장음표시 사용
201쪽
verbo, quam contra facere. Sed videborne in his nimis laudis cupidus. Ita equidena: sed tantum ilialis qui alieno labore immeritana laudem sibi coni R pq i et parare student, non illis qui meritam suo Dicunt
ON' dere, quod cotra artem indiscriminatim in omnibus morbis, temporibus, aetatibus, laturis, hoc auxilium imperemus: unde vulgares homines rudisque plebecula sanguinis ibi mittendi, aliis
imperandi sine delectae meta ansam capter. Scripsisse nos haec contra artem, S iudicare missionem anguinis indiscriminatim usurpari posse, qui fateatur,aut artis de intelligentiae expers est,aut profecto homo nequam. Huic respondendum minime est, cum recte sciamus nequitiam nulli rationi se submittere Alteri dicemus, ut attentius rem ipsam examinet, nec faciat ut ei iuste conueniat i
lud Aristotelis, Ad pauca respicietes facile parato- Strat. Dare nos ansam ignarq plebi male ted hoc auxilio, quis illi libros legendos dat, aut prehensoqquis adimit: qui Dioscoridem, illos medicinae libros unde mulierculae varia ininutilia medicamenta suppilant, plebi interdicit imon enim plebiliterit unos, sed medicinae studiosis ingenue reine fuco
autheria de hac materia scribimus, quod nouimus longoq. frequenti usu comprobauimus; non improbantes interea neque contemnetes reliqua auxiliorum genera, sed commendantes singula suo tempore modo Caeterum ea omnia esse utilitate, jecuritate conferenda cum phlebotomia, ea est proportio ac si lunae sellarum lumen cum solis luce
cois ulli contare velitis. Sumite igitur,ut iam absoluam hi-simhuc riserias nostras benigni lectores primum, ut veri
'et limus; deinde si non satis doctrinale vobis esse vi- deantur,
202쪽
P Chri A, G v I NI M MI si ao 1 deantur , ducite vos illas desuinps' ex tabes, templis dicatis: rationes autem si satis fecerint, bene vobis,&nobis est: sin minus,meliores exquirite est enim ossci probi hominis , S artis studioli laborare, ut arti semper aliquam accessionem fi ciat, de ut reliquos Omnes aliqua in re superet: quoniam ars nostrai non in se qti idem, sed ratione nostris infinita est; in qua qui optimi sunt artifices,
non ideo sunt optimi, quia artem totam , aut maximam eius partem teneant; nam tenent Schi tantum minimam, sedquia phis aliis sapiant. Vt summi Reges terreni orbis non ideo sunt, .habentur
summi, quia uniuerso orbe potiuntur, nam minima tantum parte fruutur, si ea cum toto terrae circuitu conferatur verum maximi, hamini dicuntur, quia e terreno ambitu plus possident quampi iique reguli Est igitur quod quisque laboret in animumque sibi inducat, posse se aliquid arti addere, imo caeliquo omnes qui antecessierunt superare: sed procu semperabsiitri discentis animo falsa sciendi persuasio nihil enim magis scientias sectantes perdit, ignavosque reddit hac ipsa, quae prohibet semper quominus quis discat a sapietioribus. Iam vero ad alia orationem transferamus
suid in ipsosedi hiempstre facundum, Squomodo potvmis occurrendum sit
DUM vena tunditur, praestat aegruin lecto sedere: si is mollisit animo, statim supinum iacere, ne animi deliquio capiatur.Prqnoscitur hoe mutatione pulsus, pallore vultus: tunc si sedeat, statim decumbat, facies aqua frigida aspergares,
203쪽
