장음표시 사용
321쪽
3oo LIBER II. XXXII. Circa mutuum quaeritur auusiurae sint vetitae jure naturali POsai N. Non; quia enim in mutuo dominium transfertur in accipientem, s. υν. aequum est, ut dum re nostra caremus, in . . ille autem commodum & lucrum in- .f. de Percipit, nobis aliquid pro uiu reis' 'Lu noia rae soruatur. Quo accedit, quod ' . i. Deus voluerit Judaeos foenorare ex-W ii. traneiS, non Cananaeis duntaxat, sed
quibusvis aliis gentibus, & vero Deus non praesumitur expresse indulgere violationem, Sc transgressionem Iurisnatutae erga quoscunque altros popu
XXXIII. At vero pecunia es reseritis, o vero iniquum videtur ut pro Uu talis rei aliquid solvatur , inprimis cum usus rei a re ipsa, quae tandem in eodem genere es resiluenda, non post distingui , ita ut videaturis res is usus rei reddi.
Grat. d. Industria humana res sua natura - infoecundas, e. q. domos &sic pecu-
, collatum, fructuosas facere potest.
322쪽
licet usus rei seu pecuniae consistat in 'Labula, nec separari possit ab ipsa re seu
pecunia, quae aliquando In genere re- ωPHi stituitur, tamen quia post certum tem- ce Ord. pus demum redditur, ic interea acci-Piens rem ea utitur , hoc aestimabile tis. i . est, propterea aliquid solvendum. t ' μ' .Hinc admittuntur alii contractus, qui in effectu cum usuris coincidunt, ut G g. . sunt census annui , montes Pieta- ω . d. iis &c.
XXXIV. 2uomodo aestimari debet' pretium periculi , quod sustinetur
in contractu a secura ionis Zinstimatio pretii pr magnitudi- ωορ.Gne periculi intendi potest aut remitti, c- λ. Ita ut major sit, si praeter tem pestates etiam piratae aut hostes metuantur, semis. massor quoque tempore hyberno, quam aestivo.
XXXV. Ut hic contractus sub sat , 'U D
quid requiritur ξ c, '. s. he. Hic contractus avertendi pericu- G t. d. ii, quem assecurationem vocant, Omni no nullus erit, si contrahentium ala Marq. de
ter rem de qua agitur aut salvam quo α
323쪽
gor L in ΕR II. destinabatur pervenisse , aut periisse
sciverit. XXXVJ. In societate negotiatoria quomodo partes in damno in lucro dicuntur aequales is inaequales PGrol. I.1. Quando Paria sunt quae confe- runtur, sive sit pecunia, si ve sint ope='φε' rae , partes sunt aequales in lucro &damno, si non sint paria, partes sunt inaequales , propter exactum respectitam, quem partes lucri 6c damni habent ad sortem.
XXXVII. Potesne sociorum aliquis particeps esse tu i , ut immunis sit. damni ξω. bd. R. Hoc pactum quidem est praeter
s. 24.ν. 3, naturam soc tetatis, quae Vult, ut lu
m': ' crum & damnum pro rata sortis sint s.c communia, potest tamen sine injuria ita conveniri , modo tanto plus lucri ferat, quam alioqui laturus fuerat, qui in se damnum recepit.
XXXVIII. An quis damnum sentire potes sine lucro e
324쪽
33t. Iniquissimum est genus societatis, Gνορ. LeX qua quis damnum non etiam lu-S 7 -3Crum Percepit : nam ita naturalis est ' ' '' societati utilitatum communio, ut sine ea nequeat societas consistere. XXXIX. An haec aequalitas etiam ita observatur in societate knimem serum bonorum Phe. Quia incertae spei & eventui ab μοι. d. initio se committunt socii,& aequale jus habent , tum circa lucrum futu- Σ1. ib. rum , tum circa impensas, quilibet sociorum pro conditione sua, quantum leges frugalis & honestae oeconomiae ferunt, ex societate sumere potest ea, quae ad sui suorumque sustentationem requiruntur ι & societate soluta partes fiunt aequales, non habita ratione , an quis Plus , an minus
XL. Luando serietas solvitur , ad
quem pertinet periculum rerum, quae
a Si plures pecuniam conferant f Gro . d. quilibet fert periculum suae sortis, si- g n.2.cut & eam soluta societate praeci-l Puam
325쪽
puam habet : si alter conferat pecu
niam, alter autem operam, tunc aut opera consertur cum solo pecuniae usu, & periculum pertinet ad sol uni dominum, & si salva sit domino salva est; aut opera confertur cum dominio pecuniae , S habetur quasi pretium sorti adjectum, & si pecunia pereat,
damnum erit commune, quemadmodum si societas solvatur, is qui Op ram tantum impendit particeps fit sortis, XI l. Luae es communis utilitas insocietate navali, seu admiralitate PGνοι. i. Haec societas navalis seu admirae. ix. litas spectat ad communem diverso-L. . nrum mercatorum defensionem adve jur. merc. suS piratus Sc hostes: hinc Sc praeda communis est, & damna communiter ' seruntur, in quibus numerantur vulneratorum impendia. Ut autem constet de quota parte damni ferendi, aestimantur naves, se quae in navi sunt, &summa ex his conficitur, ut scilicet damnum resarciatur a dominis na-Vium pro parte, quam habent in ea summa. ' XLII.
