpianus, qui actionem eXC- qu i dixit. Articulus ij. Praeparatam inossiciosi querelamb LF lm' ad haeredem transire diuus Antoninus h rescripsit: idque Vlpianus' no-

412쪽

inquit non sit petita bonorum post

sessio, iam tamen controuersia coepta , Vel praeparata, vel si cum venit ad mouendam inossiciosi querelam,

decessit, puto ad haeredem transire. Quemadmodum autem quis prςparasse litem videatur, ut possit ad haeredem transmittere videamus. Et Iulius Paulus' lib. singulari de septemviralibus iudiciis, hoc eleganter eX-plicat his verbis,Ponamus,ait, in potestate eum fuisse,ut neque bonorum possessio ei necessaria,& aditio haereditatis superuacua sitiis si comminatus tantum accusationem fuerit, vel usque ad denuntiationem, vel libellidationem processerit, ad haeredem suum accusationem transmittet: idq;

diuus Pius de libelli datione, & denuntiatione rescripsit. Quid ergo, si in potestate non fuerit, an ad haerede

suum

413쪽

3,1 CATAPODIS M.

suum actionem transmittat3 Et recte videtur litem praeparare,si ea fecerit, quorum supra metionem habuimus. Sed etsi litem non praeparauerit,querelae accusationem ad haeredes suos transmittere eum saepissime a sacra- , 2 O tissimo Imperatore Iustiniano optima ratione rescriptum est. Quod ait Iustinianus querelae accusatione non praeparatam transire, ita accipiedum ex verbis, sententiaque rescripti existimo, ut ea ad haeredes suos h pertineant , ad extraneos vero non item. Differentiae hanc esse rationem puto.Patrem siquidem & filium eadem natura pene esse personam intelligi. ., e diuus Iu simianus' rescripsit: quod &nouissima eius constitutione / com- praehesum est.Illud igitur merito adpositeq; ex Iulii Pauli libris adiiciemus in haec verba scribentis, In suis haere

414쪽

haeredibus euidentius adparet continuationem dominij eorum perducere, Ut nulla videatur haereditas fuisse quasi olim hi domini essent: qui, etiaViuo patre, domini existimantur: vnde etiam filiusfamilias adpellaturisicut paterfamilias, ta nota hac adiecta , per qua distinguitur genitor ab eo, qui genitus sit. Itaque post momtem patris non haereditatem percipere videntur,sed magis liberam bonorum administrationem consequuntur. Hac ex causa, licet illi non sine haeredes instituti, domini tame sunt. Nec obstat,quod licet eos ex haeredare, quos occidere licebat. Hactenus Paulus. Querelam autem non pr paratam ad posteritatem transire optuma ratione constituit Iustinianus': nam ad nepotes, neptesque, ac pronepotes eam transferri rescripserat h.

415쪽

314 CATAPODIS M. Hos enim in patris locum succedere lege Vellea cautum est in haec verba eleganter ac vere a Cervidio Scaeuo-ι- o. h la explicata', qui ex seu haeredibissum Bb, pqs eme desierit liberi eius, es caeteri in locum

eorum succedunto. Sed ita demum hoc receptum esse scribit Theophilus h D. aι - . . Iustiniani interpres lib. iij. Institutio-- num, si persona in potestate esse de

κά, &c. Sed hoc admittendum ex sententia legis Velleae scribit Scaevola: si morte,aut emancipatione,suus esse desierit. potest & hic casus interpretatione admitti, si ab hostibus captus si nec redierit, aut redire poterit. Hi enim casus admittendi sunt ad similitudinem mortis: & licol ad verba

legis

416쪽

cis LIBER II. 3sslegis Velleae non pertineat,ex eius tamen sententia admittendi casus,quibus filius, neposve suus esse desierit. Quae omnia explicat fidus legis interpres Cerbidius Scaevola. Liberoruadpellatio quatenus porrigenda sit, ostendit Iurisconsultus'. - ι di

In titulum, miliae re secundae.

Capita summa.j. Haereditatem qui dividant. h. Quae res diuidendae. iij. Qui diuidendum. iiij. Quae in hoc iudicio veniant Capitis j. articuli. j. Testator. h. Iudex. iij. Cohae

redes.

Articulus j. FAmiliam a testatore h diuidi postas: Gordianus ad Telesphoru re-

417쪽

scripsit.Familia adpellat Caius,hqreditatem, leges xij. Tabul. explicans. Acolasti patrem bona diuisisse D Lu

Articulus ij. Qui ius dicit, haereditatem adiudicationibus partiri eum posse diuus V - ' Antoninus hconstituit. Id etiam arbi-ι ιβ ,- tro licere' principalibus constitutionibus declaratur. Sed hoc partibus aequis accipiendum diui Philippi rescripto constat. Articulus iij. Familiam sibi diuiaere coli redes

4 ι πρη- posse principes decreuerunt.Natu tamen maior iure moribus recepto,diuidit:eoq; iure utuntur Galli nostri. Capitis ij.articuli. j. Haereditas. h. Subtractum. Artic

418쪽

Articulus j. Haereditatem ipsam diuidi inter

haeredes lege xij. Tabul. constituti nibus principum, prudentumque responsis expressum est. Articulus ij. Subtractarum. reru communium . M trii diuidendarum indemnitatem cohς- redibus praestandam principu reserupto iubetur. Cohaeredum enim plerique solent diuidundas res subripere fraudandorum cohaeredum causa:id quod a Persa fratre effectiam fuisse elegantissimus Poetarum Hesiodus

419쪽

318 CATAPODIS M. Articuli utriusque tractatio. a ianter. Familiam aequis' portionibus,ad-b Lis iudicationibusque diuidendam constitutum est. Aequalitatem enim obseruandam docuit Xenophon. lib. h. Cyropa d. Capitis iiij. articuli j. Fructus. h. euictio. iij. compensetio. Articulus j.

e r. isnest Fructus' in hoc iudicium venire

ambiguis.

Gordiani restripto exprimitur. Articulus ij. - βμ- Euictionis nomine . hoc iudicio agendi ius esse Diocletianus, & Maximianus rescrip serunt. Articulus iij.

Praecepta ' compensanda eorundem Imperatorum constitutione declaratur.

In ritu

420쪽

LIBER II. In titulum, ne probationibus. CATAPODIs MVS IIII. Summa capita.

i. Quis probaturUS. ij. Quibus argumentiS. iij. Probationum ViS. Capitis j articulus unus.

Qui dicit, fidem' facere eum d bere diuus Antoninus rescripsit. Species aliquot recenseamus. Petitorem itaque probare oportere eodem rescripto constat. Soluisse sek adseuerantem in eadem causa esse ide cum patre Seuero constituit Rem quoque mancipij sui dicentem' probatione adstringit diuorum Imperatoru constitutio. Sed & is, qui minorem ψ se contendit, probare debet Diocletiani & Maximiani constitutione.