pollice apposito vulneri,sanguis retinesttur, donee ad se patiens redierit: postea si iusta quantitas, aut proxime non fuerit emissa, amoto digito absolva tur. Lipothymia persistente, nam aliquando graues eueniunt, sed nondum tamen ullam non recte solutam vidimus, detur aqua frigida continenda in ore aut etiam si morbus patiatur,vinum,ex quo etiam momentum hauriedum, aut panis in eo intinctus sugendus detura praestat panem esse tostum. At imbecillo satius est modice ante venae sectionem iusculum carnium haurir aut offulam in iure carnium, aut panem vino tinctum, morbo non repugnante,aut aquam hippocraticam,aut fa- charatam, aut sorbile ouum, aut quiduis aliud quod aegro sit gratum, stamen morbum non augeat Idoneum tempus mittendo sanguini nullum aemM- non est, si morbus postulet, vires ferant sed fis- non urget, matutinum aptius est, tum sua temperie, tum quia ut plurimum corpora per nocte nullo labore aut exercitatione fatigata, siquid in anguine impuri est, id natura in brachic crura, longe scilicet a visceribus transmittit;quod per laborem facere nequit, eo quod per motum, mag-tationem membrorum, aut corporis totius, quidquid in venis continetur, idipsum simul side mit-cetur, confunditur, per quietem vero secernitur: si vero quidquam vi*eat, omnis hora conueniens est ea tamen conuenientior,in qua corpus aut ieiunum est, aut longius abest a plenitudine, aut in qua nullus insignis aeris aestus viget ut imbecillis mollib. non inutilis est exiguus cibus datus ante ista venam, ita neque post missum sanguinem, i nus obrepit, antea desideratus, is mandusho est. Qua tamen ratione quae probabilis ut,
204쪽
medici omnes hunc prohibeant, videre nequeo esset nisi metus adsit ne inter dormiendum, quod T p et raccidit, resoluta vitta sanguis denuo prostuat, sedemaoth prohiberi hic casus potest vigilantium custodum diligentia. De anni temporibus iam diximus, maxim opportunum esse ver mox autumnum; deinde hyemem, tum demum aestatem.
In vena tundenda, quod emoni genu fit metu ex Uu.
SE ET Lo Niri venae tria sunt genera lata, angustam media siue mediocris. Lata laudatur hyeme in corporibus melancholicis,& crassi sanguinis hin quibus requiritur euacuatio subitanea,&copiosa: verum quia haec aliquado difficulter clauditur, ideo periculum imminet ne inscienter inter dormiendum, aut alio quouis modo impruderer, soluto loro,cito illud vitam resoluat In angusta vero etiam quam Galenus commendat in reuulsione facienda in imbecillis corporibus,quo minus vis corporis per eam resoluatui quoniam petrombosis sequitur, prohibens euacuationem fieri quantam&qualem volumus, etiam in ea abstes Sus saepe fit ideo huius malterius loco me A.
diocrem commendamus. Si tamen aliquando in is , in alterutra peccandum est, praestat inclinare in am-im'. pliore quam in alteram, quoniam ex hac crassior,
Mimpurior sanguis facilius sertur: usi tirpetur ab imprudeli essitas usi maior adhibenda erit obiis stiO.error autem angustioris prqter id quod exeat nuis latum sanguis effunditur, abscessiis qui exim de in ea fiunt, diu molasti esse consueuerunt.
205쪽
ao DECVRATIONAQua vena Parin in . sectibu secari olem.
M Fin s vena visu manifesta, aut quae sensit mactuSpercipitur, in hamanum usum tundi i rei potest. Aperiri iugulares posse inter omnes fere scriptores conuenit;hoc tamen fungi mandato neminem vidi, neque ipse experiri ausus sum, reformidans ne proptereatum magnitudinem in magni trunci vicinitatem, non satis cito, neque tutonis a cohiberi possint: quarum vice humeraria quam al-- uius capi potest visi sumus in angina, de in grauibus 'diuturnis capitis doloribus. Accomodatissimae, Meuidentissimae sunt tres in interna brachi parte; superior,humeralis,seu cephalica nuncupatur,qtis apte luditur in affectibus partiu superioru, Vt Capitis, ceruicis, humerorum:inferior axillaris dicitur, quia ab axillari exoritur:vel hepatica,quia ex iis omnibus quae eo loco sunt hepatist proxim oria . vel basilica quasi regia, cum regis instar primu locum mereatur inter venas, quae arte aperiri solent, clim ea frequentissime omnium ape latur,ast forte,ut quidam dicunt quia basis aliarum est vidcatur cum sit inferiore locosita: haec in sinistro bra- - chio splenica ab Hippocrate appellatur: ex earum