326쪽
CAs UT XIII. N LII. An quae hactentis dicta sunt de
aequalitate observanda in contractibus , semper a contrahentibus observantur PN. Non ed apud omnes gentes ad praecidendas controversias infinitas& ob incerta rerum pretia, naturaliter coistrahentes se circumvenire Possuis; i. e. natura negotiorum & com-mgrciorum hoc requirit, ut interdum unus Plus, alter minus accipiat.
I. Puomodo pollicitationes , promissa , contra- Ius Cre. confirmari so
Cur inprimis iureju-πando soleant confirmari. I u. Quid sit Jusjurandum. J . Quotvlex. V. stuae ad iuramentum
VI. 9uε iurare non possint.. VII. si juramentum, - si quis non putans se iu- rare proferat Perba j
VIII. . n teneatur qui jurans in mente sua reseris vat quod non velit obligari. IX. An is sui verba iurantia deliberato profert animo non jurandι.
X. Quid si jusiurandum dolo sit elicitum. XI. Quid si metu injusto.
XII. ex talibus J- mentis Deo acquiratur obligatio.
327쪽
XIII. Cur Deus periuros puniat. XIV. iuramentum de re illicita abiget.
sit de re omnino illicita, sed tamen impediat majus bovum morale. XVi. Quid si de re naturaliter impossibili juramentum praestetur , qMids tantum pro tempore
aut ex suppositione sit, bilis. XVII. Qua sit forma jurisjurandi. XVIII. . n recte juretur
XIX. - per falsos Deos. XX. An Christianus tale iuramentum a gentili-hus recte exigat.
XXII. An obligetur qui aliquid jurato promittit
XXIII. On quis juramentum perfido praesitum implere debeat. XXIV. On contractus in quo quis enormiter est sesui , possit rescindisi iurato fuerit confrin
XXV. An beres obligetur ex iuramento defuncti. XXVI. On per procurato rem CV per literas iurari
possit. XXVII. An siι perjurus,
qui non implet iuramentum nolenti imple-pi, aut sublata qualitate sub qua Iuravit. '. XXVIII. Quid contra j ramentum sit , quando tantum se illicitum, quando irritum. XXIX. Quale jus Iveriores habeant in iuramenista inferiorum.
XXX. An eos a juramento absolvere possint. XXXI. Quale jus habeant in personam ejus cui iu
XXXII. Qua juramentis Aut Unia. ξ
. r. st uomodo pollicitationes , promissa, contractus Oc. confirmari Iolent '
328쪽
m. π Tariis modis , pignoribus , fide- Greh. I L.
v jussoribus , inprimis jureju-y
II. Cur inprimis jurejurando flent
confirmari ξφ. Quia dum haec negotia jurejuran F.M. b. t. do confirmantur, homines censentur esse maxime securi; nam juramentum praestatur sub amissione maximi boni, gratiae nimirum Numinis aeterni, quam nemo praesumitur velle amittere , quia ea amissa salvus esse non potest. Hinc omnes populi & ab omni Gm . aevo nullum vinculum ad adstringendam fidem jurejurando arctius existimarunt, & gravis paena pessuris imminere nunquam non credita est, ita ut 6c posteritas majorum delicta lueret, secundum illud Poetae.
At juramento quaedam es sine nomine proles, Trunca manus is trunca pedes: tamen Impete magno Aenit, atque omnem vastat stirpemque domumque.
329쪽
3o8 . LIBER ILIII. siquid es jusjurandum ' ' '
Gνοι G. Jusjurandum est religiosa assirma- .., O per Invocationem Dei in testem,
iub amissione ipsius gratiae facta. n e , Gqmplex es jusjurandum vel promis rium , vel assertorium. Illud est vel promitarium in specie , quando jurejurando aliquid
promittimus , vel confirmatorium, quando actum praecedentem seu negotium praecedens jurejurando confirmamus. Hoc scilicet assertorium est , quod praestatur ad rem controversam decidendam. V. Luae requiruntur ad juramen-
.. O .6 Requiritur animus rationis compos & deliberatus. a. reS,qua pro- .. mitti ur , licita. 3. modus seu formae. 1 i. g. s. sit licita. . finis licitus & bonus ρη- VI. ae ui ergo non pobsunt urare Zis i , . Furiosi, mente capti, impuberes,
j.r' non intelligunt quod agunt, ut Ui, j. iu ς'P- de promissis dictum a item
tb. 3. in athei, quia Deum esse negant.
330쪽
Non ; quia mens est quae jurat, non lingua, juxta illud Poetae: ι. rs., Iurata lingua es : mente juravi
nihil. Sic si quis juramentum recitat Vel etiam verba concepta alteri praeit, non jurat.
VIII. Luid si quis volens jurare protulerit quidem verba jurantia , sed tamen on sua mente sibi reservet, quod non velit obligari, an ex tali promi sio jurato obligabitur ΘΑ1firmatur; quia quoties signiS Bante. externis animum nostrum alteri indi- fu α.cavimus, dc is eum acceptavit, potest non sequi obligatio; nam alias P .I . omnis ratio intervenientibus signis se- F- se obligandi ex humana vita toller tur, si quis tacita sua intentione posset ρaiao ali. impedire, ne effectus ille amim aliquem sequatur , cui producendo est itinstitutuS.