utraque surculus exit, qui in medio utriusque spa- tio coniunctus variis nominibus insignitur, mod5 scilicet hediana vena dictus, quia medio loco interutramque est sita;modo communis,quia ex su- petiore, inferiore est genita modo nigra, aut pulpurea, eo quod cum&lata sit,&sbris emineat fac Epere colorianguinis aut iubniger, aut purhureus rep sentatur Aptissime haec aperitur vice dictarum, si contingat illas latere dum
206쪽
aliquid a superioribus partibus impiriorib demere volumus Basilica verore sedc aliis morbis infra humeros natis. Tantus tamen est inter has consensus, ut facito dc utiliter una pro altera capi possit, si quae desideratur angustior sit; proxima vero amphora plenior.ex coniurat truncus editur qui statim ascendit supra radium, mox leniter descendit in sylvestrem bruchi parte,unde
res in extrerni manum salami propagantur; quo VUm Nnus: ad anularem digitu ser ur, si Sce leniuncupatu s, quod nomen saluatella ver tutat,qui Auuennam hi hasin latinisas donarui; s. o
sic forte dictus ob id quod plaerique qui i
sanguinena mitter non audebant, metu laedenda.rum virium hanc aperire non verebanturias freti ex
ea, quia 'gius abest a iec're,d parua est,corporis vires minus dissipari. Ex qua sectione plures videbatur seruari, quam si neque ex Faec neque qx lia tinguis missus fuisset. madmodum idius plu- res eruari videmus a grauissimis morbis Ofideli ter repetita sanguinis detracti'ne, ut sit, quam Olim dum nimis formidolose vena secaretur, ii istidissime secundi, repeteretuk; cuius rationis, Intuendi fatis certe inemninius ab rii , mi
207쪽
A, ure inter alterutram. In fronte multis tres patent, sigr plures, aliis pauciores: sitae hae sunt ad utrumque tempus, sin media fronte secantur in affectibus
capitis, aurium,&oculorum tum perennibus,tum recenter natis,pr missa tamen evacuatione excir se. ., chio Sectis aures nonnullis etiam una cospicitur quae affectuum aurium, occipitis causa ,recte di
uiditur Has Hippocrates iis, arterias intel-I reris ligat dicebat homines reddere steriles. quod si in- terduin experientia id fuerit comprobatum, non
rara ex crediderim,id tam euenisse ob harii proprietatem,
quam ex nimium fori profusa sanguinis copia.
is orta Ad nasum etiam una utrinques saepe apparer, iuxta magnum oculotu angulum, a cuius sectione conoenae tu maces oculorum passiones suspragium capiunt empta Nasi venam in perenni capitis dolore aperiti prae- - cepit Gai secundo De com p. med. eloc capore Quae tamen haec sit 8 ubi sita, certe non constat: nam mox dictae non venae nasi simpliciter appellautur, sed cum additione ad magnum oculorum canthum Meminit etiam Rhasis venae nasi, septi- ramo ad Almansorem cap. xxi iis verbis Nasi venara manifes h non est, sed sit ex ea phlebotomia cum D locus qui palpatiis sentitur fissus laticeola vulnera-patur. Quum nec ex his authoribus, nec aliis, quod
meminerim, intelligi possit, qua nasi parte vena haec ferienda, aut inuenienda ut;dicam quod olitis du adoles aens chirum,m exercerε,consilio cuiusdam medici, qui plus eriperientia vp--:ptarunque fecerim ham . ille , vemnasi apinionem nunctipstat istius instituto sente scalpellulii inserebam in suis, liner tranque cartilaginem quae tactu digiti di-
stlacte diaernuntur qui locus est is quem Rhas, diciti
208쪽
yan sano viri s Missios EM. Princi ltiusculeque impellebam,ad longitudinem
puta longioris grani peponis, aut paulo amplius; ex quo vulnere non riuulose, ut fit, ex vulnerata vena, sanguis effluebat; sed stillatim, modica quantitate, nempe ad unciam unam ad summum. Mille imperabat frequenter in vetustis oculorum affectibus, necnon etiam in diuturnis capitis doloribus, qui tamen parum ex ea leuari videbantur. Hanc ego postea utiliorem comperi in nasi rubore, quam in capitis, aut oculorum doloribus. Sed, verum fatear, non est ea reponenda in serie venae sectionis, sed scarificationis potius. Duae sub Ilim sali gua iacent qui essicacissime angina subueniunt,&ν caeteris oris, aut faucium, aut gingiuarum inflammationibus, sed praemissa larga euacuation ex brachio, ut supra diximus. Vna sub poplite, quae arrem crurali iuxta inguen exorta perdomesticam coxae partem deorsum fertur,perque poplitem transen,
ad internum malleolum Ascendit, quam ibis3- --
phenam appellant. Vtroque loco vel alterutro diuidi solet adischiadicos,vel alios coxae dolores,vel ad nienses euocandos Sunt tame quiadis cliij aut M. M. Externos coxae dolores non hanc, sed alteram dictam propterea sciaticam , seu ischiadicam, quae sub genu externa ad externum malleolum demit titur Verum haec in multis non reperitur, ualtera ad id munus eii dem, ne dictimanaioris est et
graciae clupessu malleolos non myisesterituri ad radices digitoru pedisex Nix r.una in quandoq; duqquaru apertio facit ad morbos Pu-bis, imi ventri,,stmii dc petris Multae sant Mipraeter has tu a Galeno,tu ab aliis scriptoribus metrioratae. Verum iu sectionis earu usiis aboleverit, de iis dicere super se a Q. ad arterias me costm
209쪽
R aeri, iri s veteres sub nonaine venarum comprehentabant; luarepi ter scopum nostrum non fuerit aliquid de iis 'cadendis dicere.
Hae igitur quamquam per omnes Orpseris partes veluti vena sint disseminatae, non tamen tot locis neque tantas Sequenter vi illae aperiuntur, fietquens, , - - est earum diuisito, quae ad tempora sunt, non alia e
rim tam con Sum accin, dc tam grauem vidimus a duenni quem gratia diuina ex Vena sectione in.. λ cubqq,uom glectis interim aliis praesidiis, sed non diui a arteria, non sanauerimus
E . sca 'ficatio non c imprehendati ir in sexta
nium octoipni venae, non elicitur tamen a serio eorum auxillorum quae sanguinem mitiun do,corpus a iuuan2,nqn uiuersi is per se,ut en :
hanc pe etiam ac totum corpiis serpatur, cumsplurima sepe interea in amyutatione magno
ita, a M inortificatione, ut appellapi liberantur.
210쪽
PER fA NOVI NVS MISSIONEM. a Vulnusculis igitur siue scarificationibus succurri tur corpori, exonerando partem quae exuperantiam sanciuinis aut alterius hun)Oris suffocatur, ut moan raena;aut premitur Mobsidetur longa inflam-naassone, aut diutino sensu doloris, aut ponderis vrretur. Itaque vel f hae adhibentur, tingari
orsena de quibus egimus libello De vulnetibus clope torui ny in vetustis inflammationibus, dc
contumacibus corporis ulceribUS,Vel Um cucur Cueurbiubitulis,&corniculis, ut duri haec ceruici eiu '-meris assiguntur ad exonerandam partem pro, i mam, caput, puta, aut fauces, aut oculos vel dum cucurbitulae applicantur natibus ad dolores lumborum, vel ischio ad internum schi affectum, vel aliis locis a quibus aliquid demi scarificatu,vel ad quae euocari sideriuari tumor desideratur Harum autem omnium assigendarum modus dicetur
mox, ubi de ratione aperiendae vente ageinus; nec extraordinem etiam eorum Uae corporiS valetudini conferre possiunt, sanguine extrahendo fiunt hirudines cum ad sanitatem comparandam, tum
etiam ad tuendam; cum hae magnam vim ha 'beant veteres, induratas inflammationes dissipare dolores lenire, scabiosa ulcera resiccare, exe dentiae sordida retinere dc detergere, suppressas haemorrhoidas reuocare',& turgentes Induratas mollire, indissoluere, partibus scilicet affectis appositae inrepetitae. Verum aptiores esse minatis corporibus ferrum timentibus, quam aliis quoniam quicquid in resoluendis Nisai pandis tumoribus de doloribus possiunt hae, id ipsum scarificatio praestabit verum d horum v-sus in tempore emolumentum habet. Iam tem